Την Παρασκευή σε όλη τη χώρα οι μαθητές Γενικών Λυκείων κατευθύνθηκαν στα εξεταστικά κέντρα για το πρώτο εξεταζόμενο στις Πανελλαδικές εξετάσεις μάθημα, εκείνο της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας. Αν όμως τα νέα παιδιά μετά τις εξετάσεις μπορούσαν να πιούν έναν καφέ, να περπατήσουν στην πόλη ή να πάνε σπίτι τους, υπήρχαν και άλλοι μαθητές που έδωσαν εξετάσεις την ίδια μέρα, στο ίδιο μάθημα και για τον ίδιο λόγο. Μόνο που ούτε στην πόλη μπορούσαν να περπατήσουν μετά, ούτε στο σπίτι τους. Γιατί είναι κρατούμενοι και ζουν στη φυλακή.
Στο κατάστημα κράτησης “Κρήτη 1” στην Αγιά Χανίων, στον χώρο της βιβλιοθήκης, για πρώτη φορά οργανώθηκε εξεταστικό κέντρο και τρεις κρατούμενοι, μαθητές του Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργεί στις φυλακές, συμμετείχαν την Παρασκευή στις Πανελλαδικές.
“Φέτος για πρώτη φορά αποφασίστηκε από τη διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και σε συνεργασία με τον διευθυντή των φυλακών, να λειτουργήσει εδώ εξεταστικό κέντρο για να έχουν τη δυνατότητα οι κρατούμενοι να συμμετάσχουν στις εξετάσεις”, δήλωσε στο zarpanews.gr η Αντωνία Αρχοντάκη, υπεύθυνη του εξεταστικού κέντρου. “Όλες οι διαδικασίες ταυτίζονται με όσα ισχύουν για τα Γενικά Λύκεια και τα ΕΠΑΛ. Οι μαθητές έχουν κάνει μάθημα εδώ, στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργεί στις φυλακές. Για τα διαδικαστικά συνεργάστηκαν με το Εσπερινό Λύκειο Χανίων από όπου πήραν τους κωδικούς και είναι υποψήφιοι του 2ου Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας”.
“Το σχολείο είναι ο πραγματικός σωφρονισμός”
Έχοντας τέσσερα χρόνια ακόμα μέχρι την αποφυλάκιση, ο Γιάννης, κρατούμενος στις φυλακές Αγιάς, τελείωσε το γυμνάσιο και το λύκειο στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας. Τώρα, σε ηλικία 65 ετών, συμμετέχει στις Πανελλαδικές και δήλωσε στο zarpanews.gr ότι ετοιμάζεται να εκδώσει ποιητική συλλογή:
“Εγώ έβγαλα το γυμνάσιο και το λύκειο εδώ. Ήμουν γραφιάς αλλά έκανα ορθογραφικά λάθη, ήμουν του δημοτικού. Και ήρθα γι’ αυτόν τον λόγο. Μ’ άρεσε όμως και εδώ με παρακίνησαν η φιλόλογος, η Δήμητρα Καμπουράκη και ο ηθοποιός που έκανε μια παράσταση εδώ, ο Μιχάλης Αεράκης και μου λένε, “Γιατί δεν γράφεις;” Λέω στον Αεράκη, “δώσε μου έναν τίτλο” και μου λέει, “ηθοποιός”. Το θέμα ήταν δύσκολο, αλλά έγραψα και το είδε και μου είπε, “μη σταματήσεις, συνέχισε”. Και έγραψα μια ποιητική συλλογή που μάλιστα θα γίνει η παρουσίαση στα Χανιά στις 24 Ιουλίου. Έγραψα για την άνοιξη, τη μοναξιά, ποιήματα για πράγματα που ένας κρατούμενος που στερείται την ελευθερία, τού έρχονται στο μυαλό. Κυρίως η μοναξιά αλλά και η μετάνοια για τα λάθη του.”
Στην ερώτηση τί θα κάνει όταν αποφυλακιστεί, δεν είχε σίγουρη απάντηση. Ήταν όμως σίγουρος ότι δεν θα παρατήσει τις γνώσεις. Και τόνισε ότι στην πραγματικότητα, το σχολείο είναι αυτό που κάνει τους ανθρώπους στις φυλακές καλύτερους:
“Και στο πανεπιστήμιο να μπω, και πτυχίο να πάρω, αποκλείεται να το κάνω επάγγελμα. Αλλά με ενδιαφέρει να μαθαίνω πράγματα. Και το σχολείο που μπήκε μέσα στη φυλακή, έδωσε ζωή σε ανθρώπους, τους έκανε εξωστρεφείς. Μπορούν με τις γνώσεις που παίρνουν, να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι. Μέσα στη φυλακή δεν υπάρχει σωφρονισμός, είναι σχολείο παραβατικότητας. Αλλά το πραγματικό σχολείο που ήρθε εδώ, είναι το ακριβώς αντίθετο και με τη γνώση που προσφέρει, αυτό είναι ο πραγματικός σωφρονισμός“.
“Θέλω να γίνω δικηγόρος”
Άλλος κρατούμενος, ο Ιβάν, είπε στο zarpanews.gr ότι θέλει να συνεχίσει τις σπουδές του και αργότερα, όταν αποφυλακιστεί:
“Έκανα όλο τον χρόνο μάθημα και θα δώσω τέσσερα μαθήματα γενικής παιδείας. Έδωσα σήμερα νεοελληνική γλώσσα και λογοτεχνία. Μας δίνουν τη δυνατότητα αυτή το υπουργείο και η φυλακή και τους ευχαριστούμε πάρα πολύ. Πηγαίνοντας σχολείο εδώ, τα παιδιά που δεν μπόρεσαν να τελειώσουν το σχολείο στη ζωή τους, είναι μια ευκαιρία για να πάμε παραπέρα. Εγώ θέλω πρώτα να πάρω το απολυτήριο του λυκείου και αν βγάλω έναν καλό βαθμό στις πανελλαδικές να συνεχίσω έξω ή μέσα τις σπουδές. Έχω ακόμα πολύ χρόνο εδώ αλλά έχω την ελπίδα να βγει απόφαση να αποφυλακιστώ. Για να βρεθούμε εδώ μέσα πάει να πει ότι έχουμε κάνει κάποιο λάθος και με το σχολείο, βγαίνοντας, θα μπορούμε να κάνουμε μια σωστή ζωή“.
Στην ερώτηση, τι επάγγελμα θα ήθελε να κάνει έξω, ο Ιβάν απάντησε ότι θέλει να γίνει δικηγόρος.
“Ο εγκλεισμός δεν είναι σωφρονισμός”
Ο διευθυντής των φυλακών Αγιάς, Γιώργος Κονταξάκης, δήλωσε στο zarpanews.gr ότι στόχος της φυλακής είναι να δίνει το παράδειγμα ανάμεσα σε άλλα σωφρονιστικά ιδρύματα και πως η λειτουργία του σχολείου βοηθάει και τους ίδιους τους κρατούμενους και την ομαλή λειτουργία της φυλακής:
“Ο εγκλεισμός δεν είναι σωφρονισμός. Απεναντίας όμως, τα προγράμματα παιδείας, η μόρφωση, το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική πάντοτε συνέβαλλαν και συμβάλλουν στο να υπάρχει μια σωστή λειτουργία σε ένα κατάστημα κράτησης και το δικό μας είναι από τα μεγαλύτερα της χώρας. Πάντοτε συνδράμαμε και συνδράμουμε σε οτιδήποτε έχει να κάνει με την καλυτέρευση του καταστήματος, των υπαλλήλων και των κρατούμενων. Σκοπός και στόχος μας είναι να είμαστε παράδειγμα προς μίμηση σε μια δύσκολη υπηρεσία όπως είναι η φυλακή. Διαχειριζόμαστε με σεβασμό και με αγάπη ό,τι μας ζητηθεί και πρέπει να ευχαριστήσουμε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το υπουργείο Παιδείας που επέλεξαν το κατάστημα κράτησης Χανίων ως εξεταστικό κέντρο”, είπε ο κ. Κονταξάκης.
Οι κρατούμενοι εξετάζονται, και μετά;
Η διαδικασία των εξετάσεων για τους υποψήφιους στη φυλακή δεν διαφέρει σε τίποτα από τη συνηθισμένη. Οι υποψήφιοι θα βγάλουν μόρια και μετά θα υποβάλουν μηχανογραφικό, δηλώνοντας σχολές στις οποίες θέλουν να περάσουν. Υπάρχει όμως μια λεπτομέρεια: Αν και μπορούν να περάσουν σε οποιαδήποτε σχολή στη χώρα, θα πρέπει υποχρεωτικά στη συνέχεια να πάρουν μεταγραφή στην Αθήνα ή την Πάτρα, διότι εκεί λειτουργεί το σύστημα που επιτρέπει στους κρατούμενους να παρακολουθήσουν μαθήματα φορώντας βραχιολάκι ασφαλείας για να μην αποδράσουν.
Το να πετύχουν δεν είναι καθόλου εύκολο, γιατί το πρόγραμμα Λυκείου στο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας δεν προβλέπει μαθήματα όπως σε ένα συνηθισμένο σχολείο. Οι μαθητές κυρίως διαβάζουν μόνοι τους, ενώ οι εκπαιδευτικοί που κάνουν μάθημα, το κάνουν καθαρά εθελοντικά. Στις Χανιά υπάρχουν τέτοιοι εκπαιδευτικοί που έρχονταν στις φυλακές, αλλά και πάλι η διαφορά με ένα κανονικό λύκειο είναι μεγάλη.
Οι κρατούμενοι που θα πετύχουν στις εξετάσεις θα δικαιούνται να έχουν εκπαιδευτικές άδειες που θα τους χορηγούνται για να παρακολουθούν κάποια από τα μαθήματα στις σχολές τους και να συμμετέχουν στις εξετάσεις. Και ενώ είναι προφανές ότι οποιοσδήποτε φυλακισμένος θέλει να έχει όσο γίνεται περισσότερες ημέρες άδειας για να μην είναι στη φυλακή, δεν μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι αυτή είναι και η μοναδική αιτία που οι τρεις κρατούμενοι αυτοί δίνουν εξετάσεις. Γιατί αν ήταν έτσι, οι υποψήφιοι θα ήταν πολύ περισσότεροι, με δεδομένο ότι στις φυλακές κρατούνται περίπου 700 άτομα. Κι είναι θετικό που στα Χανιά, το κατάστημα κράτησης δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους τουλάχιστον να προσπαθήσουν να αλλάξουν τη ζωή τους.
Άλλωστε, για όλα τα πράγματα χρειάζεται μια αρχή.
zarpanews.gr – Λεωνίδας Φιλικόζης
