Κορυφώνεται η πολιτική αντιπαράθεση στη Βουλή με τη σημερινή υπερψήφιση του περίφημου κλιματικού νόμου, ο οποίος περιλαμβάνει την τροπολογία για τα αναδρομικά μέτρα στήριξης στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος.
Με αναφορές, πέρα από την κλιματική, κυρίως στην ενεργειακή κρίση, αλλά και τα ελληνοτουρκικά, βουλευτές και πολιτικοί αρχηγοί διασταυρώνουν τα ξίφη τους. Πληροφορίες ότι θα μιλήσει σήμερα στη Βουλή ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν επιβεβαιώνονταν χθες επισήμως, ενώ πιθανό θεωρείται να πάρει τον λόγο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας. Οι τροπολογίες, τόσο για το ρεύμα όσο και για τους δασικούς χάρτες, συγκέντρωσαν επικρίσεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης για το γεγονός ότι κατατέθηκαν τελευταία στιγμή, με τον υπουργό Ενέργειας Κώστα Σκρέκα να απαντά ότι ψάχνουν δικαιολογίες για να μην ξεκαθαρίσουν αν θα τις στηρίξουν.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Πάνος Σκουρλέτης κατήγγειλε την κυβέρνηση ότι έχει αφήσει ανέγγιχτη την πηγή του κακού, δηλαδή το περίφημο χρηματιστήριο ενέργειας. Οπως είπε χαρακτηριστικά, «αφού αφήσατε επί 8-9 μήνες τον κόσμο στο έλεος της ακρίβειας, υπερχρεώσατε νοικοκυριά, επιχειρήσεις έχουν οδηγηθεί σε δραματική κατάσταση, αφού λειτουργήσατε ως “ομπρέλα” απέναντι σε κερδοσκοπικούς μηχανισμούς, αφού υποδείξατε εσείς στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έναν τρόπο αναζήτησης των κερδών, ο οποίος ουσιαστικά καλύπτει τα υπερκέρδη των παραγωγών ενέργειας, έρχεστε και ανακοινώνετε μια συμφωνία που παίρνει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία αφήνει ανέγγιχτο τον κερδοσκοπικό μηχανισμό».
Από την πλευρά του ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ, σχολιάζοντας την τροπολογία για το ρεύμα, τόνισε ότι οι αβάσταχτοι λογαριασμοί μετατρέπονται σε νέους πρόσθετους φόρους και περικοπές για τον λαό. Αναφερόμενος στον κλιματικό νόμο, ο κ. Κουτσούμπας σημείωσε μεταξύ άλλων ότι η πράσινη μετάβαση δεν έχει καμία σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά με την εξασφάλιση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων.
Υπογράμμισε πως ο νέος κλιματικός νόμος είναι «πραγματική αποκάλυψη του ποιος κερδίζει και ποιος χάνει από την πολιτική της Ε.Ε. για τη λεγόμενη πράσινη μετάβαση, η οποία αποτελεί κοινό άξονα στα κυβερνητικά προγράμματα της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ». Φέρνοντας το παράδειγμα της απολιγνιτοποίησης, των πανάκριβων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, των τελών που προβλέπει ο νέος κλιματικός νόμος κ.ά. σημείωσε πως αυτός που χάνει είναι ο λαός, ενώ μεγάλοι κερδισμένοι είναι οι ενεργειακές επιχειρήσεις της απελευθερωμένης ενέργειας, οι όμιλοι παραγωγής «πράσινου εξοπλισμού», οι παραγωγοί εξοπλισμού ΑΠΕ, ηλεκτρικών αυτοκινήτων και άλλοι, οι μεγαλοκατασκευαστές που έχουν τεχνογνωσία και πιστοποιήσεις για «πράσινα κτίρια».
Ιδιαίτερα αιχμηρός για τις σχέσεις κυβέρνησης και συμφερόντων στον τομέα της ενέργειας εμφανίστηκε ο γραμματέας του ΜέΡΑ25. «Εχουμε μια κυβέρνηση που στο εσωτερικό ενεργειακό μέτωπο συνεχίζει να βάζει πλάτες στη λεηλασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στους πιο στυγνούς κλεπτοκράτες ολιγάρχες», τόνισε ο Γιάνης Βαρουφάκης και επανέλαβε την πρόταση του κόμματός του για πλαφόν στην τιμή της ενέργειας, τονίζοντας ότι αντί η κυβέρνηση να υποχρεώσει τους ολιγάρχες να μειώσουν τα κέρδη τους, τους ενισχύει και επιλέγει να δώσει μέσω της τροπολογίας που κατέθεσε ένα απλό επιδοματάκι στους φτωχούς».
Αντίστοιχα και ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος επισήμανε ότι η κυβέρνηση «ψεύδεται και αφήνει τους Ελληνες να πεινούν, παραδίδοντάς τους στα νύχια των ολιγαρχών. Αντί να μειώσετε την τιμή για όλα τα νοικοκυριά και να πατάξετε την αισχροκέρδεια και την ακρίβεια, εσείς λέτε ότι έχετε φορολογικά έσοδα. Τα οποία παίρνετε από τον πολίτη. Αυτό λέγεται κλοπή».
Η πρώτη ημέρα της συζήτησης στην Ολομέλεια – Σε ποια σημεία διαφωνεί η αντιπολίτευση
Η συνεδρίαση ξεκίνησε με τις εισηγήσεις των Χριστόφορου – Εμμανουήλ Μπουτσικάκη από τη ΝΔ και του Σωκράτη Φάμελλου από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ο οποίος τόνισε πως η αξιωματική αντιπολίτευση δεν θα ψηφίσει το ψευδεπίγραφο νομοσχέδιο (δείτε αμέσως παρακάτω).
Συγκεκριμένα ο ΣΥΡΙΖΑ ασκεί την κριτική πως το εν λόγω νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται από:
–Αποσπασματικές διατάξεις, χωρίς επαρκή τεκμηρίωση και ανάλυση επιπτώσεων με αντιεπιστημονικές προσεγγίσεις και περίεργα ρουσφέτια και παραθυράκια
–Απουσία τεκμηρίωσης για τις επιμέρους διατάξεις ή ανάλυση οικονομικών επιπτώσεων, με αποτέλεσμα – και λογικά – όλοι να θεωρούν ότι πρόκειται για διατάξεις πυροτέχνημα.
–Αδικαιολόγητες εξαιρέσεις, π.χ. για τα τουριστικά καταλύματα στην κάλυψη με φωτοβολταϊκά και ηλιακά θερμικά
–Οπισθοδρόμηση σε σχέση και με τις πρόσφατες ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ηλιακή Στρατηγική και το REPowerEU, διατάξεις, που όπως σας λένε και οι επαγγελματίες του κλάδου, δεν μπορούν να εφαρμοστούν, και λόγω οικονομικών αλλά και λόγω τεχνικών περιορισμών όπως π.χ. για νέα ταξί μηδενικών εκπομπών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
–Περαιτέρω υποχώρηση του ρόλου της Πολιτείας στη μετάβαση, με την προκλητική διάταξη για υποχρεωτική ασφάλιση σε νέα κτίρια αλλά όχι απαγόρευση δόμησης σε επικίνδυνες περιοχές και με τους αναδόχους νησιών, χωρίς σχέδιο για τη μετάβαση των νησιών ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει πόρους άνω του 1 δισ. ευρώ πλέον για την απανθρακοποίησή τους
-Ελλιπέστατη συμμετοχή της κοινωνίας, των πολιτών και των εργαζομένων, απουσία συνδιαμόρφωσης της κλιματικής πολιτικής.
–Υποβάθμιση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), μπάχαλο στους διαδρόμους ΥΠΕΝ και Υπ. Πολιτικής Προστασίας, περιορισμός διαβούλευσης στο διαδικτυακό χώρο του ΟΦΥΠΕΚΑ, με εκπροσώπους φορέων και όχι με τους πολίτες, και υποβάθμιση και του Ελληνικού Κοινοβουλίου
-Μεταφορά κρίσιμων αρμοδιοτήτων στο νεοσύστατο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης σε υπηρεσίες που δεν έχουν οργανόγραμμα και στελέχη
Η αντιπολίτευση λοιπόν λοιπόν ότι το εν λόγω νομοσχέδιο είναι κατώτερο των προσδοκιών και καθυστερεί την Ελλάδα στη μάχη της κλιματικής κρίσης, για αυτό το λόγο λέμε ότι έχει έναν ψευδεπίγραφο τίτλο και δεν αποτελεί κλιματικό νόμο και για αυτό θα τον καταψηφίσουμε».
Σ. Φάμελλος: «Η πολιτική για το κλίμα δεν πρέπει να αφεθεί στις δυνάμεις της αγοράς και στα κέρδη»
Ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, ξεκινώντας την ομιλία του ως εισηγητής για το σχέδιο νόμου για τον κλιματικό νόμο στην Ολομέλεια της Βουλής σημείωσε πως «πρέπει να δράσουμε για το κλίμα πριν είναι αργά», τόνισε, «για το λόγο αυτό ο Αλέξης Τσίπρας, ήταν ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός που δεσμεύτηκε και υποστήριξε την κλιματική ουδετερότητα σε Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ το 2019. Για το λόγο αυτό η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ επικύρωσε στη Βουλή τη συμφωνία των Παρισίων για την κλιματική κρίση και ο πρώτος κλιματικός νόμος ψηφίστηκε το 2016, η πρώτη νομοθεσία για την προσαρμογή για την ανθεκτικότητα που δεν εφαρμόζεται ολοκληρωμένα μέχρι σήμερα και έτσι δεν έχουμε ολοκληρωμένα σχέδια προσαρμογής- παρά σε μία μόνο περιφέρεια. Για το λόγο αυτό ζητήσαμε ένα νέο κλιματικό νόμο εδώ και 1,5 χρόνο. Με συμμετοχή της κοινωνίας, με διαμόρφωση από τα κάτω, με διαφάνεια, με αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου και με ισχυρό σύστημα διακυβέρνησης».
Σημείωσε ότι: «Η κυβέρνηση ΝΔ μάς καλεί να ψηφίσουμε το σχέδιο νόμου μόνο για τον τίτλο, ενώ υποβαθμίζει και δυσφημεί και το σχέδιο νόμου και τη μετάβαση. Με περιορισμένη διαβούλευση με την κοινωνία και τους πολίτες, με αποσπασματικές διατάξεις που στερούνται φιλοδοξίας, με διατάξεις που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο (π.χ. κατεδαφίσεις για τη διπλή ανάπλαση στο Βοτανικό), ή διορθώσεις της ανεπαρκούς νομοθεσίας για την ηλεκτροκίνηση, με μία χαώδη νομοθέτηση, με λάθη, ασάφειες και κενά όπως επισήμαναν και οι φορείς και η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής».
«Πρακτικά ανεφάρμοστο νομοθέτημα που απλά έρχεται για να κλείσει επικοινωνιακές πληγές»
Ο Σ. Φάμελλος στάθηκε στη συνέχεια στις σοβαρές ελλείψεις και στα βασικά προβλήματα του νομοσχεδίου: «Πρόκειται για νομοθέτημα που απλά έρχεται για να κλείσει επικοινωνιακές πληγές και να καλύψει τις εξαγγελίες του κ. Μητσοτάκη ένα χρόνο πριν. Δεν έχει όμως επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση και έκθεση συνεπειών, κανένα άνοιγμα στην κοινωνία, στους νέους, με παντελή απουσία και υποβάθμιση της Βουλής, ενώ ακόμα και οι κλιματικοί στόχοι μπορούν να αλλάζουν με Υπουργικές Αποφάσεις».
«Η ΝΔ γνωρίζει καλά ότι και τα μέτρα που εισάγει στο κλιματικό της νομοθέτημα είναι πρακτικά ανεφάρμοστα. Πρακτικά βάζει στόχους για τις επόμενες κυβερνήσεις, γνωρίζοντας είτε ότι θα τροποποιηθούν και ότι δεν θα κληθεί η ίδια να τα εφαρμόσει. Το νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται όμως και από ένα διπλό κενό. Κενό φιλοδοξίας και κενό εφαρμογής, όπως σημειώνουν και περιβαλλοντικές Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις σε κοινή τους τοποθέτηση με τους Γιατρούς του Κόσμου, τη Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας κτλ.».
Κανένας λόγος για ισότητα στη μετάβαση
Ο Σ.Φάμελλος υπογράμμισε επιπλέον το κεντρικό ζήτημα απουσίας οποιασδήποτε ουσιαστικής διάταξης για την κοινωνική διάσταση της μετάβασης, για τις ανισότητες, για την εργασιακή μετάβαση, για τις διακρίσεις φύλου ή ακόμα και τα ΑΜΕΑ, την πρόσβαση στα βασικά αγαθά, το δικαίωμα σε ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον, την ενεργειακή δημοκρατία ή την κλιματική δικαιοσύνη, σε πλήρη αντίθεση με το σύνθημα της Ευρώπης «κανείς να μη μείνει πίσω».
Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Παρουσίασε τέλος τις βασικές αρχές πάνω στις οποίες θα έπρεπε να βασίζεται ο κλιματικός νόμος για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, οι οποίες απουσιάζουν από το παρόν νομοσχέδιο: Ευθύνη και ρόλο της πολιτείας να σχεδιάσει και να εγγυηθεί τη μετάβαση ώστε κανείς (και η χώρα μας) να μη μείνει πίσω, η μετάβαση δεν μπορεί να αφεθεί στις δυνάμεις της αγοράς αλλά πρέπει να γίνει με δικαιοσύνη και δημοκρατία, διασφάλιση του δικαιώματος όλων σε ένα υγιές, ασφαλές και καθαρό περιβάλλον ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα, κλιματική δικαιοσύνη και δίκαιος επιμερισμός των βαρών και του κόστους της μετάβασης και η διάχυση των ωφελειών της προς όλη την κοινωνία, με όρους ενεργειακής δημοκρατίας, ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ που έχει ξεχάσει η κυβέρνηση, χρηματοδοτήσεις με κριτήριο το κλιματικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα, διασφάλιση καθολικής πρόσβασης στα βασικά αγαθά του νερού και της ενέργειας, καταπολέμηση νέων ανισοτήτων εις βάρος των εργαζομένων, των ευάλωτων, των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων.