Διαβάστε την ανάλυση για την πολιτική και κοινωνική συγκυρία, τους κατευθυντήριους άξονες της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αλλά και τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις άμεσης προτεραιότητας του κόμματος ενόψει της ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών
3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία (14-17 Απριλίου 2022)
Πολιτική Απόφαση
Νέα αρχή: η αυθεντική πολιτική επιστρέφει
Α. Προοίμιο
1. Η τρέχουσα πολυεπίπεδη κρίση έχει αναδείξει και στη χώρα μας και στην Ευρώπη και στον κόσμο τα άλυτα αδιέξοδα του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος. Την ίδια στιγμή, έχουν αρχίσει να προβάλλονται συστηματικά αιτήματα διεξόδου που υπερβαίνουν τις αντοχές του εν λόγω συστήματος: ειρήνη, μείωση των εξοπλισμών και αλληλεγγύη των λαών ενόψει του πολέμου στην Ουκρανία που συνεχίζεται και των ακόμη πιο επικίνδυνων γεωπολιτικών εξελίξεων που απειλούνται, κοινωνικοποίηση της πατέντας των εμβολίων, δημόσια συστήματα υγείας, αντιμετώπιση της ακρίβειας, της ενεργειακής φτώχειας και του πληθωρισμού, κοινά αγαθά έναντι ιδιωτικοποιήσεων, αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της οικολογικής καταστροφής, μείωση των ανισοτήτων, προστασία της εργασίας, καταπολέμηση της ανεργίας, υπεράσπιση και εμβάθυνση της δημοκρατίας. Τα αιτήματα αυτά ζητούν την πολιτική τους συμπύκνωση προς την κατεύθυνση ενός σοσιαλισμού που θα ανταποκρίνεται στις προκλήσεις και τα διακυβεύματα του 21ο αιώνα.
2. Οι κατευθυντήριοι άξονες της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι:
– Η προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και η ειρηνική επίλυση των διαφορών με τις γειτονικές μας χώρες, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Σε αυτή τη βάση, η προώθηση ενός οδικού χάρτη -με σαφείς κόκκινες γραμμές – για ουσιαστικό διάλογο με την Τουρκία και ορίζοντα το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
– Η καταπολέμηση της ακρίβειας, της ενεργειακής φτώχειας, της ανεργίας, της υποβάθμισης της εργασίας και η συνολική παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
– Η υπεράσπιση της ειρήνης μέσω της συγκρότησης ενός ρωμαλέου διεθνούς κινήματος που θα αναλάβει όλες τις αναγκαίες πρωτοβουλίες.
– Η ανάπτυξη της πάλης των ιδεών σε όλα τα μέτωπα, ενάντια στην “ιδέα” ότι ο πόλεμος μπορεί να λύσει οτιδήποτε, ενάντια στην Ακροδεξιά σε όλες τις εκφάνσεις της, ενάντια στα νεοφιλελεύθερα δόγματα. Μέσω της ανάπτυξης, της εκλαΐκευσης και της εμπέδωσης των θεμελιακών αρχών της Αριστεράς: ειρήνη, ισότητα, ελευθερία, αδελφοσύνη, καθολική δικαιοσύνη.
– Η εξάπλωση και η εμβάθυνση της δημοκρατίας παντού και σε όλα τα επίπεδα.
– Η αναγνώριση των έμφυλων διακρίσεων και η κατοχύρωση της συναφούς ισότητας.
– Η ανάδειξη της οικολογικής διάστασης των οικονομικών και κοινωνικών λειτουργιών και δραστηριοτήτων και η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.
Β. Ο κόσμος
1. Ο πόλεμος
Η στρατιωτική εισβολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ουκρανία παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο, οδηγεί στον θάνατο χιλιάδων αμάχων, στην καταστροφή της χώρας και σε προσφυγικές ροές εκατομμυρίων, ενώ θέτει σε άμεσο κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη με την επιστροφή της πυρηνικής απειλής.
Όποια και αν είναι τα επιχειρήματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σωστά ή λανθασμένα, μετρημένα ή υπερβολικά, δεν δικαιολογούν, πολλώ δε μάλλον νομιμοποιούν, την εισβολή στην Ουκρανία ή την απολύτως συνακόλουθη παγκόσμια αποσταθεροποίηση που προκαλεί. Επομένως, τόσο για τη δραματική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο λαός της Ουκρανίας όσο και για την εξαιρετικά επικίνδυνη στροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας, κατεξοχήν υπεύθυνη είναι η Ρωσική Ομοσπονδία. Στο πλαίσιο αυτό, οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να τερματιστεί η εισβολή και να επανέλθουμε στη διπλωματία και στην ειρήνη υπήρξαν αναγκαίες. Η συμπαράσταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στον ουκρανικό λαό είναι αμέριστη και οφείλει να υλοποιηθεί με πολλούς τρόπους .
Εκτός από τη Ρωσική Ομοσπονδία, το ΝΑΤΟ φέρει συναφώς τις δικές του ιστορικές ευθύνες. Παρά τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει το 1999, δεν προχώρησε στην οικοδόμηση μιας αδιαίρετης αρχιτεκτονικής ασφάλειας και η συνεχής επέκτασή του προς Ανατολάς δημιούργησε εύλογους φόβους στη Ρωσική Ομοσπονδία, που αισθανόταν να περικυκλώνεται στρατιωτικά.
Σήμερα, η πολιτική που προωθούν οι χώρες του ΝΑΤΟ, με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ δια της πλειοδοσίας κυρώσεων αφήνει να εννοηθεί ότι δεν αποσκοπεί στη λήξη του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων, αλλά στο να οδηγήσουν τη Ρωσική Ομοσπονδία μέχρι την ανατροπή του καθεστώτος Πούτιν.
Η κατάσταση που διαμορφώνεται θίγει σχεδόν όλες της χώρες του πλανήτη, σείει εκ βάθρων όλες τις γεωπολιτικές και διεθνείς οικονομικές παραμέτρους ενώ εξελίσσεται σε εξαιρετικά επικίνδυνη. Το φάντασμα ενός θερμού παγκόσμιου πολέμου με κίνδυνο χρήσης πυρηνικών δεν βρίσκεται πια στη σφαίρα του αδιανόητου.
Η ΕΕ δεν κατόρθωσε ούτε να αποτρέψει προκαταβολικά τον πόλεμο ούτε να μεσολαβήσει ενεργά μετά το ξέσπασμά του ώστε αυτός να σταματήσει γρήγορα. Σήμερα, αδυνατεί να αναδείξει έναν στρατηγικά αυτόνομο ρόλο από τις ΗΠΑ και τον ΝΑΤΟ, που θα ασκήσει σοβαρές πιέσεις για τον τερματισμό του πολέμου και την επιστροφή στη διπλωματία. Εφόσον συνεχίζεται η ίδια κατάσταση και η ίδια στάση, οι φυγόκεντρες αυτές τάσεις μέλλει να ενταθούν.
Οι εν λόγω κυρώσεις δεν επιτρέπεται να καταστρέφουν κάθε γέφυρα με τον φίλο ρωσικό λαό. Η αποβολή από τα διεθνή καλλιτεχνικά, επιστημονικά και αθλητικά φόρα ρωσικών (και λευκορωσικών) συγκροτημάτων, ομάδων και προσώπων με μόνο κριτήριο την ιθαγένεια ή την εικαζόμενη “φιλία” προς το καθεστώς της Ρωσικής Ομοσπονδίας και τον Πρόεδρό της είναι απαράδεκτη.
Σε αντίθεση με τη Γαλλία και την Τουρκία που προσπαθούν να διαδραματίσουν ρόλο μεσολαβητή στη σύγκρουση, ο πρωθυπουργός της χώρας μας έσπευσε να εντάξει την Ελλάδα αδιαπραγμάτευτα στην αιχμή του ΝΑΤΟ. Άλλαξε έτσι άρδην το παγιωμένο δόγμα για μια πολυδιάστατη και ενεργό εξωτερική πολιτική, που θα επέτρεπε στην Ελλάδα να είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Το μόνο που κατόρθωσε αυτή η πολιτική ήταν το να κατατάξει επίσημα τη χώρα στην πρώτη γραμμή των εχθρών της Ρωσίας δημιουργώντας σοβαρούς κινδύνους για τα συμφέροντα της Ελλάδας. Και μάλιστα χωρίς εγγυήσεις απέναντι σε μια Τουρκία της οποίας ο ρόλος αναβαθμίζεται ραγδαία με τη στήριξη των ΗΠΑ.
Παράλληλα, επιδεινώνεται η ούτως ή άλλως δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας μας: απειλή ενεργειακής φτώχειας, έλλειψη προϊόντων, καλπάζουσα ακρίβεια, αναστάτωση στις εισαγωγές εμπορευμάτων, όξυνση κινδύνων στα βόρεια και ανατολικά σύνορα. Εν μέσω του παγκόσμιου οικονομικού πολέμου που έχει ήδη ξεσπάσει και των ακόμη απρόβλεπτων βαρύτατων επιπτώσεών του (στην επισιτιστική και στην ενεργειακή επάρκεια, στη ροή εισαγωγών και εξαγωγών, στις αλυσίδες τροφοδοσίας προϊόντων, στην επιδείνωση των ανισοτήτων, σε νέες προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, σε πόλεμο νομισμάτων κ.ο.κ.), η Ελλάδα φτάνει να βρίσκεται σε ιδιαίτερα δυσμενή θέση.
Η συστηματική προσπάθεια ιδεολογικοποίησης των τεκταινομένων από την πλευρά των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ελληνικής κυβέρνησης συνιστά μια ακραία μορφή ιστορικού αναθεωρητισμού. Αναθεωρητισμού που διαγράφει πλήρως την ιστορία ολόκληρου του 20ου αιώνα προκειμένου να τη στριμώξει στο δίπολο “δημοκρατία”/“ολοκληρωτισμός”. Δηλαδή στην πολιτική αποτύπωση της “θεωρίας των δύο άκρων”. Όπου ομολογημένος στόχος της διαβόητης τούτης “θεωρίας” είναι να πλήξει την Αριστερά στον πυρήνα της προσπάθειάς της να μετατρέψει τις διαχρονικές αξίες της σε πολιτική.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αναγνωρίζοντας τις ιστορικές αξιακές παρακαταθήκες του, σεβόμενος την ιστορία και απέναντι στη εξαιρετικά επικίνδυνη τρέχουσα συγκυρία, καλείται να εμπνευστεί από όσα συνέβαιναν στις παραμονές του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Του Πρώτου, όχι του Δεύτερου. Δηλαδή, να τοποθετηθεί απαράκαμπτα και μαχητικά από την πλευρά της ειρήνης απορρίπτοντας, την ίδια στιγμή, κάθε ιμπεριαλιστικό αναθεωρητισμό. Για να θέσει ξανά με πάσα σαφήνεια το απολύτως καίριο ερώτημα της εποχής: Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα; Με τη σαφέστατη επίγνωση ότι το καθεστώς Πούτιν δεν έχει καμία απολύτως σχέση με σοσιαλισμό ή κομμουνισμό και την εξίσου σαφή επίγνωση ότι σοσιαλισμός στον 21ο αιώνα δεν μπορεί να νοηθεί αν η Αριστερά παντού στον κόσμο δεν αναγνωρίσει ανοιχτά την αποτυχία όλων των προηγούμενων προσπαθειών οικοδόμησής του και δεν προβεί στην αντίστοιχη ιστορικά εμπεριστατωμένη και πολιτικά ενεργό αυτοκριτική.
2. Οι κρίσεις
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει υπερκαλύψει και ωθεί στο να αγνοηθούν οι πολλαπλές κρίσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος: η πανδημία, όπως σχετίζεται με την προϊούσα οικολογική καταστροφή, η κλιματική κρίση και η κρίση χρέους συναρτώνται με ακραίες μορφές εκμετάλλευσης της εργασιακής δύναμης, με την αύξηση της συστημικής ανεργίας, με τη “δημιουργική” καταστροφή του μη κερδοφόρου κεφαλαίου, με τη συρρίκνωση της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας, με σκοπό να οδηγηθεί εντέλει στον θάνατο, με τη διεύρυνση της φτώχειας, με τη σπατάλη και την καταστροφή φυσικών πόρων και οικοσυστημάτων, με την ραγδαία αύξηση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, στις οποίες επιπροσθέτεται και η ροή κλιματικών προσφύγων, με την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων/κοινωνικών αγαθών και των πεδίων κοινωνικής αναπαραγωγής, με τη μετεωρική αύξηση των ανισοτήτων. Τις πολλαπλές κρίσεις επιτείνει η κρίση δημοκρατίας, η επίταση του αυταρχισμού, η δυναμική εμφάνιση της Ακροδεξιάς.
3. Η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Τηρουμένων των πληθυσμιακών και εδαφικών μεγεθών, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αποτελεί μεγάλο κόμμα. Αυτό του δίνει τη δυνατότητα παρέμβασης σε όλα τα μεγάλα διεθνή ζητήματα και επιτρέπει στη φωνή του να ακουστεί. Έτσι διεκδικεί:
– Συγκρότηση ενός ρωμαλέου κινήματος ειρήνης στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και τον κόσμο που θα διεκδικεί απομείωση των εξοπλισμών, δημιουργία ενός ασφαλούς δημοκρατικού περιβάλλοντος για όλες τις χώρες και όλους τους λαούς.
– Παροχή ασφάλειας, αξιοπρεπούς ζωής και υγείας σε ένα οικολογικά ασφαλές περιβάλλον, σε όλες και όλους ανεξαιρέτως.
– Δίκαιη πράσινη οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση.
Η σημερινή ενεργειακή κρίση, σε συνάρτηση με τον πόλεμο που περιθωριοποιεί τις συμφωνίες για την προστασία του περιβάλλοντος, αναδεικνύει την επείγουσα υποχρέωση της μετάβασης σε ένα νέο ενεργειακό πρότυπο που στηρίζεται κατά προτεραιότητα στις ΑΠΕ και σε όλες τις μορφές της πράσινης ενέργειας. Προσβλέπει στην ταχεία αποκλιμάκωση των άλλων πηγών ενέργειας, δηλαδή του λιγνίτη, των ορυκτών υγρών καυσίμων και του φυσικού αερίου, με τρόπο που να διασφαλίζει τη σταθερότητα του ενεργειακού συστήματος, το κόστος ενέργειας, την αποφυγή κοινωνικών εντάσεων και οικονομικών κρίσεων, και την επίτευξη των κλιματικών στόχων.
Στα άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και του κύματος ακρίβειας και κερδοσκοπίας, εντάσσονται η αναστολή του Χρηματιστηρίου της Ενέργειας, κατά το παράδειγμα της Γαλλίας, όπως και οι πρόνοιες που έχουν αναλάβει οι χώρες του Μεσογειακού Νότου για τον απεγκλωβισμό από τους μηχανισμούς της αγοράς και την ισχυρή παρέμβαση του Δημοσίου προκειμένου να προστατευθεί το δημόσιο συμφέρον.
Στον ίδιο καμβά για την αντιμετώπιση της οικονομικής, ενεργειακής και κοινωνικής κρίσης και ταυτόχρονα ορίζοντας του κοινωνικού μετασχηματισμού, δηλαδή της αναδιανομής εισοδημάτων και συσχετισμού δυνάμεων κεφαλαίου και εργασίας εντάσσονται η τιμαριθμική αναπροσαρμογή μισθών και συντάξεων, η προοδευτική φορολογική κλίμακα, καθώς και η αναστροφή της σχέσης άμεσων και έμμεσων φόρων υπέρ των άμεσων.
Ο νεοφιλελευθερισμός παντού στον κόσμο, και η κυβέρνηση της ΝΔ με ακόμα μεγαλύτερη έμφαση, υλοποιεί εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων: στον τομέα της κοινωνικής αναπαραγωγής –Υγεία, Παιδεία, Κοινωνική Ασφάλεια-, στις υποδομές, στα δίκτυα και στους ελεύθερους δημόσιους χώρους. Η αναστροφή των ιδιωτικοποιήσεων είναι το αποφασιστικό μέρος του κοινωνικού μετασχηματισμού. Η επανάκτηση από το Δημόσιο της ΔΕΗ και του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς και η επιστροφή στο δημόσιο έλεγχο μιας τουλάχιστον συστημικής τράπεζας είναι το πρώτο βήμα.
– Το δικαίωμα στη στέγαση
Η πρόσβαση σε ποιοτική και οικονομικά προσιτή στέγαση για όλες και όλους μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα από τις εξής ενέργειες: τη δημιουργία Μητρώου Κοινωνικής Κατοικίας, την άμεση ανακατεύθυνση πόρων από το ΤΑΑ και χρήση άλλων κονδυλίων της ΕΕ, τις επιδοτήσεις για ρυθμιζόμενο ενοίκιο και μεταβατική κατοικία σε περίπτωση έξωσης και κατάσχεσης, τη ρύθμιση της αγοράς του Airbnb και των μισθώσεων για τον έλεγχο των στρεβλώσεων.
– Μια ριζοσπαστική προοδευτική μεταρρύθμιση του κράτους, με αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων, με συμμετοχικούς δημοκρατικούς θεσμούς.
– Άμεσες παρεμβάσεις στον χώρο της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης
Αυτές περιλαμβάνουν: την αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης, τον εκδημοκρατισμό τη αστυνομίας, ειδική μέριμνα για τα δικαιώματα κρατουμένων και την επανένταξή τους, τη νομική αναγνώριση του εγκλήματος της γυναικοκτονίας, την επέκταση του δικαιώματος σύναψης γάμου και για τα ομόφυλα ζευγάρια με πλήρη δικαιώματα, τη θεσμοθέτηση του δικαιώματος τεκνοθεσίας, μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική για την ένταξη προσφύγων και μεταναστών, τον διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, μια πολιτική προώθησης δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων στη Θράκη που θα ενισχύσει τα δικαιώματα της μουσουλμανικής μειονότητας.
Ένα αυθεντικό κράτος δικαίου, δηλαδή η ισονομία, η εγγύηση των δικαιωμάτων, η ασφάλεια δικαίου και η απρόσκοπτη απονομή δικαιοσύνης, ο έλεγχος της διαφθοράς και της διασπάθισης δημοσίου χρήματος συγκροτούν ασπίδα προστασίας του συνόλου της κοινωνίας και άρα συνιστούν πολιτικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ. Συγχρόνως, ο τρόπος απονομής της δικαιοσύνης είναι καθοριστικός για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την καταπολέμηση των ανισοτήτων. Στο πλαίσιο αυτό, οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις που αναλαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ περιλαμβάνουν την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού στο ευρύτερο δικαστικό σύστημα, την απλοποίηση της λειτουργίας του δικαστικού συστήματος και την επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής δικαιοσύνης.
– Να καταστεί ο πολιτισμός κεντρική συνιστώσα του εγχειρήματος ανασυγκρότησης της χώρας
Οι προτεραιότητες της δημόσιας πολιτισμικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι: Η θωράκιση του δημόσιου χαρακτήρα της πολιτιστικής κληρονομιάς, η ανάπτυξη διεθνικών πολιτιστικών συνεργιών, η ενίσχυση όλων των μορφών του σύγχρονου πολιτισμού, η αναδιαμόρφωση της καλλιτεχνικής εκπαίδευσης με διαβάθμιση των τίτλων σπουδών και ίδρυση τριτοβάθμιας ακαδημίας παραστατικών τεχνών.
– Βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές στον αθλητισμό για την ανάπτυξη όλων των μορφών άθλησης (φυσική αγωγή στην εκπαίδευση, σωματειακός αθλητισμός, άθληση για όλους, άθληση ΑμεΑ, αθλητισμός υψηλών επιδόσεων)
Η αναβάθμιση και ανάπτυξη των αθλητικών υποδομών και η ενίσχυση του ερασιτεχνικού αθλητισμού, το δημοκρατικό πλαίσιο λειτουργίας του αθλητικού σωματείου και η κατοχύρωση των δικαιωμάτων αθλητών, προπονητών, αθλουμένων και φιλάθλων, αποτελεί προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Αγωνιζόμαστε ενάντια στο ντόπινγκ, τη βία, τη χειραγώγηση, τον ρατσισμό, τον εκφοβισμό και τον σεξισμό στον αθλητισμό. Διεκδικούμε ένα σύγχρονο πλαίσιο λειτουργίας του επαγγελματικού αθλητισμού, που θα προωθεί τη νομιμότητα, τη διαφάνεια, τον κοινωνικό έλεγχο και την ανταποδοτικότητα προς τον ερασιτεχνικό αθλητισμό.
– Ψηφιακή δημοκρατία, ενεργό συμμετοχή στη διεθνή επιστημονική έρευνα που αφορά τους τομείς της «4ης Βιομηχανικής Επανάστασης» από τη σκοπιά του δημόσιου συμφέροντος, της οικολογικής ισορροπίας και της βελτίωσης της ζωής όλων. Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί υποδειγματικό κέντρο επιστημονικής και τεχνολογικής καινοτομίας και ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αναλαμβάνει την αντίστοιχη δέσμευση
Γ. Η Ευρώπη
1. Η γεωπολιτική θέση της Ευρώπης
Σε ολόκληρη την προηγούμενη περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας και ραγδαίων αλλαγών, πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και εν μέσω αυτού, η ΕΕ κατέδειξε ότι δεν διαθέτει σαφή γεωπολιτική στρατηγική ενώ ο διεθνής και περιφερειακός ρόλος της φαίνεται να περιορίζεται οικειοθελώς. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διεκδικεί να καταστεί η ΕΕ δημοκρατικός πόλος, ικανός να μεσολαβεί σε όλες τις διενέξεις με μόνιμο στόχο τη ειρήνη, τη δημοκρατία και την ευημερία. Προϋπόθεση είναι μια συνολική αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Η αμυντική πολιτική της ΕΕ οφείλει να είναι στρατηγικά αυτόνομη από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ ενόσω θα ελέγχεται δημοκρατικά από ένα ισχυρό Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Πολιτική που δεν θα αποτελεί παρακολούθημα της “νέας γεωγραφίας” που προωθούν οι ΗΠΑ ούτε θα υποτάσσεται σε νεοαποικιακές βλέψεις ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διεκδικεί ακόμη κοινή ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου που θα λαμβάνει υπ’ όψιν και τα κύματα των μελλοντικών κλιματικών προσφύγων. Ενάντια στη λογική της “Ευρώπης-φρούριο” και τις παράνομες και απάνθρωπες επαναπροωθήσεις, σεβόμενοι τη ζωή και την αξιοπρέπεια όλων, τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και της Σύμβασης της Γενεύης. Με αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου και τη θέσπιση ενός δίκαιου και δεσμευτικού πλαισίου διαμοιρασμού των ευθυνών και μετεγκατάστασης που δεν θα επιβαρύνει αποκλειστικά τις χώρες πρώτης εισόδου.
2. Τα θεσμικά ελλείμματα της Ευρώπης
Η ΕΕ μέχρι σήμερα τείνει να περιστέλλεται στο πλαίσιο μιας στενά οικονομικής και νομισματικής ένωσης, όπου τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα εκλαμβάνονται στην καλύτερη περίπτωση ως παρακολούθημα αυτής και στη χειρότερη ως εμπόδιο στην ενοποίηση. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διεκδικεί να εμβαθύνει η ΕΕ τις διαδικασίες ενοποίησής της συμπεριλαμβάνοντας στο κανονιστικό πλαίσιό της την Κοινωνική, την Οικολογική και τη Φεμινιστική Ευρώπη.
Συγκεκριμένα, διεκδικεί:
– Την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ώστε αυτό να αποκτήσει διευρυμένο λόγο στα θέματα οικονομικής πολιτικής, περιλαμβανομένου του δημοκρατικού ελέγχου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Γιούρογκρουπ.
– Μεγαλύτερη διαφάνεια στη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Επιτροπής (Κομισιόν), όπως και να στηριχθούν οι προσπάθειες για ενίσχυση του κράτους δικαίου, της ισότητας των φύλων και της προστασίας των μειονοτήτων.
3. Το νεοφιλελεύθερο πλαίσιο
Το νεοφιλελεύθερο πλαίσιο που προσδιορίζει την παγίως ασκούμενη οικονομική πολιτική της ΕΕ έχει καταστεί πασιφανώς ασφυκτικό. Επομένως, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διεκδικεί:
– Τη μετατροπή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης σε Σύμφωνο Σύγκλισης, Ανθεκτικότητας και Βιώσιμης Ανάπτυξης που δεν θα περιλαμβάνει δρακόντειους δημοσιονομικούς περιορισμούς, αλλά κριτήρια και στόχους για την ενίσχυση της απασχόλησης, την περιφερειακή σύγκλιση, τη σύγκλιση προς τα πάνω όλων των συναφών κοινωνικών δεικτών, την κλιματική ουδετερότητα και τη συστηματική προώθηση της Πράσινης Συμφωνίας, σε κοινωνίες ασφαλείς και ανθεκτικές.
– Προς την κατεύθυνση της ρύθμισης του διογκούμενου δημόσιου χρέους και για την κατά το δυνατόν περιστολή του ρόλου των αγορών, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, διεκδικεί την αμοιβαιοποίηση μέρους, τουλάχιστον, του δημόσιου χρέους.
– Τη μετεξέλιξη της ΕΚΤ σε ολοκληρωμένη κεντρική τράπεζα και δανειστή ύστατης καταφυγής, της οποίας οι παρεμβάσεις θα στοχεύουν όχι μόνο στη αντιμετώπιση του πληθωρισμού, αλλά και στην υποβοήθηση των ρυθμών βιώσιμης ανάπτυξης με πιστή τήρηση των όρων της κλιματικής ουδετερότητας, στην αύξηση της απασχόλησης και στη σύγκλιση των οικονομιών. Ανάλογους στόχους οφείλουν να υπηρετούν τα κανονιστικά πλαίσια και τα συστήματα εποπτείας των εθνικών τραπεζικών συστημάτων εκ μέρους της ΕΚΤ και της ΕΕ.
– Την αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού όχι μόνο για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, αλλά και για την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή, τον μετριασμό της κλιματικής κρίσης και την οικοδόμηση των όρων της αντίστοιχης ανθεκτικότητας με τρόπους που λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τη διάσταση του φύλου.
– Κρίσιμες βελτιώσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας ώστε η αντίστοιχη μετάβαση να είναι κοινωνικά δίκαιη. Εισαγωγή δεσμευτικών στόχων ως προς τη μείωση των ανισοτήτων και ιδιαίτερα απέναντι στην ενεργειακή φτώχεια.
– Μια μεγάλη αναπτυξιακή πρωτοβουλία από την πλευρά της ΕΕ που δεν θα περιλαμβάνει τα γνωστά μνημόνια ούτε θα αυξάνει τις ανισότητες ενώ θα είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, με κυρίαρχα χαρακτηριστικά τη δικαιοσύνη και τη δημοκρατία.
4. Δύναμη αριστερού ευρωπαϊσμού
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συνιστά καταστατικά δύναμη αριστερού ευρωπαϊσμού. Σε αυτό το πλαίσιο, διεκδικεί την προς τα πάνω σύγκλιση των συστημάτων εργατικής και κοινωνικής προστασίας. Περαιτέρω διεκδικεί: καθιέρωση ευρωπαϊκών συλλογικών διαπραγματεύσεων και δεσμευτικών συλλογικών συμβάσεων, καθώς και προστασία με πρόσθετα θετικά μέτρα των αντίστοιχων δικαιωμάτων. Ελάχιστο επίπεδο εισοδήματος αλληλεγγύης, επίδομα ανεργίας και μετάβαση στο 35ωρο. Οικοδόμηση ενός προστατευτικού στρώματος ασφάλειας για κάθε κοινωνική κατηγορία που πλήττεται πέραν των παραδοσιακά “ευάλωτων”, ώστε κανείς να μη μείνει μόνος, κανείς να μη μείνει πίσω.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ:
– Ενισχύει τα κινήματα και άλλες πρωτοβουλίες στα πεδία της ειρήνης, των δημοκρατικών, των φεμινιστικών και των οικολογικών διεκδικήσεων. Θεωρεί ότι μόνον ένα ευρύ προοδευτικό πανευρωπαϊκό ιδεολογικό και πολιτικό μέτωπο υπέρ της ειρήνης και ενάντια στην πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας, όπως και ενάντια στην ακροδεξιά, μπορεί να θέσει τέλος στην στον πόλεμο, να αποτρέψει επόμενους και να αντιμετωπίσει την πολύπλευρη κρίση που μαστίζει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Και μάχεται για την οικοδόμησή του.
– Δεσμεύεται να πολλαπλασιάσει τις πρωτοβουλίες του προκειμένου να συμπτυχθεί μια πανευρωπαϊκή συμμαχία αριστερών, σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών και πράσινων κομμάτων και πολιτικών δυνάμεων στη βάση των κοινών διεκδικήσεων που απορρέουν από τα παραπάνω. Η συμμετοχή του στο Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς, οι δεσμοί που έχει αποκτήσει με τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα –όπως συμβολοποιούνται από τη συμμετοχή του Προέδρου του ως παρατηρητή στις συνόδους αρχηγών των ευρωπαίων σοσιαλιστών(PES)– και οι πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει για να συμπτυχθεί ένα ‘μέτωπο’ των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου υπηρετούν το σχέδιο οικοδόμησης μιας πανευρωπαϊκής συμμαχίας αριστερών, σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών και πράσινων κομμάτων και πολιτικών δυνάμεων στη βάση κοινών διεκδικήσεων: κατοχύρωση ευρωπαικού πυλώνα εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, εξάλειψη των έμφυλων και λοιπών διακρίσεων, αντικατάσταση του Συμφώνου Σταθερότητας, επέκταση και εμβάθυνση του Ταμείου Ανάκαμψης, δίκαιη οικολογική μετάβαση με εμβάθυνση της Πράσινης Συμφωνίας, καθιέρωση ενός στοιχειωδώς επαρκούς παγκόσμιου εταιρικού φόρου.
Η εξωτερική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προς κάθε κατεύθυνση είναι φιλειρηνική, ενεργητική και πολυδιάστατη.
Δ. Οι παρακαταθήκες του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση ΝΔ και η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
1. Παρακαταθήκες
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει προβεί σε συστηματικό απολογισμό της κυβερνητικής θητείας του, ο οποίος έχει ψηφιστεί ομόφωνα (με μια λευκή ψήφο) από την ΚΕ του και είναι κατατεθειμένος στη δημόσια σφαίρα.
Είναι αναμφισβήτητο ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε την αποτροπή της ανθρωπιστικής κρίσης και την ανασύνταξη της κοινωνίας, την έξοδο από τα μνημόνια και τη χάραξη του διαδρόμου για τη ρύθμιση του χρέους μαζί με τη συγκέντρωση ενός ισχυρού αποθεματικού, την μεγάλη μείωση της ανεργίας, τη βελτίωση των σχέσεων εργασίας και την ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των εργαζομένων, τον θεσμικό εκδημοκρατισμό κοινωνικών τομέων, την αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας και τη Συμφωνία των Πρεσπών. Αυτά συνιστούν, ούτως ή άλλως, επιτεύγματα ιστορικής σημασίας.
Οι παρακαταθήκες που άφησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλές: οικοδόμηση ενός ισχυρού πλαισίου κοινωνικής προστασίας., ανάταξη της οικονομίας και τοποθέτηση της χώρας σε αναπτυξιακή τροχιά. σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού και κατάργηση του υποκατώτατου μισθού για τους νέους, δημιουργία 400.000 και πλέον θέσεων εργασίας με μεταρρύθμιση και ενίσχυση του ΟΑΕΔ, καταπολέμηση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας. προστασία κρίσιμων πυλώνων του δημοσίου πλούτου. προώθηση μεταρρυθμίσεων στην κλιματική και ενεργειακή πολιτική. ολοκλήρωση μεγάλων έργων υποδομής. ανασυγκρότηση του απαξιωμένου δημοσίου συστήματος υγείας (διασφάλιση καθολικής και δωρεάν πρόσβασης, ίδρυση νέων νοσοκομείων, ενίσχυση του ΕΣΥ, απαρχή συστηματικής οργάνωσης της πρωτοβάθμιας βαθμίδας υγείας). ενίσχυση του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος. θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση της έμφυλης ιεραρχίας, για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και σημαντικών δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. παραπομπή στη δικαιοσύνη όλων των ζητημάτων διαφθοράς στο Δημόσιο.
2. Η διακυβέρνηση ΝΔ
Η διακυβέρνηση ΝΔ επανέφερε πλήρως τον νεοφιλελεύθερο μονόδρομο κατά την “ελληνική” εκδοχή του. Συνοπτικά, η εν λόγω επαναφορά χαρακτηρίζεται από εκ νέου αποδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων με κατάργηση στοιχειωδών δικαιωμάτων όπως αυτό στην 8ωρη εργασίας, από διασπάθιση δημοσίου χρήματος, προσλήψεις κατά παρέκκλιση του ΑΣΕΠ, κομματικοποίηση των ανεξάρτητων αρχών, απευθείας αναθέσεις υπό καθεστώς πρωτοφανούς αδιαφάνειας, προληπτική νομική προστασία όσων εμπλέκονται θεσμικά, σκανδαλώδη χρηματοδότηση φίλιων ΜΜΕ, αποδόμηση χωροταξικών, περιβαλλοντικών και ρυθμιστικών λειτουργιών, κατάργηση των εργαλείων σχεδιασμού, ρύθμισης και προστασίας του χώρου και του περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, η επαναφορά του νεοφιλελεύθερου “μονόδρομου” χαρακτηρίζεται:
Στο οικονομικό επίπεδο από καθήλωση μισθών και συντάξεων, ιδιωτικοποίηση των λίγων αγαθών που παρέμεναν υπό δημόσιο έλεγχο (ακόμη και εκείνη του ΕΣΥ εν μέσω πανδημίας, ακόμη και εκείνη της ΔΕΗ εν μέσω ενεργειακής κρίσης), φορολογικές ελαφρύνσεις στα ανώτατα εισοδήματα και περιουσίες, άνευ όρων και ορίων εξυπηρέτηση συγκεκριμένων ιδιωτικών συμφερόντων, εκτίναξη ενεργειακού κόστους, ανεξέλεγκτη ακρίβεια και επιδότηση της αισχροκέρδειας.
Τα παραπάνω συγκροτούν ένα μείγμα “επιτελικής” πολιτικής που επιδιώκει μεν να συνενώσει τον ακραιφνή νεοφιλελευθερισμό με παραδοσιακά δεξιές και κεντροδεξιές θέσεις, αλλά ταυτόχρονα με επίταση του κρατικού αυταρχισμού και υπό τη σκέπη μιας ιδεολογίας που συνενώνει τον άκρατο εθνικισμό, τον θρησκευτικό φανατισμό και τη μισαλλοδοξία. Όλα με την καθοριστική συνδρομή (με το αζημίωτο) των συστημικών ΜΜΕ.
Η ιδεολογική διάσταση που έχει περιενδυθεί η πολιτική της κυβέρνησης ΝΔ ακολουθεί όλους τους παγιωμένους γνώμονες του νεοφιλελευθερισμού (λατρεία του ατομικού, μίσος σε οτιδήποτε συλλογικό, ύμνος στον ανταγωνισμό άνευ όρων), με μοχλό μια αντίστοιχα μεταμφιεσμένη ακροδεξιά ιδεολογία (ριζική αναθεώρηση της πρόσφατης ιστορίας της χώρας, εθνικισμός, “ορθόδοξος” φονταμενταλισμός, ρατσισμός, ομοφοβία, μισογυνισμός, ισλαμοφοβία, αντιπροσφυγική υστερία, παρόξυνση της καταστολής).
3. Η πολιτική απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Η πολιτική απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στηρίχθηκε και στηρίζεται στα εξής βάθρα:
– Στήριξη των λαϊκών και δημοκρατικών κινημάτων που έχουν αρχίσει να αναπτύσσονται δυναμικά.
– Πολιτική συμπύκνωση των λαϊκών και δημοκρατικών αιτημάτων, μεταφορά τους στη Βουλή για να συζητηθούν με τη δέουσα θεσμική σοβαρότητα.
– Διαμόρφωση πολιτικού σχεδίου για την ολόπλευρη έξοδο από την πολλαπλή κρίση. Διεκδίκηση της άμεσης διεξαγωγής εθνικών εκλογών.
– Προγραμματική προετοιμασία. Συγκροτήθηκε αναλυτικό κυβερνητικό πρόγραμμα το οποίο εγκρίθηκε στην προγραμματική συνδιάσκεψη της ΚΕΑ.
-Υπεύθυνη αντιμετώπιση του νέου οικουμενικού ζητήματος της πανδημίας και αντίστοιχη διαμόρφωση δέσμης συγκεκριμένων θεσμικών και κοστολογημένων οικονομικών προτάσεων. Στήριξη των έλλογων περιοριστικών μέτρων και προώθηση του εμβολιασμού. Με παράλληλη σκληρή κριτική στις ολιγωρίες και τα σπασμωδικά μέτρα της κυβέρνησης που αδιαφορούν για τις προφανείς εστίες μετάδοσης του ιού και αρνούνται την απολύτως αναγκαία ενίσχυση του ΕΣΥ αποσκοπώντας στην ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα της υγείας.
– Ανοιχτή πρόσκληση στα δημοκρατικά και προοδευτικά κόμματα, όπως και σε όλες τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις που δεν εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο, για συστηματική συνεργασία σε θέματα συναντίληψης και κοινών επιδιώξεων: ειρήνη, αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας, ακρίβεια, φυσικές καταστροφές και κλιματική κρίση, προστασία και εμβάθυνση της δημοκρατίας. Μετά τη δημόσια διατύπωση από τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ του αιτήματος να παραιτηθεί η κυβέρνηση ΝΔ και να προκηρυχθούν εκλογές, ζητεί από όλα τα δημοκρατικά και προοδευτικά κόμματα να τοποθετηθούν ως προς το κορυφαίο πλέον πολιτικό δίλημμα: παραμονή στην εξουσία ή όχι της κυβέρνησης ΝΔ.
– Ψηφιακή ανασυγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ που τον καθιστά ικανό να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις ανάγκες των καιρών.
Ε. Η ελληνική κοινωνία και οι απαιτούμενες δημοκρατικές τομές
1. Το γενικό πλαίσιο
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι κόμμα προσηλωμένο στον στρατηγικό στόχο του, τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα, όπως έχει αποτυπωθεί στη διακήρυξή του. Διεκδικεί να εκφράσει πολιτικά την κοινωνική πλειονότητα, να επεξεργαστεί και να προωθήσει, τις ώριμες αλλαγές που ενισχύουν τη θέση των πολλών, στοχεύοντας στην παραγωγική ανασυγκρότηση, στην οικολογική αναδιάρθρωση και στη βιώσιμη περιβαλλοντικά και κλιματικά ουδέτερη ανάπτυξη. Ανάπτυξη που χρειάζεται να δεχθεί ένα δημιουργικό σοκ ώστε να εκτιναχθεί υπό όρους δημοκρατίας, δικαιοσύνης και αποτελεσματικότητας. Έτσι μπορούν να απαντηθούν οι κυριότερες προκλήσεις της εποχής: η προϊούσα οικολογική καταστροφή, που είναι συναρτημένη ευθέως με την πανδημία και την κλιματική κρίση, η ραγδαία διεύρυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων και η αυταρχική συρρίκνωση των δικαιωμάτων, συρρίκνωση που συνδέεται με τις εντεινόμενες απειλές ενάντια στην ίδια τη δημοκρατία. Αυτοί αποτελούν τους τρεις άξονες του Προγραμματικού Πλαισίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, που έγινε δεκτό στην προγραμματική συνδιάσκεψη της ΚΕΑ τον Ιούλιο του 2021, όπως αναφέρθηκε.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα κυβερνήσει αποσκοπώντας να αλλάξει ριζικά η χώρα προσανατολισμό με μεταρρυθμίσεις και ρήξεις που θα απελευθερώσουν παραγωγικές δυνάμεις και ανθρώπινο δυναμικό. Προϋπόθεση είναι να αξιοποιηθούν κατά το δυνατόν πληρέστερα τα ισχυρά στοιχεία της χώρας που έχουν αναδείξει διαχρονικά τις αρετές τους και αποδείξει τις αντοχές τους: ανθρώπους που ξέρουν να εργάζονται σκληρά, να μορφώνονται και να προσαρμόζονται ακόμη και στις πιο δύσκολες περιστάσεις, μια δυναμική και ευέλικτη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, μια διάχυτη εφευρετικότητα, η οποία, ορθά υποβοηθούμενη, μπορεί να ενισχύσει εντυπωσιακά την καινοτομία. Αυτά συναρτώνται με μια μεγάλη στροφή προς τις καθαυτό παραγωγικές δραστηριότητες, την οικονομία “πραγματικού προϊόντος” (πρωτογενής και δευτερογενής τομέας), την ενσωμάτωση του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς ως μορφή ‘υπεραξίας’ επ’ ωφελεία, εκτός των άλλων, των παραγωγικών κλάδων και ενός ποιοτικού τουρισμού. Ταυτόχρονα, θα κυβερνήσει ώστε να αξιοποιηθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας, να ενισχυθεί η αυτοδιοίκηση και η τοπικότητα, να αποκεντρωθεί το ίδιο το κράτος και να τελεστούν οι μόνιμα χρονίζουσες θεσμικές τομές σε όσα αφορούν τον χωρικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, το κτηματολόγιο, τους δασικούς χάρτες, το φορολογικό σύστημα, τη δημόσια διοίκηση και την ουσιαστική προστασία, τη διαχείριση και τον έλεγχο του περιβάλλοντος. Στόχος είναι να έλθει στο προσκήνιο ο κόσμος της εργασίας σε ένα αξιόπιστο κράτος δικαίου.
2. Απεύθυνση
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απευθύνεται στους μισθωτούς εργαζόμενους και τους άνεργους, τους αγρότες, τους συνταξιούχους, τη νεολαία και το νέο εργατικό δυναμικό της “ευελιξίας” και της επισφάλειας, τις Ελληνίδες και τους Έλληνες που παράγουν και δημιουργούν στην οικονομία και στον πολιτισμό, υπερβαίνοντας ταυτόχρονα τις έμφυλες διακρίσεις και την εμπεδωμένη ιεράρχηση των φύλων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διεκδικεί να εκφράσει τις γυναίκες με τους πολλαπλούς ρόλους και υποχρεώσεις που αδυνατούν να ισορροπήσουν την επαγγελματική, οικογενειακή και προσωπική τους ζωή ενόσω υφίστανται συστηματική υποβάθμιση και απαξίωση. Διεκδικεί να εκφράσει τους επαγγελματίες και τους επιστήμονες, γυναίκες και άνδρες, τη μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα που ασφυκτιά, τον κόσμο του πολιτισμού, τα περιβαλλοντικά κινήματα και τα κινήματα για τα δικαιώματα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ συμπαραστέκεται και ενισχύει τους πολύπλευρους αγώνες της ομογένειας για τη δημοκρατική της εκπροσώπηση.
O ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ απευθύνει κάλεσμα διαλόγου και ουσιαστικής προγραμματικής συζήτησης, κάλεσμα συμπόρευσης σε όλες τις οργανώσεις και τα κόμματα του δημοκρατικού προοδευτικού χώρου. Καλεί όλες τις προοδευτικές δυνάμεις του τόπου να συμφωνήσουν μαζί του σ’ ένα ριζοσπαστικό, ρεαλιστικό πρόγραμμα και να ενώσουν δυνάμεις σε ένα κοινό πρόγραμμα προόδου που θα δώσει στην υπόθεση της προοδευτικής διακυβέρνησης τη μεγάλη δύναμη που χρειάζεται για να αλλάξει την κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αποσκοπεί στη διαμόρφωση μιας μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, με ισχυρά σφυρηλατημένους δεσμούς μεταξύ των μερίδων της. Μιας κοινωνικής πλειοψηφίας που θα συνασπίζεται και θα εκφράζεται πολιτικά κατά τρόπο ενιαίο και τρόπο ανοιχτό στις αλλαγές και τις μετεξελίξεις της συγκυρίας. Άμεσος πολιτικός στόχος του κόμματος είναι η νίκη στις επόμενες εκλογές και ο σχηματισμός μιας ισχυρής προοδευτικής κυβέρνησης, που θα προωθήσει τις αλλαγές και τις μεγάλες τομές που έχει επειγόντως ανάγκη η ελληνική κοινωνία.
3. Η προγραμματική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
Το προγραμματικό πλαίσιο που έχει επεξεργαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, θέτει την εργασία στο επίκεντρο, αποσκοπεί στον αναδιαμόρφωση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας σε όλους τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας με έμφαση στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, στην ενίσχυση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, τον μετασχηματισμό του κράτους με στόχο, εκτός των άλλων, την επενδυτική επιτάχυνση που απαιτείται σήμερα, την ανασύνταξη του κοινωνικού κράτους και του κράτους πρόνοιας με έμφαση στα προβλήματα των νέων, την αναμόρφωση και ενίσχυση της δημόσιας υγείας, της δημοσίας παιδείας, της επιστημονικής έρευνας σε όλους τους τομείς, την πολύπλευρη ανάδειξη της πολιτιστικής δημιουργίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ενίσχυση των “εργατών του πολιτισμού”, τον εκδημοκρατισμό του κράτους, την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου και την προστασία των δημοκρατικών δικαιωμάτων, την κατοχύρωση της ισότητας των φύλων και των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, την αντιμετώπιση των προσφύγων και των μεταταναστών με όρους ουσιαστικής δημοκρατίας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
4. Οι δεσμεύσεις άμεσης προτεραιότητας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ενόψει ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών
Από τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις που περιγράφονται διεξοδικά στο Κείμενο Θέσεων, οι παρακάτω συνιστούν δεσμεύσεις άμεσης προτεραιότητας:
1. Άμεση και αποτελεσματική προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων από το πρωτοφανές κύμα ακρίβειας:
– Αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ.
– Αποκατάσταση του «Δ» της ΔΕΗ, δηλαδή του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ και επαναφορά της εταιρείας στη στρατηγική της υπεράσπισης της κοινής ωφέλειας και όχι της αύξησης των κερδών των μετόχων της.
– Αποσύνδεση της τιμής της ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου και πλαφόν στη χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Στόχος μας από τις πρώτες μέρες της προοδευτικής κυβέρνησης να καταγραφεί στα τιμολόγια των καταναλωτών μείωση τουλάχιστον κατά 50% των αυξήσεων που έχουν δει από την έναρξη του ράλι της ακρίβειας.
– Ανασχεδιασμός της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής με επιτάχυνση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, χρονική μετάθεση της απολιγνιτοποίησης και επανέναρξη αξιοποίησης των λιγνιτικών πεδίων με στόχο την ενεργειακή επάρκεια.
– Επιτάχυνση της στρατηγικής επιλογής των ενεργειακών κοινοτήτων και διάχυσή τους στις τοπικές κοινωνίες.
– Άμεση μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, στα κατώτατα επίπεδα που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για όσο διαρκεί η κρίση και ολική επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου.
– Μείωση του ΦΠΑ στον κατώτατο συντελεστή στα τρόφιμα και στα βασικά προϊόντα διαβίωσης.
-Φορολόγηση των υπερκερδών στην ενέργεια και πλήρης απόδοσή τους στους καταναλωτές.
2. Ανάκτηση της εργασίας:
– Επαναφορά όλων των ρυθμίσεων που κατάργησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη (αιτιολογημένη απόλυση, 8ωρο, προστασία εργολαβικών εργαζομένων, ηλεκτρονική προδήλωση υπερεργασίας και υπερωρίας κλπ).
– Επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
– Επανίδρυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, για τη θέσπιση αυστηρών κανόνων που θα θέτουν φραγμό στην ασυδοσία των απολύσεων, του ελαστικού ωραρίου και της μαύρης εργασίας.
– Σταδιακή εφαρμογή του 35ωρου χωρίς μείωση των αποδοχών.
3. Στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και του αγροτικού κόσμου:
– Άμεση ρύθμιση των χρεών που δημιουργήθηκαν την περίοδο την πανδημίας, με διαγραφή μέρους της ονομαστικής τους αξίας και τουλάχιστον 120 δόσεις για το υπόλοιπο.
– Ενεργοποίηση ισχυρών χρηματοδοτικών προγραμμάτων από την Αναπτυξιακή Τράπεζα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αγρότες και ιδιαίτερα προγράμματα μικροπιστώσεων.
– Ανασχεδιασμός των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ προκειμένου να ενταχθεί στον σχεδιασμό χρηματοδοτήσεων τόσο η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, όσο και η αγροτική παραγωγή.
4. Ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, νέο ΕΣΥ και στήριξη των συνταξιούχων:
– Νέο ΕΣΥ: Πολλαπλασιασμός των δομών Πρωτοβάθμιας Υγείας από 127 σε 380 σε ολόκληρη τη χώρα, υιοθέτηση του θεσμού του οικογενειακού γιατρού, συγκρότηση δικτύου ολοκληρωμένης ψηφιακής παρακολούθησης και κατ’ οίκον φροντίδας. Μαζικές προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, ξεκινώντας από αυτούς που έδωσαν τη μάχη της πανδημίας στην πρώτη γραμμή, καθώς και άρση της τιμωρητικής αναστολής συμβάσεων εργασίας υγειονομικών και ανάκτηση του δικαιώματος στην εργασία τους με όρους υγειονομικής ασφάλειας. Αναμόρφωση μισθολογίου ως κίνητρο ένταξης νέων γιατρών στο ΕΣΥ με μισθό πρωτοδιοριζόμενου γιατρού τα 2.000 ευρώ. Εξάλειψη της ανάγκης της αποκλειστικής νοσοκόμας, με προσλήψεις νοσηλευτικού προσωπικού. Ένταξη του υγειονομικού προσωπικού στα βαρέα και ανθυγιεινά. Νέος χάρτης δημόσιας υγείας και Εθνικό Σύστημα Υγείας που θα αντιμετωπίζει κάθε ασθενή σύμφωνα με τις ανάγκες του.
– Συνταξιούχοι: Επιστροφή στους συνταξιούχους του σχετικού κονδυλίου που τους στέρησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη, προκειμένου να καλύψει τη μαύρη τρύπα της ιδιωτικοποίησης της επικουρικής ασφάλισης, με την εκ νέου θέσπιση της 13ης σύνταξη.
5. Νέα γενιά:
Ολιστικό σχέδιο για την δημόσια παιδεία:
-Ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με τις αναγκαίες προσλήψεις δασκάλων και καθηγητών, συμπεριλαμβανομένης της επαναφοράς της ιδιωτικής εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας και της αποκατάστασης της νομοθεσίας που διέπει τις εργασιακές σχέσεις των ιδιωτικών εκπαιδευτικών
– Απλοποίηση της πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση θεσπίζοντας την ελεύθερη πρόσβαση σε όσα ΑΕΙ η ζήτηση και οι προσφερόμενες θέσεις το επιτρέπουν.
– Διπλασιασμός του αριθμού των μελών ΔΕΠ αλλά και της κρατικής χρηματοδότησης στα πανεπιστήμια σε βάθος τετραετίας, για δωρεάν φοίτηση σε μεταπτυχιακά προγράμματα και ειδική χρηματοδότηση των πανεπιστημιακών ερευνητικών κέντρων.
– Διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου ενίσχυσης της φοιτητικής στέγης.
– Ενίσχυση δικαιώματος στη στέγη των νέων ανθρώπων με ένα πρόγραμμα που θα εξασφαλίζει ισχυρή δημόσια στήριξη στα νέα ζευγάρια για τα πρώτα δύσκολα χρόνια, με τη δημιουργία μιας Τράπεζας Στέγης και συνδυασμένες παρεμβάσεις ώστε να αποκτήσουμε σημαντικό απόθεμα κατοικιών προς διάθεση σε νέα ζευγάρια με μια ολοκληρωμένη πολιτική που θα συνδυάζει φορολογικά κίνητρα στους ιδιοκτήτες, περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης και κυμαινόμενη επιδότηση της στέγης για νέους και νέα ζευγάρια μέχρι 40 ετών: από 140 ευρώ το μήνα το άτομο, έως τα 350 ευρώ το μήνα για ζευγάρια με δυο παιδιά.
+1. Αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου:
– Βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη με στροφή στην ποιότητα, σε προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας με αντίστοιχο περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα, που θα στηρίζεται στο ανθρώπινο κεφάλαιο και ιδίως τους υψηλά καταρτισμένους νέους εργαζόμενους.
– Αύξηση της εγχώριας παραγωγής, ώστε η χώρα να βρει επιτέλους ένα διατηρήσιμο και ανθεκτικό αναπτυξιακό δρόμο στον διεθνή καταμερισμό.
– Αύξηση του μεριδίου του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος στο οποίο συμβάλλει η εγχώρια μεταποίηση και βιομηχανία και βελτίωση της παραγωγικότητας του αγροτικού τομέα και της ικανότητάς του να καλύψει βασικές ανάγκες της χώρας.
– Προτεραιότητα στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση με έμφαση στον τρόπο με τον οποίο διανέμονται τα οφέλη τους στο σύνολο της κοινωνίας και της οικονομίας, για να μη γίνει η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση η νέα σκληρότερη πηγή αδικιών και ανισοτήτων.
– Αποκέντρωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αγρότες, ενεργειακές κοινότητες και Δήμους, με εξασφάλιση του αναγκαίου χώρου στο σύστημα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και με αντίστοιχα χρηματοδοτικά εργαλεία από ευρωπαϊκούς πόρους.
– Ενίσχυση και επέκταση των προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας σε κατοικίες, επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια με πολλαπλάσιους πόρους και κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία.
– Στήριξη της έρευνας και ανάπτυξης των ελληνικών επιχειρήσεων σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ιδρύματα για την ενίσχυση της τοπικής παραγωγής με σύντομες αλυσίδες αξίας και μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα στον αγροτικό τομέα και στοχευμένα μέτρα μείωσης κόστους παραγωγής, δημιουργίας και ενθάρρυνσης της ένταξης του αγροτικού κόσμου σε συνεργατικά σχήματα.
Ε. Το κόμμα
Το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι συνέδριο τομής και συνέχειας. Το κόμμα, ως κόμμα αριστερό, ενιαίο, δημοκρατικό, πλουραλιστικό, ανοιχτό, μονίμως εν κινήσει, θα πορευθεί με γνώμονα τις ιδρυτικές αρχές και αξίες της Αριστεράς, όπως διατυπώνονται στο προοίμιο του νέου καταστατικού του, αλλά και εφαρμόζοντας αυτό το καταστατικό κατά γράμμα.
Ο άμεσος στόχος που τίθεται μπροστά στον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι η νίκη στις επόμενες εκλογές και ο σχηματισμός μιας ισχυρής προοδευτικής κυβέρνησης, που θα προωθήσει τις βαθιές αλλαγές και τις μεγάλες τομές που έχει επειγόντως ανάγκη η ελληνική κοινωνία.
Για να το πετύχει, οφείλει να απλωθεί παντού, σε κάθε κύτταρο της ελληνικής κοινωνίας, να συζητήσει, να μάθει, να εξηγήσει, να πείσει και να πεισθεί, να βοηθήσει και να βοηθηθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επιδιώκει να περιλάβει όσους και όσες εμπνέονται από τις πιο λαμπρές παραδόσεις της Αριστεράς: από τη δημιουργία του ΕΑΜ και την Εθνική Αντίσταση, τους δημοκρατικούς αγώνες κατά του μετεμφυλιακού κράτους, τον αγώνα του 114, τον αντιδικτατορικό αγώνα και την εξέγερση του Πολυτεχνείου, το μεταπολιτευτικό κύμα του εργατικού και φοιτητικού ριζοσπαστισμού και τη δημοκρατική έκρηξη του ‘81, παρά τις όποιες αντιφάσεις της. Το «Νέο Εμείς» περιλαμβάνει ανθρώπους με διαφορετικές παραδόσεις, ανθρώπους από τη ριζοσπαστική Αριστερά ως το προοδευτικό κέντρο, που υπερασπίζονται ατομικά, κοινωνικά δικαιώματα και ελευθερίες.
Οι βαθιές αλλαγές και οι μεγάλες τομές που έχει επειγόντως ανάγκη η ελληνική κοινωνία δεν είναι υπόθεση ενός κόμματος. Είναι υπόθεση της ίδιας της κοινωνίας, της αυτενέργειας και της διαπλαστικής δράσης των κοινωνικών μερίδων, των ομάδων και των ανθρώπων που συνιστούν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της.
