Στις κάλπες προσέρχονται εκατομμύρια Γάλλοι, καθώς σήμερα διεξάγεται ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών της χώρας, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία κι εν μέσω μεγάλης οικονομικής κρίσης από τη σύγκρουση, αλλά και την πανδημία.
Ο απερχόμενος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν παραμένει το φαβορί, παρά το γεγονός ότι τα ποσοστά του παρουσίασαν πτώση, όμως η γαλλική ακροδεξιά καραδοκεί, καθώς η Μαρίν Λεπέν δεν έχει βρεθεί ποτέ ξανά τόσο κοντά στη νίκη.
Με το βλέμμα στον… δεύτερο γύρο
Συνολικά 48,7 εκατομμύρια Γάλλοι καλούνται σήμερα να επιλέξουν ανάμεσα σε 12 υποψηφίους στον πρώτο γύρο, έπειτα από μια παράξενη προεκλογική εκστρατεία, που σημαδεύτηκε αρχικά από την πανδημία της COVID-19 και στη συνέχεια από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος επισκίασε εν μέρει τη δημόσια συζήτηση.
Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν στις 08:00 τοπική ώρα (09:00 ώρα Ελλάδος) στην μητροπολιτική Γαλλία, ενώ λόγω της διαφοράς της ώρας σε ορισμένα γαλλικά υπερπόντια διαμερίσματα έχουν ανοίξει ήδη από χθες Σάββατο. Οι πρώτες εκτιμήσεις αναμένεται να γίνουν γνωστές στις 21:00 (ώρα Ελλάδος), μετά το κλείσιμο των τελευταίων εκλογικών τμημάτων.
Εδώ και εβδομάδες, δημοσκοπήσεις προβλέπουν μεγάλη αποχή και εκτιμούν ότι ο απερχόμενος πρόεδρος Μακρόν θα έρθει πρώτος, ακολουθούμενος από την Λεπέν, όπως συνέβη στις προεδρικές εκλογές του 2017, ενώ ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν θα έρθει τρίτος.
Διάφορες έρευνες ωστόσο δείχνουν ότι η Λεπέν και ο Μελανσόν παρουσιάζουν εδώ και μέρες δυναμική ανόδου, μειώνοντας σημαντικά τη διαφορά με τον Μακρόν, ο οποίος εισήλθε αργά στην προεκλογική εκστρατεία.
Η αποχή, σε συνδυασμό με το γεγονός, πάντα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ότι μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων παραμένει αναποφάσιστο, κάνει το παιγνίδι ακόμη πιο αμφίρροπο.
Μακρόν, Λεπέν και οι άλλοι
Πέραν της τριάδας, οι άλλοι διεκδικητές της προεδρίας δείχνουν να μένουν πίσω, κυρίως η υποψήφια της παραδοσιακής δεξιάς Βαλερί Πεκρές και ο άλλος υποψήφιος της ακροδεξιάς Ερίκ Ζεμούρ.
Στον δεύτερο γύρο οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν νίκη του Μακρόν, αλλά με πολύ μικρό προβάδισμα έναντι της Λεπέν, γεγονός το οποίο επιτρέπει τη σκέψη ότι είναι εφικτή μια νίκη της υποψήφιας της ακροδεξιάς, η οποία, στην περίπτωση αυτή, θα είναι η πρώτη γυναίκα και η πρώτη υποψήφια της ακροδεξιάς που θα καταλάβει τον γαλλικό προεδρικό θώκο.
Με τον πρώτο γύρο κλείνει η προεκλογική εκστρατεία μηνών από την οποία απουσίασαν μεγάλα διακυβεύματα, ιδιαίτερα το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Η αγοραστική δύναμη, αντιθέτως, εγγράφηκε ως η κύρια ανησυχία των ψηφοφόρων, ειδικά διότι ο πόλεμος στην Ουκρανία αυξάνει τον πληθωρισμό, διαβρώνοντας λίγο ακόμη τις οικονομικές δυνατότητες πολλών Γάλλων σε επισφάλεια.
Η αποχή θα είναι κρίσιμο στοιχείο αυτών των εκλογών. Πολλοί πολιτικοί αναλυτές εκφράζουν φόβους ότι η αποχή-ρεκόρ της 21ης Απριλίου του 2002 (28,4%), που ήταν το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ποτέ σε πρώτο γύρο προεδρικών εκλογών, μπορεί να καταρριφθεί, ή να ξεπεράσει αυτό του 2017 (22,2%), το οποίο ήταν επίσης υψηλό.
Η Μαρίν Λεπέν επικέντρωσε την προεκλογική της εκστρατεία στην αγοραστική δύναμη, όπως και ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, το κόμμα του οποίου απηύθυνε το σύνθημα προς τους ψηφοφόρους της αριστεράς για μια “χρήσιμη” ψήφο υπέρ του, παρά προς όφελος πολλών άλλων υποψηφίων του χώρου, όπως ο οικολόγος Γιανίκ Ζαντό, η σοσιαλίστρια Αν Ινταλγκό ή ο κομμουνιστής Φαμπιέν Ρουσέλ.
Μπροστά στο ενδεχόμενο νίκης της ακροδεξιάς, μερικοί υποψήφιοι έχουν ήδη ανακοινώσει τη θέση που θα υιοθετήσουν σήμερα το βράδυ: Ο Ρουσέλ θα υψώσει τοίχο απέναντι στην Λεπέν, η Πεκρές δεν θα δώσει κατεύθυνση, αλλά θα πει ποιον θα ψηφίσει στον δεύτερο γύρο.
Συνειδητοποιώντας τον κίνδυνο, ο Μακρόν, ο οποίος αναγνωρίζει πως εισήλθε αργά στην προεκλογική εκστρατεία, καλεί συνεχώς από τις αρχές Απριλίου σε «κινητοποίηση» κατά της «αποδαιμονοποιημένης» ακροδεξιάς, ενώ την Παρασκευή σημείωσε ότι διακατέχεται περισσότερο από “πνεύμα κατάκτησης παρά από πνεύμα ήττας”.
Πολιτικοί αναλυτές καταλογίζουν στον Εμανουέλ Μακρόν «νωθρότητα» ως προς τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποίησε την προεκλογική του εκστρατεία, ενώ η Μαρίν Λεπέν έχει οργώσει τη Γαλλία. Ο Γάλλος πρόεδρος έχει παραδεχτεί ότι λόγω της Ουκρανίας δεν ενεπλάκη πολύ ενεργά στην προεκλογική περίοδο. Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες ανέβασε τους τόνους έναντι της Λεπέν κατηγορώντας την ότι προβάλλει ακροδεξιές και ξενοφοβικές θέσεις καθώς και για τις σχέσεις της με την Ρωσία του Πούτιν. Από την άλλη, η Μαρίν Λεπέν εμφανώς καλλιεργεί μία πιο συναινετική εικόνα, αποφεύγοντας τις ακροδεξιές κορώνες του παρελθόντος και κατηγορώντας τον Εμανουέλ Μακρόν για αποτυχία στα εσωτερικά ζητήματα.
Η προεκλογική εκστρατεία όλων των κομμάτων επικεντρώθηκε πάντως σε ζητήματα όπως η μείωση της αγοραστικής ικανότητας, το συνταξιοδοτικό και η διαχείριση του κράτους. Το ουκρανικό εκ των πραγμάτων ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν στην προεκλογική περίοδο με τον Μακρόν να καταλογίζει στην Λεπέν, τον Ζεμούρ και τον Μελανσόν φιλορωσικές θέσεις. Τα θέματα τα οποία απουσιάζουν εντελώς από τον γαλλικό προεκλογικό διάλογο είναι το μεγάλο δημόσιο χρέος σε ό,τι αφορά τα εσωτερικά ζητήματα και η υπερθέρμανση του πλανήτη σε ό,τι αφορά τα διεθνή.