Τα τελευταία χρόνια, έχει μπει στο επίκεντρο των προβληματισμών των επιστημόνων το φαινόμενο της ψυχιατρικής συννοσηρότητας δηλαδή της ταυτόχρονης παρουσίας ψυχικής νόσου και εξάρτησης. Υπάρχουν πολλά θέματα που προκύπτουν γύρω από το ζήτημα της «διπλής διάγνωσης» και η αποκατάσταση της επιστημονικής αλήθειας μπορεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην αποδόμηση μύθων και προκαταλήψεων για το εν λόγω θέμα.
Η σχέση ψυχικής νόσου και εξάρτησης είναι πολύπλοκη. Θα μπορούσαμε να κατατάξουμε την σχέση ψυχοπαθολογίας και χρήση ουσιών σε έξι κατηγορίες.
- Η ψυχοπαθολογία προηγείται της χρήσης ουσιών με την δεύτερη να λειτουργεί ως ένας τρόπος αυτοθεραπείας.
- Οι ψυχικές διαταραχές και η εξάρτηση μπορεί να συνυπάρχουν και να επηρεάζει η μία την εικόνα της άλλης
- Η χρόνια χρήση μπορεί να οδηγεί σε ψυχιατρικά συμπτώματα
- Η εμφάνιση ψυχικής νόσου πιθανόν να επιταχύνεται στο πλαίσιο μακροχρόνιας χρήσης
- Η χρήση ουσών και η ψυχοπαθολογία πιθανότατα να συνδέονται μέσω του νοήματος που δίνει ή μία στην άλλη.
- Η ψυχική νόσος και η εξάρτηση μπορεί να μη συσχετίζονται η μία με την άλλη
Όπως αντιλαμβανόμαστε , μέσα σ΄ αυτές τις κατηγορίες υπάρχει ένα τεράστιο φάσμα περιπτώσεων και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την τόσο μεγάλη ανομοιογένεια η οποία επιβεβαιώνεται και βιβλιογραφικά. Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε το ζήτημα της «διπλής διάγνωσης», θα ήταν πολύ βοηθητικό να μελετήσουμε τόσο την ψυχική νόσο όσο και την εξάρτηση υπό το πρίσμα ενός συγκεκριμένου κοινωνικού και οικονομικού πλαισίου μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η κοινωνική και οικονομική κρίση επηρεάζει τόσο την παράμετρο της εξάρτησης όσο και της ψυχικής νόσου. Επιπλέον, τα άτομα αυτά για την κοινωνία είναι διπλά στιγματισμένα. Από την μία η ταμπέλα του ψυχικά ασθενή και από την άλλη η ταμπέλα του χρήστη ουσιών, με όλες τις στερεοτυπικές αντιλήψεις που σηματοδοτούν, εδραιώνουν μία κατάσταση επικινδυνότητας η οποία απορρίπτει αυτούς τους ανθρώπους και ενισχύει τον κοινωνικό αποκλεισμό. Γεγονότα τα οποία αποτελούν τροχοπέδη στην αντιμετώπιση της διπλής διάγνωσης. Χωρίς αμφιβολία , υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων με διπλή διάγνωση και καθώς περνούν τα χρόνια υπάρχει η τάση να αυξάνεται, γεγονός το οποίο καθιστά επιτακτική ανάγκη την φροντίδα αυτού του ειδικού πληθυσμού. Δυστυχώς δεν υπάρχουν πολλά θεραπευτικά πλαίσια τα οποία να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των ανθρώπων με διπλή διάγνωση.
Μία σημαντική προσπάθεια, για την υποστήριξη αυτής της ιδιαίτερης πληθυσμιακής ομάδας, έχει ξεκινήσει το ΚΕΘΕΑ με τη δημιουργία της μονάδας για άτομα με Ψυχιατρική Συννοσηρότητα στο Ηράκλειο Κρήτης η οποία πριν από ένα μήνα έκλεισε ένα χρόνο λειτουργίας. Η μονάδα μας παρέχει υπηρεσίες τόσο για την εξάρτηση όσο και για την ψυχική νόσο, σ ΄ένα θεραπευτικό πλαίσιο χωρίς διακρίσεις και στίγμα. Η νέα μονάδα λειτουργεί σύμφωνα με την ενταγμένη Πράξη του Άξονα Προτεραιότητας «Προώθηση της Κοινωνικής Ένταξης και καταπολέμηση της φτώχειας στην Κρήτη» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κρήτη» και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Στόχος της είναι η παροχή θεραπευτικής και συμβουλευτικής υποστήριξης των ατόμων με διπλή διάγνωση, καθώς και των οικογενειών τους και σημειώνεται ότι απευθύνεται σε όλες τις ομάδες του πληθυσμού (ενήλικους, εφήβους, εργαζομένους, φοιτητές, φυλακισμένους και αποφυλακισμένους).
Εκτός από τις θεραπευτικές ομάδες μελών και οικογένειας όπου εκτυλίσσεται η θεραπευτική διαδικασία, στην μονάδα λειτουργεί και κέντρο ημέρας. Ο βασικός στόχος του κέντρου ημέρας είναι η εκπαίδευση δεξιοτήτων αυτοφροντίδας, οικιακών δραστηριοτήτων (μαγειρική, καθαριότητα χώρου κλπ) καθώς και η συμμετοχή σε ομαδικές δημιουργικές δραστηριότητες (κατασκευές, καλλιτεχνικές, αθλητικές και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες).
Στο πλαίσιο του Κέντρου Ημέρας, τα μέλη έχουν την δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με άλλα μέλη της θεραπευτικής ομάδας και να εκπαιδευτούν σε πιο υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις, αναπτύσσοντας έτσι τις κοινωνικές τους δεξιότητες.
Στο σημείο αυτό θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τον σύλλογο Οικογένειας του ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, τον φωτογράφο Γιώργο Ξηρογιάννη, την θεατρολόγο Αλεξάνδρα Χριστοδουλέα, την εικαστικό Ελεάννα Πυργιάννακη, τον Σωματοψυχοπαιδαγωγό Γιώργο Τσολάκη , τον Προπονητή Kick box Μιχάλη Καρούσης οι οποίοι συνέβαλαν εθελοντικά στις δράστηριότητες του κέντρου ημέρας της μονάδας μας.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2810322708
Email: psysyn@kethea-ariadni.gr
Facebook: Μονάδα Ψυχιατρικής Συννοσηρότητας- ΚΕΘΕΑ ΑΡΙΑΔΝΗ
Διεύθυνση: Σμπώκου 6, 1ος όροφος, 71306, Ηράκλειο Κρήτης
