Έκρυθμη παραμένει η κατάσταση στην χώρα της Κεντρικής Ασίας, την ώρα που βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές επαφές, στο προσκήνιο και το παρασκήνιο, με τους μεγάλους παίκτες να μελετούν τις επόμενες κινήσεις στη σκακιέρα.
Η εξέγερση στη χώρα έχει φέρει ντόμινο διπλωματικών εξελίξεων, την ώρα που εκφράζονται φόβοι ότι το λουτρό αίματος θα επαναληφθεί έπειτα από την διαταγή του προέδρου Τοκάγεφ προς τις δυνάμεις ασφαλείας να πυροβολούν στο ψαχνό.
«Στενό μαρκάρισμα» από τη Ρωσία
Η Μόσχα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς έχει ήδη στείλει στρατεύματα στη χώρα για να βοηθήσουν στην καταστολή των διαδηλώσεων, ενώ ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιδίδεται σε μαραθώνιο επαφών.
Σύμφωνα με ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων ο πρόεδρος της χώρας είχε νέα επικοινωνία με τον Καζάκο ομόλογό του, Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, ενώ ενημέρωσε και τους ηγέτες άλλων χωρών του Ο Πούτιν μίλησε επίσης με τους ηγέτες άλλων χωρών του Οργανισμού της Συλλογικής Συνθήκης Ασφαλείας (ΟΣΣΑ).
Σύμφωνα με τις πρωινές ανακοινώσεις του Τοκάγεφ οι δυνάμεις ασφαλείας φέρονται να έχουν ανακτήσει τον έλεγχο στους δρόμους της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, Αλμάτι, μετά από το λουτρό αίματος της Πέμπτης, ωστόσο εκφράζονται φόβοι πως το αιματοκύλισμα ενδέχεται να επαναληφθεί.
Μυστήριο με τους νεκρούς
Συγκεχυμένες είναι άλλωστε και οι πληροφορίες για τον ακριβή αριθμό των νεκρών, των τραυματιών, αλλά και των συλληφθέντων κατά τη διάρκεια των ταραχών.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας έχουν σκοτωθεί 26 διαδηλωτές, ενώ έχουν τραυματιστεί άλλοι τόσοι. Οι συλλήψεις έχουν ξεπεράσει τις 3.800, ενώ, με βάση τις ανακοινώσεις, σκοτώθηκαν 18 στελέχη των δυνάμεων ασφαλείας και άλλα 700 έχουν τραυματιστεί.
Οι αριθμοί, όπως επισημαίνει το Associated Press, δεν μπορούν να επιβεβαιωθούν και βασίζονται μόνο στα στοιχεία που παρέχει η κυβέρνηση, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών και τραυματιών διαδηλωτών είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ο ευρωπαϊκός παράγοντας
Επαφές για την αποκλιμάκωση της κατάστασης είχε και ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος συνομίλησε με τον υπουργό Εξωτερικών του Καζακστάν.
«Eνημερώθηκα για την κατάσταση σε επικοινωνία με τον Υπουργό Εξωτερικών του Καζακστάν Μουχτάρ Τιλεμπέρντι. Εξέφρασα την ετοιμότητα της ΕΕ να υποστηρίξει την αποκλιμάκωση και τη σταθερότητα και θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την κατάσταση», ανέφερε μέσω Twitter ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας για να προσθέσει ότι «είναι σημαντικό να διασφαλίζονται τα δικαιώματα και η ασφάλεια των πολιτών».
Για το θέμα τοποθετήθηκαν και οι Εμανουέλ Μακρόν και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά τη σημερινή του συνάντηση στο πλαίσιο ανάληψης της ευρωπαϊκής προεδρίας από την Γαλλία.
Και οι δύο απηύθυναν έκκληση για τον τερματισμό της βίας στο Καζακστάν, ενώ υπογράμμισαν ότι είναι ανάγκη για τους Ευρωπαίους να βρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους Ρώσους και τους Αμερικανούς για την ασφάλεια στην Ευρώπη.
Συγχαρητήρια από το Πεκίνο
Την αιματηρή καταστολή των κινητοποιήσεων χαιρέτισε, πάντως, ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος έκανε λόγο για «πολύ υπεύθυνη εφαρμογή ισχυρών μέτρων» από τον Τοκάγεφ.
«Πήρατε με αποφασιστικό τρόπο ισχυρά μέτρα σε κρίσιμες στιγμές και ηρεμήσατε γρήγορα την κατάσταση, δείχνοντας έτσι την υπευθυνότητά σας και αίσθηση καθήκοντος ως πολιτικός άνδρας (…)», δήλωσε ο κινέζος πρόεδρος, εκτιμώντας πως ο ομόλογός του τήρησε «πολύ υπεύθυνη στάση έναντι της χώρας του και του λαού του», σύμφωνα με το επίσημο κινεζικό πρακτορείο ειδήσεων Νέα Κίνα.
Το Καζακστάν, άλλωστε, είναι χώρα κομβικής σημασίας για την εμπορική πρωτοβουλία «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος» και για τον λόγο αυτό το Πεκίνο ενισχύει τη στήριξή του στο καθεστώς Τοκάγεφ.
Οι εκκλήσεις
Η κατάσταση έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία, με τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ να καλούν όλες τις πλευρές σε αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν άλλες συγκρούσεις.
Από την πλευρά του, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι παρακολουθεί στενά την ανάπτυξη των ρωσικών στρατευμάτων στο Καζακστάν, σημειώνοντας ότι «οι ΗΠΑ και όλος ο κόσμος παρακολουθούν για τυχόν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Θα παρακολουθούμε στενά για ενέργειες που θα προκαλέσουν καταπάτηση των θεσμών του Καζακστάν».
Πού είναι ο Ναζαρμπάγεφ;
Ένα από τα μεγάλα μυστήρια των τελευταίων ημερών είναι, φυσικά, η τύχη του πρώην προέδρου της χώρας Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, καθώς ο πανίσχυρος παράγοντας θεωρείται ότι συνεχίζει να κινεί τα νήματα στη χώρα. Η φημολογία, μέχρι στιγμής, αναφέρει ότι τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του έχουν φύγει από τη χώρα, ενώ ο ανιψιός του φέρεται να έχει συλληφθεί.
