Μεν. Μποκέας: «Στεκόμαστε γεμάτοι θαυμασμό μπροστά σε έναν πολύτιμο θησαυρό, που για πρώτη φορά εκτίθεται στο ευρύ κοινό»
Στο επίκεντρο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 θα βρεθεί από τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου ο Δήμος Μαλεβιζίου με μια πρωτοποριακή έκθεση, μοναδική όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα. Σε συνεργασία με τον συλλέκτη και ερευνητή της πολεμικής ιστορίας κ. Ευτύχη Τζιρτζιλάκη οργανώνει έκθεση του οπλισμού με τον οποίο η Κρήτη συμμετείχε στην Επανάσταση, αναδεικνύοντας άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές της ελληνικής ιστορίας. Ύστερα από προσπάθειες δεκαετιών ο κ. Τζιρτζιλάκης έχει καταφέρει να συγκεντρώσει κάθε λογής όπλο που χρησιμοποιήθηκε από τις αντιμαχόμενες πλευρές, συγκεντρώνοντας παράλληλα πλούσιο υλικό για τον τρόπο χρήσης και για τις συνθήκες διεξαγωγής του πολέμου.
Η έκθεση με τον γενικό τίτλο «ΤΩΝ ΑΝΤΡΕΙΩΜΕΝΩΝ Τ’ ΑΡΜΑΤΑ» θα πραγματοποιηθεί στη Δημοτική Πινακοθήκη Μαλεβιζίου, στην Τύλισο, και τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
«Στεκόμαστε γεμάτοι σεβασμό και θαυμασμό μπροστά σε έναν πολύτιμο θησαυρό, που για πρώτη φορά εκτίθεται στο ευρύ κοινό. Οι 14 αυτές προθήκες, τμήμα της μοναδικής συλλογής του Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, αποτελούν μόνο την αρχή. Πρόκειται για ένα αντιπροσωπευτικό, εντυπωσιακό δείγμα, που μας δίνει ώθηση να συνειδητοποιήσουμε, μέσα από τα «εργαλεία» αυτά της μάχης και του αγώνα, τον μεγάλο πόθο των Κρητικών για την Ελευθερία!» ανέφερε ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου Μενέλαος Μποκέας με αφορμή την έκθεση «ΤΩΝ ΑΝΤΡΕΙΩΜΕΝΩΝ Τ΄ ΆΡΜΑΤΑ», στη διάρκεια συνέντευξης τύπου που συμμετείχαν ο συλλέκτης Ευτύχης Τζιρτζιλάκης, ο δημοσιογράφος – συγγραφέας Νίκος Ψιλάκης και ο αρχιτέκτονας Ηρακλής Πυργιανάκης.
Τα εγκαίνια θα γίνουν την Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου στις 18:00 μμ.
Η έκθεση θα είναι ανοιχτή στο κοινό καθημερινά εκτός Πέμπτης:
10.00 μέχρι 15.00 και 17.00 μέχρι τις 21.00.
Είναι γνωστό ότι στο ξεκίνημα του αγώνα οι Κρήτες διέθεταν ελάχιστα όπλα, μόλις 1200, από τα οποία τα 800 βρίσκονταν στα χέρια των Σφακιανών. Και όμως, αυτός ο ανυπεράσπιστος λαός, ο καταπιεσμένος από την επίσημη εξουσία και τους τοπικούς θύλακές της, κατάφερε το ακατόρθωτο χρησιμοποιώντας πρωτόγονα μέσα και αυτοσχέδια όπλα φτιαγμένα με απλά υλικά, όπως είναι τα ξύλα. Αυτήν ακριβώς την πτυχή θα αναδείξει ο Δήμος Μαλεβιζίου: τον άνισο αγώνα που κράτησε ολόκληρο τον 19ο αιώνα. Τα σπάνια εκθέματα που παρουσιάζονται αναμένεται να προκαλέσουν το ενδιαφέρον επιστημονικών και άλλων κύκλων και εκτός Κρήτης, ακόμη και διεθνώς. Ανάμεσά τους είναι τα αυτοσχέδια όπλα των Κρητικών, αλλά και εκείνα που κατασκευάστηκαν από τοπικά εργαστήρια. Ιδιαίτερο κεφάλαιο αποτελεί η ασημωτή διακόσμηση των όπλων αυτών με ιδιαίτερα συμβολικά στοιχεία που παρατηρούνται μόνο στην Κρήτη.
Μέσα από την ξενάγηση σε 14 προθήκες, ο επισκέπτης θα έχει μία πλήρη εικόνα για τον οπλισμό της εποχής εκείνης αλλά και για τον λαϊκό πολιτισμό του Νησιού, μιας και δεν πρόκειται μόνο για μια έκθεση κειμηλίων, φόρο τιμής στους προγόνους, αλλά και για μια αναφορά στις συνθήκες του πολέμου, καθώς και για μια ξενάγηση στην τέχνη, την τεχνική, την αισθητική και τις πεποιθήσεις της εποχής.
Η ιδέα για την πραγματοποίηση της έκθεσης προέκυψε το 2020, όταν ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου συγκρότησε μια άτυπη, άμισθη εισηγητική επιτροπή για τη συμμετοχή του Δήμου στις εκδηλώσεις για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Στην επιτροπή αυτή συμμετέχουν οι κ.κ. Ηρακλής Πυργανάκης, αρχιτέκτων, Νίκος Ψιλάκης, συγγραφέας – δημοσιογράφος και Ανδρέας Μανιός, ιατρός.
Εκτός από την έκθεση, η επιτροπή εισηγήθηκε στον κ. Δήμαρχο Μαλεβιζίου την έκδοση δυο τόμων, επίσης πρωτοποριακών, που αναμένεται να αναδείξουν την τοπική ιστορία και να φωτίσουν άγνωστα γεγονότα του Μεγάλου Σηκωμού. Οι προτάσεις έγιναν αμέσως αποδεκτές και από την επόμενη μέρα άρχισαν οι προετοιμασίες που κράτησαν πάνω από ενάμιση χρόνο!
Ο πρώτος τόμος, με τίτλο Των Αντρειωμένων τ’ Άρματα, Όπλα και εφόδια των Κρητικών στην Επανάσταση του 1821 από τη Συλλογή Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, περιλαμβάνει το υλικό που εκτίθεται στην Πινακοθήκη με εντυπωσιακές φωτογραφίες και κατατοπιστικά κείμενα του ίδιου του συλλέκτη και εισαγωγή του κ. Νίκου Ψιλάκη. Πρόκειται για μια έκδοση που φιλοδοξεί να αποτελέσει την απαρχή πληρέστερης ιστορικής και κοινωνικής μελέτης των τεκμηρίων που διασώθηκαν από τον αιώνα των επαναστάσεων. Τον τόμο προλογίζουν η Α.Ε. Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης, ο Δήμαρχος Μαλεβιζίου κ. Μενέλαος Μποκέας και ο Πρόεδρος της εισηγητικής επιτροπής κ. Ηρακλής Πυργιανάκης.
Ο δεύτερος τόμος με τίτλο Το Μαλεβίζι στην Επανάσταση του 1821 αποτελεί μία λεπτομερή και εμπεριστατωμένη έρευνα για τον ρόλο της περιοχής κατά την Επανάσταση. Ιστορικοί και άλλοι ειδικοί επιστήμονες μελετούν πρωτογενές υλικό και αρχειακές πηγές, ερευνούν σημαντικά γεγονότα και φωτίζουν πολύπλευρα την τοπική ιστορία από τα προεπαναστατικά χρόνια μέχρι το τέλος της οθωμανικής κατοχής, δίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στα γεγονότα της Επανάστασης του 1821. Η επαναστατική δραστηριότητα στο Μαλεβίζι υπήρξε κομβική κατά την περίοδο που άναβε η σπίθα της εξέγερσης ενάντια στον οθωμανικό ζυγό. Σ’ αυτό συνέβαλε η στρατηγική της σημασία, ως άμεσα γειτνιάζουσας με το Μεγάλο Κάστρο, η μεγάλη οικονομική της δραστηριότητα, το έμψυχο δυναμικό της και η γεωπολιτική της θέση στο κέντρο της Κρήτης.
Ο τόμος περιλαμβάνει κείμενα των κ.κ. Ν. Ανδριώτη, Μ. Αστυρακάκη, Ν. Γιγουρτάκη, Α. Μανιού, Κ. Μαστρογιαννάκη, Η. Πυργιανάκη, Γ. Τσερεβελάκη και Ν. Ψιλάκη. Προλογίζει ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Θεοχάρης Δετοράκης.
Πολύτιμη συνδρομή για την πραγματοποίηση της έκθεσης και των δύο εκδόσεων προσέφερε η Περιφέρεια Κρήτης και προσωπικά ο Περιφερειάρχης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
Επίσης, ευχαριστίες οφείλονται στους χορηγούς των επετειακών δράσεων του Δήμου Μαλεβιζίου: Πλαστικά Κρήτης Α.Ε., PowerPros Electromechanical Engineering Νίκο Πουλορινάκη, Εμμ. Κοκολογιάννη & Υιοί ΑΕΞΤΕ, Χαλκιαδάκης ΑΕ, καθώς και στη Διδάκτορα Αρχαιολογίας Μαρία Λυριτζάκη-Trumpf.
Στον σύνδεσμο που ακολουθεί υπάρχουν οι τοποθετήσεις του Δημάρχου Μαλεβιζίου Μενέλαου Μποκέα, του συλλέκτη Ευτύχη Τζιρτζιλάκη, του δημοσιογράφου – συγγραφέας Νίκου Ψιλάκη και του αρχιτέκτονα Ηρακλή Πυργιανάκη.
