Τις άμεσες παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στις σεισμόπληκτες περιοχές του δήμου Μινώα Πεδιάδας, καταγράφουν με υπόμνημα που απευθύνουν στον Χρήστο Τριαντόπουλο, Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργό για Θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές, οι εκπρόσωποι του Συλλόγου Σεισμοπλήκτων Δήμου Μινώα Πεδιάδας “Η Ελπίδα”.
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΑΜΕΣΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ ΣΤΗ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Οι επιπτώσεις από την παρατεταμένη και πρωτόγνωρη σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή μας (από τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί πάνω από 3.200 σεισμικές δονήσεις), με αποκορύφωμα τον καταστροφικό και πρωτοφανή σε ενέργεια και επιτάχυνση σεισμό της 27ης Σεπτεμβρίου, είναι τεράστιες και πολύπλευρες και αφορούν την τοπική κοινωνία, την τοπική οικονομία, την καθημερινότητα στη ζωή όλων μας και την ψυχολογία των ανθρώπων που κατοικούν και/ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα στην περιοχή.
Έπειτα από σχετικές ζυμώσεις των μελών των ομάδων εργασίας του Συλλόγου μας κι έπειτα από διαβουλεύσεις μεταξύ των πληγέντων φυσικών προσώπων, των φορέων και των επιχειρήσεων της περιοχής μας και προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα η αποκατάσταση των επιπτώσεων, στην παρούσα φάση, θα πρέπει να δοθεί βαρύτητα και ιδιαίτερη μέριμνα σε πολύ συγκεκριμένα ζητήματα. Αυτά είναι:
- Άμεση χρηματοδότηση του Δήμου Μινώα Πεδιάδας προκειμένου να προχωρήσει τάχιστα και μαζικά στην κατεδάφιση και απομάκρυνση των επικινδύνως ετοιμόρροπων κτιρίων.
- Άμεση απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ για όλους τους σεισμόπληκτους. 6μηνη αναστολή πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, μερική διαγραφή και παράλληλη ευνοϊκή ρύθμιση οφειλών.
- Επανεκκίνηση και επικαιροποίηση της πλατφόρμας arogi.gov.gr, με επίλυση ζητημάτων ιδιοκτησιακού καθεστώτος (χρησικτησίες, γονικές παροχές, διαθήκες, εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίες κλπ.).
- Άμεση ενεργοποίηση επιδόματος ενοικίου για τους σεισμόπληκτους.
- Άμεση πρόσληψη προσωπικού στη ΔΑΕΦΚ και στην Υπηρεσία Πολεοδομίας του Δήμου προκειμένου να αποφευχθούν οι γνωστές καθυστερήσεις στην εξέταση και διεκπεραίωση των φακέλων. Σημειώνουμε ότι μέχρι τις 12/11/2021 από τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί, 666 κτήρια έχουν κριθεί κατεδαφιστέα (κόκκινα), 1.855 κτήρια έχουν κριθεί προσωρινά ακατάλληλα για χρήση (κίτρινα) και 964 κτήρια έχουν κριθεί κατάλληλα για χρήση (πράσινα). Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι ο όγκος εργασίας της Υπηρεσίας είναι δυσβάστακτος.
- Προτεραιότητα στην εξέταση των φακέλων και στην αποκατάσταση των ζημιών για τους ανθρώπους που κατοικούν ή/και ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα στις περιοχές και τους οικισμούς που έχουν πληγεί περισσότερο (συγκεκριμένοι οικισμοί του Δήμου Μινώα Πεδιάδας).
- Στα κτήρια που έχουν υποστεί ελαφριές βλάβες (πράσινα) να καταργηθεί η υποβολή φακέλου (σύνταξη, δικαιολογητικά, διαδικασία αξιολόγησης). Η αποκατάστασή τους να γίνεται με μια εφάπαξ προκαταβολή (π.χ. € 7.000,00) και να δικαιολογείται με Υπεύθυνη Δήλωση 2 μηχανικών για τις απαραίτητες εργασίες και προσκόμιση των σχετικών δικαιολογητικών αποκατάστασης. Το γεγονός αυτό θα αποσυμφορήσει σημαντικά τη ΔΑΕΦΚ, θα εξοικονομήσει κρατικούς πόρους και θα μειώσει σημαντικά τον χρόνο εξέτασης των φακέλων για τα υπόλοιπα κτήρια (κίτρινα).
- Το βασικό Τιμολόγιο του Υπουργείου το οποίο περιλαμβάνει τα υλικά, το ΙΚΑ, το ΦΠΑ, την αμοιβή μελέτης και επίβλεψης μηχανικού, τις προεργασίες και βοηθητικές εργασίες, τα γενικά έξοδα και το εργολαβικό όφελος παραμένει αμετάβλητο από το 2011. Δεδομένων των πληθωριστικών πιέσεων και της εκτόξευσης των τιμών του μετάλλου, των οικοδομικών υλικών, του χαλκού και του πλαστικού, θα πρέπει άμεσα να αναπροσαρμοστεί ώστε να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και στις τιμές της αγοράς σήμερα.
- Σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./οικ.18135/Α325 (που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Αρ. 4740/13-10-2021, Τεύχος Β΄) “…χορηγείται στεγαστική συνδρομή υπό μορφή επιχορήγησης έως το μέγιστο όριο των
150 τ.μ. από το σύνολο του αθροίσματος των εμβαδών
των ιδιοκτησιών του/της. Η διάταξη αυτή προφανώς καταλύει θεμελιώδεις αρχές της δημόσιας διοίκησης και εν γένει του κράτους δικαίου. Είναι παράλογο οι πολίτες που διαχρονικά υποχρεώνονται από το κράτος να καταβάλλουν περισσότερους φόρους, τέλη και ΕΝΦΙΑ για το σύνολο των ιδιοκτησιών τους, να μην χρίζουν αντίστοιχες στις ιδιοκτησίες που τους ανήκουν ευνοϊκές ρυθμίσεις από αυτό, πολύ δε περισσότερο τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Η διάταξη αυτή θα πρέπει να τροποποιηθεί καθώς αντιβαίνει στην αρχή της αναλογικότητας, στην αρχή της ισότητας, στην αρχή της χρηστής διοίκησης. Η Σ.Σ. υπό μορφή επιχορήγησης να αφορά το συνολικό εμβαδό των ιδιοκτησιών που επλήγησαν ή έστω την κύρια κατοικία και την επαγγελματική στέγη, ασχέτως εμβαδού.
- Σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./16446/Α325 (ΦΕΚ Β΄, Αρ. 4646/7-10-2021) στην ενότητα 6. ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ και συγκεκριμένα στην παρ. 6.8 προβλέπεται ότι “Οι ιδιοκτήτες/-τριες των κτιρίων που κρίνονται επι-
σκευάσιμα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη Σ.Σ., που
αναλογεί στην επισκευή του πληγέντος κτίσματος, για
ανακατασκευή ή αυτοστέγαση ή αποπεράτωση με τους
περιορισμούς που τίθενται στα προηγούμενα, εφόσον
κατεδαφίσουν το κτίριο με δικές τους δαπάνες». Κρίνεται σκόπιμο αν ο ιδιοκτήτης επιθυμεί να κατεδαφίσει το κτίριο (πχ. για λόγους ασύμφορης επισκευής) να μπορεί να χρησιμοποιήσει το σύνολο ή μέρος της Σ.Σ. για τις δαπάνες κατεδάφισης. Αυτό γιατί υπάρχουν ιδιαίτερες περιπτώσεις που το κόστος ολικής ή μερικής (καθαίρεσης ορόφου κλπ.) κατεδάφισης είναι πολύ υψηλό. Αν η διάταξη δεν τροποποιηθεί άμεσα, πολλά ακίνητα θα παραμείνουν πληγέντα στη θέση τους για πολλά χρόνια, με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις για τη ζωή και τη δραστηριότητα στην περιοχή μας.
- Το άτοκο δάνειο είναι ενυπόθηκο δάνειο και χορηγείται με τα αυστηρά κριτήρια της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Πολλοί ιδιοκτήτες είτε για λόγους ηλικίας είτε γιατί δεν έχουν την οικονομική ευρωστία ή την πιστοληπτική ικανότητα δεν θα μπορέσουν να δανειστούν. Θα μπορούσε να δημιουργηθεί μια κρατική Δομή (σχήμα) χορήγησης άτοκων δανείων στην οποία να έχουν εύκολη πρόσβαση όλοι οι σεισμόπληκτοι με όρους εφικτούς και ευέλικτους που να διευκολύνουν τόσο τη λήψη, όσο και την αποπληρωμή των δανείων. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είναι ουσιαστική η εγγυοδοσία του κράτους σε όλη τη δανειοληπτική διαδικασία.
- Τα παλιά Σχολεία όπως το 1ο Δημοτικό Σχολείο Αρκαλοχωρίου, το Γυμνάσιο Θραψανού και το Γυμνάσιο Αρκαλοχωρίου θα πρέπει για λόγους ασφάλειας των παιδιών μας να κατεδαφιστούν και στη θέση τους άμεσα να ανεγερθούν σύγχρονα σχολικά συγκροτήματα που να ανταποκρίνονται σε σύγχρονες ανάγκες εκπαίδευσης. Η λύση με τους οικίσκους ως σχολικές αίθουσες είναι εντελώς προσωρινή (έως την ολοκλήρωση της σεισμικής ακολουθίας) και μόνο ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζεται. Τα νέα σχολεία θα πρέπει να προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος (βιοκλιματικά κτίρια με περιβαλλοντικά πρωτοποριακό σχεδιασμό και συστήματα) και της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ώστε να αποτελούν εμβληματικά κτίρια που θα εκπαιδεύουν τους νέους πολίτες στη βάση σεβασμού αυτών των αξόνων.
- Πολεοδομικός σχεδιασμός, τροποποίηση και πράξη Εφαρμογής του Σχεδίου Αρκαλοχωρίου άμεσα. Ταχεία διαβούλευση φορέων και επιστημόνων. Σχέδιο με έμφαση στο δομημένο περιβάλλον – οικιστική ανάπτυξη. Η αρμόδια επιστημονική ομάδα εργασίας του Συλλόγου θα καταθέσει προσεχώς ολοκληρωμένη πρόταση για το δομημένο περιβάλλον-οικιστική ανάπτυξη.
- Κρατική μέριμνα για μετεγκατάσταση οικισμών (Ρουσσοχώρια, κλπ.) δίπλα στο Αρκαλοχώρι. Η νέα περιοχή να έχει ικανή χωρητικότητα για μετεγκατάσταση των πληγέντων, να γίνει οικιστικός υποδοχέας για τη μελλοντική ανάπτυξη και με χαμηλή πύκνωση ώστε να δοθεί έμφαση στον ελεύθερο χώρο. Παράλληλα να συνδυαστεί με πλάνο απαλλοτριώσεων εντός πυκνοκατοικημένων περιοχών.
- Ειδική μέριμνα για εκ νέου σχεδιασμό των οικισμών Σαμπά και Χουμερίου που καταστράφηκαν ολοσχερώς.
- Διερεύνηση ευρωπαϊκών δομών χρηματοδότησης και ενεργοποίησή τους από την Πολιτεία. Στη συνολικότερη ανοικοδόμηση θα πρέπει να εξαντληθούν τα προγράμματα επιχορήγησης και να ληφθούν αποφάσεις για άμεσες μελέτες ώστε να μπορεί ο Δήμος να διεκδικήσει κονδύλια και επιχορηγήσεις που θα δώσουν πνοή στην περιοχή. Έτσι, εκτός από χρηματοδοτήσεις αλληλεγγύης, μπορούν να εξευρεθούν πόροι για παραδοσιακούς οικισμούς, πολιτιστικές υποδομές, ενεργειακή μετάβαση, αθλητικές υποδομές, αστική κινητικότητα, κλπ.
- Αξιοποίηση προγραμμάτων χρηματοδότησης (ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, LEADER κλπ.) με προτεραιότητα χρονική ή/και βαθμολογική σε σεισμόπληκτους ιδιοκτήτες και σε σεισμόπληκτες επιχειρήσεις.
- Οι επιχειρήσεις που υπέστησαν ζημιές θα πρέπει να λαμβάνουν προσωρινή οικονομική ενίσχυση η οποία να προσδιορίζεται σύμφωνα με τον κύκλο εργασίας τους όπως δηλωνόταν επισήμως στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και στην προ πανδημίας εποχή.
- Οι επιχειρήσεις των οποίων ο εξοπλισμός ή τα προϊόντα καταστράφηκαν θα πρέπει να λάβουν εφάπαξ αποζημίωση αφού εκτιμηθεί το ύψος της ζημιάς. Προφανώς και δεν πρέπει να αντιμετωπιστούν όλες οι επιχειρήσεις οριζόντια και το ίδιο. Τα δεδομένα της απογραφής των ζημιών από την αρμόδια επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης θα πρέπει να αξιοποιηθούν. Ζητούμενο είναι η απλοποίηση των υφιστάμενων δαιδαλωδών διαδικασιών ώστε ο χρόνος αποζημίωσης να μην υπερβεί τους 6 μήνες.
- Οικονομική ενίσχυση και μέριμνα για τους εργαζόμενους που έχασαν τη δουλειά τους εξαιτίας του σεισμού. Αναστολή εργαζομένων για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών. Οι εργαζόμενοι που εξαιτίας του σεισμού κατέστησαν άνεργοι (και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για την τακτική επιδότηση ανεργίας) να δικαιούται τη λήψη του ελάχιστου τακτικού επιδόματος ανεργίας 6 μηνών (πλέον 10% για κάθε εξαρτώμενο μέλος, πλέον αναλογία δώρου Χριστουγέννων).
- Ενεργοποίηση ειδικού προγράμματος ΟΑΕΔ για τις σεισμόπληκτες περιοχές που να αφορά την πρόσληψη ανέργων με ποσοστό επιχορήγησης που να ανέρχεται στο 80% του κόστους μισθοδοσίας, και στο 100% για τις άνεργες μητέρες και μέχρι του ποσού των € 1.000,00. Εναλλακτικά, στις προσκλήσεις του ΟΑΕΔ να παρέχεται η δυνατότητα επιχορήγησης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις σεισμόπληκτες περιοχές με τα μέγιστα δυνατά ποσοστά.
- Παράταση μη επιβολής προστίμων για την τήρηση ηλεκτρονικών βιβλίων Mydata σε όλες τις επιχειρήσεις της περιοχής μας, μέχρι τις 31/12/2022.
- Απαλλαγή του τέλους επιτηδεύματος σε όλες τις επιχειρήσεις της σεισμόπληκτης περιοχής μέχρι τις 31/12/2022.
- Πάγωμα των δανειακών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων για 5 έτη.
- Επιδότηση ενοικίου για 12 μήνες όλων των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις σεισμόπληκτες περιοχές.
- Εισαγωγή σε ειδικό καθεστώς ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις που ασκούν δραστηριότητα στις σεισμόπληκτες περιοχές.
- Έκτακτο ειδικό επίδομα στους κατ’ επάγγελμα Αγρότες με ιδιοκτησίες στις σεισμόπληκτες περιοχές, με € 150,00/στρέμμα βάσει της δήλωσης του ΟΣΔΕ.
- Μη επιστροφή των επιστρεπτέων προκαταβολών που έχουν λάβει οι επιχειρήσεις που επλήγησαν από τον σεισμό.
- Στο νέο Αναπτυξιακό Νόμο να υπάρξει πρόβλεψη ότι για το σύνολο των καθεστώτων χορήγησης κρατικών ενισχύσεων για τα οποία προβλέπεται το κίνητρο τη επιχορήγησης, η ενίσχυση να αντιστοιχεί στο 100% του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων για επενδύσεις που θα υλοποιηθούν στις σεισμόπληκτες περιοχές, όπως αυτές έχουν χαρακτηριστεί από αντίστοιχα ΦΕΚ (θα μπορούσε να ισχύει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα από τον χαρακτηρισμό τους, π.χ. για 10 έτη).
- Στην περιοχή μας δραστηριοποιείται η Μινώα Ενεργειακή Κοινότητα ευρείας βάσης που μεταξύ άλλων έχει ως βασικό στόχο την προώθηση της αλληλέγγυας οικονομίας και κοινωνίας. Η χρηματοδότηση από την Πολιτεία της δημιουργίας ενός ξεχωριστού για τους σεισμόπληκτους έργου εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net metering) είναι επιτακτική και θα διευκολύνει σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό των πληγέντων ως προς τις υπερβολικά αυξημένες δαπάνες ενέργειας.
- Συμμετοχή στην ανασυγκρότηση της περιοχής του ιδιωτικού τομέα με επενδυτικά προγράμματα και κίνητρα.
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Στην περιοχή μας κατασκευάζεται το νέο Αεροδρόμιο Ηρακλείου, έργο εθνικής εμβέλειας και στρατηγικής σημασίας για το Νο1 τουριστικό προορισμό της Χώρας. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν έχει ληφθεί ουσιαστική μέριμνα για την ευρύτερη περιοχή (χωροταξικός σχεδιασμός, αναπτυξιακό σχέδιο, περιβαλλοντική προστασία, κίνητρα για ανάπτυξη δραστηριοτήτων, παράλληλα βασικά έργα υποδομής κλπ.). Προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές επιπτώσεις από ένα τόσο μεγάλο έργο και να δημιουργηθούν προϋποθέσεις ανάπτυξης, απαιτείται ένας συνολικός και ολοκληρωμένος σχεδιασμός ο οποίος πλέον θα πρέπει να ενσωματώνει την ανασυγκρότηση του τόπου που επλήγη από το σεισμό. Ζητούμενο παραμένει το πως θα υλοποιηθεί στην πράξη αυτός ο σχεδιασμός, πως θα χρηματοδοτηθεί και βεβαίως πότε θα ολοκληρωθεί.
Οι ώρες είναι εξαιρετικά κρίσιμες για τον τόπο και τους ανθρώπους του. Οι καλές προθέσεις από μόνες τους δεν αρκούν για την αντιμετώπιση της κατάστασης. Οι σεισμόπληκτοι δεν επιλέξαμε τον σεισμό, δεν είμαστε επαίτες, ούτε ζητάμε οίκτο ή ελεημοσύνη. Αυτό που ζητάμε από την Πολιτεία είναι στοχευμένες και έμπρακτες ενέργειες στήριξης σε πολίτες και επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από μια πρωτοφανή για την περιοχή μας φυσική καταστροφή. Η ενεργοποίηση άμεσων παρεμβάσεων χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και η επάρκεια οικονομικών πόρων, είναι τα πλέον κομβικά σημεία για την αποκατάσταση των επιπτώσεων που προκάλεσε ο φονικός σεισμός στην περιοχή μας.
Είμαστε βέβαιοι για τις δικές σας ενέργειες ως προς τα ανωτέρω ζητήματα.
Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία ή διευκρίνιση.
Με ιδιαίτερη τιμή και εκτίμηση,
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ του Συλλόγου Ο Γραμματέας
Μάρκος Κοκολάκης Κων/νος Γκαντάτσιος
