Είναι μια από τις ελάχιστες παρεμβάσεις που έγιναν τις ημέρες της εξέγερσης του Πολυτεχνείου στην Κρήτη. Και απονέμει την “αγωνιστική τιμή” εκείνων των ημερών στο νησί, εξαιτίας 6 νεαρών παιδιών, 6 μαθητών. Είναι η πράξη αντίστασης που εκδηλώθηκε αυθόρμητα με την εισβολή στο Πολυτεχνείο. Οι μαθητές προσπάθησαν να κάνουν τη δική τους πράξη αντίστασης, να διαμαρτυρηθούν για τον φασισμό και να κινητοποιήσουν τον κόσμο. Το “πλήρωσαν” με συλλήψεις, κράτηση και δίκη.
Τη λαμπρή αυτή σελίδα που εκδηλώθηκε πριν 48 χρόνια στις Μοίρες θυμίζει, με κείμενό του ένας από την παρέα εκείνων των παιδιών, ο συνταξιούχος συνταξιούχος γεωπόνο σήμερα, ιστορικός ερευνητής και συγγραφέα του βιβλίου «Μαύρες μέρες της δικτατορίας στη Μεσαρά», Μύρωνας Τζαρδής.
Αναδημοσιεύουμε το κείμενό του (από το e-mesara) για εκείνες τις ιστορικές ημέρες, αφού υπενθυμίσουμε ποιοι ήταν οι 6 μαθητές, οι οποίοι φαίνονται και στη φωτογραφία του 2015:
-Μύρων Τζαρδής, συνταξιούχος γεωπόνος, επιστημονικός συνεργάτης του εργαστηρίου νεότερης ιστορίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
-Μανόλης Χουστουλάκης, οδοντίατρος, πρώην πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου στους δήμους Μοιρών και Φαιστού.
-Στέλιος Δριμισκιανάκης, από το Πέρι, επιχειρηματίας.
-Μανόλης Τζανάκης, αρχιτέκτονας.
–Γιάννης Γαρεφαλάκης. Ασχολείται με την τοποθέτηση πλακιδίων.
-Σήφης Αρμουτάκης, συνταξιούχος τραπεζικός, ο οποίος έφυγε από τη ζωή πριν λίγα χρόνια.
Τα γεγονότα στο Γυμνάσιο των Μοιρών το Νοέμβριο του 1973
Γράφει ο Μύρων Τζαρδής*
Το πρωινό της 18ης Νοεμβρίου 1973, στις Μοίρες, στο εξατάξιο τότε Γυμνάσιο έξι νέοι, έξι μαθητές και φίλοι σκέπτονται και αποφασίζουν ότι κάτι πρέπει να κάνουν.
Χωρίς χρονοτριβή, παίρνουν μαρκαδόρους και «στιλούς» και αρχίζουν να γράφουν συνθήματα σε κομμάτια φύλλου χαρτιού, όπως:
«ΜΑΘΗΤΑΙ ΞΕΣΗΚΩΘΕΙΤΕ – ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΑΔΕΛΦΙΑ ΜΑΣ – ΔΕΝ ΠΕΡΝΑ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ-ΨΩΜΙ, ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΘΑΝΑΤΟΣ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ – ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΕΙ Ο ΛΑΟΣ ΠΑΡ’ ΤΗ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΙ ΜΠΡΟΣ-ΕΣΑ ΕΣ ΕΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΕΣ – ΔΕΝ ΣΕ ΘΕΛΕΙ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΡΚΕΖΙΝΗ ΜΑΣΚΑΡΑ – 1 1 4 – ΛΑΪΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ – ΕΞΩ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ – ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ-ΛΑΕ ΞΕΣΗΚΩΣΟΥ» και άλλα συνθήματα.
Όλη τη ημέρα έγραφαν, χωρίς σταματημό και το βράδυ του Σαββάτου τις σκορπίσανε στο προαύλιο του κεντρικού κτιρίου του σχολείου. Μερικές τις κόλλησαν σε κορμούς δέντρων γύρω από το σχολείο.
Και τέλος έγραψαν με μπλε μπογιά στους τοίχους του σχολείου ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ – ΚΑΤΩ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ – 1 1 4.
Η αστυνομία τους θεώρησε ύποπτους, με την συνδρομή κάποιων από τους καθηγητές του Γυμνασίου, τους σύλλαβε και τους οδήγησε στην Ασφάλεια Ηρακλείου και τελικά στη στρατιωτική διοίκηση Κρήτης (5η Μεραρχία) στα Χανιά.
Κρατήθηκαν μέχρι τις 23/11/1973, οπότε τους απελευθέρωσαν και επέστρεψαν στα μαθήματα τους.
Τους παρέπεμψαν στο Διαρκές Στρατοδικείο Κρήτης να δικαστούν για απείθεια σε διαταγή στρατιωτικής αρχής κατά συναυτουργία για πράξεις που έγιναν στις Μοίρες την 18/11/1973 σε κατάσταση πολιορκίας (στρατιωτικός νόμος).
Τελικά σε συνεδρίαση του διαρκούς Στρατοδικείου Κρήτης στις 15 Ιανουαρίου 1974 δικάστηκαν.
Με παρασκηνιακή παρέμβαση του Μακαριστού τότε Μητροπολίτη Γορτύνης και Αρκαδίας και κατόπιν Αρχιεπισκόπου Κρήτης Τιμόθεου οι νέοι αθωώνονται με ψήφους τέσσερεις προς μια (4-1).
Οι νέοι αυτοί μαθητές συνέχισαν τα μαθήματα τους, άλλοι σταμάτησαν το σχολείο, άλλοι το τελείωσαν και άλλοι προχώρησαν πιο πέρα την μόρφωση τους.
Ποτέ όμως, δεν εξαργύρωσαν, ούτε προέβαλαν αυτό το γεγονός.
Σήμερα, 48 χρόνια μετά τα τραγικά εκείνα γεγονότα, ελεύθεροι πια και με στερεή τη Δημοκρατία μας, παραμένει επίκαιρο το σύνθημα ΨΩΜΙ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.
Ζητήματα που θεωρούσαμε λυμένα, σήμερα έχουν αναδυθεί και ζητούν από όλους μας, καθαρή σκέψη και αγώνα για να μπορέσουν να ξεπεραστούν και να επιλυθούν.
Η καλύτερη τιμή, ανταμοιβή, στα παιδιά που χάθηκαν, ή πολέμησαν για το όνειρο τους, είναι να πάει μπροστά αυτός ο τόπος.
Να γίνει καλύτερος και μαζί του και μείς καλύτεροι άνθρωποι.
