Την πρώτη τους συνέντευξη Τύπου έδωσαν οι Ταλιμπάν αφότου κατέλαβαν πλήρως την εξουσία στο Αφγανιστάν, με τη διεθνή κοινότητα να παρακολουθεί τα γεγονότα στην ασιατική χώρα με αμηχανία για τις εξελίξεις στο διπλωματικό πεδίο και φόβο για το πώς εννοούν οι ισλαμιστές αντάρτες την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Την ίδια ώρα βεβαίως δεν έχουν απάντηση στην ανθρωπιστική κρίση που είναι εν εξελίξει και το μόνο που σκέφτονται είναι πώς θα ανακόψουν τις αναπόφευκτες προσφυγικές ροές.
Ο εκπρόσωπος Τύπου των Ταλιμπάν, Ζαμπιουλάχ Μουτζαχίντ, που υπήρξε έως σήμερα μια σκιώδης φιγούρα, άγνωστη για τους φωτογραφικούς φακούς, στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου στην Καμπούλ, προσπάθησε να δημιουργήσει ένα προφίλ «κανονικότητας» και να εξωραΐσει την εικόνα τους.
Ορκίστηκε ότι οι Ταλιμπάν θα σεβαστούν τα δικαιώματα των γυναικών, «μέσα στα όρια που θέτει ο ισλαμικός νόμος». Δήλωση που προκαλεί ανησυχία, με δεδομένη την ακραία καταπίεση των γυναικών και των κοριτσιών της χώρας από τους ίδιους όταν είχαν ξανά στα χέρια τους την εξουσία.
Επίσης αναφέρθηκε στη λειτουργία των ιδιωτικών ΜΜΕ, αναφέροντας ότι «παραμένουν ανεξάρτητα», αλλά οι δημοσιογράφοι δεν θα πρέπει να εργάζονται ενάντια στις εθνικές αξίες».
Όσον αφορά τις εξωτερικές σχέσεις του νέου ισλαμιστικού καθεστώτος που επιβάλλεται στο Αφγανιστάν, ο Μουτζαχίντ είπε ότι «δεν εμπεριέχει στους κόλπους του κανέναν που να έχει θέσει στο στόχαστρο άλλα έθνη», δήλωση που παραπέμπει στους όρους της συμφωνίας με τις ΗΠΑ, επί διακυβέρνησης Τραμπ.
Επίσης, υποσχέθηκε ότι οι Ταλιμπάν θα εξασφαλίσουν την ακεραιότητα του Αφγανιστάν, ενώ δεν θα προσπαθήσουν να πάρουν «εκδίκηση» για το παρελθόν. «Όλοι έχουν συγχωρεθεί», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου των ισλαμιστών, προφανώς σε μια προσπάθεια να απαλύνει τις ανησυχίες ότι θα επαναληφθούν οι αγριότητες όταν η χώρα βρέθηκε στα χέρια τους στο παρελθόν.
Στο μεταξύ έγινε γνωστό ότι έχει ήδη επιστρέψει στο Αφγανιστάν ο μουλάς Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ, συνιδρυτής και δεύτερος τη τάξει στους Ταλιμπάν. Βρισκόταν στο Κατάρ όπου διηύθυνε το πολιτικό γραφείο του κινήματος.
Ζητούν διεθνή βοήθεια
Επίσης, ο επίσημος εκπρόσωπος του πολιτικού γραφείου του κινήματος των Ταλιμπάν με έδρα το Κατάρ, Μοχαμάντ Σοχάιλ Σαχίν ανακοίνωσε ότι το κίνημά τους θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να διοργανωθεί μια διεθνής διάσκεψη για την παροχή οικονομικής βοήθειας στο Αφγανιστάν.
«Σε βραχυπρόθεσμη προοπτική αναμφίβολα, θα χρειασθούμε τη βοήθεια άλλων χωρών. Χρειαζόμαστε βοήθεια, για να πληρώσουμε τους μισθούς των δασκάλων, των υπαλλήλων και των μαχητών των δυνάμεων ασφαλείας. Καλούμε όλες τις χώρες να μας βοηθήσουν. Θεωρώ ότι ωρίμασε η αναγκαιότητα μια διεθνούς διάσκεψης για παροχή οικονομικής βοήθειας στο Αφγανιστάν, όπως είχε γίνει και στο παρελθόν. Αυτό δεν πρέπει να γίνει για εμάς, αλλά για χάρη του αφγανικού λαού», δήλωσε ο Σαχίν.
Επίσης, υποστήριξε ότι οι Ταλιμπάν ενδιαφέρονται για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου TAPI (που θα διέρχεται από τις χώρες Τουρκμενιστάν, Αφγανιστάν, Πακιστάν και Ινδία) καθώς και για την υλοποίηση άλλων σημαντικών έργων υποδομών.
Χάος στο αεροδρόμιο τη Καμπούλ
Στο μεταξύ είναι συγκεχυμένες οι πληροφορίες όσον αφορά την κατάσταση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, όπου χιλιάδες απελπισμένοι άνθρωποι προσπαθούν να μπουν με την ελπίδα να βρεθεί μια πτήση που θα τους πάρει μακριά. Το πρωί της Τρίτης, ανακοινώθηκε από στρατηγό των ΗΠΑ, που ελέγχουν το αεροδρόμιο, ότι αυτό άνοιξε ξανά και οι πτήσεις πραγματοποιούνται κανονικά.
Evacuation flights resume at Kabul airport after the Taliban took over Afghanistan's government — in pictures https://t.co/HZoNaaM4mo pic.twitter.com/9uv4QsEeVx
— Al Jazeera English (@AJEnglish) August 17, 2021
Σχεδόν 6.000 Αμερικανοί στρατιωτικοί έχουν στήσει «περίμετρο ασφαλείας» γύρω από το αεροδρόμιο, σε συνεννόηση -όπως αποδείχτηκε- με τους Ταλιμπάν, ώστε να μπορέσουν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους να απομακρύνουν τους διπλωμάτες και τους πολίτες τους χωρίς να επαναληφθούν τα τραγικά γεγονότα της Δευτέρας, με απελπισμένους ανθρώπους να προσπαθούσαν να γαντζωθούν στους τροχούς των μεταγωγικών αεροπλάνων.
Συνολικά, κοντά στην Καμπούλ, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του αμερικανικού Πενταγώνου, Τζον Κίρμπι, βρίσκονται 5.000 έως 10.000 Αμερικανοί στρατιώτες, αλλά «δεν μπορούμε να τους μετρήσουμε ακριβώς», ενώ κάλεσε όλους τους Αμερικανούς που βρίσκονται στη χώρα «να πάνε στο αεροδρόμιο για να απομακρυνθούν από τη χώρα». Επίσης, παραδέχθηκε ότι οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξεκινήσει συνομιλίες με τους Ταλιμπάν και οι επαφές είναι σε πλήρη εξέλιξη.
«Οι Ταλιμπάν να διευκολύνουν την ασφαλή αποχώρηση όσων επιθυμούν να φύγουν»
Την ώρα που οι δυτικές δυνάμεις προσπαθούν να διασώσουν και να απομακρύνουν τους πολίτες και τους διπλωμάτες τους, με την πλάτη των αμερικανικών δυνάμεων που έχουν «ασφαλίσει» το αεροδρόμιο, κάνουν εκκλήσεις στους Ταλιμπάν να «επιτρέψουν σε όσους το επιθυμούν να φύγουν», ενώ όλες έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα δεχθούν πρόσφυγες στο έδαφός τους.
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε πως η Συμμαχία εστιάζει στη διασφάλιση της ασφαλούς αποχώρησης του προσωπικού των συμμάχων, των εταίρων και των Αφγανών που παρείχαν βοήθεια, ενώ «το ΝΑΤΟ εργάζεται όλο το εικοσιτετράωρο για να διατηρήσει τις δραστηριότητες στο αεροδρόμιο της Καμπούλ».
Υπογράμμισε πάντως ότι «οι Ταλιμπάν πρέπει να σεβαστούν και να διευκολύνουν την ασφαλή αποχώρηση όλων αυτών που επιθυμούν να φύγουν. Το αεροδρόμιο, όπως οι δρόμοι και η διέλευση των συνόρων πρέπει να είναι ανοιχτά».
Και υποσχέθηκε ότι στο ΝΑΤΟ «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για ένα σταθερό Αφγανιστάν», σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να δεχτούν Αφγανούς που εργάστηκαν γι’ αυτούς, αλλά πρέπει να γίνει από όλους μια προσπάθεια για να αποφευχθεί μία νέα ροή μεταναστών και προσφύγων που έρχονται από το Αφγανιστάν.
Μακρόν και Μέρκελ
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, κατέστησε σαφείς και τις προθέσεις της Γερμανία και άλλων χωρών-μελών της Ε.Ε., λέγοντας ότι «συνεργάζονται για να δώσουν συντονισμένη απάντηση στις επικείμενες μη-κανονικές προσφυγικές ροές» από το Αφγανιστάν.
Υποστήριξε ότι η κατάσταση στο Αφγανιστάν «είναι σημαντική πρόκληση για την ασφάλειά μας» και πρέπει να «περιμένουμε και να προστατέψουμε τους εαυτούς μας από τις σημαντικές μη-κανονικές προσφυγικές ροές που θα θέσουν σε κίνδυνο τους πρόσφυγες και θα ενθαρρύνουν το εμπόριο ανθρώπων κάθε είδους».
Και σε μια προσπάθεια να «χρυσώσει» το χάπι, επικαλέστηκε τον ισλαμικό κίνδυνο, λέγοντας ότι το Αφγανιστάν δεν θα πρέπει να γίνει «άσυλο τρομοκρατών» και οι ενέργειές μας «θα πρέπει να επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Τρομοκρατικές ομάδες είναι παρούσες στο Αφγανιστάν και θα επωφεληθούν από την αστάθεια».
Στο ίδιο κλίμα ήταν και στέλεχος του κόμματος της Άνγκελα Μέρκελ, νωρίτερα, όταν σε εκδήλωση της Χριστανικής Ένωσης δήλωσε ότι «η Γερμανία δεν μπορεί να υιοθετήσει την πολιτική των ανοιχτών θυρών». Ο Πολ Ζάιμιακ δήλωσε: «Δεν μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα του Αφγανιστάν δεχόμενοι πρόσφυγες στη Γερμανία».
«Ντροπή σας, κ. Μακρόν»
Οι δηλώσεις του προέδρου της Γαλλίας προκάλεσαν την αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας, με την επικεφαλής του Οργανισμού, Ανιές Καλαμάρ, να χαρακτηρίζει «ντροπιαστικά» όσα ακούστηκαν από τον Εμανουέλ Μακρόν σημειώνοντας ότι στο Αφγανιστάν εκτυλίσσεται μια «κρίση ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και «τεράστια ανθρωπιστική κρίση».
Επίσης, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (HCR) απηύθυνε σήμερα έκκληση να απαγορευτούν οι αναγκαστικές επιστροφές Αφγανών υπηκόων στη χώρα τους, περιλαμβανομένων εκείνων που η αίτηση ασύλου τους έχει απορριφθεί.
Ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να προσφέρει κάθε υποστήριξη στους Αφγανούς που βρίσκονται αντιμέτωποι με έναν «άμεσο κίνδυνο» στη χώρα τους, που τελεί και πάλι υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν. «Ως συνέπεια της ραγδαίας επιδείνωσης της κατάστασης στον τομέα της ασφάλειας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε μεγάλα τμήματα της χώρας και της τρέχουσας επείγουσας ανθρωπιστικής κατάστασης, η HCR καλεί τα κράτη να βάλουν τέλος στις αναγκαστικές επιστροφές Αφγανών υπηκόων για τους οποίους είχε αποφασιστεί προηγουμένως ότι δεν χρειάζονταν νομική προστασία», δήλωσε εκπρόσωπος της Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, η Σάμπια Μαντού, σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη.
Η Κίνα επιτίθεται στις ΗΠΑ
Η Κίνα και η Ρωσία δείχνουν τη διάθεση να «συνεργαστούν» με τους Ταλιμπάν, ενώ επιτίθενται στις ΗΠΑ για το χάος που προκάλεσαν με την αποχώρηση των στρατευμάτων τους από τη χώρα της Ασίας.
Η Κίνα κατηγόρησε την Ουάσιγκτον ότι «άφησαν ένα τρομακτικό χάος» με την αποχώρησή τους, αλλά και για τις σκηνές πανικού στο αεροδρόμιο της Καμπούλ.
«Αυτή είναι η καθαρή αλήθεια», είπε η Χούα Τσουνγίνγκ, μια εκπρόσωπος τύπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών. «Στο Ιράκ, τη Συρία και το Αφγανιστάν, αυτό που είδαμε ήταν έναν αμερικανικό στρατό που αφήνει, καθώς φεύγει, προβλήματα, διχασμό, οικογένειες κατεστραμμένες και αποδεκατισμένες».
«Άφησαν ένα τρομακτικό χάος, άφησαν αυτές τις περιοχές σε μια καταστροφική κατάσταση. Η εξουσία και ο ρόλος των ΗΠΑ είναι να καταστρέφουν, όχι να οικοδομούν», πρόσθεσε.
Η Κίνα μοιράζεται 76 χιλιόμετρα συνόρων με το Αφγανιστάν και η αστάθεια συνιστά για εκείνη απειλή για την ασφάλεια της παραμεθόριας περιοχής Σιντζιάνγκ, που βρίσκεται εδώ και καιρό στο στόχαστρο επιθέσεων που αποδίδονται σε αυτονομιστές ή ισλαμιστές της μουσουλμανικής εθνότητας των Ουιγούρων.
Οι κινεζικές αρχές φοβούνται ότι μαχητές Ουιγούροι βρίσκουν καταφύγιο στο γειτονικό Αφγανιστάν, ειδικά υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν, αντιπροσωπεία των οποίων είχε συναντηθεί στα τέλη Ιουλίου στην Κίνα με τον Κινέζο υπουργό Εξωτερικών Γουάνγκ Γι, στον οποίο υποσχέθηκε πως το αφγανικό έδαφος δεν θα χρησιμοποιηθεί ποτέ ως βάση επιθέσεων κατά της Κίνας.
Η Ρωσία βλέπει «ελπιδοφόρες ενδείξεις»
Η Ρωσία προς το παρόν δεν βιάζεται να αναγνωρίσει την εξουσία του κινήματος των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, αλλά τάσσεται υπέρ του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων πολιτικών δυνάμεων του Αφγανιστάν, δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ.
Ωστόσο, όπως είπε, η Ρωσία διαπιστώνει «ελπιδοφόρες ενδείξεις εκ μέρους των Ταλιμπάν, οι οποίοι δηλώνουν ότι επιθυμούν να έχουν μια κυβέρνηση στην οποία θα συμμετέχουν και άλλες πολιτικές δυνάμεις, δηλώνουν ότι είναι έτοιμοι να συνεχίσουν τις διαδικασίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που σχετίζονται με τη μόρφωση, με την εκπαίδευση των κοριτσιών και γενικά με την λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, χωρίς να κλείνουν τον δρόμο στους υπαλλήλους εκείνους οι οποίοι εργάζονταν για την προηγούμενη κυβέρνηση του προέδρου Γάνι».
Ο Λαβρόφ είπε πως η Ρωσία «υποστηρίζει την έκκληση του πρώην προέδρου του Αφγανιστάν Χαμίντ Καρζάι για την έναρξη ενός τέτοιου διαλόγου στον οποίο πρέπει να συμμετάσχουν και οι Ουζμπέκοι και οι Χαζάροι και οι Τατζίκοι και όλες οι άλλες εθνικές ομάδες και όλες οι θρησκευτικές ομάδες» καθώς, όπως είπε, «δεν υπάρχει άλλος δρόμος».
