Σωτήρη Πέτρουλα, σε πήρε ο Λαμπράκης, σε πήρε η λευτεριά…

Σαν σήμερα στις 21η Ιουλίου του 1965 δολοφονήθηκε από τους ένστολους πραιτωριανούς της ιουλιανής εκτροπής ο νεολαίος αγωνιστής, στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη, Σωτήρης Πέτρουλας. Το όνομά του γίνεται τραγούδι και σύνθημα.

Ο Σωτήρης Πέτρουλας γεννήθηκε στο Οίτυλο της Μάνης το 1942 από γονείς αγρότες. Τέσσερα μόλις χρόνια μετά τη γέννησή του, το 1946, η οικογένεια Πέτρουλα αναγκάζεται να καταφύγει στην Αθήνα προκειμένου να διασωθεί από τη δολοφονική μανία των ενόπλων συμμοριών της Δεξιάς. Κατά τη διάρκεια των μαθητικών του χρόνων στην Αθήνα, ο Σωτήρης εργάζεται, σημειώνει εξαιρετικές επιδόσεις στο σχολείο και παράλληλα συμμετέχει δραστήρια στο μαζικό μαθητικό κίνημα. 

Ήταν λίγο πριν τελειώσει το σχολείο, όταν ο Σωτήρης, μαζί με άλλους συμμαθητές του, αρνήθηκε να γράψει μία έκθεση που του ζητήθηκε με σοβινιστικό και αντιλαϊκό περιεχόμενο. Αντιλαμβανόμενος την αξία της οργανωμένης πάλης, αποφασίζει να οργανωθεί στη Νεολαία της ΕΔΑ. Λίγο αργότερα, τον Οκτώβριο του 1960, έδωσε εξετάσεις και πέτυχε να εισαχθεί στην Ανωτάτη Εμπορική Σχολή. Τραγική λεπτομέρεια: ο Σωτήρης Πέτρουλας κατάφερε να εισαχθεί στη σχολή με υποτροφία 12.000 δραχμών, η κρατική καταστολή όμως δεν τον άφησε να ολοκληρώσει τις σπουδές του…

Ο Σωτήρης Πέτρουλας εξελίχθηκε σε μεγάλο αριστερό αγωνιστή και στέλεχος του φοιτητικού κινήματος. Πρωτοστάτησε στους αγώνες για το 114 και το 15%. Μάλιστα, ήταν Ιούλιος του 1962 όταν ο ίδιος μαζί με άλλους αγωνιστές ύψωσε τη σημαία του 114 στο βράχο της Ακρόπολης, στο υπουργείο Βιομηχανίας και στο Πανεπιστήμιο. Η προσφορά του στο κίνημα εκτιμήθηκε από τους συναδέλφους του, οι οποίοι τον εξέλεξαν γραμματέα της οργάνωσης της Ανωτάτης Εμπορικής. Η πολιτική του δραστηριότητα και το θάρρος του να συγκρούεται με την τρομοκρατία που επικρατούσε στα Πανεπιστήμια (ιδίως με την παρακρατική ΕΚΟΦ) ενοχλούσε πολύ το κράτος της Δεξιάς. Γι’ αυτό το λόγο αποβλήθηκε για ένα χρόνο από τη σχολή του. 

Την ταραγμένη χρονιά του 1965, στις 21 Ιούλη, η ΕΦΕΕ κάλεσε τους φοιτητές σε συγκέντρωση στα Προπύλαια ενάντια στις αυθαιρεσίες του βασιλιά με κεντρικά συνθήματα “Να φύγει η αυλόδουλη κυβέρνηση”, “Την κυβέρνηση εκλέγει ο λαός και όχι το παλάτι και οι αμερικανοί” κ.ά. Κατά τη διάρκεια της μαζικότατης διαδήλωσης, οι αστυνομικοί, κατόπιν εντολής του υπουργού δημόσιας τάξης, ναύαρχου Τούμπα, επιτέθηκαν στους διαδηλωτές με δακρυγόνα και ξυλοδαρμούς. Ο απολογισμός τραγικός: 200 τραυματίες, 258 συλληφθέντες, μεταξύ των οποίων 28 μαθητές, και ένας νεκρός. Ο 23χρονος τότε Σωτήρης έπεσε νεκρός στη συμβολή των οδών Σταδίου και Λαδά, χτυπημένος από τη δολοφονική επίθεση της αστυνομίας.

Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, η αστυνομία αρνούνταν να παραδώσει τη σορό του Σωτήρη στην οικογένειά του, σε μία προσπάθεια η ταφή να γίνει μυστικά, πριν καν ανατείλει ο ήλιος, ώστε να αποσιωπηθεί η αλήθεια γύρω από τη δολοφονία του. Η επίσημη κρατική ιατροδικαστική εκδοχή έκανε λόγο για θάνατο από ασφυξία λόγω των δακρυγόνων που είχαν ρίξει οι κρατικές δυνάμεις καταστολής. Γιατί, όμως, υπήρχαν σχισίματα στο λαιμό του Σωτήρη, τα οποία βρήκαν οι δικοί του, όταν πήραν το πτώμα; Μήπως οι αστυνομικοί προσπάθησαν να καλύψουν ίχνη στραγγαλισμού του 23χρονου αγωνιστή; Εξάλλου, γιατί η διαπίστωση του θανάτου έγινε από αστυνομικούς, ντυμένους με στολές γιατρών; Και γιατί δεν επετράπη στην οικογένεια του Σωτήρη να πραγματοποιήσει με δικά της έξοδα νεκροψία; Και είναι αλήθεια αυτό που η ίδια η μητέρα του Σωτήρη αποκάλυψε, ότι δηλαδή η εκταφή της σορού απέδειξε πως το κρανίο του είχε δεχθεί ραφή από χειρουργική επέμβαση; Πολλά τα αναπάντητα ερωτήματα. Ή μήπως όχι; …

Η κηδεία του Σωτήρη στις 23 Ιουλίου εξελίχθηκε στην πιο ηχηρή διαδήλωση ενάντια στο παλάτι, σε μια διαδήλωση οργής 500.000 ανθρώπων, που ακολουθούν τη σορό του από το σπίτι της οικογένειας στον Κολωνό, ενώ ακούγεται το τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη που γράφτηκε ειδικά γι’ αυτόν. Εκδηλώσεις για να τιμηθεί η μνήμη του έγιναν και σ’ άλλες πόλεις της Ελλάδας με εντυπωσιακή συμμετοχή του κόσμου. 

Ο Σωτήρης ήταν ένας μεγάλος αγωνιστής της αριστεράς, που πάλευε για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση, χωρίς φτώχεια και χωρίς αποκλεισμούς, για μια κοινωνία ελεύθερη και δημοκρατική. Ήταν ένας φοιτητής που δολοφονήθηκε σε μία διαδήλωση, ενώ πάλευε να κάνει τα οράματά του πραγματικότητα. Θα μπορούσε να είναι ο καθένας από μας. Το μήνυμα της θυσίας του, ένα μήνυμα αντίστασης που μας παίρνει το φόβο, μας εμψυχώνει, μας εμπνέει, μας οδηγεί.