Η πρωτοφανής καθυστέρηση στην έγκριση των προγραμμάτων των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) που έχει αναστατώσει τους ελαιοκομικούς φορείς είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου μιας διοικητικής διαδικασίας που προφανώς παλινωδεί χωρίς σαφή πολιτική στόχευση. Οι διαδικασίες ανετράπησαν μόλις 4 ημέρες πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της πρότασής τους και οι ΟΕΦ βρέθηκαν αντιμέτωποι «διορθωτικές» τροποποιήσεις της Υπουργικής απόφασης που αφορά τις αρχές εκλεξιμότητας τις επιλέξιμες δαπάνες και τις διαδικασίες αίτησης, έγκρισης και υλοποίησης των προγραμμάτων αυτών. Ακόμη, καταγράφηκαν παλινωδίες στην σύσταση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής που θα αξιολογούσε τα προγράμματα, αλλά και άλλες διοικητικές αστοχίες με αποκορύφωμα το ότι δεν έχει προβλεφθεί στην ΥΑ διαδικασία ενστάσεων επί των αποτελεσμάτων ελέγχου.
Οι πάνω από 100 ΟΕΦ, παρόλο που ανταποκρίθηκαν με επιτυχία υποβάλλοντας πρόγραμμα προς αξιολόγηση εμπρόθεσμα –ανταποκρινόμενοι στις παραπάνω διοικητικές αστοχίες-, βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με την αβεβαιότητα για την -έστω και καθυστερημένη- έναρξη των προγραμμάτων αυτών, αφού ακόμη δεν έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις των εγκρίσεων.
Επιπλέον, παραμένουν χωρίς την σαφή ενημέρωση για τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κατανομή της κοινοτικής χρηματοδότησης στις ΟΕΦ αλλά και για το ποιό είναι το αποτέλεσμα της κατανομής αυτής. Τέλος, συνέπεια όλων αυτών των αλυσιδωτών καθυστερήσεων είναι να παραμένει ακόμα άγνωστο το πότε θα αποδεσμευτούν οι εγγυητικές επιστολές τους, οι οποίες παραμένουν δεσμευμένες για όσο καθυστερούν οι αποφάσεις έγκρισης.
Με αφορμή όλα τα παραπάνω καταγραφόμενα που οδηγούν σε σοβαρές καθυστερήσεις στο πρόγραμμα των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ), κατατέθηκε από τον Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σταύρο Αραχωβίτη και 38 συνυπογράφοντες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ερώτηση και Αίτημα Κατάθεσης Εγγράφων προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Τα εύλογα ερωτήματα και η εντεινόμενη ανησυχία των Συλλογικών Ελαιουργικών Οργανώσεων πρέπει να απαντηθούν άμεσα και πειστικά.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της Ερώτησης-Αιτήματος Κατάθεσης Εγγράφων:
Αθήνα, 19 Ιουλίου 2021
ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΩΝ
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Θέμα: «Στον αέρα το πρόγραμμα των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ)»
Τα προγράμματα των Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων (ΟΕΦ) υλοποιούνται με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από την παρακράτηση των επιδοτήσεων η οποία ετησίως ανέρχεται σε 10,6 εκ €
Πρόκειται για προγράμματα που ξεκίνησαν να υλοποιούνται το 2003 και από το 2006 σε επαναλαμβανόμενες τριετίες (2006-2009, 2009-2012, 2012-2015, 2015-2018, 2018-2021) με κεντρικό σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας παραγωγής ελαιολάδου και επιτραπέζιων ελιών. Αφορούν συλλογικά σχήματα (Οργανώσεις Παραγωγών) που αναγνωρίζονται από τις ΔΑΟΚ τα οποία με το πρόγραμμα που τους εγκρίνει το ΥπΑΑΤ επιδιώκουν τον εκσυγχρονισμό των τεχνικών καλλιέργειας τους, την εφαρμογή φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών, τη βελτίωση του εξοπλισμού και των υποδομών της Οργάνωσης (ελαιοτριβεία, μονάδες τυποποίησης ελαιολάδου και επιτραπέζιας ελιάς, την κατάρτιση των μελών της Οργάνωσης κλπ.
Η Υπουργική απόφαση που αφορά τις αρχές εκλεξιμότηταςτις επιλέξιμες δαπάνες και τις διαδικασίες αίτησης, έγκρισης και υλοποίησης των προγραμμάτων εκδόθηκε στις 29/1/2021 (ΥΑ184/27855/29.01.2021) με χρονικό ορίζοντα υποβολής των προγραμμάτων την 15/2/2021. Η ως άνω ΥΑ τροποποιήθηκε στις 11/2/2021 (ΦΕΚ 541/Β/11-02-2021) αλλάζοντας πολλούς από τους όρους της αρχικής ΥΑ με αποτέλεσμα την ανατροπήτων σχεδιασμών πολλών ΟΕΦ μόλις 4 ημέρες πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της πρότασής τους.
Παρά το γεγονός αυτό, πάνω από 100 ΟΕΦ ανταποκρίθηκαν με επιτυχία υποβάλλοντας εμπρόθεσμα πρόγραμμα προς αξιολόγηση. Η αξιολόγηση και επιλογή των προγραμμάτων έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί στις 15/3/2021 και η υλοποίηση τους έπρεπε να είχε ξεκινήσει την 1/4/2021, σύμφωνα με τις σχετικές ΥΑ που ουδέποτε τροποποιήθηκαν ως προς τις ημερομηνίες.
Ωστόσο ο ορισμός των μελών της Επιτροπής Γνωμοδότησης της οποίας το έργο έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί μέχρι τις 15/3/2021 πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 12/3/2021 (ΑΔΑ: 9ΡΡΧ4653ΠΓ-6ΔΧ/ 30-03-2021) και εν συνεχεία μεταβλήθηκε με νεότερη απόφαση στις 7/4/2021 (ΑΔΑ: ΩΓΒΥ4653ΠΓ-4ΛΕ/7-4-2021).
Το αποτέλεσμα του ελέγχου κάθε προγράμματος γνωστοποιήθηκε σε κάθε ενδιαφερόμενη ΟΕΦ στις 14/6/2021 ήτοι δυόμισι μήνες μετά την προβλεπόμενη ημερομηνία έναρξης τους. Παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες ΟΕΦ αποδέχθηκαν τα αποτελέσματα ελέγχου και τροποποίησαν τα προγράμματα τους, μέχρι και σήμερα δεν έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις έγκρισης, οι οποίες θα επέτρεπαν την έστω και καθυστερημένη έναρξη των προγραμμάτων.
Επειδή
- είναι ορατός ο κίνδυνος απώλειας των κοινοτικών πόρων ύψους τουλάχιστον 21,2 εκ €
- είναι αμφίβολη η έναρξη των προγραμμάτων και η αποτελεσματικότητά ορισμένων δράσεων τους που χαρακτηρίζονται από εποχικότητα,
- τα κριτήρια αξιολόγησης περιγράφονται απόλυτα στις δυο προαναφερόμενες ΥΑ,
- η κάθε ΟΕΦ έχει καταθέσει εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης του προγράμματος ίση με το 10% της αιτούμενης,και όχι της εγκεκριμένης, κοινοτικής ενίσχυσης η οποία δεν αποδεσμεύεται και έως σήμερα δεν έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις έγκρισης, οι οποίες θα επέτρεπαν την έστω και καθυστερημένη έναρξη των προγραμμάτων,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Σε ποιους λόγους οφείλεται η καθυστέρηση τόσο στην έκδοση των αποτελεσμάτων ελέγχου αλλά και στην έκδοση των αποφάσεων έγκρισης;
- Γιατί δεν έχει προβλεφθεί στην ΥΑ διαδικασία ενστάσεων επί των αποτελεσμάτων ελέγχου στερώντας από όσες ΟΕΦ κρίνουν ότι θίγονται τα δικαιώματα τους, το δικαίωμα αναφοράς στις αρμόδιες Αρχές, στοιχείο που έρχεται σε πλήρη σύγκρουση με τον Κώδικα Διοικητικής Δεοντολογίας;
- Το πρόγραμμα έχει αναπεμφθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με ποιο ερώτημα και από ποιόν; Ποιοι ήταν οι λόγοι που το Υπουργείο απευθύνθηκε στην Επιτροπή; Τι χρονοκαθυστέρηση συνεπάγεται αυτή η αναπομπή;
- Πόσες ΟΕΦ κατέθεσαν αιτήσεις και πότε πραγματοποιήθηκαν οι συνεδριάσεις της Επιτροπής Γνωμοδότησης;
- Τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν για την κατανομή της κοινοτικής χρηματοδότησης στις ΟΕΦ ήταν σύμφωνα με τα περιγραφόμενα στις δυο ΥΑ και ποιο είναι το αποτέλεσμα της κατανομής αυτής;
- Ποιες είναι οι ενέργειες που προτίθεστε να αναλάβετε για την άμεση έναρξη των προγραμμάτων;
- Πότε θα αποδεσμεύσετε τις εγγυητικές επιστολές που έχουν καταθέσει οι ΟΕΦ δεδομένου ότι η δέσμευση τους για τόσο χρονικό διάστημα δημιουργεί προβλήματα ρευστότητας αλλά και κόστος για τις ΟΕΦ;
Επιπλέον παρακαλείστε για την ενημέρωση της Βουλής να καταθέσετε εγγράφως όλα τα σχετικά στοιχεία.
Οι Ερωτώντες και Αιτούντες Βουλευτές
Αραχωβίτης Σταύρος
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αλεξιάδης Τρύφων
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αυγέρη Δώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βέττα Καλλιόπη
Γκιόλας Ιωάννης
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Μανόλης
Καφαντάρη Χαρά
Κόκκαλης Βασίλης
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Θάνος
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαηλιού Γιώργος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης (Πάνος)
Σπίρτζης Χρήστος
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Φάμελλος Σωκράτης
Φωτίου Θεανώ
Χαρίτου Δημήτριος (Τάκης)
Χαρίτσης Αλέξης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος
