Με το ενδεχόμενο ενός νέου καθολικού lockdown να απορρίπτεται κατηγορηματικά από την κυβέρνηση, η επιτάχυνση των εμβολιασμών αποτελεί μονόδρομο για να αποφευχθεί μια ραγδαία εξάπλωση του μεταλλαγμένου στελέχους Δέλτα του κορονοϊού.
Τις τελευταίες ημέρες- και μετά από μια περίοδο που επικράτησε υπερβάλλουσα αισιοδοξία για την πορεία της πανδημίας – υπάρχει ένα μπαράζ ανακοινώσεων με απώτερο στόχο την αύξηση των εμβολιασμών.
Το μήνυμα που εκπέμπουν κυβερνητικά στελέχη είναι σαφές: οριζόντια περιοριστικά μέτρα δεν θα ληφθούν ξανά. Μάλιστα υπογραμμίζουν πως η οικονομία και η κοινωνία δεν πρόκειται να ξανακλείσουν για να προστατευθούν οι ανεμβολίαστοι που – όπως σημειώνουν – έχουν καθολική, δωρεάν και εύκολη πρόσβαση στα εμβόλια.
Όσον αφορά στους εμβολιασμένους, αυτοί θα επιστρέφουν σταδιακά στην κανονικότητα της προ COVID εποχής.
Σε πρώτη φάση «επιστρατεύτηκαν» κίνητρα για τους εμβολιασμένους, όπως για παράδειγμα το freedom pass των 150 ευρώ στους νέους και η άρση μιας σειράς περιορισμών που κυρίως σχετίζονται με τη διασκέδαση. Ωστόσο σταδιακά τα μέτρα που δρομολογούνται αφορούν στους ανεμβολίαστους, καθώς στόχος είναι μέσα στο καλοκαίρι να χτιστεί το πολυπόθητο τείχος ανοσίας.
Παράλληλα επιταχύνονται οι αποφάσεις για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό συγκεκριμένων κατηγοριών και όπως αποκάλυψε χθες το «Open» η αρχή θα γίνει τον Ιούλιο από τους εργαζόμενους στις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων. Μάλιστα το μέτρο αυτό αναμένεται να εφαρμοστεί και για τους νέους φιλοξενούμενους αυτών των χώρων και οι οποίοι δεν έχουν ήδη εμβολιαστεί. Στη συνέχεια τη «σκυτάλη» στον υποχρεωτικό εμβολιασμό θα πάρουν άλλες κατηγορίες, όπως για παράδειγμα το νοσηλευτικό προσωπικό.
Νέες ανακοινώσεις από βδομάδα
Ο … χορός των ανακοινώσεων αναμένεται να έχει συνέχεια την επόμενη εβδομάδα. Μεταξύ άλλων θα παρουσιαστεί ένα πλαίσιο εξαιρετικά αυστηρών κυρώσεων τόσο για τους ιδιόκτητες επιχειρήσεων εστίασης και διασκέδασης όσο και για τους πελάτες που δεν τηρούν τους κανόνες (στις περιπτώσεις που πρόκειται για χώρους που είναι αμιγώς για εμβολιασμένους).
Η έντονη κινητικότητα που καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες – και πριν καν συμπληρωθεί μια εβδομάδα από τότε που αποφασίστηκε πως οι μάσκες δεν είναι υποχρεωτικές στους εξωτερικούς χώρους- συνδέεται με την παρουσία του μεταλλαγμένου στελέχους Δέλτα στη χώρα. Ωστόσο φαίνεται πως αυτή δεν είναι η μόνη αιτία, που οδηγεί στην ταχύτερη λήψη αποφάσεων.
Στην κυβέρνηση παρακολουθούν στενά τον αριθμό των κρουσμάτων, καθώς τις τελευταίες ημέρες έχει σταματήσει να καταγράφεται πτωτική πορεία. Ένα άλλο στοιχείο που χρήζει περαιτέρω εξέτασης είναι η μικρή αύξηση κρουσμάτων που καταγράφεται σε κάποια νησιά, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μυκόνου που είναι πια στο «πορτοκαλί».
Με αυτά τα δεδομένα είναι φυσικό να επικρατεί αυξημένη ετοιμότητα, καθώς μια περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων σε δημοφιλείς προορισμούς πέρα από τις υγειονομικές επιπτώσεις θα απειλούσε και τη… βαριά βιομηχανία της χώρας δηλαδή τον τουρισμό.
Πώς θα ταξιδεύουμε στα νησιά – Όλες οι αλλαγές στις μετακινήσεις
Αλλαγές στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες ανακοίνωσε την Πέμπτη 1 Ιουλίου ο Νίκος Χαρδαλιάς, καθώς πλέον για να ταξιδεύουμε στα νησιά με πλοίο θα πρέπει να χρησιμοποιούμε το Green Pass (πιστοποιητικό εμβολιασμού). Όπως ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, από την προσεχή Δευτέρα, όσες και όσοι θέλουν να ταξιδέψουν στη νησιωτική χώρα θα πρέπει να διαθέτουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης, αρνητικό αποτέλεσμα PCR 72 ωρών (Green Pass) και αρνητικό αποτέλεσμα rapid test 48 ωρών.
Τα μέτρα που θα ισχύουν από τις 5 Ιουλίου
Για τις μετακινήσεις προς τα νησιά θα απαιτούνται
Για τους ενήλικες:
α) πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης,
β) αρνητικό αποτέλεσμα PCR τις τελευταίες 72 ώρες,
γ) αρνητικό αποτέλεσμα rapid test τις τελευταίες 48 ώρες.
Για ανήλικους 12 έως 17 ετών: οποιοδήποτε τεστ, περιλαμβανομένου του self test Οι ανήλικοι έως 12 ετών ταξιδεύουν ελεύθερα Στην επιστροφή από τα νησιά συνίσταται η διενέργεια self test για όλους όσοι είναι άνω των 12 ετών.
Οι εξαιρέσεις
Από το μέτρο εξαιρούνται η Εύβοια, η Λευκάδα και η Σαλαμίνα, και επίσης εξαιρούνται
α) όσοι μετακινούνται μεταξύ διαφορετικών νησιωτικών Περιφερειακών Ενοτήτων για λόγους εργασίας σε καθημερινή βάση. Αυτοί θα μετακινούνται με διενέργεια εβδομαδιαίου αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) όπως ήδη ισχύει.
β) όσοι μετακινούνται μεταξύ νήσων που βρίσκονται σε πολύ κοντινές αποστάσεις ή σε πορθμεία που συνδέουν την ηπειρωτική χώρα με νήσους κοντινής απόστασης. Θα μετακινούνται με διενέργεια εβδομαδιαίου αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) αν πρόκειται για εργαζόμενους όπως ήδη ισχύει και με διενέργεια αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) πριν την μετακίνηση για τους υπολοίπους. Όσον αφορά τις χερσαίες μετακινήσεις ο κ. Χαρδαλιάς είπε ότι αξιολογούνται από την κυβέρνηση τα επιδημιολογικά δεδομένα στην ηπειρωτική χώρα και η κατάσταση θα επανεκτιμηθεί τις επόμενες εβδομάδες.
Μετάλλαξη Δέλτα: «Κόκκινος» συναγερμός για την Κρήτη – Σε ποιες περιοχές υπάρχουν κρούσματα
Σε κρίσιμο, αστάθμητο παράγοντα για την πορεία της επιδημίας έχει εξελιχθεί η μετάλλαξη Δέλτα (γνωστή και ως ινδική μετάλλαξη) του κορωνοϊού. Στα 29 κρούσματα που είχαν εντοπιστεί στη χώρα μας στο πλαίσιο της γονιδιωματικής επιτήρησης μέχρι τα μέσα Ιουνίου, προστέθηκαν στη χθεσινή επιδημιολογική έκθεση του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας άλλα 25, ανεβάζοντας τον αριθμό των μεταλλαγμένων ινδικών στελεχών στα 54 – τα 30 εξ αυτών έχουν εντοπιστεί στο Ηράκλειο της Κρήτης, 8 στην Αττική, 5 στη Θεσσαλονίκη, 4 στη Λέσβο, 2 στην Πάρο, από 1 σε Εύβοια, Αχαϊα, Κορινθία, Χαλκιδική και στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος».
«Η διασπορά της παραλλαγής Δέλτα αλλάζει την ισορροπία των μέχρι τώρα δεδομένων και τον σχεδιασμό μας για το πως θα πορευτούμε το επόμενο διάστημα» είπε χαρακτηριστικά χθες κατά την εβδομαδιαία ενημέρωση για την επιδημία στο υπουργείο Υγείας, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κυρία Βάνα Παπαευαγγέλου. «Το κύριο θέμα των συζητήσεών μας ήταν η ινδική μετάλλαξη, η μετάλλαξη Δ και πώς θα μπορέσουμε να καθυστερήσουμε την ευρεία διασπορά της στην κοινότητα, μέχρι να αυξηθεί περαιτέρω η εμβολιαστική κάλυψη στη χώρα. Γίνεται μια τεράστια προσπάθεια για εξονυχιστική ιχνηλάτηση των ύποπτων αλλά και των επιβεβαιωμένων περιστατικών, με στόχο την κατά το δυνατό καθυστέρηση της διασποράς» εξήγησε η κυρία Παπαευαγγέλου.
Γιατί είναι πηγή ανησυχίας η μετάλλαξη Δέλτα
Σχετικά με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη, η ειδικός επεσήμανε την κατά 100% μεγαλύτερη μεταδοτικότητά της σε σχέση με τον αρχικό ιό της Ουχάν, καθώς και τον βασικό ρόλο της ενδοοικογενειακής μετάδοσης στη διασπορά.
«Η παραλλαγή του κορoνοϊού Δέλτα είναι 100% πιο μεταδοτική από τον αρχικό κορoνοϊό που βρήκαμε στην Ουχάν αλλά και 40%-60% πιο μεταδοτική σε σύγκριση με τη βρετανική μετάλλαξη, που συνέτεινε σημαντικά στο τρίτο πανδημικό κύμα που χτύπησε την Ευρώπη αλλά και τη χώρα μας στις αρχές του 2021» τόνισε η κυρία Παπαευαγγέλου. Ιδιαίτερα αυξημένη φαίνεται να είναι η ενδοοικογενειακή μετάδοση της μετάλλαξης Δ, κάτι που προέκυψε από την ιχνηλάτηση στην Κρήτη όπου τα 14 από τα 30 κρούσματα που εντοπίστηκαν, προέρχονται από συρροές σε οικογενειακά ή άλλα περιβάλλοντα.
Θετικό κρίνεται μέχρι στιγμής τουλάχιστον ότι δεν έχει παρατηρηθεί με τη συγκεκριμένη μετάλλαξη αύξηση επαναμολύνσεων σε άτομα που έχουν ήδη νοσήσει με COVID-19. Εντατικοποίηση της εμβολιαστικής θωράκισης στα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών αλλά και στους νέους ενόψει των καλοκαιρινών διακοπών, εντατική ιχνηλάτηση των νέων κρουσμάτων, συνεχής έλεγχος των εργαζομένων με τα self-test και πιστή τήρηση των μέτρων προστασίας είναι οι πυλώνες αντιμετώπισης της «νέας πρόκλησης» της μετάλλαξης Δέλτα σύμφωνα με την καθηγήτρια.
Πόσο προστατεύουν τα εμβόλια
Η επικράτηση της μετάλλαξης Δέλτα θα έχει σαν αποτέλεσμα τη νέα αύξηση των κρουσμάτων, που θα αφορά κυρίως σε ανεμβολίαστους και άτομα με υποκείμενα νοσήματα. Ο κίνδυνος είναι χαμηλός για τους πλήρως εμβολιασμένους, αλλά υψηλός έως και πολύ υψηλός για πολίτες μη πλήρως εμβολιασμένους ή ανεμβολίαστους, επανέλαβαν οι ειδικοί της Επιτροπής κατά τη χθεσινή ενημέρωση.
Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα ο πλήρης εμβολιασμός με δύο δόσεις των εμβολίων Pfizer και AstraZeneca προσφέρει προστασία από σοβαρή νόσο και ανάγκη νοσηλείας λόγω κορονοϊού, σε ποσοστό 96% και 92% αντίστοιχα. Ικανοποιητική είναι η κάλυψη που προσφέρει και το εμβόλιο Moderna έναντι της μετάλλαξης Δέλτα.
«Τονίζεται ότι η χορήγηση μιας μόνο δόσης εμβολίου για τα εμβόλια που συστήνονται δύο δόσεις δεν επαρκεί, δεν καλύπτει. Σε χώρες όπου η μετάλλαξη Δέλτα έχει ήδη επικρατήσει και παρά τη σημαντική αύξηση των κρουσμάτων, δεν έχουν αυξηθεί οι νοσηλείες ή οι θάνατοι, ακριβώς λόγω της υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης του πληθυσμού και ιδιαίτερα των ηλικιωμένων» είπε ο κ. Μαγιορκίνης. Και παρέθεσε στοιχεία από το Public Health England για κρούσματα με στέλεχος Δέλτα σε άτομα ηλικίας πάνω από 50 ετών από τα οποία προκύπτει ότι είναι 10 φορές χαμηλότερος ο κίνδυνος θανάτου σε εμβολιασμένους έναντι μη εμβολιασμένων. Ενώ σε άτομα κάτω των 50 ετών που έχουν εμβολιαστεί, δεν έχει αναφερθεί κανένας θάνατος με στέλεχος Δέλτα έναντι 6 θανάτων σε μη εμβολιασμένους σε 53.000 περίπου καταγεγραμμένες διαγνώσεις με το στέλεχος Δέλτα στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Σε άνοδο η επιδημία – Τι προβλέπουν τα μαθηματικά μοντέλα
Την ανακοπή της καθοδικής πορείας της επιδημίας, για την οποία έγραψε χθες το protothema.gr, επιβεβαίωσε η κυρία Παπαευαγγέλου, αποδίδοντας την αύξηση των κρουσμάτων την τελευταία εβδομάδα τόσο στη χαλάρωση των πολιτών αναφορικά με τα μέτρα ατομικής προστασίας όσο και στη διασπορά της μετάλλαξης Δέλτα. Αξίζει να αναφερθεί ότι τα νέα κρούσματα της μετάλλαξης έχουν εντοπιστεί από τους ελέγχους που έγιναν μέχρι και τις 21 Ιουνίου, συνεπώς δεν είναι αντιπροσωπευτική η εικόνα για τη διασπορά της και δεν αφορά τα -αυξημένα- κρούσματα των τελευταίων ημερών.
Το χρονικό αυτό διάστημα, δηλαδή από τις 21 Ιουνίου μέχρι σήμερα πιθανότατα η κυκλοφορία του μεταλλαγμένου στελέχους έχει ενταθεί, ωστόσο θα φανεί τη δεύτερη εβδομάδα του Ιουλίου. Η αύξηση για μία ακόμη ημέρα στα νέα κρούσματα (761 χθες έναντι 633 προχθές) αλλά και στο σύνολο των διαγνώσεων στη χώρα για την εβδομάδα που πέρασε κατά 5% είναι σαφής, σύμφωνα με τον επίκουρο καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνώμων, κ. Γκίκα Μαγιορκίνη.
Η διάμεση ηλικία των νέων κρουσμάτων είναι τα 27 έτη, με την πλειοψηφία να εντοπίζεται στις ηλικιακές ομάδες 18-24 ετών και 25-34 ετών. Οι πολίτες ηλικίας 25-34 χρόνων αποδεικνύονται «οδηγοί» της επιδημίας, αποτελώντας το 60% των νέων διαγνώσεων, ανέφερε η κυρία Παπαευαγγέλου, προσθέτοντας ότι παρατηρείται μικρή αύξηση νέων κρουσμάτων σε νησιωτικές κυρίως περιοχές. Η πίεση, ωστόσο, στο σύστημα Υγείας συνεχίζει να αποκλιμακώνεται σταθερά.
Συγκεκριμένα, ο αριθμός των ατόμων σε παρακολούθηση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας εντός της τελευταίας εβδομάδας μειώθηκε κατά 28% επί του συνόλου των ασθενών που βρίσκονται στις ΜΕΘ. Ο αριθμός των νέων εισαγωγών υποχωρεί σε λιγότερες από 50 ανά ημέρα – χθες έγιναν 40 νέες εισαγωγές- ενώ το ισοζύγιο εισιτηρίων και εξιτηρίων παραμένει μικρότερο της μονάδας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις των μαθηματικών μοντέλων που επικαλέστηκε η κυρία Παπαευαγγέλου, μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες αναμένεται να μειωθούν στους 100 οι διασωληνωμένοι ασθενείς (189 σήμερα) και σε λιγότερους από 10 οι θάνατοι ανά ημέρα.
Η επιδημιολογική εικόνα της χώρα φέρνει αλλαγές και στον επιδημιολογικό χάρτη της χώρας και συγκεκριμένα: αρνητική εξέλιξη για τη Μύκονο που «βάφεται» Πορτοκαλί (Επίπεδο συναγερμού 3) και τον Δήμο Λειψών στο Κίτρινο (Επίπεδο 2) ενώ με βάση την καλή επιδημιολογική τους πορεία, οι Περιφερειακές ενότητες Λάρισας, Ευβοίας και Δυτικής Αττικής πέφτουν επίπεδο και μεταφέρονται στο Κίτρινο (Επίπεδο 2). Οι Περειφερειακές ενότητες Δράμας, Καβάλας, Ημαθίας, Θεσσαλονίκης, Γρεβενών, Φλώρινας, Τρικάλων, Κερκύρας, Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Ηλείας, Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας, πέφτουν επίπεδο και μεταφέρονται στο Πράσινο (Επίπεδο 1). Τέλος, οι Δήμοι Σκύρου και Σαλαμίνας πέφτουν επίπεδο και μεταφέρονται στο Πράσινο (Επίπεδο 1).
Βατόπουλος για μεταλλάξεις: Πιο μεταδοτικές, λιγότερο παθογόνες- Ο ιός μπορεί να εξασθενήσει
Σχολιάζοντας πιθανές παρενέργειες από τα εμβόλια, ο καθηγητής Μικροβιολογίας σχολίασε ότι «ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι κάθε μέρα γίνονται 100.000 εμβολιασμοί, δηλαδή 500.000 εβδομαδιαίως. Στους 500.000 ανθρώπους στατιστικά κάτι θα συμβεί. Κάποιος θα πάθει έμφραγμα, κάποιος θα λιποθυμήσει. Γι’ αυτά δεν ευθύνεται ο εμβολιασμός».
Για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού, αλλά και για τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τους μη εμβολιασμένους μίλησε στον ΣΚΑΪ και την εκπομπή «Σήμερα» ο καθηγητής Μικροβιολογίας του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος. Σχολιάζοντας τη μετάλλαξη από τη Κολομβία, η οποία εντοπίστηκε χθες στην Πάτρα, σημείωσε ότι οι μεταλλάξεις είναι μια αέναη διαδικασία χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι απομακρύνεται το τέλος της πανδημίας. «Ο ιός μπορεί να εξασθενήσει. Οι κλώνοι που επικρατούν συνήθως είναι πιο μεταδοτικοί και λιγότερο παθογόνοι. Το ρεαλιστικό σενάριο είναι να μείνει όπως η γρίπη» υπογραμμίζοντας ότι πρέπει ο κόσμος να εμβολιαστεί ώστε να μην αφήνει ανοιχτό χώρο στις μεταλλάξεις να αναπτυχθούν.
Σε ό,τι αφορά στα μέτρα που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση για τους ανεμβολίαστους για μετακινήσεις στα νησιά μόνο με rapid ή μοριακό τεστ, ο κ. Βατόπουλος επισήμανε ότι θα κριθούν εκ του αποτελέσματος. «Το θέμα είναι να πειστεί ο κόσμος να εμβολιαστεί. Αν δεν εμβολιαστεί ο κόσμος θα έχουμε συνεχείς αναζωπυρώσεις, θα έχουμε μεταλλάξεις, το πρόβλημα θα διαιωνίζεται. Δε διαφωνώ με τα μέτρα, απλώς δε θα πρέπει να περνάνε ότι είναι κάτι το εκδικητικό, ότι δηλαδή αφού δεν εμβολιάζεσαι, θα σε τιμωρήσω», δήλωσε χαρακτηριστικά. Στο πλαίσιο αυτό πρόσθεσε ότι θα πρέπει να πειστούν οι διστακτικοί ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή. «Ο κόσμος πρέπει να καταλάβει ότι κάθε μέρα γίνονται 100.000 εμβολιασμοί, δηλαδή 500.000 εβδομαδιαίως. Στους 500.000 ανθρώπους στατιστικά κάτι θα συμβεί. Κάποιος θα πάθει έμφραγμα, κάποιος θα λιποθυμήσει. Γι’ αυτά δεν ευθύνεται ο εμβολιασμός. Οι υγειονομικές αρχές έχουν την ευθύνη να ξεδιαλύνουν αυτά τα περιστατικά, να απαντούν αμέσως ώστε να φαίνεται αν και πόσες πραγματικές παρενέργειες έχουμε», κατέληξε.