Η μείωση του εισοδήματος που θα έχουν με τον Νόμο Χατζηδάκη οι εργαζόμενοι δεν περιορίζεται στην επιβολή δεκάωρης εργασίας με δύο ώρες δωρεάν υπερωρίες την ημέρα ακόμα και στην περίπτωση που θα “επιστρέφονται” (;) κάποια στιγμή με “ρεπό”.
Του Ανδρέα Πετρόπουλου- Αυγή
Αν και η μείωση αυτή είναι οριζόντια, αφαιρώντας, για παράδειγμα, όλη την αύξηση που έλαβε ο κατώτατος μισθός το 2019 (11%), ακόμη μεγαλύτερη και οριζόντια είναι και η μείωση του συνολικού εισοδήματος όλων των εργαζομένων που καταφεύγουν σε υπερωρίες για να αυξήσουν τους μισθούς τους, φτάνοντας ακόμα και το 18%.
“Πώς είναι δυνατόν να επέλθει μείωση του εισοδήματος από υπερωρίες ενός εργαζομένου ο οποίος είχε μέχρι τώρα ανώτατο όριο υπερωριών τις 96 ώρες τον χρόνο (στη βιομηχανία), ενώ τώρα μπορεί να δουλεύει μέχρι 150 ώρες τον χρόνο;» αναρωτιέται δήθεν αθώα ο υπουργός Εργασίας σε ένα από τα δεκάδες non paper καιμ στοχοποιώντας τον ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτει:
“Αν αυτοί οι «κύκλοι» (σ.σ.: δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ) αναφέρονται στην υπερωριακή απασχόληση πλέον των 96 ωρών στη βιομηχανία ή των 120 ωρών στις υπηρεσίες, προφανώς ξεχνάνε να σημειώσουν ότι αυτή ήταν αδήλωτη, μαύρη εργασία”.
Το ένα ψέμα πάνω στο άλλο…
Με τον Νόμο Χατζηδάκη η αύξηση των υπερωριών έως και 40% προκαλεί μείωση εισοδήματος για εκατομμύρια εργαζόμενους. Σύμφωνα με τις αλλαγές στην αμοιβή των υπερωριών, το πλαφόν των νόμιμων υπερωριών και στη βιομηχανία και στις υπηρεσίες αυξάνεται στο σύνολο του έτους στις 150 (από 120 και 96 που ίσχυε πριν). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι:
Πρώτον, οι εργοδότες θα έχουν στη διάθεσή τους έναν απέραντο «ωκεανό» φθηνών υπερωριών. Ενώ με το υφιστάμενο πλαίσιο δίνεται προσαύξηση 40% στις υπερωρίες μέχρι τα ανωτέρω όρια (96 ή 120 ώρες), με τον Νόμο Χατζηδάκη επεκτείνεται η χορήγηση μειωμένης προσαύξησης για τους εργαζόμενους και άρα προκαλείται ξεκάθαρη μείωση αποδοχών.
Ακόμη με μια απλή απόφαση του γ.γ. και χωρίς την έγκριση του ΑΣΕ (Ανώτατου Συμβουλίου Εργασίας) θα χορηγείται κατά περίπτωση άδεια υπερωριακής απασχόλησης των μισθωτών όλων των επιχειρήσεων επιπλέον των επιτρεπόμενων ανωτάτων ορίων υπερωριακής απασχόλησης και οι υπερωρίες θα αμείβονται με 60% από 80% που ισχύει σήμερα.
Οι μειώσεις των μισθών μέσω υπερωριών
Να δούμε όμως τέσσερα πρακτικά παραδείγματα για το πώς οι εργαζόμενοι χάνουν μέσω των αλλαγών που έφερε το νομοσχέδιο στην αμοιβή των υπερωριών.
1. Εναερίτης της ΔΕΗ, που λαμβάνει 1.800 ευρώ και ωρομίσθιο 10,8 ευρώ, αν κάνει σήμερα 120 ώρες υπερωρία, παίρνει 1.917 ευρώ επιπλέον τον χρόνο. Αν όμως ο εργαζόμενος κάνει 150 ώρες με το ισχύον καθεστώς, εκ των οποίων οι 96 νόμιμες και οι 54 αδήλωτες, θα πάρει 2.500 ευρώ. Αν κάνει 150 ώρες υπερωρίες με το νέο καθεστώς, θα πάρει 2.268 ευρώ. Η αύξηση προκύπτει επειδή οι νόμιμες υπερωρίες από 120 γίνονται 150 με την ίδια προσαύξηση (40%), με το νέο καθεστώς για τις 150 ώρες νόμιμης υπερωρίας θα πάρει 232 ευρώ λιγότερα.
2. Εργάτρια σε συσκευαστήριο που λαμβάνει 1.200 ευρώ και ωρομίσθιο 7,2 ευρώ, αν κάνει σήμερα 120 ώρες υπερωρία, παίρνει 1.278 ευρώ επιπλέον το χρόνο. Αν όμως η εργαζόμενη κάνει 150 ώρες με το ισχύον καθεστώς, εκ των οποίων οι 96 νόμιμες και οι 54 αδήλωτες, θα πάρει 1.666 ευρώ. Αν κάνει 150 ώρες υπερωρίες με το νέο καθεστώς, θα πάρει 1.512 ευρώ. Η αύξηση προκύπτει επειδή οι νόμιμες υπερωρίες από 120 γίνονται 150 με την ίδια προσαύξηση (40%), με το νέο καθεστώς για τις 150 ώρες νόμιμης υπερωρίας θα πάρει 154 ευρώ λιγότερα.
3. Υπάλληλος σε πολυκατάστημα που λαμβάνει 1.000 ευρώ και ωρομίσθιο 6 ευρώ με 120 ώρες υπερωρία σήμερα παίρνει 1.008 ευρώ επιπλέον τον χρόνο. Αν κάνει 150 ώρες με το ισχύον καθεστώς, εκ των οποίων οι 120 νόμιμες και οι 30 αδήλωτες, θα πάρει 1.332 ευρώ. Με 150 ώρες υπερωρία στο νέο καθεστώς θα πάρει 1.260 ευρώ, δηλαδή θα πάρει 72 ευρώ λιγότερα.
4. Αύξηση πάνω από 150 ώρες με απόφαση γ.γ. υπουργείου Εργασίας: Ένας εργαζόμενος μέχρι σήμερα με ωρομίσθιο 8 ευρώ, για 180 ώρες υπερωρία θα λάμβανε προσαύξηση (για 120 νόμιμες ώρες υπερωρίας και 60 μη νόμιμες) 2.208 ευρώ. Με το νομοσχέδιο Χατζηδάκη θα λάβει 180 x 8 x 60% = 1976 ευρώ, δηλαδή λιγότερη προσαύξηση κατά 232 ευρώ.
Τι ισχύει σήμερα
Αμοιβή υπερεργασίας για πενθήμερη εργασία: Οι ώρες 41η, 42η, 43η, 44η, 45η αμείβονται με προσαύξηση 20%. Σε εφαρμογή εξαημέρου, οι ώρες 41η έως 48η αμείβονται με προσαύξηση 20%.
Νόμιμη υπερωρία: Για τις πρώτες 120 ώρες ετησίως αμείβονται με προσαύξηση 40% Για τις ώρες μετά τις 120 ετησίως αμείβονται με προσαύξηση 60%. Κατ’ εξαίρεση (δηλαδή παράνομη υπερωρία): Κάθε ώρα κατ’ εξαίρεση υπερωριακής απασχόλησης αμείβεται με προσαύξηση 80%.
Υπερωρίες μετά από υπουργική απόφαση (παρ. 11 άρθρου 74 Ν. 3863/2010).
Μπορεί να δίδεται άδεια με Υπουργική Απόφαση, με τη σύμφωνη γνώμη του ΑΣΕ, για παροχή υπερωριακής απασχόλησης, για ειδικούς λόγους. Στην περίπτωση αυτή, η υπερωριακή απασχόληση αμείβεται με προσαύξηση 60% (και τώρα πέφτει στο 40%).
