Πρόταση Διαλόγου για τη Δυτική Μακεδονία μετά τον λιγνίτη: Πράσινη μετάβαση, με δικαιοσύνη και βιώσιμη ευημερία για όλους και όλες
15 προτάσεις απευθύνει η Θεματική Ομάδα Οικονομίας των Πράσινων για την οικονομία της υπαίθρου:
Βιώσιμη αγροτική παραγωγή, με υψηλή αξία για τα προϊόντα της
- Εκτεταμένη στροφή σε ήπια και βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, καθώς και σε κτηνοτροφία εκτατικής εκτροφής και ελεύθερης βόσκησης. Κάλυψη των τοπικών διατροφικών αναγκών, παραγωγή επώνυμων ποιοτικών προϊόντων για την υπόλοιπη Ελλάδα και για εξαγωγές. Αυξημένη επιδότηση μονάδων τυποποίησης και μεταποίησης τοπικών προϊόντων, ώστε το σύνολο της προστιθέμενης αξίας να μένει στην περιοχή.
- Οργανωμένη προβολή και προώθηση των τοπικών προϊόντων, με δημιουργία μονάδας μάρκετινγκ και υποστήριξης νέων επιχειρήσεων στην Περιφέρεια, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Αξιοποίηση και των διαύλων που μπορούν να προσφέρουν ο αγροτουρισμός και ο εναλλακτικός τουρισμός.
- Κατά προτεραιότητα ενεργοποίηση των κονδυλίων του ευρωπαϊκού Green Deal για τον στόχο μεριδίου βιολογικής γεωργίας τουλάχιστον 25% μέχρι το 2030. Ενίσχυσή τους και με επιπλέον εθνικά κίνητρα.
- Δομές χωριστής συμβουλευτικής υποστήριξης των βιοκαλλιεργητών από γεωπόνους, με πρωτοβουλία και χρηματοδότηση από την περιφέρεια και τους δήμους. Συμβουλευτική υποστήριξη και για θέματα προσανατολισμού καλλιεργειών και διάθεσης προϊόντων.
- Απευθείας διασύνδεση παραγωγών – καταναλωτών, τοπικά αλλά και με γειτονικές πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη.
- Πιλοτική θέσπιση και παράλληλων προαιρετικών υψηλότερων προτύπων, πέρα από τα ελάχιστα απαιτούμενα της βιολογικής γεωργίας: ενδεικτικά αυτά θα μπορούσαν να αφορούν παραδοσιακό τοπικό γενετικό υλικό, χρήση 100% Πράσινης ενέργειας, τεχνικές φυσικής καλλιέργειας, επαναχρησιμοποίηση αγροτικών υπολειμμάτων.
- Αξιοποίηση, κυρίως για βιολογική γεωργία, και όσων εκτάσεων λιγνιτωρυχείων είναι εφικτό να αποκατασταθούν για καλλιέργειες. Όπου η ρύπανση δεν αφήνει περιθώρια βιολογικής γεωργίας ούτε ως μεταβατικό στάδιο, εφαρμογή τουλάχιστον ορθών γεωργικών πρακτικών.
- Ενθάρρυνση συνεργατικών/συνεταιριστικών προσπαθειών, σύνδεση της αγροτικής παραγωγής και με βιώσιμη επιτόπια μεταποίηση, για επώνυμα προϊόντα με υψηλή ποιότητα και αξία. Βελτίωση αγροτικών υποδομών, περιορισμός μονοκαλλιεργειών.
- Ανάπτυξη και εφαρμογή συνολικού μοντέλου ψηφιακής γεωργίας, σε συνεργασία με το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας.
- Εφαρμογές «έξυπνης» γεωργίας, μόνο με μηδενική χρήση ενέργειας από ορυκτά καύσιμα. Θετικοί για θερμοκήπια μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, μονάδες υδροπονίας αποδεκτές μόνο αν στηρίζονται κατά 100% σε ενέργεια από βιομάζα, ήλιο ή άλλες ΑΠΕ.
- Επέκταση της καλλιέργειας κρόκου, ιδιαίτερα της βιολογικής, χωρίς χαρακτηριστικά μονοκαλλιέργειας. Διερεύνηση και της δυνατότητας για ανάπτυξη σηροτροφίας.
- Αρωματικά & φαρμακευτικά φυτά, επιτόπια ήπια μεταποίηση τους για αιθέρια έλαια και επώνυμα τελικά προϊόντα, κυρίως από μικρές μονάδες και συνεταιρισμούς, με αξιοποίηση του τοπικού brand name.
- Επέκταση δασοπονίας για βιώσιμα δασικά προϊόντα, ιδίως οικοδομική ξυλεία και ξυλεία για περαιτέρω κατεργασία. Το ποσοστό των διαχειριζόμενων δασών να φθάσει τουλάχιστον 80%, ιδιαίτερα στην ΠΕ Κοζάνης όπου το 2016 βρισκόταν στο 50%. Μελέτες Βιώσιμης Αξιοποίησης και για μη ξυλώδη δασικά προϊόντα όπως μανιτάρια και βότανα. Στήριξη συνεταιριστικών πρωτοβουλιών για καθετοποίηση κατεργασίας και αξιοποίηση βιομάζας, ιδίως των υπολειμμάτων για την τηλεθέρμανση. Εξασφάλιση πιστοποίησης των δασικών προϊόντων για αειφορική εκμετάλλευση.
- Στήριξη της μελισσοκομίας, αποκατάσταση χώρων παλαιών ορυχείων με πρόσφορη βλάστηση, ώστε να μπορεί η μελισσοκομία να επεκταθεί και εκεί.
- Βιώσιμη αλιεία από τοπικούς συνεταιρισμούς, σε φυσικές και τεχνητές λίμνες. Ενίσχυση με επενδύσεις σε υποδομές, όπως ιχθυόσκαλες και μονάδες μεταποίησης.
Ολόκληρη η Πρόταση Διαλόγου για συμμετοχική Πράσινη Μετάβαση, έχει αναρτηθεί ΕΔΩ
Οι αναλυτικές προτάσεις για την ΕΝΕΡΓΕΙΑ είναι διαθέσιμες ΕΔΩ