Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*
Τον Δεκέμβριο του 2019, σε μια περίοδο που δεν υπήρχε «υποψία» πανδημίας, ψηφίσθηκε με μια πρωτοφανή πλειοψηφία σχεδόν 290 βουλευτών ο νόμος 4648/2019 για την ψήφο των αποδήμων. Υπό κανονικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες για την επίτευξη ενός συμβιβασμού ώστε να υπάρξει ρύθμιση για τους αποδήμους τέθηκαν ως συμβιβαστική λύση περιορισμοί ώστε να αποδεικνύεται ο πραγματικός δεσμός του εκλογέα με τη χώρα: «Οι τιθέμενοι περιορισμοί, ως δικλείδες ασφαλείας, αποσκοπούν στην αποτροπή οποιασδήποτε επέμβασης επί του εκλογικού αποτελέσματος, σε βαθμό ικανό να αλλοιώσει τη βούληση του εκλογικού σώματος», όπως διευκρίνιζε η Αιτιολογική Έκθεση.
Μάλιστα ο τότε Υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Θεοδωρικάκος υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής των περιορισμών: «Στην πραγματικότητα, λοιπόν, με την ύπαρξη αυτών των προϋποθέσεων μεγάλη πλειονότητα των Ελλήνων του εξωτερικού έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει στις σχετικές ρυθμίσεις», όπως έλεγε στην Ολομέλεια της Βουλής ο ίδιος στις 11 Δεκεμβρίου 2019.
Αντίθετα με αυτή τη λογική του ίδιου του τότε Υπουργού Εσωτερικών, αξίζει να σταθούμε στα όσα έλεγε ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης στη Βουλή για το ζήτημα των περιορισμών: «Θέλω να είμαι απολύτως ξεκάθαρος προς όσους μας ακούν ότι οι περιορισμοί αυτοί ήταν αποτέλεσμα της αναγκαίας υποχώρησης που έπρεπε να κάνει η κυβερνητική πλειοψηφία για να φθάσουμε στον αριθμό των 200 κατ’ ελάχιστον Βουλευτών, για να μπορέσει να ισχύσει αυτή η σημαντική μεταρρύθμιση»(Ολομέλεια Βουλής, 11 Δεκ 2019).
Τι μπορεί άραγε να συμπεράνει κανείς για τον ίδιο τον «απολύτως ξεκάθαρο» κ. Μητσοτάκη και την Κυβέρνησή του που μέσα σε ένα διάστημα λιγότερο των 2 ετών και χωρίς να έχει ακόμη εφαρμοστεί ο νόμος, δε διστάζει να αλλάξει το νόμο;
Πρώτον, την βαθύτατη ασέβεια απέναντι στο ίδιο το Κοινοβούλιο και τον κοινοβουλευτισμό. Πέραν του ηθικού ζητήματος, ο κ. Μητσοτάκης με την κατάθεση του νομοσχεδίου και την αλλαγή διατάξεων παραδέχεται τον πρωτοφανή «επιτελικό» τακτικισμό της ΝΔ «υφαρπάζοντας» την ψήφο βουλευτών και κομμάτων του κοινοβουλίου μη διστάζοντας να προχωρήσει σε καταστρατήγηση της ιστορικής «συναίνεσης» του 2019 με μια ιστορική αντι-κοινοβουλευτική πράξη το 2021.
Δεύτερον, την βαθύτατη ασέβεια και προσβολή του κ. Μητσοτάκη απέναντι στους ίδιους τους απόδημους. Η ψήφος των αποδήμων – και αυτό αποτελεί βούληση των ίδιων – δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα τακτικισμών και δημιουργίας εντυπώσεων της Κυβέρνησης αλλά εμπέδωσης της ιστορικής ανάγκης εκπροσώπησής τους στην Ελληνική Βουλή. Με τις κινήσεις του αυτές οι κ.κ. Μητσοτάκης-Βορίδης εκπροσωπούν το κόμμα τους και βεβαίως όχι τους αποδήμους.
Τρίτον, τον «επιτελικό τακτικισμό» της Κυβέρνησης για αλλαγή της ατζέντας. Η πρόθεση του νέου Υπουργού Εσωτερικών δεν είναι να «εξυπηρετήσει» τους αποδήμους, αφού γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν οι 200 ψήφοι για να εφαρμοστεί άμεσα το νομοσχέδιο. Πρόθεση είναι εν μέσω πανδημίας να αλλάξει την ατζέντα από τα μείζονα και κρίσιμα που απασχολούν τον τόπο.
Τέταρτον, με δόλιο τρόπο ο κ. Μητσοτάκης επιδιώκει να καλλιεργήσει την απολύτως ψευδή θέση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να «περιορίσει» την ψήφο των αποδήμων. Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο σε αυτό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ ήταν το μόνο κόμμα που σύστησε νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων και κατέθεσε συγκεκριμένη πρόταση στην αναθεώρηση του Συντάγματος χωρίς την οποία δεν θα υπερψηφιζόταν ο νόμος για την διευκόλυνση της ψήφου των αποδήμων. Αντίθετα με όσα ισχυρίζεται η ΝΔ ότι δήθεν «ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει περιορισμούς» η αρχική μας θέση λέει το αντίθετο ενώ υπήρξε και παραμένει καθαρή: Να ψηφίζουν όλοι οι απόδημοι, χωρίς περιορισμούς και με δικαίωμα άμεσης εκλογής των εκπροσώπων τους σε ειδικές εκλογικές περιφέρειες εξωτερικού. Η ψηφοφορία να γίνεται με ενιαίο ψηφοδέλτιο, και επομένως το αποτέλεσμα να μην επηρεάζει το εσωτερικό εκλογικό αποτέλεσμα. Γιατί επομένως συναινέσαμε τον Δεκέμβριο του 2019; Μολονότι θεωρούσαμε ορθότερη την χωρίς διακρίσεις δική μας πρόταση, υπερψηφίσαμε το νόμο του 2019, γιατί θέλαμε να έχουν φωνή και ψήφο οι Έλληνες του εξωτερικού.
Τρανταχτή απόδειξη για τα παραπάνω η τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ που επαναφέρουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτό το νομοσχέδιο και με την οποία προτείνεται, σε εφαρμογή της πρόσφατης αναθεώρησης του άρθρου 54 παρ. 4 του Συντάγματος, η δημιουργία τεσσάρων εκλογικών περιφερειών αποδήμων, ούτως ώστε οι Έλληνες του εξωτερικού να εκλέγουν τους δικούς τους εκπροσώπους, όπως παγίως ζητούν οι ίδιοι. Δικαίωμα συμμετοχής να έχουν οι Έλληνες πολίτες που έχουν τη νόμιμη ικανότητα να εκλέγουν και να εκλέγονται, χωρίς άλλους περιορισμούς ή προϋποθέσεις από την μόνιμη εγκατάσταση στη συγκεκριμένη γεωγραφική ενότητα, η οποία βεβαιώνεται από την οικεία προξενική αρχή.
Σε μια κρίσιμη συγκυρία για τον τόπο, ο κ. Μητσοτάκης έχει υποχρέωση να σεβαστεί τόσο τη Βουλή, όσο όμως και τους ίδιους τους αποδήμους. Οι απόδημοι – και ιδίως όσοι νέοι αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα εξαιτίας της μνημονιακής λιτότητας για να βρουν εργασία – έχουν μάτια και αυτιά. Αντιλαμβάνονται τα παιχνίδια της Κυβέρνησης της ΝΔ σε βάρος τους. Και η πολλαπλή ασέβεια του κ. Μητσοτάκη δεν θα μείνει αναπάντητη.
*Ο Νίκος Ε. Ηγουμενίδης είναι βουλευτής Ηρακλείου –ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία