«Νέες και νέοι επιστήμονες, εμπόδια και προοπτικές» – H πρώτη συζήτηση με παρέμβαση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ
Ταφόπλακα για τους νέους χαρακτήρισε ο Αλέξης Τσίπρας το αντεργατικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία μιλώντας στην πρώτη διαδικτυακή εκδήλωση, με θέμα Νέες & Νέοι Επιστήμονες & η Οικονομία της Γνώσης, στο πλαίσιο του κύκλου «Νέες και νέοι επιστήμονες: Εμπόδια και προοπτικές», που συνδιοργανώνουν το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, το Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών ΕΝΑ και το Δίκτυο για την Υπεράσπιση της Δημόσιας Εκπαίδευσης, προειδοποίησε για νέο ισχυρότερο κύμα brain drain.
«Δεν πιστεύω ότι η χώρα μπορεί να έχει μέλλον αν οι εργαζόμενοι δεν αισθάνονται ασφαλείς. Πρέπει να αποκατασταθεί το αίσθημα της ασφάλειας ώστε να μπορέσει να απελευθερωθεί η δημιουργικότητα και η γνώση ιδίως των νέων επιστημόνων που καταπιέζονται, υποαμείβονται και το μέλλον τους με βάση την πολιτική της κυβέρνησης είναι 10ωρα και 600 ευρώ και απλήρωτες υπερωρίες» ανέφερε μεταξύ άλλων ο Αλέξης Τσίπρας.
«Στη χώρα με τη μεγαλύτερη ανεργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως στους νέους έρχεται το νομοσχέδιο (σ.σ. εργασιακό) που θα είναι μία ταφόπλακα, θα βάλει τους όρους για μία νέα γενιά ανέργων υποαμειβόμενων νέων επιστημόνων και για ένα νέο ίσως ισχυρότερο κύμα brain drain» τόνισε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
«Να μη χαθεί η μεγάλη ευκαιρία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης»
«Δεν πρέπει να χαθεί η μεγάλη ευκαιρία των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Θα πρέπει να γίνει σημαντική επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο στην έρευνα και στην τεχνολογία» επισήμανε σε άλλο σημείο ο Αλέξης Τσίπρας και αναφέρθηκε στην πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα «Ελλάδα +», και κινείται σε τέσσερα επίπεδα:
- Το πρώτο είναι η επένδυση στην έρευνα και στη γνώση
- Το δεύτερο είναι η αλλαγή παραγωγικού μοντέλου. «Πρέπει να αλλάξουμε παραγωγικό μοντέλο ώστε να “κουμπώσει” επάνω του το ανθρώπινο δυναμικό που μένει αναξιοποίητο. Π.χ. σήμερα σχεδιάζουμε μία οικονομία με κεντρικό ζήτημα την πράσινη μετάβαση. Θα χρειαστούν επιστήμονες που να έχουν σπουδάσει σχετικό αντικείμενο και να συμβάλλουν. Παρομοίως και για την ψηφιακή μετάβαση».
- To τρίτο είναι το εργασιακό. «Η χώρα δεν έχει μέλλον αν οι εργαζόμενοι δεν αισθάνονται ασφαλείς. Πρέπει να αποκατασταθεί το αίσθημα ασφάλειας ώστε να απελευθερωθεί το επιστημονικό δυναμικό της χώρας. Στη χώρα με τη μεγαλύτερη ανεργία έρχεται το εργασιακό νομοσχέδιο που θα βάλει τους όρους για μία νέα γενιά ανέργων, υπο-αμειβόμενων επιστημόνων και θα τροφοδοτήσει και ένα νέο κύμα φυγής».
- Το τέταρτο είναι το κοινωνικό ζήτημα. «Σήμερα γίνεται μια προσπάθεια ακύρωσης ενός κοινωνικού συμβολαίου δεκαετιών. Ενός συμβολαίου που είχε στη βάση του ότι κάθε πολίτης μέσω των σπουδών του θα μπορούσε να επιδιώξει μία καλύτερη ζωή. Αυτό ακυρώνεται. Είναι χαρακτηριστική η αποστροφή του κ. Πατέλη για τους διδάκτορες που είναι τεμπέληδες. Δείχνει μία νοοτροπία. Επίσης, υπάρχει το “νομοσχέδιο έκτρωμα” της κ. Κεραμέως που εν μέσω πανδημίας και αποκλεισμών αποφάσισε να μειώσει κατά 20.000 ως 30.000 τους εισακτέους στα πανεπιστήμια, δημιουργώντας πρόβλημα στις οικογένειες που θα αναζητήσουν άλλες διεξόδους οικονομικά επιβαρυμένες για τα παιδιά τους».
«Η κυβέρνηση εντείνει το πρόβλημα με τις πολιτικές της»
Ο Αλέξης Τσίπρας άσκησε σκληρή κριτική στην κυβέρνηση Μητσοτάκη λέγοντας: «Η χώρα διαθέτει ένα υψηλότατης κατάρτισης επιστημονικό δυναμικό που αδυνατεί να το εντάξει στο παραγωγικό της μοντέλο, ένα ανεκμετάλλευτο ανθρώπινο κεφάλαιο. Η κυβέρνηση αντί να αντιμετωπίζει το ζήτημα εντείνει το πρόβλημα με τις πολιτικές της. Παρότι έχει πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες να το αντιμετωπίσει απ’ ό,τι οι προηγούμενες, αφού βρήκε 37 δισ. στο ταμείο της, έχει τη δυνατότητα να δανείζεται πολύ φθηνά, δεν έχει δημοσιονομικούς περιορισμούς λόγω της ρήτρας διαφυγής και για την επόμενη μέρα έχει ένα πακέτο που αθροιστικά θα φθάσει στα 70 δισ. Αντί όμως να έχει μία στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ακολουθεί πολιτικές που το εντείνουν. Η στρατηγική της είναι η μείωση του εργασιακού κόστους».
Όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, «υπάρχει σήμερα ένας μεγάλος αριθμός επιστημόνων που εργάζονται σε πανεπιστήμια, σε ερευνητικά κέντρα, σε επιχειρήσεις κάτω από κακές συνθήκες, με ελαστικά ωράρια, με χαμηλές αμοιβές. Αυτό δημιουργεί και το brain drain. Από τη μία έχουμε επιστήμονες ανέργους, ετεροαπασχολούμενους, χαμηλά αμειβόμενους, και από την άλλη έχουμε έναν μεγάλο αριθμό επιστημόνων που αναζητά εργασία εκτός χώρας. Είναι μάλιστα νέοι που έχουν απορροφήσει δημόσιες δαπάνες στον κύκλο των σπουδών τους, αλλά δεν μένουν στη χώρα για να προσφέρουν… Η αναξιοκρατία αλλά και η αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης οδηγεί στην υποαπασχόληση και στη φυγή. Σε τι οφείλεται αυτή η αναντιστοιχία; Εδώ υπάρχει ένας μύθος ότι δήθεν η χώρα μας παράγει περισσότερους επιστήμονες από όσους μπορεί να απορροφήσει. Αυτό δεν είναι αλήθεια, η Ελλάδα είναι κοντά στον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μειωμένη ζήτηση γιατί η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν παράγει σύνθετα τεχνολογικά προϊόντα και υπηρεσίες».
Τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ
Αναφέρθηκε στο τι έκανε η δική του κυβέρνηση: «Εμείς καταρχήν εντοπίσαμε το ζήτημα και σε πολύ δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες προσπαθήσαμε να αυξήσουμε τις δαπάνες. Στην πρώτη κυβέρνηση ορίσαμε χαρτοφυλάκιο έρευνας και τεχνολογίας και αυξήσαμε σε 1% τις δαπάνες για την έρευνα, ενώ αξιοποιήσαμε όλους τους κοινοτικούς πόρους… Οι πόροι που είχαμε στη διάθεσή μας δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα, ωστόσο το εντοπίσαμε και το αναδείξαμε».
Έκλεισε λέγοντας «πιστεύω ότι έχουμε μία σημαντική ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε. Ωστόσο, με ευθύνη της κυβέρνησης δεν συζητάμε για το πώς θα αποτρέψουμε το brain drain. Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ “Ελλάδα+” δίνει ιδιαίτερο βάρος στους νέους. Η χώρα πρέπει να βαδίσει στο μέλλον συνδυάζοντας Οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή περιβαλλοντική ισορροπία».
Ποιοι συμμετέχουν στην εκδήλωση
Στην εκδήλωση μιλούν επίσης οι:
- Κώστας Γαβρόγλου, πρώην υπουργός Παιδείας και ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών,
- Σπύρος Γεωργάτος, καθηγητής του Τμήματος Ιατρικής και αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων,
- Ηλίας Γεωργαντάς, αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρώην γενικός γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας,
- Νέλλη Καμπούρη, διδάκτορας Πολιτικών Επιστημών και Διεθνών Σχέσεων, London School of Economics και βασική ερευνήτρια του Εργαστηρίου Σπουδών Φύλου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,
- Δημήτρης Κοφινάς, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
- Ιωάννα Λαλιώτου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και αντιπρύτανης Έρευνας και Δια Βίου Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Συντονίζει η διευθύντρια του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, Δανάη Κολτσίδα.
Η εκδήλωση μεταδίδεται διαδικτυακά μέσω του καναλιού του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς στο YouTube (https://www.youtube.com/channel/UClqH6weu-kTaINRJ8SB6ygg) και μέσω των ιστοσελίδων των συνδιοργανωτών: http://www.enainstitute.org/, http://netedu.gr/ και http://poulantzas.gr.
Περισσότερα για τον κύκλο συζητήσεων «Νέες & Νέοι Επιστήμονες: Εμπόδια και προοπτικές» :
Σε μια περίοδο που πολύ συχνά γίνεται λόγος για τη μετάβαση στην οικονομία της γνώσης και για την ανάγκη η Ελλάδα να αξιοποιήσει το υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό της σε ένα πλαίσιο μεγάλων διεθνών ανακατατάξεων, οι συνθήκες εκπαίδευσης, έρευνας και εργασίας – αλλά και ευρύτερα οι όροι της ζωής – για τις νέες και τους νέους επιστήμονες παραμένουν ιδιαίτερα δύσκολες, με την επισφάλεια να αποτελεί τον κανόνα.
Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικά υψηλού επιπέδου νέες και νέους επιστήμονες που αντιμετωπίζουν πολλαπλά εμπόδια και υφίστανται διακρίσεις – ταξικές, έμφυλες και άλλες, οι οποίες εντείνονται διαρκώς με ευθύνη της Πολιτείας, που υψώνει διαρκώς περισσότερα εμπόδια και διαχωρισμούς.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, στόχος του κύκλου εκδηλώσεων είναι να αναδείξει τα προβλήματα, και να προτείνει συγκεκριμένες πολιτικές που θα δίνουν διέξοδο στη νέα γενιά επιστημόνων, θα τους κάνουν συμμέτοχους στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και θα αναστρέφουν την τάση φυγής στο εξωτερικό.
- Η δεύτερη εκδήλωση, με τίτλο «Το brain drain και πώς να το αναστρέψουμε», θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 25 Μαΐου 2021, επίσης στις 7.00 μ.μ., με ομιλητές/ομιλήτριες τους/τις: Κ. Δασύρα, Κ. Δουζίνα, Λ. Λαμπριανίδη, Δ. Σίνου, Κ. Φωτάκη. Θα συντονίσει ο Παναγιώτης Σκευοφύλακας.
