Ένα ιστορικό βιβλίο του 1840 για την επανάσταση του ’21 στην Κρήτη και η επί μήνες αδιαφορία του αντιπεριφερειάρχη

   

Για πάνω από 6 μήνες ο αντιπεριφερειάρχης Κρήτης στον τομέα του Πολιτισμού, Κώστας Φασουλάκης, κρατά καλά κρυμμένη στο συρτάρι του μια πρόταση για την υποστήριξη της ανατύπωσης ενός μοναδικού έργου του 1840 που αναφέρεται στην επανάσταση του του 1821 στην Κρήτη. Πρόκειται για την επανέκδοση του έργου της Χανιώτισσας Αντωνούσας Καμπουράκη (Καμπουροπούλα), με τον τίτλο “Ποιήματα Τραγικά”

Αντωνούσα Καμπουράκη – Αντωνούσα Καστανάκη – Αρτεμισία Λανδράκη – Ντόκου |  Χανιώτικα Νέα

Επεισόδια και μάχες της Κρητικής Επανάστασης (1821-1828) αφηγούνται τα Ποιήματα Τραγικά της Χανιώτισσας Αντωνούσας Καμπουράκη. Το έργο αυτό διατηρεί το προνόμιο της πρώτης και άμεσης έμμετρης καταγραφής των κύριων συμβάντων του συγκεκριμένου πολυετούς αγώνα στην Κρήτη.

Αυτό αποτελεί τον βασικό λόγο για τον οποίον τα Ποιήματα Τραγικά βλέπουν ξανά σήμερα το φως, για πρώτη φορά μετά την αρχική τους έκδοση το 1840, με αφορμή τον εορτασμό των διακοσίων ετών από την Επανάσταση του 1821. Όμως ενώ η πρόταση για την υποστήριξη της επανέκδοσης έχει κατατεθεί στην περιφέρεια από τον περασμένο Σεπτέμβριο, έχοντας μάλιστα τη σύμφωνη γνώμη του περιφερειάρχη Σταύρου Αρναουτάκη, ο αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού την… “ξέχασε”…

Πιθανώς δεν είναι από εκείνα τα θέματα που διασφαλίζουν προβολή, παράτες και χειροκρότημα…

Διαβάστε την πρόταση που είχε καταθέσει η συγγραφέας Νίκη Τρουλλινού:

Υπόψιν  κυρίου Περιφερειάρχη. 

                                                                                      Ηράκλειο 22 Σεπτεμβρίου 2020

                                                                                       Αποστολέας, Νίκη Τρουλλινού,                         

                                                          συγγραφέας

Ετοιμάζονται οι εορτασμοί για τα 200 χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Έχουν ήδη ανακοινωθεί από την Εθνική Επιτροπή του εορτασμού πλήθος εκδηλώσεων, εκδόσεων, κλπ. Δύσκολα να θυμηθούν την Κρήτη, αφού η Νήσος καθυστέρησε να αποτινάξει τον Τουρκικό ζυγό. Κι όμως υπάρχει ένα βιβλίο που μιλά για το Νησί τα ίδια χρόνια, πρώτη και μοναδική κυκλοφορία στην Σύρο των Κυκλάδων – όπου είχαν καταφύγει οι Κρήτες αγωνιστές μετά το 1821, –  το 1840 και αφορά το ποιητικό έργο της Αντωνούσας Καμπουράκη, από τα Χανιά. 

Ακολουθεί η πρόταση ακριβώς όπως υποβάλλεται από την κυρία Βαρβάρα Ρούσσου, Πανεπιστημιακό, σχολή Καλών Τεχνών, Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Για κάθε περαιτέρω πληροφορία τηλ. Κυρίας Βαρβάρας Ρούσου

                                          ΠΡΟΤΑΣΗ

Τα Ποιήματα Τραγικά της Χανιώτισσας Αντωνούσας Καμπουράκη είναι μια ενιαία ποιητική σύνθεση σε 15σύλλαβα δίστιχα που θυμίζει τις κρητικές ιστορικές ρίμες και αφηγείται με γλαφυρό τρόπο επεισόδια και μάχες της κρητικής επανάστασης 1821-1828. 

Για την Καμπουράκη δεν γνωρίζουμε και πολλά βιογραφικά στοιχεία αλλά δεν είναι αυτό το μόνο της έργο με επίκεντρο τους αγώνες της Κρήτης για ελευθερία και ένωση με την Ελλάδα. Το συγκεκριμένο έργο της εκδόθηκε το 1840 στη Σύρο όπου είχε καταφύγει εξόριστη με πολλούς ακόμη Κρητικούς που εγκατέλειψαν το νησί από το 1824 και εξής. 

Γιατί έχουν τα Ποιήματα Τραγικά ιδιαίτερη σημασία; 

Ο πρώτος λόγος είναι επειδή το έργο αυτό διατηρεί το προνόμιο της πρώτης και άμεσης έμμετρης καταγραφής των κύριων συμβάντων της επανάστασης του 1821 στην Κρήτη που ξεκίνησε ταυτόχρονα με την υπόλοιπη Ελλάδα. Εκτός από τις αναφορές στα συμβάντα που έζησε η ίδια η Καμπουράκη ή της τα αφηγήθηκαν μάρτυρες προκαλεί ενδιαφέρον το πλήθος των ονομάτων αγωνιστών που μνημονεύει. 

Αν και σχεδόν ταυτόχρονα με τις υπόλοιπες περιοχές το 1821 ξέσπασε και στην Κρήτη απελευθερωτικό κίνημα, τα σχετικά συμβάντα δεν είναι ιδιαίτερα γνωστά.      

Ο δεύτερος λόγος είναι μια επιπλέον καινοτομία του έργου της Καμπουράκη: υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα ποιήτρια που εξέδωσε το 1840 αυτοτελώς και επώνυμα έργο της κάνοντας αρχή στην ελληνική γυναικεία ποιητική παράδοση.

Το βιβλίο θα εκδοθεί αρχές φθινοπώρου του τρέχοντος έτους από τις εκδόσεις Ευρασία. Αναμένεται να έχει περίπου 120-130 σελίδες στις οποίες περιέχεται η ποιητική σύνθεση και το επίμετρο με αναλυτικά στοιχεία για την ποιήτρια, το ποίημα αλλά και βασικά κατατοπιστικά ιστορικά στοιχεία για την επανάσταση του 1821 στην Κρήτη, με ανάλογη βιβλιογραφία. 

Ιδιαίτερη επιμέλεια της έκδοσης θα γίνει από τη διευθύντρια εκδόσεων Ευρασία Ρεθυμνιώτισσα κυρία Μαρία Γυπαράκη η οποία επιδεικνύει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ανάδειξη της συμβολής της Κρήτης στην Επανάσταση όπως διαφαίνεται σε κείμενα της εποχής. 

Θεωρώντας ότι το εν λόγω βιβλίο είναι ιδιαίτερο επειδή

 έχει αξία για όλη την Κρήτη εφόσον αναδεικνύει μέρος της ιστορίας της και συνεπώς η παρουσία του σε δημόσιες, δημοτικές, σχολικές και περιφερειακές βιβλιοθήκες είναι ουσιαστική 

έχει σημασία καθώς εκδίδεται για πρώτη φορά στην εποχή μας, μετά την αρχική τους έκδοση το 1840 με αφορμή τον εορτασμό των διακοσίων ετών από την Επανάσταση.

και τέλος προβάλλει την απαρχή της γυναικείας ποίησης στην Ελλάδα  

                      προτείνουμε στην Περιφέρεια Κρήτης 

την προαγορά ορισμένου αριθμού αντιτύπων και σε αυτήν την περίπτωση στην έκδοση θα υπάρχει το λογότυπο της Περιφέρειας και η αναφορά «Υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης» ώστε να αποτελεί συμβολή στον επετειακό εορτασμό της Επανάστασης.

Βιογραφικό της επιμελήτριας Βαρβάρας Ρούσσου 

Σπούδασε Νεοελληνική φιλολογία στο ΕΚΠΑ. Η διδακτορική της διατριβή είχε ως θέμα την είσοδο του ελεύθερου στίχου στην Ελλάδα και τα πρώτα ελληνικά ελευθερόστιχα ποιήματα. Εκπόνησε επίσης δεύτερη διατριβή στο Τμήμα Θεωρίας και Ιστορία της Τέχνης της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών με θέμα τη γυναικεία ελληνική ποίηση από το 19ο αιώνα έως τις αρχές του 20ου. Υπηρέτησε για πολλά χρόνια στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση σε σχολεία του νομού Ηρακλείου και στο Πειραματικό ΓΕΛ της πόλης.

 Εδώ και δύο χρόνια είναι μέλος Ε.ΔΙ.Π. του τμήματος Θ.ΙΣ.ΤΕ. της Α.Σ.Κ.Τ. 

Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν το φύλο και τη λογοτεχνία-τέχνη, με εστίαση στον 19ο αιώνα, ειδικά θέματα λογοτεχνίας (αισθητικά δοκίμια λογοτεχνών, σχέση λογοτεχνίας-εικαστικών τεχνών κ.ά) και η σύγχρονη ελληνική ποίηση. Έχει λάβει μέρος σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συμμετοχή σε πολλούς συλλογικούς τόμους. Τελευταία τέτοια συμβολή: « “Γυνή εμφορουμένη υπό ποιήσεως”: η γυναικεία ποιητική παράδοση του 19ου αι. από το σκοτάδι στο φως» στο Από τη Σαπφώ στην Έμιλυ Ντίκινσον: Γυναίκες ποιήτριες μέσα στο χρόνο, εκδ. Γαβριηλίδης 2019. 

Αναμένεται η έκδοση νέου συλλογικού τόμου όπου συμμετέχει με εισήγηση για το θεατρικό έργο της Καλλιρρόης Παρρέν και ατομικού βιβλίου για τη διηγηματογραφία της Καλλιρρόης Παρρέν και τη σχέση της με την Κρήτη και τους αγώνες της. (θέμα εξάλλου προτεινόμενης εισήγησης στο Κρητολογικό Συνέδριο του 2021)

Ασχολείται επίσης με την βιβλιοκριτική (μόνιμη συνεργασία με τα διαδικτυακά περιοδικά 

βλ. αναλυτικά και https://asfa.academia.edu/BarbaraRoussou 

υγ: επισυνάπτεται το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης από την δημόσια βιβλιοθήκη της Σύρου. 

Αφήστε ένα σχόλιο

* Το email σας δεν θα εμφανιστεί