«Αναποτελεσματική, αδιαφανής και σκανδαλώδης η διάθεση self- tests από τα φαρμακεία»: Στη Βουλή από τον ΣΥΡΙΖΑ το θέμα των self – tests

“Γιατί επιλέχθηκε η Πολιτική Προστασία και όχι ο ΕΟΔΥ ή το ΙΦΕΤ για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού για την προμήθεια τους και γιατί γίνεται ειδική αναφορά στην σχετική προκήρυξη σε λίστα εταιρειών που έχει συμπεριλάβει ο αρμόδιος κρατικός φορέας της Γερμανίας (και στην οποία «δεσπόζουσα» θέση έχει η Siemens;)”

Ερώτηση προς τον Υπουργό Υγείας κατέθεσε σήμερα ο Τομεάρχης Υγείας του  ΣΥΡΙΖΑ Ανδρέας Ξανθός και 52 Βουλευτές ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με  αντικείμενο το ζήτημα που έχει ανακύψει σχετικά με τα self- tests για τη διάγνωση του κορονοϊού. Ειδικότερα, οι βουλευτές του  ΣΥΡΙΖΑ θέτουν μία σειρά από σημαντικά ερωτήματα για  την επιστημονική τεκμηρίωση και επιδημιολογική αξιοπιστία της συγκεκριμένης διαγνωστικής μεθόδου, τη διαφάνεια της διαγωνιστικής διαδικασίας και την πιθανότητα να ευνοηθούν  συγκεκριμένα  επιχειρηματικά συμφέροντα,  τη διασφάλιση της συναίνεσης των φαρμακοποιών καθώς και την πρόταση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για συγκρότηση διακομματικής επιτροπής της Βουλής για τις προμήθειες και τις λοιπές δημόσιες δαπάνες την περίοδο της πανδημίας.

Αναλυτικά η Ερώτηση:

Επιδημιολογικά αναποτελεσματική, αδιαφανής και σκανδαλώδης η διάθεση self- tests για SARS-coV-2 από τα φαρμακεία

Την ώρα που η πανδημία είναι εκτός ελέγχου, που ο αριθμός κρουσμάτων και διασωληνωμένων έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα από την αρχή της υγειονομικής κρίσης και την ώρα που το ΕΣΥ έχει καταρρεύσει λειτουργικά στην Αττική, η κυβέρνηση εξαγγέλλει δωρεάν αυτοεξέταση των πολιτών για κορονοϊό. Αναγνωρίζει δηλαδή έμμεσα και προφανώς με τραγική καθυστέρηση ότι είχαν δίκιο όσοι εντόπιζαν ως κρίσιμο έλλειμμα στη διαχείριση της πανδημίας την ανεπαρκή επιδημιολογική επιτήρηση και ιχνηλάτηση στην κοινότητα και τους περιορισμένους διαγνωστικούς ελέγχους στο γενικό πληθυσμό και στις «εστίες υπερμετάδοσης» του ιού (χώροι εργασίας, καταστήματα, κλειστές δομές, σχολεία, ΜΜΜ κλπ). Μόνο που η «λύση» που υιοθέτησε η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει αυτό το μείζον πρόβλημα ούτε συμβάλλει στη στοχευμένη πρόληψη της διασποράς, καθώς δεν πρόκειται για μια επιδημιολογική στρατηγική ενισχυμένης επιτήρησης που την εισηγήθηκε κάποιο επιστημονικό όργανο ή αρμόδιος κρατικός φορέας (Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, ΕΟΔΥ) για να καλύψει τις ανάγκες αυτής της φάσης, αλλά για μια πολιτική επιλογή επικοινωνιακού χαρακτήρα. Με στόχο να αντιστραφεί το δυσμενές κοινωνικό κλίμα με δήθεν δωρεάν πρόσβαση των πολιτών σε test, στη λογική όμως της ατομικής ευθύνης και όχι της οργανωμένης παρέμβασης των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας. 

Κρίσιμο ρόλο στη διαδικασία διάθεσης των τεστ, χωρίς όμως την αναγκαία διαβούλευση και προετοιμασία, επιφυλάσσει η κυβέρνηση για το δίκτυο φαρμακείων της χώρας. Ωστόσο αυτή η απόφαση έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από την πλειονότητα των φαρμακοποιών και από τις συλλογικές τους εκπροσωπήσεις. Είναι αξιοσημείωτο ότι η διαδικασία θεωρείται άκρως προβληματική και επισφαλής υγειονομικά από τους ίδιους τους φαρμακοποιούς (βλ. ανακοίνωση του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής), έχουν διατυπωθεί σοβαρές ενστάσεις από τους βιοπαθολόγους (βλ. ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Βιοπαθολογίας-Εργαστηριακής Ιατρικής), ενώ απουσιάζει οποιοσδήποτε σχεδιασμός συστηματικής καταγραφής των αποτελεσμάτων, άρα και αξιόπιστης ιχνηλάτησης των θετικών κρουσμάτων. 

Εκτός από τις αντιδράσεις των φαρμακοποιών των οποίων ο ρόλος είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την επιτυχία του εγχειρήματος, προβληματική είναι και η επιλογή της δήθεν ενίσχυσης των διαγνωστικών ελέγχων για covid-19 μέσω των self τεστ, όχι μόνο για διαχειριστικούς αλλά και για επιστημονικούς λόγους. Σε πρόσφατη (17/3/21) έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) διατυπώνεται έντονος σκεπτικισμός ως προς τη δυνατότητα αυτών των τεστ να αποτελέσουν βασική επιλογή εργαστηριακού ελέγχου για SARS-CoV-2 και διατυπώνεται η θέση ότι μόνο συμπληρωματικό ρόλο μπορούν να έχουν σε μια στρατηγική εκτεταμένων ελέγχων με μοριακά ή αξιόπιστα redid-test που διενεργούνται με ευθύνη του Συστήματος Υγείας. 

Ταυτόχρονα, αλγεινή εντύπωση έχει προκαλέσει η εντελώς προβληματική προκήρυξη διαγωνισμού για την προμήθεια αυτών των τεστ από την Πολιτική Προστασία και το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και όχι από τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Υγείας ( ΕΟΔΥ, ΙΦΕΤ). Και μάλιστα με ρητή αναφορά σε λίστα προμηθευτριών εταιρειών που έχει εγκρίνει κρατικός φορέας της Γερμανίας, στην οποία πρώτη-πρώτη «φιγουράρει» η SIEMENS ! 

Επειδή είναι αδιανόητο την ώρα που είναι σε εξέλιξη μια υγειονομική τραγωδία στα νοσοκομεία της Αττικής, η κυβέρνηση να παρακάμπτει το Υπουργείο Υγείας και να προχωρεί σε μια επιλογή που δεν αντιμετωπίζει την ανάγκη αναβαθμισμένης επιδημιολογικής επιτήρησης στην κοινότητα και που κανένα επιστημονικό όργανο δεν εισηγήθηκε, καμιά Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και κανένας αρμόδιος φορέας Δημόσιας Υγείας της χώρας. 

Επειδή η αξιοπιστία των self-test, ειδικά σε ασυμπτωματικούς ασθενείς είναι πολύ μικρότερη από την ευαισθησία των rapid-test που κυμαίνεται στο 70%, και άρα ο κίνδυνος των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων και του αντίστοιχου εφησυχασμού είναι πολύ μεγάλος. 

Επειδή είναι προφανές ότι τα self – test δεν είναι η λύση που χρειαζόμαστε σήμερα για τον αποτελεσματικό έλεγχο της πανδημίας, μπορούν σίγουρα να έχουν ένα συμπληρωματικό ρόλο, αλλά θα είναι τραγικό λάθος να υποκαταστήσουν την ανάγκη μαζικών μοριακών και rapid τεστ, μετά από συνταγογράφηση και αποζημίωση τους από τον ΕΟΠΥΥ. 

Επειδή μόνο με ένα εκτεταμένο δίκτυο διαγνωστικών ελέγχων με δημόσια ευθύνη, μπορεί να διασφαλιστεί η αναβαθμισμένη επιδημιολογική επιτήρηση της covid-19 και – σε συνδυασμό με την άμεση επιστράτευση όλων των διαθέσιμων υγειονομικών δυνάμεων της χώρας – η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και της αξιόπιστης φροντίδας των ασθενών. 

Επειδή είναι επιδημιολογικά αναποτελεσματικός, αδιαφανής και πολιτικά σκανδαλώδης όλος ο χειρισμός με τα self-test 

Ερωτάται ο κος Υπουργός Υγείας

1. Ποιος επιστημονικός φορέας και με ποιά κριτήρια εισηγήθηκε τη μαζική διάθεση των self –tests σε αυτή τη φάση της υγειονομικής κρίσης ; Και μάλιστα χωρίς να έχει διασφαλιστεί η συνταγογράφηση και αποζημίωση των μοριακών και των rapid tests από τον ΕΟΠΥΥ ; 
2. Γιατί επιλέχθηκε η Πολιτική Προστασία και όχι ο ΕΟΔΥ ή το ΙΦΕΤ για τη διεξαγωγή του διαγωνισμού για την προμήθεια τους και γιατί γίνεται ειδική αναφορά στην σχετική προκήρυξη σε λίστα εταιρειών που έχει συμπεριλάβει ο αρμόδιος κρατικός φορέας της Γερμανίας ( και στην οποία «δεσπόζουσα» θέση έχει η SIEMENS) ; 
3. Πως θα διασφαλίσει τη διαφάνεια στην προμήθεια των self-test, τον έλεγχο της αξιοπιστίας και της ποιότητας των διαθέσιμων kit ; 
4. Τι προτίθεται να κάνει για την ενημέρωση των πολιτών για τη σωστή χρήση τους και τη λειτουργία εύχρηστου συστήματος καταγραφής των αποτελεσμάτων που θα διασφαλίζει την έγκαιρη και υποχρεωτική αναφορά στο ΕΟΔΥ; 
5. Τι ενέργειες προτίθεται να κάνει για να διασφαλίσει τη συναίνεση και συνδρομή των φαρμακοποιών στην υλοποίηση αυτού του σχεδίου ; 
6. Πώς απαντά το Υπουργείο Υγείας στα εύλογα επιστημονικά ερωτήματα και στις τεχνικού χαρακτήρα ενστάσεις της Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Βιοπαθολογίας ; 
7. Σκοπεύει, έστω και τώρα, να δεχθεί την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση διακομματικής επιτροπής της Βουλής για τις προμήθειες και τις λοιπές δημόσιες δαπάνες την περίοδο της πανδημίας; 

  Οι ερωτώντες βουλευτές

  Ξανθός Ανδρέας