Μια μη δεσμευτική απάντηση για το θέμα της εξαίρεσης του Ενετικού Λιμένα Ηρακλείου, έδωσε στον βουλευτή Ηρακλείου, του ΜέΡΑ25, Γιώργο Λογιάδη, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη.
«Με την απάντηση της, η υπουργός Πολιτισμού δεν ξεκαθάρισε τι θα πράξει τώρα η κυβέρνηση για να εξαιρεθεί το Ενετικό Λιμάνι από τα σχέδια της ιδιωτικοποίησης», σημείωσε ο κ. Λογιάδης.
«Περιμένουμε να δούμε τις εξελίξεις διότι οι μνημονιακοί νόμοι δεν αλλάζουν εύκολα», συμπλήρωσε ο κ. Λογιάδης.
Αναλυτικά η απάντηση της κυρίας Λίνας Μενδώνη έχει ως εξής:
«Σε απάντηση της με αριθμ. Πρωτοκόλλου 4469/22.2.2021 Ερώτησης του Βουλευτή κ. Γεώργιου Λογιάδη, σύμφωνα με τα στοιχεία που έθεσαν υπόψη μας οι αρμόδιες Υπηρεσίες, και σε ό,τι αφορά το ΥΠΠΟΑ, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Το τμήμα της χερσαίας ζώνης λιμένος Ηρακλείου από τον Κόλπο του Δερματά έως τον άξονα της οδού Εθνικής Αντιστάσεως βρίσκεται εντός των ορίων του οριοθετημένου αρχαιολογικού χώρου του Δήμου Ηρακλείου (Υ.Α. ΥΠΠΟT/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/22270/651/2-3-2012, ΦΕΚ 92/τ. Α.Α.Π.Θ./27-3-2012), στον οποίο ίστανται, κηρυγμένα και αυτοδίκαια, αρχαία μνημεία.
Στη ζώνη του ενετικού λιμένος, που αποτελεί ενιαίο μνημειακό σύνολο περιλαμβάνονται η λιμενολεκάνη και ο πυθμένας της, ο προσήνεμος και υπήνεμος μώλος, το Ενετικό Φρούριο (Κούλες) και τα συγκροτήματα των ανατολικών και δυτικών νεωρίων, δεξαμενών και αποθηκών με την αρχαία αποβάθρα.
Το Ενετικό Φρούριο (Κούλες) αποτελεί επισκέψιμο μνημείο με εισιτήριο, που διαχειρίζεται κατ’ αποκλειστικότητα το ΥΠΠΟΑ. Ειδικότερα, εντός των υφιστάμενων ορίων της χερσαίας ζώνης λιμένος βρίσκονται τα ακόλουθα μνημεία:
1. Το τμήμα του παράκτιου βυζαντινού και ενετικού τείχους (ΠΔ18/8-6-1931- ΦΕΚ159/Α/1931), από τον Κόλπο του Δερματά έως και τον Προμαχώνα Σαμπιονάρα. Τμήματα του αρχαίου και βυζαντινού τείχους του Ηρακλείου διατηρούνται και διακρίνονται ενσωματωμένα στις ενετικές μετασκευές.
2. Το Επιθαλάσσιο ενετικό Φρούριο λιμένος Ηρακλείου (Rocca a Μare/”Κούλες”) και ο προσήνεμος ενετικός μόλος, που αποτελούν τμήμα των τειχών (ΠΔ18/8-6- 1931- ΦΕΚ159/Α/1931).
3. Ο ενετικός λιμένας και ναύσταθμος, από τον οποίο διατηρείται το συγκρότημα των δυτικών νεωρίων (arsenali vecchi) και θόλος των ανατολικών (arsenali nuovissimi) με τη δίχωρη δεξαμενή ύδατος Τζάνε και την αποθήκη Άλατος (ΒΔ 21-2-1947 (ΦΕΚ45/Α/18-3-1947).
4. Η Μονή του Αγίου Πέτρου των Δομηνικανών (ΒΔ 21-2-1947 – ΦΕΚ45/Α/18-3- 1947) και ο απαλλοτριωμένος Αρχαιολογικός χώρος Καστέλας με το διατηρητέο νεότερο τοίχο της (ΥΠΠΟΑ/ΔΙΛΑΠ/Γ/296/9185/23-3-1990 – ΦΕΚ141/Β/7-3-1990).
5. Το οικιστικό συγκρότημα Λαβύρινθου (ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/19654/393/30-4-1993, ΦΕΚ356/Β/17-5-1993 και ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/35301/710/8-7-93, ΦΕΚ 356/Β/17-5-1993).
6. Η παραλία της Τρυπητής και του Πόρου- Κατσαμπά, από τη συμβολή της παραλιακής οδού έως την περιοχή του Καρνάγιου στα ανατολικά, όπου έχει εντοπιστεί και ανασκαφεί σημαντικός νεολιθικός και μινωικός λιμενικός οικισμός με εργαστηριακές και λιμενικές εγκαταστάσεις (νεώσοικους), καθώς και υπόγειους λαξευτούς τάφους, που συνδέεται άμεσα με το ανάκτορο της Κνωσού υπό τη μορφή επινείου. Το φυσικό βραχώδες περιβάλλον του λόφου της Τρυπητής διατηρήθηκε σχεδόν αναλλοίωτο από τη μινωική περίοδο, αποτελώντας έναν από τους τελευταίους θύλακες φυσικού τοπίου της πόλης του Ηρακλείου.
Το σύγχρονο εμπορικό τμήμα του Λιμένα κατασκευάστηκε ως επέκταση του μικρού αρχαίου λιμένα, που στη σημερινή του μορφή αποτελεί κατασκευή της περιόδου της Ενετοκρατίας και φιλοξενεί μικρά αλιευτικά σκάφη και σκάφη αναψυχής. Με τις υπ’ αρ. ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Β1/Φ38/81850/4220/25-9-06 και ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ/ΤΒΜΑΧΜΑΕ/ 45139/30639/685/218/31-01-2018 Υ.Α. εγκρίθηκε υπό όρους το προγραμματικό σχέδιο (Master plan) του λιμένα Ηρακλείου.
Επισημαίνεται ότι ο ενετικός λιμένας του Ηρακλείου, ο οποίος ήταν σε χρήση από τους προϊστορικούς χρόνους και διέθετε ήδη από τα ελληνιστικά χρόνια περιμετρικές εγκαταστάσεις, αποτελεί στο σύνολό του αρχαίο μνημείο βάσει του άρθρου 2 του Ν3028/02. Επιπλέον, βάσει του άρθρου 7 του Ν. 3028/02, το σύνολο των σωζόμενων αρχαίων λιμενικών εγκαταστάσεων του Ηρακλείου, ως μνημεία που προστατεύονται αυτοδικαίως, ανήκει στο κράτος κατά κυριότητα και νομή, είναι πράγμα εκτός συναλλαγής και ανεπίδεκτα χρησικτησίας, η δε διοίκηση και διαχείρισή τους ασκείται από το Δημόσιο σύμφωνα με το σκοπό τους. Συνεπώς, οποιαδήποτε παραχώρηση της ακίνητης περιουσίας του Οργανισμού Λιμένος Ηρακλείου, δεν δύναται να συμπεριλάβει τον αρχαίο λιμένα με τα πέριξ αυτού μνημεία, που θα πρέπει ρητά να εξαιρεθούν.
Διευκρινίζεται, ωστόσο ότι ο Λιμένας Ηρακλείου ανήκει στους φορείς που εντάχθηκαν από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ στο ΤΑΙΠΕΔ, ενώ δεν συμπεριελήφθη στα μνημεία τα οποία εξαιρέθηκαν της παραχώρησης, βάσει του ΦΕΚ 57/τ.Β/21.1.2019 (ΓΓΔΠ000548 ΕΞ/21.1.2019 ΥΑ).
Μέριμνα του ΥΠΠΟΑ είναι η ανάδειξη του μνημείου του ενετικού λιμένα και η δημιουργική ένταξή του στη ζωή της πόλης, με την οποία ήταν πάντοτε άρρηκτα συνδεδεμένος στη διάρκεια της ιστορίας της πόλης, από τη γένεσή της μέχρι σήμερα».
