Ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, μίλησε στην «Εφημερίδα των Συντακτών», εκφράζοντας μεταξύ άλλων την πλήρη αντίθεσή του σε όσα σχεδιάζει για τη φύλαξη των πανεπιστημίων η κυβέρνηση.
«Κανείς δεν μπορεί να μας εξαναγκάσει διά της βίας να υλοποιήσουμε ως διοίκηση και ως πανεπιστημιακή κοινότητα πράγματα που αντιβαίνουν στις αρχές μας και καταρρακώνουν την ακαδημαϊκή μας αξιοπρέπεια». Σε αυτή τη φράση ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, ο οποίος μίλησε στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και την Άννα Ανδριτσάκη, συμπυκνώνει τη θέση της πανεπιστημιακής κοινότητας απέναντι στη μανία αστυνομοκρατίας της κυβέρνησης που τώρα απειλεί (και) τα Πανεπιστήμια.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
● Στην απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων αναφέρεται ότι «στο μέτρο που του αναλογεί, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δεν προτίθεται να υποβοηθήσει ή να συμβάλει στην υιοθέτηση μέτρων που υπονομεύουν το κλίμα ακαδημαϊκής ειρήνης, την ιδιωτικότητα, τις ελευθερίες και τα ακαδημαϊκά δικαιώματα». Τι σημαίνει αυτό; Στην πράξη πόσα… μέτρα ελευθερίας κινήσεων έχει το Πανεπιστήμιο;
Αυτή είναι η γνώμη της συντριπτικής πλειοψηφίας των μελών της Συγκλήτου. Στα Ιωάννινα υπάρχει μια παράδοση. Από αυτό το Πανεπιστήμιο πέρασαν ο Κακριδής και ο Παπαθωμόπουλος. Δεν είναι δυνατόν να συνηγορήσουμε στη δημιουργία αστυνομικού τμήματος μέσα στην πανεπιστημιούπολη, ούτε σε “παρατηρητήριο”, με αίθουσα ελέγχου των κινήσεων και των επικοινωνιών του προσωπικού και των φοιτητών. Αλλωστε, απ’ όσο γνωρίζω, δεν υπάρχει περί αυτού η έγκριση της Αρχής προστασίας προσωπικών δεδομένων. Ζούμε σε δημοκρατία.
Οι βαθμοί ελευθερίας και τα μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας είναι αρκετά. Πρώτα απ’ όλα η δημιουργία δομών του τύπου που περιέγραψα προϋποθέτει την ενεργό εμπλοκή της διοίκησης και των μελών ΔΕΠ. Κανείς όμως δεν μπορεί να μας εξαναγκάσει διά της βίας να υλοποιήσουμε ως διοίκηση και ως πανεπιστημιακή κοινότητα πράγματα που αντιβαίνουν στις αρχές μας και καταρρακώνουν την ακαδημαϊκή μας αξιοπρέπεια. Δεν πρόκειται να παρασυρθούμε σε μια διαρκή «φιλονικία» με το υπουργείο ή σε επεισόδια οποιουδήποτε είδους, που θα επιβαρύνουν ακόμη παραπάνω την ήδη επιβαρυμένη (λόγω της πανδημίας) εκπαιδευτική διαδικασία.
● Η ίδρυση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας είναι η βασική επιταγή του νόμου. Δεν μπορείτε να την αποφύγετε. Μπορείτε να βάλετε όρια στη δράση της και πώς;
Νομίζω ότι σας απάντησα. Για να υλοποιηθεί οτιδήποτε από όλα αυτά απαιτείται η ενεργός εμπλοκή μας. Τα Πανεπιστήμια λειτουργούν στο πλαίσιο του αυτοδιοίκητου που τους επιτρέπει ο νόμος. Το αυτοδιοίκητο είναι παρόν. Δεν έχει περιοριστεί. Ολες οι κρίσιμες αποφάσεις λαμβάνονται στα συλλογικά όργανα και επιπλέον ως άνθρωποι και ως πανεπιστημιακοί διατηρούμε το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης.
● Πώς θα αντιμετωπίζατε την «ποινή» της περικοπής χρηματοδότησης που προβλέπεται σε περίπτωση μη συμμόρφωσης; Θα τολμούσατε;
Η απόφαση της Συγκλήτου είναι σαφής. Ελπίζουμε όμως ότι δεν θα χρειαστεί. Αλλωστε το Πανεπιστήμιο είναι ένας θεσμός δημόσιος που προσφέρει σημαντική υπηρεσία στην κοινωνία και την οικονομία. Και ελπίζω ότι δεν θα φτάσουμε στην περικοπή της χρηματοδότησης.
● Αν η Σύγκλητος δεν συνεργαστεί σ’ ένα θέμα με την Πανεπιστημιακή Αστυνομία -όπως ορίζει ο υπό ψήφιση νόμος-, η διοίκηση τι θα κάνει;
Η Πρυτανεία θα συνεχίσει να υλοποιεί τις αποφάσεις της Συγκλήτου.
● Τι θα κάνετε με το πειθαρχικό για τους φοιτητές; Πώς θα το εφαρμόσετε; Γιατί «40 χρόνια δεν έγινε κάτι», όπως λέει και η υπουργός;
Πολλά δεν έχουν γίνει αυτά τα 40 χρόνια, όπως η υιοθέτηση ενός κανόνα χρηματοδότησης που να καλύπτει τις πάγιες λειτουργικές ανάγκες των Πανεπιστημίων. Τα τελευταία χρόνια τα περισσότερα Πανεπιστήμια ξεκινούν με ελλειμματικούς ετήσιους προϋπολογισμούς. Θεωρώ ότι πρέπει να δημιουργήσουμε ένα κανονιστικό πλαίσιο σε επίπεδο Πανεπιστημίων, αλλά και με βάση έναν εσωτερικό κανονισμό και τον σεβασμό στο αυτοδιοίκητο. Οχι παραβιάζοντάς το.
● Δηλαδή δεν θα εφαρμόσετε τον νόμο;
Ακόμα και η εξειδίκευση του νόμου (κριτήρια και εύρος επιβολής ποινών) πρέπει να γίνεται μέσα από ένα κανονιστικό πλαίσιο που θα πρέπει να ορίσουν τα Πανεπιστήμια με βάση, όπως είπα, έναν εσωτερικό κανονισμό και τον σεβασμό στο αυτοδιοίκητο.
● Θα διαγράψετε «αιώνιους»;
Ολα τα μέλη της Συγκλήτου, οι κοσμήτορες, οι πρόεδροι των Τμημάτων αλλά και οι διοικητικοί υπάλληλοι έχουν ήδη αρνηθεί να το πράξουν στη σχετική συζήτηση -στο πλαίσιο της Συγκλήτου- στο Ιδρυμα. Θεωρώ ότι είναι πολύ σκληρό και κοινωνικά άδικο το μέτρο της διαγραφής φοιτητών που είναι επί πτυχίω και οι οποίοι έχουν δώσει πανελλαδικές, έχουν παρακολουθήσει τις σπουδές τους στην κανονική διάρκεια και έχουν διακόψει για λόγους οικονομικούς, κοινωνικούς, σοβαρούς προσωπικούς και υγείας. Είναι σκληρό να μην τους δίνεται το δικαίωμα να επανέλθουν όταν οι συνθήκες τούς το επιτρέπουν.
Αλλωστε στα Πανεπιστήμια του εξωτερικού δεν διαγράφεται όποιος απομακρύνεται από τις σπουδές του. Μπορεί να επανέλθει σε μεγάλη ηλικία να ολοκληρώσει. Τέλος, να επισημάνω ότι το μέτρο αυτό δεν έχει κανένα σοβαρό έρεισμα διότι οι φοιτητές επί πτυχίω που έχουν υπερβεί τα ν+2 έτη σπουδών δεν επιβαρύνουν το Δημόσιο, διότι απλώς δεν δικαιούνται φοιτητικής μέριμνας και παροχών της δωρεάν παιδείας. Στην επίλυση του προβλήματος θα βοηθούσε η τήρηση ενός παράλληλου φοιτητολογίου, στο οποίο θα εγγράφονται οι φοιτητές που έχουν υπερβεί τα ν+2 χρόνια. Οι ίδιοι όμως θα έχουν δικαίωμα να επανέρχονται όταν μπορούν.
● Τα συμβούλια είναι στον δρόμο, έρχονται… Θα πετύχουν αυτή τη φορά;
Το θέμα των συμβουλίων έχει απασχολήσει και κατά την άποψή μου έχει ταλαιπωρήσει τη διοικητική λειτουργία των Ιδρυμάτων όταν επιχειρήθηκε με τον νόμο Διαμαντοπούλου το 2011. Η εκ νέου ίδρυση συμβουλίων αυτόματα θα σημάνει τη μεταφορά αρμοδιοτήτων από το πρυτανικό συμβούλιο, παράλληλα μεταφορά αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου προς το πρυτανικό συμβούλιο και ενδεχομένως μεταφορά αρμοδιοτήτων των κοσμητόρων προς τη Σύγκλητο.
Τελικό αποτέλεσμα θα είναι να υπάρξει διαρχία στα Ιδρύματα, η οποία όπου επιχειρήθηκε δημιούργησε τεράστια προβλήματα δυσλειτουργίας. Να θυμίσω ότι ο ρόλος των Σ.Ι. την προηγούμενη περίοδο 2011-2015 τραυμάτισε τη δημοκρατική ανάδειξη των πρυτανικών αρχών και κοσμητόρων, επηρεάζοντας αρνητικά την ακαδημαϊκή λειτουργία.
● Ερχεται και η διάλυση των φοιτητικών παρατάξεων. Θα είναι εύκολο;
Αφήστε να δούμε… Αλλά να θυμίσω ότι οι φοιτητικές παρατάξεις λειτουργούν στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο στη νέα τους μορφή με την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1975.
● Γιατί υπάρχουν διαφορές μεταξύ των πρυτάνεων; Δεν θα έπρεπε η Σύνοδος να τηρεί ενιαία στάση;
Εμένα ρωτάτε; Ωστόσο θέλω να πω ότι η Σύνοδος των πρυτάνεων τα τελευταία δέκα χρόνια έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου στη χώρα. Υπήρξαν περίοδοι όπου, ειδικά σε θεσμικά θέματα και δημοκρατικής λειτουργίας ετών, η Σύνοδος είχε ενιαία και συμπαγή στάση. Ακόμα και πρόσφατα στάθηκε απέναντι στην εξομοίωση των κολεγίων με το δημόσιο πανεπιστήμιο. Κάποιες διαφορές οι οποίες εμφανίστηκαν σε σχέση με τη φύλαξη-αστυνόμευση των πανεπιστημιουπόλεων εστιάζονται στη διαφορετική χωροθέτηση και στη διαφοροποίηση των προβλημάτων που έχουν.
● Οι λιγότεροι εισακτέοι θα αναβαθμίσουν τα ΑΕΙ;
Η αναβάθμιση επιτυγχάνεται με μέτρα ενίσχυσης διδακτικού προσωπικού, προγραμμάτων σπουδών και φυσιογνωμίας των Τμημάτων. Εμείς το έχουμε ήδη κάνει.
