Η Βρετανία μελετά σοβαρά να επιβάλει περιορισμούς στην εξαγωγή εμβολίων ή υλικών που είναι απαραίτητα για την παραγωγή τους, ως αποτέλεσμα του φόβου του Λονδίνου ότι εμβόλια που παράγονται στο Ηνωμένο Βασίλειο θα παραδοθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ δεν θα έχουν καλυφθεί οι εσωτερικές ανάγκες. Η Ε.Ε. πάντως σήμερα διευκρίνισε ότι οι όποιοι περιορισμοί επιβάλλει για τα δικά της εμβόλια, δεν αφορούν τη Βόρεια Ιρλανδία.
Καθώς φαίνεται ο πόλεμος και ο εθνικισμός των εμβολίων καλά κρατούν, καθώς σύμφωνα με την επιθεώρηση Politico, η βρετανική κυβέρνηση ζήτησε χθες Παρασκευή νομικές συμβουλές για το πώς θα μπορέσει να αποτρέψει την εξαγωγή εμβολίων και υλικών από το έδαφός της, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να λάβει μέτρα ως αντίποινα στην περίπτωση που η Ε.Ε. ή άλλες χώρες αρχίσουν να λαμβάνουν ανάλογες αποφάσεις.
Όπως αναφέρουν πρόσωπα με γνώση της υπόθεσης, αν ληφθεί η απόφαση, θα γίνει για να εξασφαλιστούν οι εγχώριες ανάγκες και δεν θα απαγορευθούν οι εξαγωγές των επιπλέον εμβολίων ή υλικών.
Η κίνηση αυτή της βρετανικής κυβέρνησης, που την έφερε σε ευθεία αντιπαράθεση με τις Βρυξέλλες, συνδέεται με τη σύγκρουση της Ε.Ε. με τη φαρμακοβιομηχανία AstraZeneca, η οποία ανακοίνωσε ότι θα καθυστερήσουν οι παραδόσεις των εμβολίων της εξαιτίας προβλήματος στο εργοστάσιό της στο Βέλγιο.
Η Ε.Ε. ζητά από τη βρετανο-σουηδική φαρμακοβιομηχανία να προμηθεύσει τις χώρες-μέλη με εμβόλια από αυτά που παράγονται στις μονάδες στη Βρετανία και από σήμερα Σάββατο έθεσε σε εφαρμογή τον «μηχανισμό διαφάνειας» των εμβολίων. Ο μηχανισμός προβλέπει ελέγχους στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε. ώστε να διαπιστωθεί πού κατευθύνονται τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, κίνηση-γκάφα που προκάλεσε πανικό στη Βόρεια Ιρλανδία και τη Βρετανία, καθώς αυτό θα σήμαινε «σκληρά» σύνορα στο νησί της Ιρλανδίας, κάτι που οι ειδικοί ήθελαν να αποφύγουν με κάθε τρόπο κατά τη διαπραγμάτευση του Brexit και πήρε μήνες διαπραγμάτευσης για να αποφευχθεί.
Τελικά με διευκρινιστική ανακοίνωση, η Κομισιόν ενημέρωσε ότι δεν ενεργοποίησε το άρθρο 16 του πρωτοκόλλου για τη Β. Ιρλανδία. Χρειάστηκε να μιλήσουν τηλεφωνικά η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, αλλά και ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις με τον υπουργό Εξωτερικών, Ντόμινικ Ράαμπ, για να αποσοβηθεί προς το παρόν τουλάχιστον η κρίση.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών δήλωσε τελικά σήμερα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση τον διαβεβαίωσε πως δεν θέλει να διαταράξει τις προμήθειες των εμβολίων κατά της Covid-19 προς το Ηνωμένο Βασίλειο, έπειτα από την «εποικοδομητική συνομιλία» με τον Βάλντις Ντομπρόβσκις.
«Με καθησύχασε πως η ΕΕ δεν έχει καμία επιθυμία να μπλοκάρει τους προμηθευτές από το να τηρήσουν τα συμβόλαια για τη διανομή των εμβολίων στη Βρετανία», έγραψε στο Twitter.
«Ο κόσμος παρακολουθεί και μονάχα μέσω της διεθνούς συνεργασίας θα νικήσουμε αυτήν την πανδημία».
Να σημειωθεί ότι τα μέτρα-αντίποινα για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, σε περίπτωση που ληφθούν, είναι διαφορετικά από τις απαγορεύσεις εξαγωγής εμβολίων για τη γρίπη ή για φάρμακα που σχετίζονται με τη θεραπεία ασθενών με κορονοϊό, και τα οποία έχουν ληφθεί για να αποτραπεί η πώληση βρετανικών φαρμάκων από μεσάζοντες στο εξωτερικό αν υπάρξουν ελλείψεις εντός της Βρετανίας.
Το εμβόλιο της AstraZeneca δεν πωλείται μέσω μεσαζόντων, αλλά πηγαίνει κατευθείαν από τα βρετανικά εργοστάσια στα εμβολιαστικά κέντρα και τα νοσοκομεία. Τυχόν απαγόρευση εξαγωγής θα εφαρμοστεί στην ίδια λογική, πρώτα θα καλυφθούν οι ανάγκες του Ηνωμένου Βασιλείου και μετά θα γίνουν εξαγωγές.
Γαλλία: «Πρόβλημα» πιθανή προτίμηση στους Βρετανούς
Πάντως, η έλλειψη εμπιστοσύνης είναι αμοιβαία μεταξύ Ε.Ε. και Βρετανίας ενώ ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Κλεμάν Μπον, ζήτησε «σαφήνεια και διαφάνεια» στην υπόθεση των καθυστερήσεων των παραδόσεων του εμβολίου της AstraZeneca.
«Δεν θέλω να βρίσκομαι αντιμέτωπος με υποψίες και συνωμοσίες» είπε σε ραδιοφωνική εκπομπή που θα μεταδοθεί την Κυριακή. «Θέλω όμως σαφήνεια και διαφάνεια», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι «εάν το πρόβλημα είναι τεχνικό, στη βιομηχανία, το κατανοούμε. Όμως, εάν υπάρξει μια προτίμηση προς τους Βρετανούς, αυτό είναι πρόβλημα».
«Πρόκειται για σοβαρές κατηγορίες, επομένως δεν γίνονται ελαφρά τη καρδία», σημείωσε ο Κλεμάν Μπον. «Δεν λέω ότι υπάρχει πρόβλημα, όμως εάν είχαμε ένα πρόβλημα και ευνοούσαν άλλους προορισμούς, άλλες χώρες από εμάς, εκεί θα υπερασπιζόμασταν τα συμφέροντά μας».
Επέμεινε στην αναγκαιότητα η ΕΕ να διατηρήσει μια ισχυρή κοινοτική πολιτική στο θέμα των εμβολίων. «Φανταστείτε τι θα γινόταν εάν κάθε ευρωπαϊκή χώρα έκανε τα τηλεφωνήματά της για να διαπραγματευτεί τις δόσεις, δεν θα κερδίζαμε υποχρεωτικά από αυτόν τον ανταγωνισμό. Θα ήταν ο πόλεμος στην Ευρώπη, ενδεχομένως ακόμη και κυριολεκτικά».