Του Μιχάλη Τζανάκη
Οι συμπολίτες και συμπολίτισσες ανακάλυψαν επιτέλους την γοητεία της πεζοπορίας στο πιο σημαντικό, σπουδαίο και ασύλληπτης ιστορικής αξίας μνημείο της πόλης μας. Ένας περίπατος που μπορεί να αποκτήσει μελλοντικά μια μοναδική εμπειρία για τους χιλιάδες επισκέπτες της πόλης μας που «εστιάζουν» μόνο στο «Μινωικό» παρελθόν της στον «άξονα» Αρχαιολογικό Μουσείο-Κνωσός, ενώ το «Ενετικό» μάλλον είναι ακόμα παραμελημένο και αναξιοποίητο.
Ένα πρώτο «συμμάζεμα» του χώρου που έγινε πρόσφατα δίνει τη δυνατότητα ενός περιπάτου, αλλά οι δυνατότητες του χώρου να αποτελέσει ένα σπουδαίο προορισμό –όχι μόνο για περίπατο με τα τετράποδά μας- είναι πραγματικά σημαντικές. Τον τελευταίο καιρό περπατώντας συχνά στον συγκεκριμένο χώρο αισθάνομαι κάθε φορά πόσο πολλά πράγματα μπορούν να γίνουν και πόσο το συγκεκριμένο μνημείο θα μπορούσε να αποτελεί πόλο έλξης και χώρο ιστορικής μνήμης για μία από τις πιο δύσκολες και συνάμα σημαντικές περιόδους, αυτή της Ενετοκρατίας στην Κρήτη που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της με όσα θετικά και αρνητικά βίωσε ο Κρητικός λαός αυτούς τους τέσσερις αιώνες κατοχής.
Πόσο δύσκολο άραγε ή κοστοβόρο θα ήταν η μετατροπή αυτής της εκπληκτικής διαδρομής πάνω στα ενετικά τείχη ένα «Ιστορικό Πάρκο» που ο επισκέπτης ατενίζοντας το Κρητικό Πέλαγος, το Γιούχτα και στο βάθος τον Ψηλορείτη θα μαθαίνει για την κατασκευή τη χρήση και τις σημαντικότερες περιόδους που τα τείχη αυτά κράτησαν ζωντανές τις ελπίδες των πολιορκημένων, έστω και αν πολλοί απ’ αυτούς ήταν υπό καθεστώς δουλείας από τους Ενετούς; Πόσο η αξιοποίηση των χώρων θα μπορούσε να παραπέμπει στην περίοδο του Κρητικού Πολέμου, της πρώτης γενικευμένης σύγκρουσης με συμμετοχή ευρωπαϊκών δυνάμεων για να διασωθεί η τελευταία εστία του χριστιανισμού απέναντι στην επέλαση των Μουσουλμάνων στον ευρωπαϊκό χώρο;
Θα μπορούσαν άραγε να ενταχθεί ένα μεγαλεπήβολο έργο ανάδειξης και αποκατάστασης των χώρων σε προγράμματα χρηματοδότησης και να εργαστούν πολλοί επιστήμονες γι’ αυτό το σκοπό; Υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα ευρωπαϊκών πόλεων που ανέδειξαν αντίστοιχα μνημεία, μικρότερου ίσως μεγέθους.
Μήπως για το χώρο αυτό πρέπει να υπάρξει ξεχωριστό ενδιαφέρον της αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, μακριά από την γραφειοκρατία της κεντρικής εξουσίας και να αρχίσουν στοχευμένες ενέργειες για ένα καταπληκτικό μνημείο που δυστυχώς όσο το γνωρίζεις τόσο το αγαπάς αλλά και σε «πληγώνει» όταν αντικρίζεις εικόνες που άλλοτε παραπέμπουν σε λατινοαμερικάνικες φαβέλες κι άλλοτε σε προσφυγικούς καταυλισμούς;
