Έφυγε από τη ζωή σήμερα το πρωί ο Δημήτρης Εϊπίδης, εμπνευστής και ιδρυτής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και επί χρόνια διευθυντής του θεσμού, ο άνθρωπος που δημιούργησε το τμήμα Νέοι Ορίζοντες, ανοίγοντας ένα παράθυρο σε ένα σπουδαίο σινεμά που μέχρι τότε ήταν άγνωστο στην Ευρώπη.
Ο Δημήτρης Εϊπίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία και Αμερικανικό Θέατρο στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο, καθώς και Σκηνοθεσία Θεάτρου στην Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών στην Νέα Υόρκη. Ήταν επίσης απόφοιτος της Σχολής Κινηματογράφου του Λονδίνου.
Το 1971 ίδρυσε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Μόντρεαλ, με έμφαση στον νέο κινηματογράφο, το οποίο διηύθυνε επί 14 χρόνια. Μέχρι το 2020 παρέμεινε σύμβουλος και διευθυντής του διεθνούς του προγράμματος. Από το 1988 μέχρι το 2018, ήταν στέλεχος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο, ως υπεύθυνος διεθνούς προγράμματος. Από το 1992 έως το 2005, διηύθυνε το παράλληλο τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, «Νέοι Ορίζοντες».
Το 1999, ίδρυσε το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα, το οποίο διηύθυνε έως το 2016. Από το 1995 έως το 2015, ήταν επίσης διευθυντής προγράμματος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ισλανδίας στο Ρέικιαβικ.
Ο Δημήτρης Εϊπίδης έχει διδάξει Ιστορία Κινηματογράφου και Αισθητική στο Πανεπιστήμιο McGill του Μόντρεαλ, υπήρξε μέλος κριτικών επιτροπών σε πολλά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων του Σαν Σεμπαστιάν, της Κωνσταντινούπολης, της Αβινιόν, της Ιερουσαλήμ, της Μόσχας, της Σεούλ, της Φιλαδέλφειας, του Μπιλμπάο, του Κάρλοβι Βάρι, της Τεργέστης, του Άμστερνταμ, κ.ά.
Το 1999, του απονεμήθηκε το τιμητικό βραβείο της FIPRESCI (Διεθνής Συνομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου) για την ποιότητα και την πρωτοτυπία των προγραμμάτων των «Νέων Οριζόντων» του ΦΚΘ. Τον Απρίλιο του 1993, ο Ιρανός Υπουργός Πολιτισμού του απένειμε στην Τεχεράνη ένα τιμητικό βραβείο σε αναγνώριση της συμβολής του στην προώθηση του ιρανικού κινηματογράφου διεθνώς. Από το 2001, ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Τον Μάιο του 2010, διορίστηκε στη θέση του Διευθυντή του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, από την οποία παραιτήθηκε το 2016.
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και οι άνθρωποί του τον αποχαιρετούν: «Ο Δημήτρης Εϊπίδης μάς δίδαξε πώς να βλέπουμε ντοκιμαντέρ, μάς έδειξε πώς να ανακαλύπτουμε δημιουργούς. Ο κινηματογράφος ήταν η ζωή του. Όμως μέσα από τον χώρο του μύθου, εκείνος ανίχνευε τα δύσκολα θέματα, τις ανθρωποκεντρικές ιστορίες που γεννά η πραγματικότητα. Αυτό το σινεμά υπηρέτησε σε όλο τον κόσμο, στη Θεσσαλονίκη, στο Μόντρεαλ, στο Τορόντο, στο Ρέικιαβικ.(…)
Το 1999, ίδρυσε το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, το αγαπημένο μας φεστιβάλ, το παιδί του, όπως το αποκαλούσε. Έπεισε τους θεατές πως το ντοκιμαντέρ είναι μια σχέση αγάπης και πως ξεπερνά την ίδια την τέχνη του και γίνεται κομμάτι της ζωής μας.
Θα τον θυμόμαστε πάντα μπροστά στην οθόνη, να παρακολουθεί μια ταινία και να μας εξηγεί με πάθος τί είναι αυτό που την κάνει ιδανική για ένα φεστιβάλ, ιδανική για την ψυχή μας. Στους οικείους του εκφράζουμε τα ειλικρινή συλλυπητήριά μας».
Συλλυπητήριο μήνυμα για την απώλεια του Δημήτρη Εϊπίδη, «του εργατικού, συνεπούς δασκάλου της τέχνης του σινεμά», ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά «στην αλλαγή ταυτότητας και τη διεθνοποίηση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης», απέστειλε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη.
Το μήνυμα της υπουργού Πολιτισμού
Ο κόσμος του κινηματογράφου, οι επαγγελματίες του, το κοινό των φεστιβάλ και όσοι συνεργαστήκαμε μαζί του, θρηνούμε την απώλεια του Δημήτρη Εϊπίδη, του εργατικού, συνεπούς δασκάλου της τέχνης του σινεμά. Ο Δημήτρης Εϊπίδης υπήρξε μια διεθνής, εξαιρετικά σεβαστή προσωπικότητα του κινηματογράφου, ως διευθυντής και προγραμματιστής του φεστιβάλ του Μόντρεαλ και υπεύθυνος για τον προγραμματισμό των φεστιβάλ του Τορόντο και του Ρέικιαβικ. Η συμβολή του στην αλλαγή ταυτότητας και τη διεθνοποίηση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ως προγραμματιστής και στη συνέχεια ως Διευθυντής του, ήταν καθοριστική. Το επιδραστικό τμήμα των «Νέων Οριζόντων» σύστησε στο κοινό νέες τάσεις, το αβάν γκαρντ και το ανεξάρτητο σινεμά. Έδωσε χώρο σε φωνές δημιουργών που δεν παρουσιάζονταν πουθενά αλλού στην Ελλάδα.
Πραγματοποίησε προβολές, που έχουν μείνει στην ιστορία του θεσμού ως γεγονότα. Ως δημιουργός του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, είδε την εξέλιξη του σινεμά τεκμηρίωσης και έφτιαξε το κατάλληλο περιβάλλον για την προβολή και την ανάδειξή του. Ο Δημήτρης Εϊπίδης αγάπησε έντονα τον κινηματογράφο και τον στήριξε μέσα από τους θεσμούς. Η απώλειά του θα είναι αισθητή, αλλά το έργο που αφήνει πίσω του είναι μια σπουδαία παρακαταθήκη. Εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους και στους πολλούς φίλους του.
