Έχοντας εξαντλήσει όλα τα θεμιτά και αμφιλεγόμενα μέσα για να ανατρέψει την ήττα του στις κάλπες, ο Ντόναλντ Τραμπ προσφεύγει στον τελευταίο μοχλό πίεσης πριν πέσει γι’ αυτόν η αυλαία: στον αντιπρόεδρό του Μάικ Πενς, ο οποίος θα κληθεί σήμερα να καταμετρήσει τους εκλέκτορες και να ανακοινώσει τον νικητή, ως προεδρεύων κοινής συνεδρίασης των δυο σωμάτων του Κογκρέσου, μια τυπική, τελετουργική διαδικασία που προβλέπεται από το Σύνταγμα.
Όλα αυτά θα γίνουν περίπου το απόγευμα στις 6 (ώρα Ελλάδος) σε κλοιό εξοργισμένων οπαδών του Τραμπ, που ήδη προκάλεσαν επεισόδια από χθες το βράδυ στην πρωτεύουσα, με τους δρόμους κλειστούς γύρω από το Καπιτώλιο, την αστυνομία και την πολιτοφυλακή σε κατάσταση συναγερμού λόγω πληροφοριών περί οπλισμένων διαδηλωτών και μετά από δηλώσεις που αναμένεται να κάνει ο ίδιος ο Τραμπ, παίζοντας το τελευταίο του χαρτί.
Μετά από 50 και πλέον ανεπιτυχείς προσφυγές στα δικαστήρια της χώρας – ομοσπονδιακά και Πολιτειακά – αυτό που ζητάει στην ουσία τώρα ο Τραμπ από τον Πενς είναι να ακυρώσει τις, ήδη επικυρωμένες από τις Πολιτείες, ψήφους των εκλεκτόρων, ακυρώνοντας στην πραγματικότητα και τη λαϊκή ψήφο. Ο Τραμπ υποστηρίζει λανθασμένα ότι ο Πενς έχει την εξουσία να το κάνει, αν και δεν αναφέρεται στο Σύνταγμα ή τη νομοθεσία ότι ο αντιπρόεδρος έχει τέτοια αρμοδιότητα. Παρά τις αφόρητες πιέσεις, σύμβουλοι του Πενς είπαν στο πρακτορείο Reuters ότι ο αντιπρόεδρος σκοπεύει τελικώς να περιοριστεί στον τελετουργικό του ρόλο και να μην παρέμβει στη διαδικασία. «Θα υποστηρίξει τον πρόεδρο», είπαν, «αλλά θα τηρήσει το γράμμα του Συντάγματος».
Σε κάθε περίπτωση, οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι η σημερινή θα είναι μια δύσκολη ημέρα σύγχυσης στο Καπιτώλιο, καθώς εκτός από την αγωνία του Πενς, υπάρχουν Ρεπουμπλικανοί σύμμαχοι του Τραμπ και στη Βουλή και στη Γερουσία, που αναμένεται να αμφισβητήσουν τη νίκη του Τζο Μπάιντεν, καθυστερώντας με μάταιες επί της ουσίας ψηφοφορίες, την έκβαση της διαδικασίας.
Η διαδικασία
Τι ακριβώς θα γίνει σήμερα; Η επίσημη καταμέτρηση από το Κογκρέσο των ψήφων των εκλεκτόρων, ως μέρος της εκλογικής διαδικασίας που προβλέπει το Σύνταγμα. Ο αντιπρόεδρος της χώρας έχει τον ρόλο του προεδρεύοντος της τελετουργικής συνεδρίασης, διαβάζοντας τις ψήφους και ανακοινώνοντας στη χώρα τον νικητή των εκλογών.
Το Κολέγιο των Εκλεκτόρων ψήφισε επισήμως πριν τρεις εβδομάδες, επικυρώνοντας τη νίκη στον Τζο Μπάιντεν. Αλλά, σύμφωνα με το Σύνταγμα, πρέπει να γίνει ακόμα ένα βήμα πριν οριστικοποιηθεί το αποτέλεσμα: η επικύρωσή του από το Κογκρέσο, που γίνεται σε κοινή συνεδρίαση των δυο σωμάτων από τον πρόεδρο της Γερουσίας, δηλαδή τον αντιπρόεδρο της χώρας.
Οι φάκελοι με τις ψήφους μεταφέρονται στο Καπιτώλιο σε δυο σφραγισμένα κιβώτια από μαόνι και ο αντιπρόεδρος προΐσταται της διαδικασίας, στη διάρκεια της οποίας επιβεβαιώνεται η αυθεντικότητά τους και κηρύσσεται ο νικητής. Η διαδικασία δεν είναι πάντα ευχάριστη για τους αντιπροέδρους. Το 1961, ο τότε αντιπρόεδρος Ριτσαρντ Νίξον, έχοντας χάσει τις εκλογές από τον Τζον Φ. Κένεντι υποχρεώθηκε να ανακοινώσει τη νίκη του αντιπάλου του. Όπως και 40 χρόνια αργότερα, ο Αλ Γκορ ανακοίνωσε τη νίκη του δικού του αντιπάλου Τζορτζ Μπους Τζούνιορ, μετά από την περιπετειώδη καταμέτρηση στη Φλόριντα. Και το 2017, ο Τζο Μπάιντεν, τότε αντιπρόεδρος στη κυβέρνηση Ομπάμα, επικύρωσε επίσημα τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ.
Οι απέλπιδες προσπάθειες των Ρεπουμπλικανών
Σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο του 1887, η διευθέτηση διαφωνιών για την επικύρωση των ψήφων εξαρτάται από το Κογκρέσο. Εάν έστω κι ένα μέλος της Βουλής ή της Γερουσίας αμφισβητήσει αποτελέσματα μιας Πολιτείας, η ένσταση πρέπει να συζητηθεί, αναστέλλοντας άμεσα τη διαδικασία της καταμέτρησης. Η συζήτηση αυτή γίνεται ανά σώμα, ανάλογα με το ποιος την καταθέτει, γερουσιαστής ή βουλευτής και δεν μπορεί να διαρκέσει πάνω από δυο ώρες. Η ένσταση αποφασίζεται με ψηφοφορία του σώματος και με απλή πλειοψηφία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Ρεπουμπλικανοί σχεδιάζουν να επιβάλουν τρεις τέτοιες ψηφοφορίες, αμφισβητώντας τα αποτελέσματα σε τουλάχιστον έξι Πολιτείες. Πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να καθυστερήσουν τη διαδικασία 10 έως 12 ώρες.
