Η τοποθέτηση του Ηλία Λυγερού, εκ μέρους των “Ενεργών Πολιτών”, στη συζήτηση του δημοτικού συμβουλίου Ηρακλείου για τον προϋπολογισμό του 2021:
Προϋπολογισμός 2021 της Δημοτικής αρχής
Ένα όνειρο τρελό, όνειρο απατηλό
Καλή χρονιά , με υγεία , παραγωγική , με αποκατάσταση της δημοκρατικής ευταξίας , ελεύθερο
Η συζήτηση για τον προϋπολογισμό του 2021 γίνεται κάπως καθυστερημένα και ακολουθεί τις αποφάσεις τελών και τεχνικού προγράμματος. Οι αποφάσεις αυτές φέρουν την σφραγίδα της πλειοψηφίας του εκλεγμένου Δημοτικού Συμβουλίου . Ταυτόχρονα πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτή η διαδικασία ανέδειξε μερικά πολύ σημαντικά πράγματα .Οι δυνάμεις της πλειοψηφίας βρήκαν δυνατότητα υπέρβασης διαφωνιών και με κριτήριο τις σύγχρονες ανάγκες δημοτών και δήμου συμφώνησαν στα τρία κύρια θέματα που προηγήθηκαν της σημερινής συζήτησης ( τέλη και τεχνικό πρόγραμμα)
Οι μειοψηφικές δυνάμεις που αποτελούν τη δημοτική αρχή δεν είδαν με καλό μάτι αυτή την κίνηση και προσπάθησαν με πολλούς τρόπους, λιγότερο ή περισσότερο εμφανείς να βάλουν εμπόδια και καταργήσεις στις προτάσεις αυτές
Οι προτάσεις αυτές , τελικά ψηφίστηκαν και έγιναν αποφάσεις και πάνω σε αυτές «πατάει» το σχέδιο προϋπολογισμού που συζητάμε σήμερα.
Αν ανατρέξομε ένα χρόνο πριν ( τέλη 2019 ), μια παρόμοια διαδικασία είχε συντελεστεί . Με λογική συναίνεσης και δημιουργίας , πάλι το δημοτικό συμβούλιο ( η πλειοψηφία του δηλαδή ) προχώρησε και ολοκλήρωσε την σημαντική διαδικασία προσδιορισμού τελών και ψήφισης προγράμματος έργων και προϋπολογισμού.
Όμως, όπως φάνηκε και στην πορεία του χρόνου η λογική της συναίνεσης για την δημοτική αρχή άρχισε και τελείωσε την ημέρα ψήφισης του προϋπολογισμού
Από την επόμενη της έγκρισης του προϋπολογισμού μέσω της διορισμένης αριθμητικά σύνθεσης της οικονομικής επιτροπής η δημοτική αρχή , άρχισε το γαϊτανάκι των αναμορφώσεων και των τροποποιήσεων τεχνικού προγράμματος και προϋπολογισμού σε σημείο που το τελικά εφαρμοζόμενο πρόγραμμα να είναι εντελώς διαφορετικό όπως επίσης και ο προϋπολογισμός .
Αξίζει να εξεταστεί με λεπτομέρεια αυτή η ενέργεια , διότι πάνω από όλα είναι ενδεικτική των αληθινών προθέσεων της δημοτικής αρχής. Οι τροποποιήσεις και αναμορφώσεις είχαν δύο κυρίως στόχους
Να μην προωθηθεί και να μην υλοποιηθεί στην ουσία καμία πρόταση της αντιπολίτευσης
Μέσα από τις πολλές μεγαλόσχημες εξαγγελίες τους και αποφάσεις της οικονομική επιτροπής να δημιουργηθούν τετελεσμένα στο τεχνικό πρόγραμμα ώστε να αφαιρέσουν η να μειώσουν στο ελάχιστο την δυνατότητα προτάσεων της αντιπολίτευσης για το πρόγραμμα του 2021. Δυστυχώς όμως για αυτούς και τα εκατομμύρια των εξαγγελιών , των διαφημίσεων και της εικονικής πραγματικότητας που δημιουργούν , τις δεσμεύσεις πιστώσεων που έκαναν , ήρθε και η πραγματικότητα του τεχνικού προγράμματος που δεν χωρούσε ούτε τις εξαγγελίες ούτε και τα εκατομμύρια , προσγειώνοντας τα σε μερικές δεκάδες χιλιάδες . Όμως υπάρχει και μία λεπτομέρεια που πρέπει να σημειωθεί και η οποία έχει την αξία της . Κάποια πρόταση της αντιπολίτευσης το τεχνικό πρόγραμμα, θεωρήθηκε στοιχείο απόρριψης διότι υπήρχε δέσμευση πίστωσης για το 2021 . Το ότι δεκάδες δεσμεύσεις πιστώσεων που είχε κάνει η ίδια η δημοτική αρχή για το 2021 δεν αναφέρονται στο τεχνικό πρόγραμμα και τον προϋπολογισμό αυτό άραγε δεν στοιχειοθετεί λόγο απόρριψης ; Ναι ή όχι ή μήπως έχετε και εφαρμόζεται δύο μέτρα και δύο σταθμά
Πίσω όμως από όλα αυτά ευδιάκριτα πρόβαλε η μεγάλη εικόνα που δεν είναι άλλη από την έλλειψη διάθεσης συναίνεσης , σύγκλισης . Η λογική τους ήταν και δυστυχώς συνεχίζει να είναι η προσπάθεια επιβολής της μειοψηφίας στην πλειοψηφία αξιοποιώντας κάθε νομική παρέμβαση που τους έδωσε η κυβέρνηση της ΝΔ ,αλλοιώνοντας στην ουσία το εκλογικό αποτέλεσμα ,
αποδεικνυόμενη καλός και άριστος μαθητής της και στην φιλοσοφία της αλλά και στην εφαρμογή. Κι εδώ οι ευθύνες είναι ατομικές και γενικές και μας ακολουθούν.
Μέχρι που διατυπώθηκε και ανοικτά ότι , η δημοτική αρχή του 24% έπρεπε να έχει το 60% των εδρών . Μας συγχωρείται αλλά με τέτοιες λογικές δημοκρατίας δεν μπορούμε να συναντηθούμε ποτέ. Οι κόσμοι μας είναι διαφορετικοί .
Ας δούμε όμως και από μία άλλη πλευρά τα θέματα των έργων , από αυτή του εκσυγχρονισμού , της αναπτυξιακής πορείας , της κοινωνικής παρέμβασης του δήμου , της παραγωγικότητας
Τι προβάλλουν ; Ότι αλλάζει η πόλη και η καθημερινότητα από τις παρεμβάσεις της Δημοτικής αρχής. Είναι όμως έτσι ή και αυτό είναι μέρος της εικονικής πραγματικότητας που προβάλλουν και σε ποσότητα .
Την χρονιά που πέρασε είχαμε τις «μεγάλες» επιτυχίες της δημοτικής αρχής
Το Καπετανάκειο , νέο έργο πολυετούς κατασκευής με σοβαρά λειτουργικά προβλήματα από την πρώτη ημέρα λειτουργίας
Το έργο στο κόλπο του Δερματά που δεν τελείωσε και μάλιστα ο δήμος πλήρωσε ή θα πληρώσει αρκετά χρήματα
Το έργο Ιδης – Δικαιοσύνης που δεν τελείωσε και έχει μακρύ δρόμο και επιβάρυνση για την ολοκλήρωση του
Το έργο της δημοπράτησης της Ακαδημίας που λόγω ελλείψεων αδειών , επιλογών και όρων κατακρίθηκε από όλους και ανακλήθηκε
Η πολλαπλή εξαγγελία για τα έργα ανάπλασης στην πλατεία Ελευθερίας έδωσε την θέση της στη προκήρυξη μελέτης αρχιτεκτονικού διαγωνισμού με μεγάλη χρονική καθυστέρηση..
Η μελέτη αξιοποίησης του μεγάλου Κοθρή ξεχάστηκε οι πιστώσεις χρησιμοποιήθηκαν αλλού και τις μεγάλες εξαγγελίες της άμεσης δημοπράτησης, ακολούθησε η προσπάθεια να χρηματοδοτηθεί η μελέτη από Περιφερειακό πρόγραμμα που ακόμα περιμένει έγκριση …..
Η ΒΑΑ καταναλώσει χρήματα μόνο για ενημερωτικά και προπαγανδιστικά δρόμενα . Α μια και το αναφερόμαστε και σε αυτό . Η τελεσίδικη απόφαση του ΣΤΕ ( που εκτός των άλλων κατακρίνει διοικητικές πράξεις που οδήγησαν στην μη εφαρμογή της αρχικής απόφασης ) πως θα εφαρμοστεί γιατί αν μη τι άλλο επηρεάζει και το ΒΑΑ
Ασφαλτοστρώσεις , τσιμεντοστρώσεις που έχουν δημοπρατηθεί από τριετίας και πλέον, δεν έχουν αποπερατωθεί ακόμα ( προς δόξα της αποτελεσματικότητας ) και , έργα αναπλάσεων είτε είναι κολλημένα είτε εκτελούνται με πολύ βραδείς ρυθμούς…..
Θα σταματήσω τις αναφορές εδώ γιατί ο κατάλογος είναι πολύ μεγάλος και καλό θα ήταν το Δημοτικό Συμβούλιο να συζητήσει συνολικά για αυτό το θέμα αλλά και για το σύνολο Δήμου και εταιρειών και να αποφασίσει για τι αύριο της πόλης των δημοτών
Όμως εκτός από τα έργα καλό θα είναι να δούμε λίγο και ζητήματα κοινωνικής πολιτικής και αποτελεσματικότητας των παρεμβάσεων. Οι δήμοι οφείλουν αυτοτελώς με δικά τους μέσα και δράσεις να προσφέρουν κοινωνική αλληλεγγύη και υποστήριξη στις αδύνατες κοινωνικά ομάδες και μειονότητες. Δεν μπορούν και δεν πρέπει να παραμένουν στην υλοποίηση κεντρικών σχεδίων και δράσεων. Αυτό μπορεί να είναι απαραίτητο αλλά δεν μπορεί να περιορίζεται εκεί. Το τέλος της πανδημίας με τις οικονομικές επιπτώσεις που δημιούργησε επιπλέον θα αναδείξει ξανά το μέγεθος της ανάγκης για κοινωνική δράση υποστήριξη του δήμου. Η Τρίτη ηλικία , ο πολλαπλασιασμός των αστέγων , η μεγέθυνση του αριθμού των οικογενειών που διαβιούν κάτω από το επίπεδο της φτώχειας διαμορφώνουν την ανάγκη η ΤΑ να βρεθεί δίπλα τους με υποδομές, απασχόληση , οικονομική στήριξη και κάλυψη των ελάχιστων αναγκών . Εμείς και μέσα από τις προτάσεις του τεχνικού προγράμματος διατυπώσαμε προτάσεις που πρέπει άμεσα να ξεκινήσει η διαδικασία προετοιμασίας της υλοποίησης τους . Δυστυχώς αυτά τα επισημάναμε και πέρσι. Αλλά δεν προχώρησε έτσι όπως έπρεπε τίποτε και προστέθηκαν τα νεα προβλήματα λόγω κορωνοιού . Και δεν μπορεί να θεωρηθεί κοινωνική δαπάνη τα 2400 ευρώ ( κωδ. 6733 ) που ξόδεψε ο προϋπολογισμός του 2020 για βοήθεια σε άπορους δημότες .
Σήμερα έχομε και τα πραγματικά στοιχεία για την υλοποίηση του 2020 . Για πολλά χρόνια τώρα οι προϋπολογισμοί των 230 – 240 εκατομμυρίων που εξαγγέλλονται στο τέλος αποδεικνύεται ότι μετά βίας υλοποιούνται σε ποσοστό 35 – 40% . Μάλιστα ο προϋπολογισμός δαπανών του 2020 κλείνει στο 30,5 % και των εσόδων του 2020 στο 26,55 % , δηλαδή γύρω στα 70 εκατ. Αναρωτηθείτε τώρα όλοι πως με αυτή την δυναμική που παρουσιάζει ο Δήμος θα κάνει σε δύο χρόνια ασφαλτοστρώσεις αξίας δημοπράτησης 65 εκατομμυρίων σύμφωνα με σημερινές δηλώσεις του αντιδημάρχου.
Δηλαδή με τις προβλεπόμενες πιστώσεις στο σχέδιο 2021 του 1.000.000 πόσα χρόνια απαιτούνται να υλοποιηθούν ; Η με την παραγωγή τεχνικού ‘έργου συνολικά της τάξης των 4,3 εκατομμυρίων σε τι χρόνια υλοποίησης αναφερόμαστε ;
Όμως πέρα και πίσω από όλα αυτά οι αριθμοί έχουν πολλές αναγνώσεις και πρέπει να δούμε πίσω από αυτούς. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αύξηση των ανελαστικών δαπανών που σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι απασχολούνται ( και αυτό δεν είναι κακό ) . Φαίνεται όμως αυτό και στην παραγωγή έργου ή στην αύξηση υπηρεσιών προς τους δημότες. Σίγουρα όχι . Άρα γεννιέται η ανάγκη για μια ριζική ανασυγκρότηση του μηχανισμού και κυρίως μέσα από ψηφιοποίηση παρεχόμενων υπηρεσιών ο μηχανισμός του δήμου να είναι πιο παραγωγικός και ευέλικτος. Η έξυπνη πόλη πρέπει να γίνει έξυπνη συνολικά και ως προς την συγκρότηση και ως προς την απόδοση και ως προς ως προς την εξυπηρέτηση του Δημότη.
Χρειάζεται λοιπόν μια διπλή προσπάθεια εσωτερική ο δήμος να αναλάβει την προσπάθεια να υπερβεί τα παραπάνω και μία πίεση ή και νομοθετική πρόταση ενός νέου μοντέλου σύνταξης δημοτικών προϋπολογισμών .
Επίσης μιας και αναφερόμαστε σε κεντρικά θέματα αξίζει να αναφερθούν μερικά χρονίζοντα θέματα στην σχέση ΤΑ και κεντρικού κράτους ,
Α. η μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς τους απαραίτητους πόρους υλοποίησης δεν βοηθά ούτε την υλοποίηση και λειτουργία αυτών των αρμοδιοτήτων ούτε την λειτουργία της δημοτικής μηχανής.
Β. Η συνεχής μείωση των δαπανών για την ΤΑ ιδιαίτερα από το ΠΔΕ δυσκολεύει την υλοποίηση αναπτυξιακού ρόλου
Γ. Η οικονομική σχέση Α και Β βαθμού ΤΑ πρέπει να αντικατασταθεί από μια σχέση ισότιμης συμμετοχής ευθύνης κατανομής και αυτοτελούς διαχείρισης .
Δ . η σχέση κεντρικού κράτους και ΤΑ δεν μπορεί να στηρίζεται στην λογική ισχυροποίησης της κεντρικής εξουσίας και κυρίως της κυβέρνησης που αυτή αποφασίζει για την αυτοδιοίκηση και επιβάλλει υλοποίηση αποφάσεων της από τους Δήμους ( πχ Σκουπίδια – διαχείριση )
Ε. Η ΤΑ δεν έχει ανάγκη από νομοθετικές παρεμβάσεις που στραγγαλίζουν την δημοκρατία και το εκλογικό αποτέλεσμα. Οι σημερινοί θιασώτες αυτών των μέτρων σύντομα θα αντιληφθούν ότι έτσι ούτε αυτοδιοίκηση είμαστε πολύ δε περισσότερο τοπική και κυρίως δεν προσφέρομε στην δημοκρατία.
Στ. Το παρατηρητήριο και η λειτουργία του. Το κράτος έχει καθιερώσει πολλές δικλείδες ελέγχου για την αυτοδιοίκηση. Η επιπλέον του παρατηρητηρίου μάλλον μνημονιακές δεσμεύσεις εξυπηρετεί παρά ελεγκτικές διαδικασίες.
Κλείνοντας να αναφερθούμε και στο σχέδιο προϋπολογισμού του 2021
Η συγκρότηση του έγινε ακολουθώντας την πεπατημένη
ΕΣΟΔΑ 234.601.218,05
ΕΞΟΔΑ 234.601.218,05
ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΜΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ 99.833.540 ,37 ΕΚΑΤΟΜΎΡΙΑ
Δηλαδή το «ταβάνι» πραγματικών εσόδων είναι 134.767.678 αν δε αφαιρέσομε και τις καταθέσεις του Δήμου στη τράπεζα 47.842.059 προκύπτει πραγματικές δυνατότητες εσόδων 86.925 619 ( ούτε αυτό υλοποιείτε ) Αφαιρώντας δε και τα 15 περίπου εκατομμύρια που είναι έσοδα υπέρ τρίτων τότε προκύπτει ένα ποσό 74 εκατομμύρια πραγματικά έσοδα
Άρα και οι δυνατότητες εξόδων αντίστοιχα θα είναι 74 – 75 εκατομμύρια αφαιρώντας δε τις λειτουργικές δαπάνες που είναι 55.000.000 μένουν 20 – 21 εκατομμύρια για τεχνικά έργα – συντηρήσεις – μελέτες – πάγια – επενδύσεις – προγραμματικές συμβάσεις κλπ
Αντιλαμβάνεται κάποιος , εύκολα γιατί κολλάει το σύστημα .
Και το ερώτημα είναι αν μπορεί η σημερινή δημοτική αρχή να δώσει μία άλλη ώθηση σε αυτό το σύστημα .
Η απάντηση είναι ένα καθαρό ΟΧΙ και αυτό έχει διαφανεί στο 6-7 χρόνια που είναι στο τιμόνι του Δήμου . Και δεν μπορεί , γιατί αυτό δείχνει η εξαετία αλλά και δεν θέλει γιατί αυτό δείχνουν οι επιλογές της και καθαρό σφιχταγκάλιασμα με τις νομοθετικές ρυθμίσεις της ΝΔ.
Για όλους τους παραπάνω λόγους οι ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ψηφίζουν κατά στον προτεινόμενο προϋπολογισμό.
