Τα πρωτοχρονιάτικα μαντέματα των Κρητικών είναι πολλά. Αφορούν κυρίως την έκβαση της σοδειάς για τη νέα χρονιά , το φύλλο του παιδιού που θα γεννηθεί, το γάμο και τον υποψήφιο γαμπρό.
Η ΣΠΛΑΧΝΟΣΚΟΠΙΑ. Βάζουν στα κάρβουνα ανοιγμένο το νεφρό από το χοίρο των Χριστουγέννων, αλλά όχι εντελώς χωρισμένο. Αν ανοίξει, το μωρό που θα γεννηθεί και που μελετούν θα είναι αγόρι. Αν κλείσει θα είναι κορίτσι.
Η ΛΕΚΑΝΟΜΑΝΤΕΙΑ. Σε πήλινη λεκάνη βάζουν νερό και αλάτι. Πριν αλλάξει ο χρόνος η κοπελιά παίρνει το λίχνο, τον βάζει από πάνω, κοιτάζει μέσα για να δει ποιον άντρα θα παντρευτεί.
ΟΝΕΙΡΟΜΑΝΤΕΙΑ. Οι κοπέλες προσπαθούν να προκαλέσουν όνειρα, επικαλούμενες το Γενάρη ( Ε Γενάρη καλαντάρη…) και πιστεύουν ότι θα δουν αυτόν του θα παντρευτούν.
ΤΕΦΡΟΣΚΟΠΙΑ. Πριν ανάψουν τη φωτιά το πρωί της Πρωτοχρονιάς, παρατηρούν τις στάχτες του τζακιού. Αν έχει πάνω γράμματα, αν έχει κάρβουνα, αν έχει σχέδια. Μια ομαλή επιφάνεια μαρτυρεί μια καλή χρονιά.
Το καλό που θα κάνεις την Αρχιχρονιά θα το βρεις παραπάνω όσες οι μέρες του χρόνου.
Πολλές οι προλήψεις τη μέρα της Πρωτοχρονιάς και αναφέρονται εδώ μόνο μερικές…
–Τα ρούχα να είναι καινούρια, αφόρετα αλλά αν δεν έχεις να είναι καθαρά και φρεσκοπλυμένα
-Μη σε βρει ο καινούριος χρόνος με χρέη.
-Το παιδί που θα κάμει ποδαρικό καλό είναι να είναι αρσενικό αλλά οπωσδήποτε να μην είναι ορφανό.
-Μη φας πικρό και μην πεις πικρή , κακιά, στενάχωρη κουβέντα.
-Φάε γλυκό ή μέλι να μπει γλυκά ο χρόνος.
-Πέτρωσε τη σκούπα , μη σκουπίσεις καθόλου για να μη φύγουν τα καλά μαζί με τα σκουπίδια.
-Μη δανείσεις τίποτα και μη δανειστείς.
-Φάε ρόδι να πληθύνουν τα καλά στο σπίτι.
-Τα καλοχερίδια τυλίγονται σε άσπρες πετσέτες και το ψωμί γίνεται με λευκό αλεύρι.
