Μεσημέρι της 3ης Σεπτεμβρίου 1974, 46 χρόνια πίσω. Ο Ανδρέας Παπανδρέου στον ημιώροφο του ξενοδοχείου “King George” ανακοινώνει την ίδρυση του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος και δίνει στη δημοσιότητα την ιδρυτική διακήρυξη. Σχεδόν ένα μήνα πριν, στις 6 Αυγούστου 1974 στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, είχε συγκληθεί το Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΚ που αποφάσισε την αυτοδιάλυσή του. Στις 16 Αυγούστου ο Ανδρέας Παπανδρέου επέστρεφε στην Ελλάδα και δήλωνε: “Πρέπει να θέσουμε τέρμα στην εξάρτηση από το Πεντάγωνο των HΠA και από το NATΟ”.
Είναι τα πρώτα βήματα ενός κινήματος που ξεκίνησε με ρομαντικές διακηρύξεις και επαναστατικές διαθέσεις. Ο Ανδρέας Παπανδρέου και οι πρώτοι συνεργάτες του μιλούσαν για την Ελλάδα που ανήκει στους Έλληνες, για εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία. Διακήρυτταν τον «τρίτο δρόμο για το σοσιαλισμό». Τότε που ο Ανδρέας έλεγε ότι «κάθε εξουσία πηγάζει από το Λαό, εκφράζει το Λαό και υπηρετεί το Λαό. Η κοινωνική, οικονομική και πολιτική δομή της δύναμης στη χώρα μας διαρθρώνεται με τρόπο που να αποκλείει την παραβίαση της λαϊκής θέλησης με οποιοδήποτε τρόπο.»
Τότε ήταν η 3η Σεπτέμβρη του 1974. Εποχή τόσο μακρινή, όχι απλά χρονικά, αλλά πολιτικά για ένα κόμμα, που ξεκίνησε σαν απελευθερωτικό δημοκρατικό κίνημα και κατέληξε σε καθεστωτικό κόμμα, ο αρχηγός του οποίου σήμερα φωνάζει στη βουλή να ψηφίζουν ακόμη και αδιάβαστα οι βουλευτές τα μνημόνια της καταστροφής «πριν ανοίξουν οι αγορές της Ασίας και μας βρουν χωρίς να έχουμε κάνει τη δουλειά μας», όπως έλεγε ο Ε. Βενιζέλος στη βουλή – χτυπώντας τα χέρια του στο υπουργικό έδρανο- την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2012, τη βραδιά της ψήφισης του δεύτερου μνημονίου…
Το ΠΑΣΟΚ , με ηγέτη τον γιό του ιδρυτή του, έφερε τα μνημόνια και εκχώρησε την εθνική ανεξαρτησία στο ΔΝΤ, την ΕΕ και τους δανειστές, ενώ έγινε το δεκανίνι της ΝΔ και συρρικνώθηκε στο 4-5% με την προεδρία του Ε. Βενιζέλου. Τότε ήθελε να βάλει “τη δεξιά στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας”. Σήμερα είναι δεδομένο ότι με την “ορκισμένη αντίπαλο” ξεπούλησε την Ελλάδα στην τρόικα, την ΕΕ και το ΔΝΤ, ουσιαστικά παραχώρησε την εθνική ανεξαρτησία και την πολιτική αυτονομία της χώρας, ευτέλισε τον άνθρωπο, κατέστρεψε τις επόμενες γενιές…
Τότε μιλούσε για άλλα πράγματα. Ρομαντικά, επαναστατικά, συγκίνησε τον Έλληνα. Ίσως η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία σήμανε και το τέλος της ρομαντικής του εποχής…
Σήμερα η μακρινή εκείνη περίοδος είναι ανάμνηση που προκαλεί θλίψη στους πραγματικούς Πασοκτζήδες, εκείνους που δεν εντάχθηκαν στις κλαδικές για να αναλάβουν αξιώματα, μισθούς, διορισμούς και ρουσφέτια…
Ήταν μια εποχή που δεν χωρούσε ιδιοτέλειες και προσωπικές ωφέλειες. Όλα αυτά άλλαξαν στη διάρκεια των επόμενων δεκαετιών…
Γι αυτούς τους ανθρώπους, που από την ψυχή τους πίστεψαν το όραμα και ουδέποτε έκαναν συναλλαγή για να εξασφαλίσουν κέρδος, παρουσιάζουμε το κείμενο της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη, όπως το διάβασε ο Ανδρέας Παπανδρέου στο ξενοδοχείο «King George», μια μέρα σαν σήμερα. Σ’εκείνους που πίστεψαν απ” την ψυχή τους την αναφορά του Ανδρέα, στη διακήρυξη:
«Βασικός κυρίαρχος στόχος του Κινήματος είναι η δημιουργία πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας, πολιτείας ταγμένης στην προστασία του έθνους και στην υπηρεσία του λαού. Η εθνική ανεξαρτησία είναι αναπόσπαστα δεμένη με τη λαϊκή κυριαρχία, με τη δημοκρατία σε κάθε φάση της ζωής του τόπου, με την ενεργό συμμετοχή του πολίτη σ” όλες τις αποφάσεις που τον αφορούν. Μα είναι ταυτόχρονα συνυφασμένη με την απαλλαγή της οικονομίας μας από τον έλεγχο του ξένου μονοπωλιακού και ντόπιου μεταπρατικού κεφαλαίου που διαμορφώνει την οικονομική, την κοινωνική, την πολιτική και την πολιτιστική μας πορεία σύμφωνα με τα συμφέροντα όχι του λαού αλλά της οικονομικής ολιγαρχίας».
«Η τραγωδία της Κύπρου καθώς και οι κίνδυνοι που έχουν προκύψει για το έθνος, τόσο από την αδίστακτη επεκτατική πολιτική του Πενταγώνου στα πλαίσια του ΝΑΤΟ όσο και από την προσπάθεια της αμερικανοκίνητης χούντας να μετατραπούν οι ένοπλες δυνάμεις μας αποκλειστικά σε όργανο αστυνόμευσης του Ελληνικού χώρου, κυριαρχούν στη σκέψη κάθε Έλληνα. Όμως η ενότητα του λαού στην απόφασή του να αντιμετωπίσει ανυποχώρητα τον εξωτερικό κίνδυνο δικαιώνει την απραξία της κυβέρνησης σε τρεις κρίσιμους τομείς: την τιμωρία των ενόχων της επταετίας, της σφαγής του Πολυτεχνείου και της Κυπριακής τραγωδίας, την κάθαρση του κρατικού μηχανισμού και την πλέρια αποκατάσταση των θυμάτων της κατοχής. Είναι βαθιά η ανησυχία του Ελληνικού λαού γιατί οι επαγγελίες της κυβέρνησης για την αποκατάσταση ομαλής πολιτικής ζωής θα αποτελέσουν λόγια κενά περιεχομένου αν δεν συνοδευτούν – το γρηγορότερο δυνατό από την τιμωρία, την κάθαρση και την αποκατάσταση. Λέγεται ότι δεν ήρθε η ώρα. Ότι τώρα παρέχει το εθνικό θέμα. Μα το επιχείρημα δεν ευσταθεί. Πως είναι δυνατό να παραμένουν σε θέσεις κρίσιμες για το έθνος εκείνοι που ευθύνονται για την εθνική συμφορά; Ακριβώς γιατί η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα σε αποφασιστική καμπή, ακριβώς γι” αυτό το λόγο, πρέπει να προχωρήσουμε με θάρρος στην τιμωρία, την κάθαρση και την αποκατάσταση. Για να προστατέψουμε το έθνος, για να ανοίξουμε τον δρόμο που οδηγεί στην αδέσμευτη λαϊκή κυριαρχία και τη δημοκρατία.
Σ” αυτά τα πλαίσια πρέπει να ερμηνευτεί και η δικά μας απόφαση να προχωρήσουμε σήμερα σε μια πολιτική πράξη, στη διακήρυξη των βασικών αρχών και στόχων ενός νέου πολιτικού Κινήματος, του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος. Μόνο με την ενεργό πολιτική παρουσία των πολιτών, απ” άκρου εις άκρο της Ελλάδας, θα εξασφαλιστούν τόσο η εθνική μας ανεξαρτησία όσο και η λαϊκή κυριαρχία. Ήρθε η ώρα να περάσουμε από την παθητική αναμονή στην ενεργό λαϊκή παρουσία για τη διαμόρφωση του μέλλοντος της χώρας μας.
Η ρίζα της συμφοράς βρίσκεται στην εξάρτηση της Πατρίδας μας. Τα επτά μεσαιωνικά χρόνια που πέρασαν με τη στυγνή στρατιωτική δικτατορία και η τραγωδία της Κύπρου δεν αποτελούν παρά μια ιδιαίτερα σκληρή έκφραση της εξάρτησης της Ελλάδας από το ιμπεριαλιστικό κατεστημένο των Η.Π.Α. και ΝΑΤΟ. Μεταβλήθηκε η Ελλάδα σε προχωρημένο πυρηνικό φυλάκιο του Πενταγώνου για να εξυπηρετηθούν πιο αποτελεσματικά τα στρατιωτικά και οικονομικά συμφέροντα των μεγάλων μονοπωλίων. Διαβρώθηκε ο κρατικός μηχανισμός, οι ένοπλες δυνάμεις, τα κόμματα, ο συνδικαλισμός, η Πολιτική ηγεσία του τόπου έτσι ώστε να καταστεί δυνατή η επιβολή ξενοκίνητης στρατιωτικής δικτατορίας, όταν αυτό κρίθηκε πως συνέφερε την Ουάσιγκτον. Επιβλήθηκε η στρατιωτική δικτατορία για να ανακοπεί η πορεία του λαού μας προς τη λαϊκή κυριαρχία και την εθνική ανεξαρτησία. Προκλήθηκε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου και ακολούθησε η βάναυση τουρκική εισβολή στην Κύπρο, για να διχοτομηθεί η μεγαλόνησος και να αποτελέσει τελικά ένα νέο στρατιωτικό ορμητήριο των Η.Π.Α. και του ΝΑΤΟ στην ανατολική Μεσόγειο.
Μεταβλήθηκε η πατρίδα μας σε ξέφραγο αμπέλι, για να διαβρωθεί η οικονομία μας από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις των Η.Π.Α. και της Δύσης με τη συνεργασία πάντα του ντόπιου μεταπρατικού κεφαλαίου. Για να μαραθεί η ελληνική ύπαιθρος, για να μην αποδίδει ο ιδρώτας του αγρότη, για να συνεχιστεί η μετανάστευση, η προσφορά φτηνής εργασίας στην Πρωτεύουσα, μα και στην ξενιτιά, την Ευρώπη, την Αυστραλία, τον Καναδά.
Η πορεία προς την υποτέλεια, την υπονόμευση των εθνικών μας συμφερόντων, τη διάβρωση της λαϊκής κυριαρχίας, τον οικονομικό μαρασμό και την εκμετάλλευση του Έλληνα εργαζομένου πρέπει να ανακοπεί. Αντίθετα, πρέπει να προχωρήσουμε με θάρρος και αποφασιστικότητα στη θεμελίωση μιας νέας Ελλάδας.
Ανακοινώνουμε σήμερα την εκκίνηση ενός νέου πολιτικού κινήματος που πιστεύουμε ότι εκφράζει τους πόθους και τις ανάγκες του απλού Έλληνα, ενός Κινήματος που να ανήκει στον αγρότη, τον εργάτη, τον βιοτέχνη, τον μισθωτό, τον υπάλληλο, στην θαρραλέα και φωτισμένη νεολαία μας. Τους καλούμε να πυκνώσουν τις τάξεις τους. Να στελεχώσουν και να συμμετάσχουν στην κατεύθυνση ενός Κινήματος που θα προωθήσει ταυτόχρονα την εθνική μας ανεξαρτησία, τη λαϊκή κυριαρχία, την κοινωνική απελευθέρωση και τη δημοκρατία σ” όλες τις φάσεις της δημόσιας ζωής.
Βασικός κυρίαρχος στόχος του Κινήματος είναι η δημιουργία πολιτείας απαλλαγμένης από έλεγχο ή επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας, πολιτείας ταγμένης στην προστασία του έθνους και στην υπηρεσία του λαού. Η εθνική ανεξαρτησία είναι αναπόσπαστα δεμένη με τη λαϊκή κυριαρχία, με τη δημοκρατία σε κάθε φάση της ζωής του τόπου, με την ενεργό συμμετοχή του πολίτη σ” όλες τις αποφάσεις που τον αφορούν. Μα είναι ταυτόχρονα συνυφασμένη με την απαλλαγή της οικονομίας μας από τον έλεγχο του ξένου μονοπωλιακού και ντόπιου μεταπρατικού κεφαλαίου που διαμορφώνει την οικονομική, την κοινωνική, την πολιτική και την πολιτιστική μας πορεία σύμφωνα με τα συμφέροντα όχι του λαού αλλά της οικονομικής ολιγαρχίας. Και βέβαια πρέπει η Ελλάδα να αποχωρήσει και από το στρατιωτικό και από το πολιτικό ΝΑΤΟ. Και βέβαια πρέπει να ακυρωθούν όλες οι διμερείς συμφωνίες που έχουν επιτρέψει στο Πεντάγωνο να μετατρέψει την Ελλάδα σε ορμητήριο για την προώθηση της επεκτατικής του πολιτικής.
Μα πίσω από το ΝΑΤΟ, πίσω από τις αμερικανικές βάσεις είναι οι μονοπωλιακές, πολυεθνικές επιχειρήσεις και τα ντόπια υποκατάστατά τους. Γι” αυτό η κοινωνική απελευθέρωση, ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός, αποτελεί τον θεμέλιο λίθο του Κινήματος μας. Για να απολαμβάνει ο αγρότης το προϊόν του ιδρώτα και της γης του, για να απολαμβάνει ο εργάτης, ο βιοτέχνης, ο μισθωτός, ο υπάλληλος, ο απλός Έλληνας το προϊόν του μόχθου του. Για να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η εντυπωσιακή εισοδηματική ανισότητα ανάμεσα σε γεωγραφικές περιφέρειες και κοινωνικά στρώματα που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη Ελλάδα. Για να πάψει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Για να συμμετέχει ενεργά ο λαός στον προγραμματισμό της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής πορείας της χώρας. Για να εξασφαλιστεί η εργασία και η κατοικία σε όλους τους Έλληνες. Για να καταργηθούν τα προνόμια των ολίγων στην ιατρική, νοσοκομειακή και φαρμακευτική περίθαλψη. Για να προστατευθούν η μητέρα, το παιδί, τα γηρατειά. Για να κατοχυρωθεί η κοινωνική και οικονομική ισότητα των δύο φύλων. Για να ελευθερωθεί η σκέψη και να γίνει η παιδεία κτήμα όλων των Ελλήνων.
Η σημερινή διακήρυξη των αρχών του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος αποτελεί εκκίνηση για την ίδρυση, στελέχωση και θεμελίωση ενός Κινήματος που θέλουμε να αποτελέσει τον φορέα όλων των γνήσια προοδευτικών και δημοκρατικών δυνάμεων της χώρας. Κάνουμε έκκληση αυτές οι δυνάμεις ενωμένες να προχωρήσουν στον αγώνα. Θεμελιακή αρχή του Κινήματος είναι η απόλυτα κατοχυρωμένη δημοκρατική διαδικασία – από τη βάση μέχρι την ηγεσία – με απόλυτη ισοτιμία όλων των μελών που θα το στελεχώσουν. Και το πρόγραμμα και το οργανωτικό σχήμα θα συναποφασιστούν στην πορεία με την ισότιμη συμμετοχή όλων των μελών του πρώτου συνεδρίου που γρήγορα θα συγκληθεί. Και αυτό στα πλαίσια μιας κατοχυρωμένης δημοκρατικής διαδικασίας.
Έχει ο λαός μας πικρή πείρα από τους κομματικούς σχηματισμούς του παρελθόντος που στηρίζονταν στην φεουδαρχική σχέση ανάμεσα σε ηγέτες και βουλευτές, ανάμεσα σε βουλευτές και κομματάρχες, ανάμεσα σε κομματάρχες και ψηφοφόρους. Από κομματικούς μηχανισμούς που είχαν αντικαταστήσει τις αρχές, το πρόγραμμα και τις δημοκρατικές διαδικασίες με το ρουσφέτι και το παρασκήνιο. Καθολικό είναι το αίτημα για πολιτικούς οργανισμούς αρχών που να τους διακρίνει η ελεύθερη δημοκρατική έκφραση της βάσης, για να δεσμεύεται η ηγεσία στις πολιτικές αποφάσεις και για να υπάρχει συνέπεια και συνέχεια.
Η σημερινή διακήρυξη μας είναι μια διακήρυξη που είμαστε βέβαιοι ότι αντικατοπτρίζει το πιστεύω, τους πόθους, τις απαιτήσεις, το όραμα του ελληνικού λαού. Έχει σκοπό να παρακινήσει συζήτηση και προβληματισμό σε εθνικό επίπεδο. Η σημερινή μας διακήρυξη αποτελεί την πυξίδα που θα καθοδηγεί την πορεία μας προς μια νέα, αναγεννημένη, ανθρώπινη, σοσιαλιστική και δημοκρατική Ελλάδα, μια Ελλάδα που να ανήκει στους Έλληνες.
Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα είναι πολιτικό Κίνημα που αγωνίζεται για τους ακόλουθους στόχους:
Εθνική Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Απελευθέρωση, Δημοκρατική Διαδικασία
Ο αγώνας του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήματος για την εθνική μας αναγέννηση, για μια σοσιαλιστική και δημοκρατική Ελλάδα, στηρίζεται στην αρχή πως η εθνική μας ανεξαρτησία αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της λαϊκής κυριαρχίας, πως η λαϊκή κυριαρχία αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της κοινωνικής απελευθέρωσης, πως η κοινωνική απελευθέρωση αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της πολιτικής δημοκρατίας.
Για το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα το στρατιωτικό καθεστώς της χούντας που επιβλήθηκε με το πραξικόπημα της 21 Απρίλη 1967, δεν ήταν παρά μια ιδιαίτερα στυγνή μορφή αποικιοποιήσης της Ελλάδας από το Πεντάγωνο και το ΝΑΤΟ με τη συνεργασία του εξαρτημένου δυτικοευρωπαϊκού και ντόπιου μεταπρατικού κεφαλαίου. Σαν στόχο είχε την εξυπηρέτηση των στρατηγικών και οικονομικών επιδιώξεων του αμερικανικού κεφαλαίου στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου. Γι” αυτό ο αγώνας του λαού μας αποβλέπει πρώτιστα στην οριστική εξάλειψη των αιτίων που οδήγησαν στη στυγνή δικτατορία της επταετίας. Κι αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να δικαιωθεί αν δεν υπάρξει:
α) Τιμωρία των ενόχων και των βασανιστών της χουντικής επταετίας και των υπευθύνων της προδοσίας της Κύπρου.
β) Πλήρης αποκατάσταση των θυμάτων της δικτατορίας.
γ) Άμεση ακύρωση όλων των ανελεύθερων και καταπιεστικών έκτακτων μέτρων της χουντικής επταετίας καθώς και των παρόμοιων νομοθετημάτων των προδικτατορικών κυβερνήσεων.
δ) Εξασφάλιση της ελεύθερης επιστροφής των πολιτικών προσφύγων στην πατρίδα.
ε) Εξυγίανση όλου του κρατικού μηχανισμού.
στ) Εξάλειψη του παρακράτους και του κομματικού κράτους.
ζ) Άμεση ένταξη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας στην υπηρεσία του Έθνους και του Λαού και υποβολή τους σε αποτελεσματικό, πλήρη και συνεχή έλεγχο από την νόμιμα εκλεγμένη πολιτική ηγεσία.
Για την εξάλειψη του συστήματος που οδήγησε στην ιμπεριαλιστική κατοχή της πατρίδας μας και των συνθηκών που το δημιούργησαν, το διατηρούν και το προστατεύουν, για τη θεμελίωση μιας γνήσιας, αβασίλευτης, αναγεννημένης και σοσιαλιστικής Ελληνικής Δημοκρατίας, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα θέτει σαν προϋπόθεση την επίτευξη των ακόλουθων συγκεκριμένων στόχων:
Κάθε εξουσία πηγάζει από τον λαό, εκφράζει τον λαό και υπηρετεί τον λαό. Η κοινωνική, οικονομική και πολιτική δομή της δύναμης στη χώρα μας διαρθρώνεται με τρόπο που να αποκλείει την παραβίαση της λαϊκής θέλησης με οποιοδήποτε τρόπο.
Κατοχυρώνεται συνταγματικά το δικαίωμα άμυνας κάθε πολίτη σε κάθε προσπάθεια κατάλυσης της νόμιμης εξουσίας, κατάργησης του Συντάγματος και υποδούλωσης του λαού μας.
Για τα βασικά δικαιώματα του πολίτη ισχύει ο χάρτης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η ελευθερία γνώμης και έκφρασης, η ελευθερία οργάνωσης για την επίτευξη συλλογικών σκοπών στα πλαίσια του Συντάγματος, το απαραβίαστο των δικαιωμάτων του ατόμου, όχι μόνο κατοχυρώνονται συνταγματικά αλλά και προστατεύονται αποτελεσματικά από τη Δικαιοσύνη που είναι ανεξάρτητη. Η Ελληνική ιθαγένεια δεν αφαιρείται.
Εξασφαλίζεται η συνταγματικά κατοχυρωμένη κοινωνική και οικονομική ισότητα των δύο φύλων.
Εξασφαλίζεται με γνήσιες δημοκρατικές διαδικασίες η άμεση και ενεργός συμμετοχή όλων των πολιτών στην πολιτική ζωή του τόπου.
Κατοχυρώνεται συνταγματικά το δικαίωμα εργασίας για όλους τους πολίτες, άντρες και γυναίκες.
Ο συνδικαλισμός αποδεσμεύεται από την εξάρτηση της οικονομικής ολιγαρχίας και από την κηδεμονία του κράτους, κατοχυρώνεται σαν ελεύθερο και αυτόνομο κίνημα και τίθεται στην υπηρεσία των συμφερόντων του εργαζόμενου λαού. Διαχωρίζεται οριστικά η εκκλησία από το κράτος και κοινωνικοποιείται η μοναστηριακή περιουσία. Η Ελλάδα αποσυνδέεται από τους στρατιωτικούς, πολιτικούς και οικονομικούς συνασπισμούς, που υπονομεύουν την εθνική μας ανεξαρτησία και το κυρίαρχο δικαίωμα του Ελληνικού λαού να προγραμματίζει αυτός την κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική πορεία της χώρας.
Η Ελλάδα ακολουθεί δυναμική ανεξάρτητη πολιτική με στόχους: την εγγύηση της εδαφικής ακεραιότητας, την κατοχύρωση της αδέσμευτης λαϊκής κυριαρχίας και την καλύτερη δυνατή πραγμάτωση των επιδιώξεων του ελληνικού λαού. Σαν χώρα που είναι ταυτόχρονα στην Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο, κάνει την παρουσία της αισθητή και στους τρεις αυτούς χώρους. Η αποπυρηνικοποίηση του μεσογειακού και βαλκανικού χώρου, η ουδετεροποίηση της Μεσογείου από τους στρατιωτικούς μηχανισμούς, η σύσφιγξη των οικονομικών και πολιτιστικών σχέσεων με τους λαούς όλης της Ευρώπης και της Μεσογείου, σαν προσφορά και στη διεθνή ειρήνη, η συναδέλφωση των λαών και η δομή όλων των χωρών σε μια πανανθρώπινη και πανελεύθερη Κοινότητα με ίση μεταχείριση και ίσα δικαιώματα όλων των ανθρώπων αποτελούν μόνιμες επιδιώξεις της.
Ακυρώνονται οι διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες που έχουν οδηγήσει την Ελλάδα σε οικονομική, πολιτική και στρατιωτική εξάρτηση από τα μονοπωλιακά συγκροτήματα της Δύσης και ιδιαίτερα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.
Επιδιώκεται η κοινωνική απελευθέρωση του εργαζόμενου Ελληνικού λαού που μακροπρόθεσμα ταυτίζεται με τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Αυτή η πορεία προϋποθέτει για το σήμερα ορατό μέλλον:
α. Την κοινωνικοποίηση του χρηματοδοτικού συστήματος στο σύνολό του, των βασικών μονάδων παραγωγής, καθώς και του μεγάλου εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου. Ταυτόχρονα προωθείται συστηματικά η ένταξη των αγροτικών επιχειρήσεων σε συνεταιρισμούς νέας μορφής, με δραστηριότητα που θα επεκτείνεται στην προμήθεια πρώτων υλών και στην επεξεργασία, συσκευασία και διάθεση των προϊόντων τους. Οι οργανισμοί αυτοί θα καταργήσουν τον μεσάζοντα που εκμεταλλεύεται το προϊόν του ιδρώτα και της γης του αγρότη. Στη βιοτεχνία προωθείται επίσης η συνεταιριστική εκμετάλλευση.
β. Τον περιφερειακά αποκεντρωμένο κοινωνικό προγραμματισμό της οικονομίας που συνδυάζεται με τον έλεγχο των παραγωγικών μονάδων από τους εργαζόμενους (δηλαδή με την αυτοδιαχείριση) και από τους αρμόδιους κοινωνικούς φορείς. Αρμόδιος κοινωνικός φορέας είναι το κράτος, η περιφέρεια, ο δήμος ή η κοινότητα ανάλογα με το μέγεθος, τον τύπο και σημασία της παραγωγικής μονάδας.
γ. Τη διοικητική αποκέντρωση με ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης.
δ. Το συστηματικό και προοδευτικό κλείσιμο του ανοίγματος ανάμεσα στα κατώτερα και ανώτερα εισοδήματα κατά περιφέρεια και επάγγελμα.
ε. Μια οικιστική και πολεοδομική πολιτική που να εξασφαλίζει πολιτισμένη κατοικία σε κάθε Ελληνική οικογένεια.
στ. Μια καινούργια παιδεία για να καταργηθούν οι φραγμοί που εμποδίζουν το πλάτεμα της γνώσης και για να δημιουργηθούν ελεύθερα σκεπτόμενοι και κοινωνικά υπεύθυνοι πολίτες. Η παιδεία είναι ελεύθερη του κοινωνικού συνόλου. Η ιδιωτική εκπαίδευση καταργείται. Η δωρεάν και υποχρεωτική παιδεία εξασφαλίζεται ανεξαίρετα για όλους τους Έλληνες, θεσπίζεται εκπαιδευτική πολιτική που να εξασφαλίζει την πλατειά συμμετοχή όλων των λαϊκών στρωμάτων, καθώς και τη συμμετοχή των σπουδαστών στον προγραμματισμό της παιδείας και στη διοίκηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
ζ. Την κοινωνικοποίηση της υγείας που συνεπάγεται την δωρεάν ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, την προληπτική υγιεινή για όλους τους Έλληνες, την κατάργηση των ιδιωτικών κλινικών και όλων των προνομίων στην παροχή ιατρικών και νοσοκομειακών υπηρεσιών.
η. Ένα σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για υγεία, ατυχήματα, γηρατειά και ανεργία που να επεκταθεί σε όλους τους Έλληνες.
θ. Την προστασία της μητέρας και του παιδιού.
ι. Την προστασία του περιβάλλοντος, τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των εθνικών και λαϊκών παραδόσεων και τη συμμετοχή ολόκληρου του λαού στην πολιτιστική εξέλιξη.
Οι οικονομικές, πολιτικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επιδιώξεις των εργαζόμενου Ελληνικού λαού – εργατών, αγροτών, μισθωτών, υπαλλήλων, νεολαίας, μικροεπαγγελματιών και βιοτεχνών – η θεμελίωση μιας κοινωνίας χωρίς αλλοτρίωση και γραφειοκρατία, θα πραγματοποιηθούν με τη συνεχή λαϊκή επαγρύπνηση, έλεγχο και κινητοποίηση.
Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα καλεί τον Ελληνικό Λαό να οργανωθεί στις τάξεις του, σε οργανώσεις βάσεις, να συμμετάσχει άμεσα στην παραπέρα διαμόρφωση του προγράμματός του, στη λήψη όλων των αποφάσεων και στην ανάδειξη των στελεχών του σε όλα τα επίπεδα. Έτσι θα συνεχίσουμε με νέα ένταση και αποφασιστικότητα τον αγώνα για μια ανεξάρτητη, σοσιαλιστική και δημοκρατική Ελλάδα.
3 Σεπτεμβρίου 1974″
