Η παραίτηση του Κρητικού επιστήμονα που προσπάθησε να υποβαθμίσει η κυβέρνηση – Οι «βόμβες» κατά Μητσοτάκη

«Βόμβες» Δερμιτζάκη: Ο πρωθυπουργός μού είπε πως θα ήμουν ο σύμβουλός του σε θέματα έρευνας, αλλά δεν ζήτησαν τη γνώμη μου ούτε μία φορά από τον Νοέμβριο –Ετοιμόρροπο κτίριο η έρευνα, αλλά εμείς το βάφουμε εξωτερικά – Η κυβέρνηση δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην επιχειρηματικότητα, αλλά πολύ μικρή υποστήριξη στην έρευνα

Μια είδηση που η κυβέρνηση επιχείρησε να υποβαθμίσει και προκαλεί μεγάλο προβληματισμό είναι η παραίτηση του Ηρακλειώτη Καθηγητή Γενετικής, με σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και με διεθνή επιστημονική αναγνώριση, Μανώλη Δερμιτζάκη, από την ηγεσία του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας

Ο γνωστός Καθηγητής διαπιστώνει σε λίγους μήνες ότι ο ρόλος του είναι διακοσμητικός και ότι υπάρχει μεγάλη διάσταση απόψεων με την κυβέρνηση. Όμως εκτός από το αφήγημα της κυβέρνησης για την έρευνα και την καινοτομία, η αποχώρησή του στέλνει αρκετά μηνύματα και στο μείζον ζήτημα της αντιμετώπισης της πανδημίας, καθώς του είχε ανατεθεί συντονιστικός ρόλος στην Επιτροπή  για την εργαστηριακή επιτήρηση του κοροναϊού.

Υπήρξε σφοδρή κόντρα με τον αρμόδιο υπουργό και κυβερνητικά στελέχη και το λέει πλέον ο κ.Δερμιτζάκης που μέχρι πρότινος δεν αναφερόταν σε αυτό, σε συνέντευξη που έδωσε στο ΒΗΜΑ. Και μάλιστα χρησιμοποιώντας σκληρές εκφράσεις!

“Δημιουργήθηκε μια αδιέξοδη κατάσταση καθώς οι απόψεις μου για την έρευνα και την κανοτομία δεν ταυτίζονταν με αυτές της κυβέρνησης. Ήταν θέμα αξιοπρέπειας να πάψω να επενδύω χρόνο σε μια θέση στην οποία ήμουν διακοσμητικός”!

Ο ίδιος λέει ότι δεν ήθελε να συμπράξει με την παρουσία του σε πολιτικές και φιλοσοφίες που αφορούν την έρευνα με τις οποίες ήταν κάθετα αντίθετος!

Πιο αναλυτικά, στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» και την Ιωάννα Σουφλέρη, ο Μ. Δερμιτζάκης αναφέρει εισαγωγικά ότι «δημιουργήθηκε μια αδιέξοδη κατάσταση, καθώς οι απόψεις μου για την έρευνα και την καινοτομία δεν ταυτίζονταν με αυτές της κυβέρνησης». Ούτε ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος, θα πει κανείς.

Όμως στη συνέχεια, ο καθηγητής γίνεται περισσότερο αναλυτικός, μιλά για τις «πολύμηνες συζητήσεις» που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, πριν εκείνος γίνει πρωθυπουργός, και ανέλαβε εν τέλει την πρόκληση, τον Νοέμβριο του 2019, ακριβώς γιατί θα γινόταν ο σύμβουλός του σε θέματα έρευνας, τεχνολογίας, ανάπτυξης και καινοτομίας, στην πορεία όμως αντελήφθη ότι ήταν εντελώς περιθωριοποιημένος. «Στην πραγματικότητα, σε καμία περίπτωση δεν ζητήθηκε η γνώμη μου από τον υφυπουργό ή τον πρωθυπουργό για θέματα έρευνας! Σύντομα λοιπόν έγινε ξεκάθαρο ότι η πολιτική ήταν προδιαγεγραμμένη και εστιασμένη μόνο στην επιφανειακή υποστήριξη της επιχειρηματικότητας, χωρίς σοβαρές μεταρρυθμίσεις στην έρευνα, παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου».

Και, στη συνέχεια, διατυπώνει την άποψή του πως «η κυβέρνηση δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην επιχειρηματικότητα, αλλά πολύ μικρή υποστήριξη στην ίδια την έρευνα (…) Αυτό είναι μια αδιέξοδη πολιτική που έχει αποτύχει παντού στο εξωτερικό», προσθέτει με έμφαση.

Κλείνοντας τη συνέντευξη ο Μ. Δερμιτζάκης χρησιμοποιεί και μια χαρακτηριστική μεταφορά: «Η έρευνα στην Ελλάδα μοιάζει να είναι ένα παλιό ετοιμόρροπο κτίριο, με λαμπρές εξαιρέσεις επιστημόνων φυσικά, και εμείς αντί να προβούμε σε ανακαίνιση, αποφασίζουμε μόνο να το βάψουμε εξωτερικά! Δεν αρκεί αυτό, το οικοδόμημα δεν θα μπορέσει να σταθεί».

Ο ορισμός στο ΕΣΕΤΕΚ μετά «βαΐων και κλάδων»

Το Νοέμβριο ο Μανώλης Δερμιτζάκης, Καθηγητής Γενετικής Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Γενεύης, ορίστηκε Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας. Έγινε δεκτός με διθυραμβικά δημοσιεύματα από τον φιλοκυβερνητικό Τύπο, ως ο επιτυχημένος ακαδημαϊκός του εξωτερικού, με σοβαρές επιστημονικές περγαμηνές, που κλήθηκε από την κυβέρνηση να αναμορφώσει την έρευνα στην Ελλάδα.

Όμως έκτοτε, όπως αναφέρει ο ίδιος σε συνεντεύξεις του, δεν ζητήθηκε ούτε μια φορά η γνώμη του από τον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υφυπουργό, και διαπίστωσε ότι ήταν περιθωριοποιημένος. Σε συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής σημειώνει: «δημιουργήθηκε μια αδιέξοδη κατάσταση, καθώς οι απόψεις μου για την έρευνα και την καινοτομία δεν ταυτίζονταν με αυτές της κυβέρνησης», ενώ δεν διστάζει να φανερώσει την κεντρική διαφωνία του με την αντίληψη της κυβέρνησης: «Η κυβέρνηση δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην επιχειρηματικότητα, αλλά πολύ μικρή υποστήριξη στην ίδια την έρευνα.  Αυτό είναι μια αδιέξοδη πολιτική που έχει αποτύχει παντού στο εξωτερικό».

Πριν λίγες μέρες υπέβαλε αιφνιδιαστικά την παραίτησή του, κάτι που δεν ανακοινώθηκε ποτέ και έγινε αντιληπτό όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε τον αντικατάστάτη του -από την 1η Νοεμβρίου 2020-  Καθηγητή Σπύρο Αρταβάνη-Τσάκωνα, χωρίς καμία αναφορά στην παραίτηση Δερμιτζάκη, ενώ καθήκοντα προεδρεύοντος θα ασκήσει τους επόμενους μήνες ο Αντιπρόεδρος Αρίστος Δοξιάδης. Ο ίδιος ο Μ. Δερμιτζάκης απέφυγε να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει την πληροφορία του “βηματοδότη” ότι ήρθε σε σύγκρουση με μέλος της κυβέρνησης. 

Ο ρόλος του στην πανδημία και οι ενοχλητικές δηλώσεις

Όμως ο Καθηγητής Δερμιτζάκης έγινε περισσότερο γνωστός από το ρόλο του και τις επιστημονικές του απόψεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας στη χώρα ενώ είχε συντονιστικό ρόλο στην Επιτροπή, και επιφορτίστηκε με την εργαστηριακή επιτήρηση.

Στις 20 Μαρτίου ο εκπρόσωπος του υπ. Υγείας, Σ. Τσιόδρας, είχε ανακοινώσει στους δημοσιογράφους: “Σχετικά με την εργαστηριακή επιτήρηση, συστρατεύεται στην προσπάθεια του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας για τη διαδικασία των εργαστηριακών ελέγχων και την επάρκεια αυτών, ειδική ομάδα που τη συντονίζει η διακεκριμένη Επιτροπή Επιστημόνων”, στην οποία ανέφερε ως πρώτο τον Καθηγητή Μανώλη Δερμιτζάκη. 

Δεν έχει περάσει απαρατήρητο, όμως, ότι το τελευταίο διάστημα στις δημόσιες τοποθετήσεις του στα ΜΜΕ ο Καθηγητής είχε διαπιστώσει τα προβλήματα και, παρά το κυβερνητικό του πόστο, προειδοποιούσε έγκαιρα ότι χάνεται ο έλεγχος της πανδημίας.  

Οι «προφητικές» δηλώσεις του στις 10 Ιουνίου

Στις 10 Ιουνίου, ενημερώνοντας μέσω τηλεδιάσκεψης τα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής Έρευνας & Τεχνολογίας, με θέμα: “Επιδημιολογικά χαρακτηριστικά της επιδημίας του COVID-19 και η απόκριση της ελληνικής ερευνητικής κοινότητας”, είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για “υπερβολική χαλάρωση”, μετά τη λήξη του αποκλεισμού. Οι αναφορές του φαίνονται σχεδόν προφητικές για το “άνοιγμα του τουρισμού” και τους κινδύνους. 

“Είμαι αυστηρός σε ό,τι αφορά τις δηλώσεις του στυλ, ότι”τόσοι μήνες απομόνωσης, ο κόσμος έχει μπουχτίσει”. Δεν το δέχομαι αυτό ως επιχείρημα.  Τα προβλήματα είναι πολύ σοβαρά, για να χαλαρώσουμε τόσο πολύ. Ο ρυθμός που θα δώσουμε εμείς ως πολίτες, είναι ο ρυθμός που θα έχουν και οι τουρίστες και όσο υπεύθυνος είναι, τόσο υπεύθυνοι θα είναι και αυτοί, όσο ανεύθυνη είναι η δική μας η πλευρά, τόσο ανεύθυνοι θα είναι και η δική τους συμπεριφορά”, προειδοποίησε ο κ. Δερμιτζάκης εν όψει του ανοίγματος της τουριστικής αγοράς. 

Αλλά και σε όλη τη διάρκεια του δεύτερου κύματος, παρέμεινε σταθερός στις επιστημονικές του απόψεις για τη σοβαρότητα της κατάστασης και, μοιραία, οι δηλώσεις του αμφισβητούν το κυβερνητικό αφήγημα. Σε αντίθεση με άλλους επιστήμονες, μέλη της επιτροπής επιστημόνων του υπ. Υγείας, που αναιρούν προηγούμενες απόψεις και διαπιστώσεις τους προκειμένου να δικαιολογήσουν την κατάσταση που επικρατεί και την καθυστέρηση λήψης μέτρων.