Κίνδυνος να καταστούν «άχρηστα» τα εμβόλια που ετοιμάζονται;
Την ώρα που ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 εξακολουθεί να σαρώνει τον πλανήτη, έχοντας στοιχίσει ήδη τη ζωή σε περισσότερους από 775.000 ανθρώπους, ένα νέο εύρημα των επιστημόνων έρχεται να επαληθεύσει τους χειρότερους φόβους τους για τις μεταλλάξεις του ιού.
Όπως μεταδίδει το Bloomberg, πρόσφατα οι ειδικοί ταυτοποίησαν μια μετάλλαξη του κορωνοϊού που ονομάστηκε D614G και η οποία φαίνεται να είναι 10 φορές πιο μεταδοτική από την αρχική… «έκδοση» του κορωνοϊού. Με αυτόν τον τρόπο καταρρίπτονται οι αρχικές έρευνες που οδηγούσαν στο ελπιδοφόρο συμπέρασμα ότι ο νέος κορωνοϊός δεν θα μεταλλασσόταν τόσο γρήγορα όπως ο ιός της γρίπης.
Η μετάλλαξη έχει εντοπιστεί σε διάφορες περιοχές του κόσμου -και στην Ευρώπη– και πλέον καταγράφηκε και στη Μαλαισία. Σύμφωνα με το Bloomberg, αυτή η μετάλλαξη δείχνει να επικρατεί σταδιακά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, με τον ΠΟΥ, ωστόσο να εξηγεί ότι δεν υπάρχουν αποδείξεις πως προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση.
Το νέο στέλεχος του κορωνοϊού διαγνώστηκε σε τρία άτομα από μια σειρά 45 κρουσμάτων που ξεκίνησαν από έναν ιδιοκτήτη εστιατορίου ο οποίος επέστρεψε από την Ινδία (στη Μαλαισία) και έσπασε την καραντίνα των 14 ημερών. Ο εν λόγω άνδρας συνελήφθη και καταδικάστηκε σε φυλάκιση πέντε μηνών.
Το Bloomberg επισημαίνει ότι το ίδιο στέλεχος του κορωνοϊού εντοπίστηκε και σε ανθρώπους που γύρισαν στη Μαλαισία μετά από επίσκεψη στις Φιλιππίνες.
Κίνδυνος να «αχρηστευτούν» τα εμβόλια που ετοιμάζονται;
Η μεγάλη αγωνία των επιστημόνων είναι αν αυτή η μετάλλαξη του κορωνοϊού καταστήσει ανεποτελεσματικές τις μελέτες για τα εμβόλια που ήδη ετοιμάζονται και είναι σε προχωρημένο στάδιο.
Ο γενικός διοικητής του τομέα της Υγείας στη Μαλαισία, Νουρ Χισάμ Αμπντουλάχ, δήλωσε ότι η ανακάλυψη του νέου στελέχους μπορεί να σημαίνει ότι οι τρέχουσες έρευνες για τα εμβόλια μπορεί να έχουν κενά και αποδειχθούν αναποτελεσματικές απέναντι στον ιό.
Πάντως, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Cell Press ανέφερε πως το πιθανότερο σενάριο είναι η μετάλλαξη να μην έχει μεγάλο αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων που ήδη αναπτύσσονται.
Επιπλέον, οι ερευνητές σημειώνουν ότι τα αντισώματα για τον… γνωστό κορωνοϊό SARS-CoV-2 θα είναι αποτελεσματικά κατά της μετάλλαξης D614G. Στο ίδιο έγγραφο ωστόσο, σύμφωνα με το Medium, τονίζεται πως αυτό το είδος κορωνοϊού μπορεί να είναι έως και 10 φορές πιο μεταδοτικό.
«Οι άνθρωποι πρέπει να είναι προσεκτικοί να λάβουν ακόμη πιο ισχυρά μέτρα καθώς αυτό το στέλεχος του κορωνοϊού εντοπίστηκε στη Μαλαισία. Είναι αναγκαία η συνεργασία των ανθρώπων ώστε μαζί να σπάσουμε την αλυσίδα των μολύνσεων από κάθε μετάλλαξη» έγραψε ο Νουρ Χισάμ Αμπντουλάχ στο Facebook του.
Ανησυχία για το «κοκτέιλ» κορωνοϊού και γρίπης
Την ώρα λοιπόν που αναμένεται αναζωπύρωση της πανδημίας που προκαλεί η νόσος Covid-19, ολοένα μεγαλώνει και η ανησυχία για την ταυτόχρονη συνύπαρξη του νέου κορωνοϊού και του ιού της γρίπης το φθινόπωρο και τον χειμώνα, τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στην Ελλάδα.
Όπως επισήμανε στον ΣΚΑΪ ο βιοπαθολόγος Παναγιώτης Αποστολακόπουλος, «θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα το χειμώνα όταν ο κόσμος μπει σε κλειστούς χώρους, τότε και με την έλευση τoυ ιούς της γρίπης θα έχουμε αρκετά μεγαλύτερο πρόβλημα του σημερινού (…) Το θέμα είναι τι κάνουμε τώρα με το δεύτερο κύμα, και θα έχουμε χειρότερες καταστάσεις».
Εν τω μεταξύ, οι κατασκευαστές εμβολίων κατά της γρίπης σε όλο τον κόσμο παρήγαγαν αριθμό-ρεκόρ δόσεων για την περίοδο 2020-2021, με τις αρχές να ελπίζουν ότι θα ξαλαφρώσουν από αρρώστους τα νοσοκομεία.
Για τους 330 εκατομμύρια Αμερικανούς, συνολικά 194 έως 198 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων θα παραχθούν αυτήν την περίοδο έναντι 175 εκατομμυρίων πέρυσι, μια αύξηση 11%, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC).
«Έχουμε λάβει μια τεράστια παραγγελία από τους πελάτες μας», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μάικλ Γκρίνμπεργκ, ιατρικός υπεύθυνος για τα εμβόλια στη Βόρεια Αμερική της Sanofi Pasteur, που είναι μία από τις τρεις μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες μαζί με τη Seqirus και την GSK.
Σημειώνεται πως η γρίπη σκότωσε από 24.000 έως 62.000 ανθρώπους στις Ηνωμένες Πολιτείες πέρυσι. Βοηθώντας να απελευθερωθούν νοσοκομειακές κλίνες, ο εμβολιασμός κατά της γρίπης θεωρείται ως ένα από τα μέτρα δημόσιας υγείας προκειμένου να εξασθενίσει την άλλη επιδημία, αυτήν της Covid-19.
«Ανησυχώ πολύ για το φθινόπωρο», λέει στο AFP ο Λόρενς Γκόστιν, του Πανεπιστημίου Τζορτζτάουν, που κάλεσε από τις στήλες της ιατρικής επιθεώρησης Jama σε μια πολύ επιθετική εκστρατεία εμβολιασμού στα σχολεία. «Ο κόσμος δεν σκέπτεται τη γρίπη, σκέπτεται μόνο την Covid».
Οι Αμερικανοί περιλαμβάνονται ήδη μεταξύ των πιο εμβολιασμένων πληθυσμών στον κόσμο κατά της γρίπης: ο εμβολιασμός συνιστάται από την ηλικία των έξι μηνών, ενώ σε άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων και στη Γαλλία, συνιστάται σε ανθρώπους που κινδυνεύουν από επιπλοκές, μεταξύ των οποίων οι άνω των 65 ετών. Το αποτέλεσμα είναι πως το 63% των παιδιών και το 45% των ενήλικων Αμερικανών είχαν εμβολιαστεί το 2018-2019 — όπως και το 68% των άνω των 65 ετών, έναντι 50% στη Γαλλία.
Όμως εφέτος, οι Αμερικανοί θα πρέπει να αλλάξουν τις συνήθειές τους. «Πολλοί άνθρωποι εμβολιάζονται κανονικά στη δουλειά ή στις πανεπιστημιουπόλεις, όμως πολλές επιχειρήσεις ή σχολές είναι κλειστές», προειδοποιεί ο Λόρενς Γκόστιν.
Η βιομηχανία είναι έτοιμη: τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι εθνικές υγειονομικές αρχές επιλέγουν τα τέσσερα στελέχη του ιού της γρίπης που θεωρείται πιο πιθανό να κυκλοφορήσουν τον χειμώνα που ακολουθεί στο βόρειο ημισφαίριο. Εκατοντάδες εκατομμύρια αυγά –το παραδοσιακό περιβάλλον για την επώαση των ιών προτού επανενεργοποιηθούν και γίνουν τα εμβόλια– παραδίδονται στα εργαστήρια, στη συνέχεια η παραγωγή συνεχίζεται όλη την άνοιξη, έως το γέμισμα των συρίγγων το καλοκαίρι.
Ένα επίσης αισιόδοξο σενάριο είναι πιθανό για τον χειμώνα: η απαγόρευση των χειραψιών και η χρήση μάσκας αναμένεται να μειώσουν τη συχνότητα όλων των αναπνευστικών ιών, μεταξύ των οποίων και εκείνου της γρίπης.
«Ελπίζουμε ότι όλα αυτά θα έχουν αποτέλεσμα και θα υπάρξουν λιγότερα περιστατικά γρίπης», λέει ο Χένρι Μπερνστάιν, της ιατρικής σχολής Hostra/Northwell, που είναι επίσης μέλος του συμβουλευτικού συμβουλίου για τις πρακτικές εμβολιασμού.
