«Αλήθεια πως πάμε με το Rt;»: Η ερώτηση Σύψα στην Επιτροπή ΕΟΔΥ – Αποκαλυπτικό ντοκουμέντο
Ραγδαία είναι η αύξηση των κρουσμάτων στη χώρα, με τον ΕΟΔΥ να ανακοινώνει χθες 110 νέες μολύνσεις, ενώ η άνοδος σημειώνεται για έκτη συνεχή ημέρα, καθώς καταγράφηκαν 27 κρούσματα την περασμένη Κυριακή, 35 τη Δευτέρα, 52 την Τρίτη, 57 την Τετάρτη, 65 την Πέμπτη, 78 την Παρασκευή, γεγονός που καταδεικνύει πως υπάρχει μια έξαρση του ιού, με το πιο ανησυχητικό σημείο να είναι η διασπορά σε όλη την επικράτεια.
Όπως σημειώνουν επιδημιολόγοι, ουσιαστικά ο Ιούλιος έκλεισε με τα συνολικά μηνιαία κρούσματα να κινούνται στα επίπεδα του Απριλίου και με ανοδική τάση. Συγκεκριμένα, τον Μάρτιο είχαν καταγραφεί στην χώρα 1.307 κρούσματα, τον Απρίλιο 1.277, τον Μάιο 334, τον Ιούνιο 500 και τον Ιούλιο 1.019. Μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας αποτελεί αυτή την στιγμή η διασπορά του ιού στην κοινότητα κυρίως στα αστικά κέντρα.
Παράλληλα, αύξηση κρουσμάτων την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου εάν δεν ληφθούν μέτρα, προβλέπει μελέτη διασποράς του κορονοϊού την καλοκαιρινή περίοδο στην Ελλάδα που εκπόνησε το ΑΠΘ.
Πού εντοπίστηκαν τα κρούσματα, που ανακοινώθηκαν
Τι λένε οι επιδημιολόγοι
Αυστηρό μήνυμα για συστηματική προσπάθεια εφαρμογής των μέτρων από όλους «και κυρίως από τα δημόσια πρόσωπα, με οριζόντιο τρόπο και χωρίς εξαιρέσεις» απευθύνει ο Ηλίας Μόσιαλος, καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics και εκπρόσωπος της Ελλάδας στους διεθνείς οργανισμούς για την πανδημία.
Ο Η. Μόσιαλος χαρακτήρισε ως αναμενόμενη την άνοδο των κρουσμάτων, θεωρώντας ως αιτίες του φαινομένου αυτού, τη χαλαρότητα που επικράτησε μετά την αποκλιμάκωση των μέτρων, καθώς και το γεγονός πως πλέον γίνονται περισσότερα τεστ, ενώ χτύπησε το καμπανάκι πως εάν ο αριθμός των κρουσμάτων αυξηθεί περαιτέρω, τότε θα υπάρξει διασπορά του ιού και στις ευάλωτες ομάδες.
Ο καθηγητής λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής για τον κορονοϊό στη χώρα μας, Νίκος Σύψας για μία ακόμη φορά δεν έκρυψε κι αυτός την ανησυχία του, τόσο για τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων, όσο και για την χαλάρωση των μέτρων προστασίας. «Βρισκόμαστε σε αυτό που λέμε «κόκκινο συναγερμό. Είμαστε ένα βήμα πριν ονομάσουμε την κατάσταση ως δεύτερο κύμα επιδημίας στην Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή είναι η ώρα για μεγάλη συναίνεση. Δεν επιτρέπεται χαλάρωση, συνωστισμοί και δεν επιτρέπεται να νομίζουμε ότι το πρόβλημα τελείωσε» είπε χαρακτηριστικά. «Δεν είναι σωστό μέσα στον Αύγουστο να λάβουμε μέτρα που θα έχουν πολύ κακό αντίκτυπο στην οικονομία της Ελλάδας».
Τα νέα μέτρα της κυβέρνησης
Η εκτίναξη των κρουσμάτων των τελευταίων ημερών ανάγκασαν την κυβέρνηση και τον Νίκο Χαρδαλιά να ανακοινώσουν εκτάκτως και εσπευσμένα νέα μέτρα, τα οποία όμως και πάλι δείχνουν είτε αποσπασματικά, είτε καθυστερημένα. Τα μέτρα, εκτός από την καθολική χρήση μάσκας σε όλους τους κλειστούς χώρους, περιλαμβάνουν περιορισμό καλεσμένων (έως 100) σε γάμους και λοιπές εκδηλώσεις, ρητή απαγόρευση ορθίων σε μπαρ και κλαμπ έως τις 9 Αυγούστου (όπως ήδη είχε γράψει από χθες το tvxs.gr), απαγόρευση πανηγυριών έως το τέλος Αυγούστου και αναστολή επισκέψεων σε χώρους όπως τα γηροκομεία.
Οπως επιβεβαίωσε ο λοιμωξιολόγος Νίκος Σύψας, τα εν λόγω μέτρα είχαν ήδη αποφασιστεί και προταθεί από την επιστημονική επιτροπή του υπουργείου Υγείας και η κυβέρνηση είχε λάβει την απόφαση να τα θέσει σε εφαρμογή από την επόμενη εβδομάδα. Η έκρηξη των νέων κρουσμάτων οδήγησε στην επίσπευσή τους, ενώ σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες υπάρχει και δέσμη περαιτέρω μέτρων σε εφεδρεία με πρώτη την εφαρμογή μειωμένου ωραρίου σε εστιατόρια (έως τις 9 το βράδυ) και σε μπαρ (έως τα μεσάνυχτα).
Αποτελεί ερώτημα ωστόσο το ποια αποτελεσματικότητα θα έχουν πλέον τα μέτρα αυτά, πολλά μάλιστα εκ των οποίων ακυρώνουν προηγούμενες και πολύ πρόσφατες αποφάσεις της κυβέρνησης. Οφθαλμοφανή παραδείγματα των κινήσεων πανικού και του αλαλούμ που επικρατεί είναι η απόφαση να επανέλθει το όριο καλεσμένων σε γάμους και βαπτίσεις που η ίδια η κυβέρνηση είχε απελευθερώσει, η απόφαση για υποχρεωτική μάσκα και στις εκκλησίες όπου μέχρι χθες υπήρχε… ιερή αντίσταση και ανοιχτή πολιτική ανοχή, όπως και η απόφαση να απαγορευθούν μόνον για μία εβδομάδα οι όρθιοι στα μπαρ – τι ακριβώς θα αλλάξει, δηλαδή, στους τρόπους μετάδοσης του κορονοϊού μετά τις 9 Αυγούστου;
Δείγμα απόλυτου κυβερνητικού αλαλούμ αποτελεί και το θέμα των μέσων μαζικής μεταφοράς, όπου παρά την ταλαιπωρία των επιβατών, τις εικόνες συνωστισμού και τις έκτακτες συνθήκες, μόλις προχθές το αρμόδιο υπουργείο Μεταφορών αποφάσισε και ανακοίνωσε πυκνότερα δρομολόγια και περιορισμό στις άδειες του προσωπικού του Μετρό και του ΗΣΑΠ μέσα στον Αύγουστο. Το ίδιο υπουργείο μόλις πριν από… τέσσερις ημέρες είχε ανακοινώσει θερινό πρόγραμμα στα μέσα μαζικής μεταφοράς με αραιά δρομολόγια, ανά… δέκα λεπτά στην καλύτερη περίπτωση, ενώ είχε προηγηθεί και η ανεκδιήγητη κυβερνητική απόφαση για επιβολή προστίμου 150 ευρώ σε όποιον επιβάτη έμπαινε σε λεωφορείο ή συρμό που είχε πληρότητα άνω του 65%. Χρειάστηκε να υπάρξει θύελλα καταγγελιών στα social media για να ανακοινώσει τελικά χθες ο υπουργός Κώστας Καραμανλής πως οι άδειες του Αυγούστου θα περιοριστούν στο 20% του προσωπικού στα μέσα μεταφοράς και θα πυκνώσουν τα δρομολόγια.
Αποκαλυπτικό ντοκουμέντο – Ερώτηση Σύψα στην Επιτροπή ΕΟΔΥ: Αλήθεια πως πάμε με το Rt;
«Καλησπέρα.Έχουμε μήπως κάποια ανανεωμένη εκτίμηση του Rt για τη χώρα μας; Οι εκτιμήσεις σε διάφορα sites του εξωτερικού δεν είναι αξιόπιστες γιατί δεν λαμβάνουν υπόψη τα εισαγώμενα κρούσματα οπότε θα ήταν καλό να έχουμε μια ενημέρωση από τον ΕΟΔΥ αν είναι δυνατόν. Ευχαριστώ. Βάνα Σ».
Αυτό είναι το μήνυμα που είχε, το απόγευμα της 29ης Ιουλίου, ως αποδέκτες όλα τα μέλη της επιτροπής των «ειδικών». Η κα Βάνα Σύψα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής στο Εργαστήριο Υγιεινής του ΕΚΠΑ, αναζητώντας πληροφόρηση σχετικά με την πορεία της χώρας σε μια αγωνιώδη προσπάθεια να «απαντηθούν» τα εύλογα ερωτήματα που προκάλεσαν τα αλλεπάλληλα, συνεχή, πρόσφατα δημοσιεύματα, που αναφέρονταν σε στοιχεία ξένων επιδημιολογικών πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, αποκαλύπτει ξεκάθαρα τον τρόπο με τον οποίο γίνεται από τον ΕΟΔΥ, η επεξεργασία των επιδημιολογικών δεδομένων, ο προσδιορισμός των σχετικών δεικτών και η αποτύπωση της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας.
Σε τελική ανάλυση η διαδικασία αυτή, με τα στοιχεία που τη συνοδεύουν, αποτελεί την αποκλειστική βάση με την οποία η επιτροπή καλείται να καταλήγει κάθε φορά στην εκτίμηση κινδύνου. Με άλλα λόγια από όλα αυτά εξαρτώνται οι τύχες και οι ζωές όλων των Ελλήνων.
Αναλύοντας το λακωνικό σημείωμα της κας Σύψα, προκύπτουν πολύ σοβαρά ζητήματα:
Αποκαλύπτεται λοιπόν με ποιο τρόπο ο ΕΟΔΥ κάνει όλο αυτό το χρονικό διάστημα τους υπολογισμούς:
Με δεδομένα :
- ότι ο ΕΟΔΥ δεν διαθέτει ένα οργανωμένο δίκτυο μαζικών ελέγχων στην κοινότητα, με αποτέλεσμα να μην ανιχνεύει τον πραγματικό αριθμό των κρουσμάτων, αντιθέτως να περιορίζεται μόνο στην ιχνηλάτηση των επαφών ολίγων κρουσμάτων που έχουν διαπιστωθεί τυχαία ή έχουν προσέλθει οικειοθελώς προφανώς με συμπτώματα κυρίως στα νοσοκομεία, δηλαδή με δεδομένη την υποδήλωση του πραγματικού αριθμού κρουσμάτων στην κοινότητα και
- την υιοθέτηση της καινοφανούς πρακτικής, της συλλήβδην καταμέτρησης εισαγόμενων και εγχώριων κρουσμάτων αλλά και της συλλήβδην καταμέτρησης διαγνωστικών test στις πύλες εισόδου με αυτά στην κοινότητα, βελτιώνει πλασματικά την εικόνα της διασποράς και των τάσεων αυτής αφού εν τοις πράγμασι δεν γίνεται σήμερα επαρκής έλεγχος των κρουσμάτων στην κοινότητα.
Το αποτέλεσμα είναι να βελτιώνεται από τον ΕΟΔΥ, πλασματικά, η διασπορά του ιού και των τάσεων αυτής στην κοινότητα.
Όπως πολύ σωστά έχει σχετικά αναφέρει ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Υγιεινής και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, Χρήστος Χατζηχριστοδούλου: «Τα εγχώρια και τα εισαγόμενα κρούσματα αποτελούν δύο διαφορετικές κατηγορίες, με εντελώς διαφορετική δυναμική, γι’ αυτό και δεν πρέπει να προσμετρώνται και να αποδίδονται ως σύνολο».
Το αποτέλεσμα είναι τα στατιστικά μοντέλα που εκπονούνται από τους «ειδικούς» για τη χώρα μας να στηρίζονται σε εσφαλμένα πρωτογενή δεδομένα, με συνέπεια να μην απεικονίζεται η πραγματικότητα, να βελτιώνεται πλασματικά η επιδημιολογική εικόνα και εν τέλει να μην δίνεται η δυνατότητα στις αρχές να κάνουν τη σωστή εκτίμηση κινδύνου και τέλος να υπονομεύεται η υγειονομική ασφάλεια τόσο των Ελλήνων πολιτών όσο και των επισκεπτών.
Ωστόσο δεν μπορεί να αφήσει κανείς ασχολίαστη την «άποψη» της κας Σύψα, όταν χαρακτηρίζει τις διεθνείς βάσεις δεδομένων, ως «sites». Η ίδια θα όφειλε να γνωρίζει ότι το υλικό που χρησιμοποιήθηκε δεν προέρχεται από κάποιες ανώνυμες πηγές που κυκλοφορούν γενικά στο διαδίκτυο, αλλά είναι επώνυμα Διεθνή Πανεπιστημιακά Ινστιτούτα, Ιδρύματα στα οποία στηρίζονται Παγκόσμια Οργανισμοί, και που κάνουν ακριβώς αυτή τη δουλειά:
Να προσφέρουν στη διεθνή επιστημονική κοινότητα, τα αποτελέσματα της επιδημιολογικής επιτήρησης, του έργου δηλαδή στο οποίον επιδίδονται. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούν όλες τις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων, τις οποίες η κα Σύψα θα όφειλε να γνωρίζει, ότι αντίθετα από τον ισχυρισμό της ότι «δεν είναι αξιόπιστες», άλλα είναι απόλυτα έγκυρες και σοβαρές.
Όπως φαίνεται, η συνειδητή επιλογή του ΕΟΔΥ και όσων «ειδικών», συμπεριλαμβανομένης και της κας Σύψα, έχουν μέχρι σήμερα συναινέσει στη διαδικασία που ακολουθείται, με τη συλλήβδην καταμέτρηση εισαγόμενων και εγχώριων κρουσμάτων αλλά και με τη συλλήβδην καταμέτρηση διαγνωστικών test στις πύλες εισόδου με αυτά στην κοινότητα, διαδικασία πρωτοφανή για τη καθιερωμένη επιδημιολογική πρακτική, είναι αυτή που αντί να χαρακτηρίζεται η ίδια για αναξιοπιστία, θέτει εν αμφιβόλω τα ευαίσθητα, για τη διεθνή κοινότητα, αποτελέσματα διεθνών οργανισμών, που αντλούν δεδομένα από τα στοιχεία με τα οποία τους τροφοδοτεί ο ίδιος ο ΕΟΔΥ, αλλά ωστόσο τα επεξεργάζονται με τρόπο που επιτάσσει η επιστήμη και η διεθνής πρακτική.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε ότι καθοριστικές αποφάσεις όπως η έξοδος και η διαδικασία εξόδου από το lockdown, ο καθορισμός των περιοριστικών μέτρων, όπως η χρήση μάσκας, οι αποστάσεις κλπ, η ενημέρωση του κοινού, με τις επακόλουθες συνέπειες χαλάρωσης και εφησυχασμού, το «άνοιγμα στον τουρισμό» κλπ, είχαν σαν βάση τους τις εκτιμήσεις που προέκυπταν από τους υπολογισμούς του ΕΟΔΥ.
Εξάλλου δεν μπορεί να αμφισβητείται η εγκυρότητα και να τίθεται θέμα αξιοπιστίας των συμπερασμάτων που εξάγονται από τους υπολογισμούς επιστημονικών Ιδρυμάτων με διεθνή απήχηση και ταυτόχρονα να αιφνιδιάζεται η επιτροπή για το ζήτημα αυτό, χωρίς να έχει προηγηθεί επικοινωνία και συζήτηση με τους οργανισμούς αυτούς που αποτελούν τη βασική πηγή ενημέρωσης και που επηρεάζουν διεθνή κέντρα αποφάσεων, κυρίως οικονομικούς και τουριστικούς οργανισμούς. Ο ΕΟΔΥ είναι ο ίδιος υπεύθυνος για τις τυχόν διαφορές που προκύπτουν, δεδομένου ότι έχει την αρμοδιότητα και την υποχρέωση της ενημέρωσης των οργανισμών αυτών, αποτελώντας την αποκλειστική πηγή ενημέρωσης τους.
Είναι σωστό να υπάρχουν δυο διαφορετικές εικόνες μια στο εσωτερικό της χώρας και μια στο εξωτερικό και να αφίσταται δραματικά ή μια με την άλλη;
Το Διάγραμμα που ακολουθεί είναι η «εκτίμηση» του ΕΟΔΥ για το πραγματικό αριθμό αναπαραγωγής, τον δείκτη Rt
Και αυτός είναι ο δείκτης Rt, όπως τον υπολογίζει το Institute of Global Health στη Γενεύη.
Συγκρίνοντας κάποιος τα δυο διαγράμματα δεν μπορεί παρά να διαπιστώσει σοβαρές διαφορές.
Ο δείκτης Rt σύμφωνα με τον υπολογισμό του κατά τα άλλα «αναξιόπιστου» Διεθνούς Ινστιτούτου, επειδή ακολουθεί διαφορετική υπολογιστική μέθοδο, είναι ΔΙΠΛΑΣΙΟΣ, από εκείνον του ΕΟΔΥ, που όμως είναι «απολύτως αξιόπιστος» ακολουθώντας την ίδια μεθοδολογία από την έναρξη της πανδημίας.
Άραγε τι εμπόδισε τον ΕΟΔΥ να παρέμβει ως όφειλε όλο αυτό το διάστημα των πέντε μηνών, ώστε να μην παρουσιάζεται μια τέτοια εικόνα για τη χώρα μας από Διεθνούς φήμης πανεπιστημιακά Ιδρύματα και επιδημιολογικά κέντρα, που δεν έχουν καμία σκοπιμότητα, να διασύρουν την εικόνα της χώρας μας και στα οποία αναζητούν συνεχώς πληροφορίες όλοι όσοι επιδιώκουν να αποκτήσουν ολοκληρωμένη και σοβαρή πληροφόρηση για την εξέλιξη της πανδημίας σε παγκόσμιο και ανά χώρα επίπεδο. Αντίθετα η εικόνα αυτή διασύρεται όταν για ευνόητους λόγους επιχειρείται να παρουσιαστεί μια βελτιωμένη πλασματικά επιδημιολογική εικόνα.
Ας μην ξεχνάμε ότι εδώ δεν μιλάμε για εικόνες, αλλά για μια πραγματικότητα η οποία έχει να κάνει με το κρίσιμο ζήτημα της εκτίμησης κινδύνου για τη χώρα.
Ένα επιπλέον ζήτημα που εγείρεται με τη βόμβα – Σύψα είναι και η αποκάλυψη – ομολογία, ότι η ενημέρωση της επιτροπής των «ειδικών», κάθε άλλο παρά πλήρης είναι με αποκλειστική ευθύνη του ΕΟΔΥ, όπως έχει αποκαλυφθεί στα προηγούμενα δημοσιεύματα. Συνεπώς η κρίση της επιτροπής αναφορικά με την εκτίμηση κινδύνου, υπόκειται στην ικανότητα του ΕΟΔΥ να μπορεί να ανταποκριθεί στις σημερινές αυξημένες απαιτήσεις. Μέχρις στιγμής έχει κάνει το παν να μας πείσει για το αντίθετο και ομολογώ ότι τα κατάφερε!!
Το ίδιο βέβαια θα πρέπει να έχει αντιληφθεί και ο Γ.Γ. του Υπουργείου Υγείας Παναγιώτης Πρεζεράκος, ο οποίος αναμένει ακόμη τις απαντήσεις από τον πρόεδρο του ΕΟΔΥ, κο Αρκουμανέα, τις οποίες είχε ζητήσει κατεπειγόντως από τον ΕΟΔΥ, ήδη από τις 19 Μαϊου, με έγγραφό του.
Φαίνεται ότι όταν ανακοινώνονταν μετά τη προχθεσινή σύσκεψη, ότι οι επιδημιολογικοί δείκτες δεν έχουν επηρεαστεί, παρά τη καθημερινή αύξηση κρουσμάτων, ο πρωθυπουργός δεν θα εγνώριζε το ΘΕΜΑ που είχε δημιουργηθεί στην επιτροπή με το «σημείωμα» της κας Σύψα, γιατί το ερώτημα είναι μείζον : Είμαστε ή δεν είμαστε σε εκθετική πορεία; Αλλά πως να απαντήσουν αυτοί που θα έπρεπε, όταν χωρίς τεστ στην κοινότητα, είναι σαν να παίζουν με τον ιό την τυφλόμυγα !!!
Είναι καιρός πλέον να σταματήσει η κυβέρνηση να αγνοεί μια πραγματικότητα που εκτός από τα αυξανόμενα κρούσματα, αποδεικνύει καθημερινά τα τεράστια κενά που παρουσιάζει η λειτουργία του ΕΟΔΥ, την έλλειψη συντονισμού μεταξύ ΕΟΔΥ και επιτροπής, υπουργείου και λοιπών σχετικών φορέων με τη διαχείριση της πανδημίας. Πρέπει να πάψει υπεκφεύγοντας να μοιράζει ευθύνες δεξιά και αριστερά, πότε στους πολίτες που συνεχίζει να βομβαρδίζει με αμφιλεγόμενα και συγχητικά μηνύματα και πότε στους λοιμωξιολόγους και τους ειδικούς, ισχυριζόμενη ότι κάνει ότι της λένε εκείνοι, γιατί μάλλον το αντίθετο ισχύει.
Όταν ο κος Μητσοτάκης δικαίως απαιτεί έγκαιρη ενημέρωση από τους ειδικούς, καλόν είναι να αντιληφθεί ότι θα πρέπει να την έχουν πρώτα εκείνοι. Όπως φαίνεται από δηλώσεις των ίδιων των μελών της, όπως εκείνες του κου Βατόπουλου, μέχρις στιγμής η ενημέρωση της επιτροπής παρουσιάζει σημαντικά κενά. Πρέπει να πάψει να περιορίζει το ζήτημα της αντιμετώπισης της κρίσης, αποκλειστικά στο επίπεδο της επιτήρησης της εφαρμογής μέτρων που η ίδια «βάζει και βγάζει», και να ασχοληθεί σοβαρά με την ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ και την ανασυγκρότηση του φορέα που έχει την κύρια ευθύνη για το έργο αυτό.