Διαψεύδοντας και την πιο συγκρατημένη κυβερνητική εκτίμηση, τελικά με βάση τη συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε., η Ελλάδα θα λάβει 16,69 δις ευρώ, εκ των οποίων τα καθαρά είναι 6,42 δις, καθώς τα 10,27 δις ευρώ πρέπει να τα επιστέψει.
Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από τη συμφωνία που επιτεύχθηκε και δημοσιοποίησε το βέλγικο think tank για την Οικονομία, Bruegel, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δανειστεί από τις αγορές 750 δις ευρώ, τα οποία θα διατεθούν στα κράτη μέλη με τη μορφή επιχορηγήσεων και δανείων. Από αυτό το ποσό η Ελλάδα λαμβάνει με βάση τη συμφωνία και τον αλγόριθμο που έχει τεθεί με τα κριτήρια κατανομής 16,69 δις ευρώ. Ωστόσο, η κάθε χώρα-μέλος θα αναλάβει να πληρώσει ένα ποσό που αντιστοιχεί σε ποσοστιαίο νούμερο. Για την Ελλάδα αυτό το ποσοστό είναι 1,37% που σημαίνει 10,27 δις ευρώ, χωρίς τόκους και προμήθειες. Δηλαδή, τα χρήματα που δεν θα επιστρέψει η Ελλάδα στο Ταμείο Ανάκαμψης είναι 6,42 δις.
Εκτός όμως από τη διάψευση των κυβερνητικών προσδοκιών, ερωτήματα γεννώνται για τη νέα διόγκωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, τις νέες «θυσίες» των πολιτών για την κάλυψή του και τα πραγματικά οφέλη στην οικονομία…
Ποιοι είναι οι κερδισμένοι και οι χαμένοι από τις αλλαγές στο Ταμείο Ανάκαμψης
Λιγότερες επιδοτήσεις ύψους 6,5 δις. ευρώ θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο του Ινστιτούτου Bruegel, Ζολτ Ντάρβας . Συγκεκριμένα ο Ντάρβας υποστηρίζει ότι η νέα πρόταση που «πέρασε» στη σύνοδο κορυφής ευνοεί περισσότερο τη Γερμανία και τη Γαλλία, ενώ αντίθετα οι μικρές χώρες θα λάβουν μικρότερες επιδοτήσεις σε σύγκριση με την αρχική πρόταση. Και αυτό καθώς τροποποιήθηκαν τα κριτήρια με αποτέλεσμα οι μικρότερες να βγαίνουν «χαμένες» στη μοιρασιά.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο η αρχική πρόταση της Επιτροπής ευνοούσε τις χώρες χαμηλότερου εισοδήματος και σε μεγάλο βαθμό βασίζονταν σε οικονομικά δεδομένα που ίσχυαν πριν την πανδημία. Οι αλλαγές που υιοθέτησε η σύνοδος κορυφής δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στο μέγεθος της χώρας και τις οικονομικές επιπτώσεις των lockdown λόγω πανδημίας.
Με βάση λοιπόν την αρχική πρόταση της Κομισιόν η Ελλάδα θα λάμβανε επιδοτήσεις ύψους 23,21 δις. ευρώ , ενώ με τη νέα πρόταση το ποσό «ψαλιδίζεται» στα 16,69 δις ευρώ και είναι μάλιστα λιγότερα από τα 19,5 δις. ευρώ που αναφέρει η ελληνική κυβέρνηση ότι θα πάρει από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε ερώτηση που απηύθυνε το Liberal στον Ζολτ Ντάρβας σχετικά με τη διαφορά ανάμεσα στο ποσό που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση και στις δικές του εκτιμήσεις, απάντησε ότι τα ποσά έχουν υπολογιστεί με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία της Κομισιόν χρησιμοποιώντας τις οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής του Μαΐου 2020.
Με βάση λοιπόν αυτά διαπίστωσε ότι η Γερμανία θα πάρει περισσότερα από επιδοτήσεις κατά 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ και η Γαλλία 7,4 δισεκατομμύρια ευρώ.
Όπως τονίζει ο Ντάρβας: «Το 70% των επιχορηγήσεων που παρέχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης θα δοθεί στις χώρες κατά τα έτη 2021 και 2022.Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί το 2023, για το οποίο «το κριτήριο ανεργίας 2015-2019 αντικαθίσταται, σε ισόποση αναλογία, από την απώλεια πραγματικού ΑΕΠ που παρατηρήθηκε το 2020 και από τη σωρευτική απώλεια του πραγματικού ΑΕΠ που παρατηρήθηκε κατά την περίοδο 2020-2021. Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν καθορίζει τον τρόπο μέτρησης της «απώλειας πραγματικού ΑΕΠ», αλλά αυτή η έκφραση χρησιμοποιήθηκε από την Επιτροπή για τον μηχανισμό κατανομής του ReactEU. Ωστόσο, η πτώση του ΑΕΠ που αποτιμάται σε ευρώ σταθερής τιμής εξαρτάται από το μέγεθος της χώρας. Όσο μεγαλύτερη είναι η χώρα, τόσο μεγαλύτερη είναι η αξία του ευρώ στο ΑΕΠ. Ως εκ τούτου, ένας δείκτης που είναι ανεξάρτητος από το μέγεθος της χώρας (ποσοστό ανεργίας) αντικαθίσταται από έναν δείκτη που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το μέγεθος της χώρας (απώλεια πραγματικού ΑΕΠ). Στα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αναφέρει πρόσθετα κριτήρια για την εξέταση της πραγματικής απώλειας ΑΕΠ όσον αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης.
Εν ολίγοις, ο αρχικός μηχανισμός κατανομής της Επιτροπής ευνοούσε τις χώρες χαμηλού εισοδήματος. Αυτή η εύνοια είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο, για παράδειγμα, η Βουλγαρία, η Κροατία και η Ελλάδα θα έπαιρναν επιχορηγήσεις ύψους περίπου 15% του ΑΕΠ . Με το νέο σύστημα οι επιχορηγήσεις περιορίζονται στο 10% του ΑΕΠ για τις μικρότερες χώρες.
«Πράσινο» για το Ταμείο Ανάκαμψης, «κόκκινο» για τον Επταετή Προϋπολογισμό από το Ευρωκοινοβούλιο
Την ίδια στιγμή, στο Ευρωκοινοβούλιο είχαμε μια ιστορική στιγμή, καθώς οι ευρωβουλευτές απέρριψαν την πρόταση Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν για τον επταετή προϋπολογισμό της περιόδου 2020-2027, ύψους 1.074,3 δισ. Ευρώ. Αξίζει να σημειωθεί ότι νωρίτερα είχε εγκριθεί -και μάλιστα με ισχυρή πλειοψηφία- η συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι βασικές διαφωνίες των ευρωβουλευτών εστιάστηκαν στα εξής:
- στην αφαίρεση κονδυλίων για τη μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη (δίκαιη μετάβαση) από τα 30 δισ. του αρχικού προϋπολογισμού σε 10 δισ. ευρώ,
- στην αφαίρεση κονδυλίων από το μεγαλύτερο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας το Horizon 2020,
- στην απομείωση του Invest EU (μετεξέλιξη του σχεδίου Γιούνκερ) από τα 30 δισ. σε 5,6 δισ.,
- στη μείωση των κονδυλίων του ΠΔΠ για την ΚΑΠ,
- στην αφαίρεση πόρων από τον αρχικό προϋπολογισμό για την Υγεία (από 9,4 δισ. ευρώ σε 1,7 δισ. ευρώ) αλλά και τη διασφάλιση του κράτους δικαίου σε χώρες όπου καταπατούνται δημοκρατικές αξίες και σύμφωνα με τον ευρωσυμβιβασμό που επιτεύχθηκε στο Συμβούλιο δεν θα υποστούν πάγωμα της χρηματοδότησής τους από την παραβίαση των δημοκρατικών αρχών.
Tvxs.gr, Ο πίνακας με τα συγκριτικά στοιχεία του Ινστιτούτου Bruegel δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών