.
Το νέο βιβλίο «Ουρανός από στάχτη» της Κρητικιάς (από τα Χανιά) συγγραφέως, Νίκης Τρουλλινού, που ζει και δραστηριοποιείται στο Ηράκλειο, θα παρουσιαστεί σήμερα Τετάρτη 8 Ιουλίου και ώρα 7.30 μμ. στην «Μαρίνα» Ηρακλείου, από τις εκδόσεις «Ποταμός» και το Βιβλιοπωλείο «Αναλόγιο».
Η συγγραφέας θα συζητήσει με τον δημοσιογράφο Στέλιο Ζερβό και αποσπάσματα θα διαβάσει η Ελένη Μπενέκου.
Ουρανός από στάχτη, Μυθιστόρημα
Το ισλανδικό ηφαίστειο γεμίζει στάχτες τους ουρανούς της Ευρώπης – Απρίλιος 2010. Ο Τηλέμαχος, τεχνοκράτης των Βρυξελλών, και η Θάλεια – μεταξύ Κρήτης και Εξαρχείων – πληκτρολογούν μυστικά και ψέματα, διαβάζουν το ημερολόγιο της γιαγιάς και ιχνηλατούν την Ευρώπη που ονειρεύτηκαν. Ποια Ευρώπη και ποια Ελλάδα;
Μία από τις πιο ευαίσθητες και υποψιασμένες φωνές της ελληνικής περιφέρειας, η διηγηματογράφος Νίκη Τρουλλινού, η μόνη που κατοικεί στην Κρήτη από την παρεμβατική και ταλαντούχα (άτυπη) γυναικεία συντροφιά των Γαλανάκη, Γιαννακάκη, Δούκα και Καρυστιάνη, παίρνει ως αφορμή την ευρωπαϊκή παράλυση που κυριάρχησε το 2010 μετά την έκρηξη ενός ισλανδικού ηφαιστείου και με το επίκαιρο μυθιστόρημά της «Ουρανός από στάχτη» (εκδ. Ποταμός) αποτυπώνει τα σημάδια που έχει αφήσει στην ελληνική κοινωνία η στενόκαρδη σχέση της Ε.Ε. με την Ελλάδα».
Απόσπασμα
{…] Διέσχισε τους διαδρόμους μπροστά από τις καμπίνες και κατέβηκε στο αμπάρι, άνοιξε το αμάξι και χώθηκε βιαστικά, κρατώντας τα τζάμια κλειστά. Καυσαέριο, γκαζωμένα αυτοκίνητα, νταλίκες φορτωμένες εμπορεύματα, σκυλιά και τουρίστες, Ιούλιος, το Νησί πορεύεται από τον τουρισμό εδώ και δεκαετίες, να ’ναι καλά οι Μινωίτες εκεί που αναπαύονται, και ο μεγαλοπιασμένος ο Άρθουρ Έβανς. Κύλησε με το πόδι ελαφρά πάνω στο γκάζι, άκουσε το γκουπ της γκαραζόπορτας στο σπασμένο τσιμέντο του μόλου και έφυγε μαγκωμένη προς τη λεωφόρο Ικάρου. Φαίνεται πως οι Καστρινοί πίστευαν πάντα πως ο Ίκαρος από την ανατολική μεριά της πόλης ξεκίνησε το πέταγμά του, προηγείτο ο Δαίδαλος, ή μήπως ανάποδα, κι αυτή τώρα περνούσε το ρημαγμένο εργοστάσιο σαπωνοποιίας Αλεπουδέλη και λοιπών συνεταίρων.
Όταν, έφηβη, περνούσε τη φάση Οδυσσέα Ελύτη –του το χρωστάει που έγινε φιλόλογος, αλλά και στον Καζαντζάκη μεγάλο το χρέος–, είχε υπολογίσει πού μπορεί να ήταν το σπίτι που γεννήθηκε ο ποιητής. Είχε μετρήσει, με το δικό της περπά- τημα, τις περιπολίες του μικρού αγοριού από το σπίτι του στους Εφτά Μπαλτάδες, αυτά τα φοβερά μαχαί ρια που προστάτευαν το Κάστρο, και στο χασάπη όταν πήγαιναν για το κατσίκι της Κυριακής, –ο μπαλτάς του έπεφτε αδίσταχτα πάνω στο ζώο–, ήταν που πείστηκε πως κρέας δεν θέλει να τρώει. Το μακελειό δεν ήταν του χαρακτήρα τής μικρής, ακόμα κι αν ο ποιητής τ’ αγαπούσε το τοπωνύμιο. Η θέα του Κούλε
–αγέρωχος και Μέγας, να πατά γερά το πλατύ του πόδι στη θάλασσα– έπεφτε βάλσαμο στις αισθήσεις, ακουγό- ταν και το κύμα, βαπόρια της εποχής του, να χαιρετούν την πόλη. Κάπως έτσι μετρούσε την απόσταση από το σπίτι στο εργοστάσιο σαπουνιού του πατέρα του. Και εκείνη, έφηβη, μετά από δεκαετίες τον ακολουθούσε. Και ανακάλυψε τους ψηλούς φοίνικες στη ρίζα του βενετσιάνικου τείχους – τους αγνοούσαν ακόμα και οι πιο έμπειροι περιπατητές. Το εργοστάσιο Καστρινογιάννη επιβίωνε κουτσά στραβά, υφάντρες από τα χωριά και κόρες προσφύγων από τη Νέα Αλικαρνασσό που έμαθαν την τέχνη της υφαντικής, και κεντίδια παλιά στο πανί των αργαλειών• έτσι τα ήθελε όλα ο μύθος. Αλλά το εργοστάσιο Καστρινάκη, ερείπιο σκέτο μέσα στα παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα και τους ψηλούς ευκαλύπτους, είχε, άγνωστο με ποια δύναμη ή καλοτυχία, το ίδιο ξύλινο παντζούρι να κρέμεται πάνω από το κενό. Η κάτω Πύλη του Αγίου Γεωργίου με το οικόσημο, και στην κορφή του δρόμου το Μουσείο, που το αγαπούσε κι ας ήταν χρόνια κλειστό. Στη συμβολή του δρόμου με την πλατεία Ελευθερίας, που κάποτε την έλεγαν Χουνκιάρ, η κρήνη του Γενιτσάρ Αγά. Αψιδωτή με δυο μεγάλους πεσσούς και ο ανάγλυφος κρουνός στολισμένος με ροζέτες. Κοριτσάκι στο σχολειό, τους μίλησαν για τους γενίτσαρους, μα η κρήνη ετούτη για άλλα προνοούσε – δροσιά, ομορφιά, να τες οι αντιθέσεις που τόσο τη βασάνιζαν.
Σε τούτο το σημείο της ανηφόρας έπεφτε κάθε φορά το βότσαλο στη λίμνη της μνήμης• τάραζε τα νερά και χάραζε ομόκεντρους κύκλους συνειρμών, όχι των ποιη- τών ή των αστών της πόλης, μα δικών της πραγμάτων• ραντεβού, άτσαλα πρώτα φιλιά, χαμένες φιλίες. Έκανε κύκλο από τα δικαστήρια για να φτάσει νότια, στην πλατεία Κορνάρου. Έτσι την έλεγαν τώρα. Τον πατέρα της τον θυμάται να την αποκαλεί πάντα πλατεία της Βαλιδέ Σουλτάνας, ή πιο σωστά, με τη παραφθορά που κράτησε ζηλότυπα ο χρόνος, πλατεία Φαλτέ Τζαμί. Το σεμπίλ του Χατζή Ιμπραήμ Αγά δίπλα στην κρήνη Μπέμπο είχε κιόλας ανοίξει• τραπεζάκια έξω και καρέκλες ξύλινες με ψάθα περίμεναν τους εμπόρους του δρόμου. Εδώ, στους στενούς κάθετους δρόμους της πλατείας έβρισκε πάντα να παρκάρει νωρίς το πρωί, πριν οι εύποροι των προαστίων αλλά και οι αγρότες του νομού εισβάλουν στην παλιά πόλη. Εδώ, άκουγε πάντα μέσα στο μυαλό της μπουλντόζες και φορτηγά και κείνο τον χαρακτηριστικό εκρηκτικό θόρυβο των τοίχων που γκρεμίζονται, πέτρες να πέφτουν, στέγες να βυθίζονται στη μαύρη τρύπα των ερειπίων. Και σιωπή. Εκκωφαντική σιωπή παντού γύρω. Και χώμα. Σύννεφο το χώμα, να τα καλύπτει όλα, έτσι που θα μπορούσες ολόκληρη αλφαβήτα να γράψεις σε τζάμια και πόρτες. Θα ’ταν κοντά στα δέκα της χρόνια• τρέχοντας περνούσε να πάει στο σχολειό της στον Άγιο Τίτο και όλα γκρεμίζονταν γύρω της. Το Τζαμί της Βαλιδέ πρέπει να γίνει στάχτη και μπούλμπερη, διέταξε ο Παττακός, το πρωτοπαλίκαρο της Χούντας, και τα σκυλιά δεμένα. Κι ας ήταν κάποτε ο περίφημος βενετσιάνικος Ναός του Σωτήρος. Όχι. Εδώ και δεκαετίες οι εκφραστές της πόλης δεν ήθελαν να μείνει ίχνος από το οθωμανικό της παρελθόν, κι ας πατούσε γερά σε εκείνο το άλλο, το βενετσιάνικο. Άσε που έτσι προέκυψαν και κάτι οικόπεδα σκέτα φιλέτα, ψιθύριζαν οι πιο πονηροί πίσω από τις κλειστές τους πόρτες – αυτά δεν λέγονταν δημοσίως.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΣ
Το βιβλίο αφιερώνεται στη μνήμη του Χριστόφορου Λιοντάκη, του Πέτρου Τζανετάκη και του Σήφη Καμάρη. Οφείλω ευχαριστίες στην Τούλα Κόντου, τον Γιάννη Οικονομίδη και την Κάτια Χαραλαμπάκη.