Eρώτηση του Ευρωβουλευτή ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία – GUE/NGL, Κώστα Αρβανίτη, στην αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υπεύθυνη για ζητήματα Αξιών, Διαφάνειας και Κράτους Δικαίου, Βέρα Γιουρόβα στη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ε/Κ.
Να είναι αποφασιστικοί στην εφαρμογή της νέας στρατηγικής για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, και όχι να δρουν ως «χαλαροί περιγραφείς της κατάστασης», ζήτησε ο Κώστας Αρβανίτης από τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στη σύντομη παρέμβασή του στο πλαίσιο του διαλόγου με την Αντιπρόεδρο αρμόδια για τις Αξίες τη Διαφάνεια και το Κράτος Δικαίου στην ΕΕ Βέρα Γιουρόβα, ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε έμφαση στην ανάγκη οι απαραίτητοι για την αντιμετώπιση της πανδημίας περιορισμοί να μην οδηγήσουν σε παράκαμψη των διεθνών θεσμών, ενώ αναφέρθηκε ειδικά σε περιστατικά κατάχρησης αστυνομικής βίας, όπως αυτό στις ΗΠΑ με τον Τζορτζ Φλόιντ, αλλά και άλλα παρόμοια κρούσματα καταστολής στα Ευρωπαϊκά κράτη μέλη.
Απαντώντας η Αντιπρόεδρος της Επιτροπής κινήθηκε στο πλαίσιο των παρατηρήσεων του Έλληνα Ευρωβουλευτή, επισημαίνοντας πως “Θα καλυφθούν τα κενά και οι ελλείψεις – ο νέος Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα κηρύξει τον πόλεμο στον ρατσισμό και την ξενοφοβία”.
Κατηγορηματική ήταν και στο θέμα της αστυνομικής βίας για την οποία ξεκαθάρισε πως τα μέτρα ασφαλείας δεν γίνεται να την δικαιολογούν.
Ακολουθούν αναλυτικά η παρέμβαση του Κώστα Αρβανίτη και η απάντηση της Αντιπροέδρου της Επιτροπής.
Ολόκληρη η ομιλία του ευρωβουλευτή:
Αξιότιμη κυρία Γιουρόβα,
Πιστεύω ότι συμφωνούμε, πως οι έκτακτες συνθήκες, όπως αυτές που διαμορφώνονται με τον Covid, δε γίνεται να λειτουργούν ως πρόσχημα ή αιτία συρρίκνωσης του Κράτους Δικαίου και των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.
Είναι αλήθεια ότι σε υγειονομικές ή άλλες καταστάσεις ανάγκης, μπορεί να επιβληθούν πρόσκαιρα κάποιοι αναγκαίοι περιορισμοί στις μετακινήσεις ή τις συναθροίσεις.
Όμως, οι περιορισμοί αυτοί δεν συνεπάγονται την παράκαμψη των διεθνών θεσμών. Αντίθετα, προϋποθέτουν την ενεργοποίηση ήδη προβλεπόμενων ρυθμιστικών αρχών – σε περιπτώσεις εσωτερικών συγκρούσεων της έννομης τάξης:
Πρώτον και κύριον, η Αρχή της Αναλογικότητας.
Έπειτα, οι σαφείς όροι στην εφαρμογή τους.
Και τέλος, η μίνιμουμ απαραίτητη χρονική διάρκειά τους.
Πέραν των παραπάνω, απολύτως κανένας λόγος δεν συντρέχει ώστε να παραμεριστούν οι πάγιοι και θεμελιακοί πυλώνες της Δημοκρατίας, όπως είναι οι εκλογές, η διάκριση των λειτουργιών, και η ελευθερία του λόγου, του τύπου και της πληροφόρησης.
Ιδίως ανεπίτρεπτο είναι – με οποιοδήποτε πρόσχημα ασφάλειας – να σημειώνονται περιστατικά κατάχρησης αστυνομικής βίας, όπως αυτό στις ΗΠΑ με τον Τζορτζ Φλοϊντ αλλά και άλλα παρόμοια κρούσματα καταστολής σε άλλα κράτη μέλη της Ένωσής μας
Και η ερώτησή μου είναι: στη νέα στρατηγική που ετοιμάζετε για τον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, σκοπεύετε να ελέγχετε με συνέπεια και χωρίς κενά την εφαρμογή τους;
Σας θέλουμε πιο αποφασιστικούς, και όχι χαλαρούς «περιγραφείς» της κατάστασης.
Και η απάντηση της αντιπροέδρου:
Για το καθεστώς εκτάκτου ανάγκης, κ. Αρβανίτη, απαριθμήσατε τις σχετικές προϋποθέσεις εφαρμογής του: αναλογικότητα, αναγκαιότητα και χρονικοί περιορισμοί. Τα μέτρα ασφαλείας δεν γίνεται να δικαιολογούν την αστυνομική βία. Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων θα αντικατοπτρίζει αυτές τις νέες εξελίξεις, το νέο κύμα βίας, τα νέα ευρήματα σχετικά με τον ρατσισμό στην Ευρώπη.
Θα εργαστούμε βάσει μελέτης για τα θεμελιώδη δικαιώματα, και συγκεκριμένη καθοδήγηση για το θέμα των διακρίσεων, στηριζόμενοι στις αναφορές από πλευράς των κρατικών θεσμών, που έχουμε στη διάθεσή μας από πέρυσι.
Όντως παρατηρούμε έλλειψη εθνικής στρατηγικής ενάντια στον ρατσισμό και την ξενοφοβία· εφαρμόζεται σε μόνο 15 κράτη-μέλη. Πρέπει να εργαστούμε πιο εντατικά για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, πρέπει να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί, να αναλάβουμε σαφώς προσδιορισμένη δράση, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης ουσιαστικών προγραμμάτων, που θα μάχονται ενάντια στις προκαταλήψεις.
Έχω διαβάσει πρόσφατα πολλές μελέτες που αποδεικνύουν ότι υπάρχει πρόβλημα στα κράτη-μέλη. Υπάρχουν διακριτές περιπτώσεις όπου στοχοποιούνται διαφορετικές μειονότητες, αλλά το ζήτημα είναι παντού το ίδιο: Ο ρατσισμός έχει κερδίσει σημαντικό έδαφος στις κοινωνίες μας – πράγμα απαράδεκτο, που απαιτεί να αναλάβουμε δράση.
