Τροπικές καταιγίδες, ξηρασία, κορονοϊός και σεισμοί δοκιμάζουν τις αντοχές των νησιωτικών συμπλεγμάτων των οποίων η οικονομία εξαρτάται υπερβολικά από τον τουρισμό.
Τα νησιά της Καραϊβικής σπάνια ήταν τόσο ευάλωτα. Μια ασυνήθιστα ενεργή εποχή τυφώνων απειλεί αυτήν την περιοχή που προσπαθεί να ανακάμψει από πρόσφατες τροπικές καταιγίδες, παλεύει να αντιμετωπίσει μια επιδεινούμενη ξηρασία και μια πανδημία που έχει ήδη εξαντλήσει τα δημόσια ταμεία και δυσκολεύει τις προετοιμασίες για την προστασία των κατοίκων της.
Σύμφωνα με την αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας, τρεις έως έξι σημαντικοί τυφώνες θα μπορούσαν να σχηματιστούν φέτος ως μέρος συνολικά 13 έως 19 ονοματισμένων τροπικών καταιγίδων που προβλέπονται για την περίοδο από 1η Ιουνίου έως 30 Νοεμβρίου. Σε μια μέση εποχή δημιουργούνται 12 καταιγίδες με τρις μεγάλοι τυφώνες, ενώ πέρσι και το 2018 υπήρξαν 18 και 15 αντίστοιχα.
Η τρομερή πρόβλεψη έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή για την Καραϊβική. Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τα σπίτια τους στο νότιο Πουέρτο Ρίκο λόγω των πρόσφατων ισχυρών σεισμών και στις βόρειες Μπαχάμες λόγω του τυφώνα «Ντόριαν», ο οποίος τις χτύπησε τον Σεπτέμβριο του 2019 ως καταιγίδα «κατηγορίας 5», σκοτώνοντας περίπου 70 ανθρώπους και αφήνοντας εκατοντάδες αγνοούμενους.
Οι κατεδαφίσεις των πληγέντων κτιρίων και στα δύο νησιά δεν είχαν αρχίσει καν σε ορισμένες περιοχές όταν έφτασε η πανδημία και επήλθε το lockdown, γεγονός που προκάλεσε απώλειες δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μία από τις πιο εξαρτώμενες από τον τουρισμό περιοχές του κόσμου.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι κυβερνήσεις αγωνίζονται περισσότερο από ποτέ για να προετοιμαστούν για μια σεζόν που ξεκίνησε νωρίς. Η τροπική καταιγίδα «Αρθουρ», που σχηματίστηκε στα μέσα Μαΐου, προκάλεσε έντονες βροχοπτώσεις στα νησιά που έχουν πληγεί από τον «Ντόριαν» στις Μπαχάμες.
Αναζητώντας καταφύγια
Τα μέτρα για την αντιμετώπιση του Covid-19 στέγνωσαν τα κρατικά ταμεία καθώς αξιοποιήθηκαν οι τυπικές πηγές εξωτερικής χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, περιορίζοντας περαιτέρω τις χρηματοδοτικές επιλογές.
Και το lockdown καθυστέρησε τις προετοιμασίες για τον επερχόμενο τυφώνα, ειδικά τον εντοπισμό επαρκών καταφυγίων λόγω της πανδημίας. Στις Μπαχάμες, η κυβέρνηση θα στεγάσει οικογένειες σε αίθουσες διδασκαλίας, αντί να προετοιμάσει μεγάλα γυμναστήρια, όπως έκανε με τον τυφώνα «Ντόριαν». Αλλά αυτό δεν είναι επιλογή για ορισμένους δημάρχους στο Πουέρτο Ρίκο, όπου δεκάδες σχολεία στη νότια περιοχή του νησιού έκλεισαν μόνιμα μετά τον σεισμό, στις 7 Ιανουαρίου, μεγέθους 6,4 της κλίμακας Ρίχτερ και με δυνατούς μετασεισμούς, με περισσότερες από 70 οικογένειες να μένουν σε ξενοδοχεία καθώς συνεχίζεται η αναζήτηση στέγασης.
Το κλείσιμο σχολείων σημαίνει λιγότερα καταφύγια σε μια στιγμή που απαιτείται περισσότερος χώρος για να αποφευχθεί ένα πιθανό δεύτερο κύμα κρουσμάτων κορονοϊού.
Ο Σάντος Σέντα, δήμαρχος της νότιας παράκτιας πόλης Γκουανίκα, δήλωσε στο Associated Press ότι οι σεισμοί έπληξαν ή κατέστρεψαν έξι σχολεία, αφήνοντας μόνο ένα λειτουργικό για καταφύγιο εάν χρειαστεί. Επιπλέον, περισσότερα από 400 οικοδομήματα πρέπει να κατεδαφιστούν, κάτι που τον ανησυχεί πολύ. «Εάν έρθει ένας τυφώνας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μπορούν να μετατραπούν σε βλήματα», ανέφερε.
Και ξηρασία
Στα εδάφη των ΗΠΑ δεν έχει κυκλοφορήσει ένας τελικός κατάλογος καταφυγίων και εξακολουθούν να υπάρχουν άνθρωποι σε σπίτια με στέγες χτυπημένες από τον τυφώνα «Μαρία» τον Σεπτέμβριο του 2017 στο Πουέρτο Ρίκο – τυφώνας «κατηγορίας 4», οπότε και έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 3.000 άνθρωποι. Η κυβέρνηση υπολόγισε πριν από αρκετούς μήνες ότι περισσότερες από 20.000 μη επισκευασμένες στέγες παρέμειναν σε ολόκληρο το νησί, αλλά ούτε οι αξιωματούχοι στέγασης ούτε η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτακτης Ανάγκης των ΗΠΑ διαθέτουν επικαιροποιημένα στοιχεία.
Ακόμη ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν το Πουέρτο Ρίκο και ορισμένα άλλα νησιά εν μέσω της πανδημίας, καθώς προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις προετοιμασίες για τον επερχόμενο τυφώνα, είναι η αυξανόμενη ξηρασία. Αξιωματούχοι στο Πουέρτο Ρίκο έχουν προειδοποιήσει για πιθανά μέτρα διανομής του νερού με δελτίο εάν δεν υπάρξουν επαρκείς βροχοπτώσεις, ενώ το νησί της Γουαδελούπης της Γαλλικής Καραϊβικής επέβαλε πρόσφατα ανάλογα μέτρα και διανέμει νερό με δελτίο σε ορισμένες κοινότητες.
Κάποιες καταιγίδες που πέρασαν από το Πουέρτο Ρίκο την περασμένη Πέμπτη παρείχαν κάποια ανακούφιση, αλλά υπενθύμισαν επίσης στους κατοίκους την ευπάθεια του ηλεκτρικού δικτύου του νησιού, που το κατέστρεψε ο τυφώνας «Μαρία». Πάνω από 70.000 διακοπές ρεύματος αναφέρθηκαν ως αποτέλεσμα των ισχυρών βροχοπτώσεων και πολλοί αναρωτήθηκαν τι θα συνέβαινε κατά τη διάρκεια μιας τροπικής καταιγίδας, πόσο μάλλον ενός τυφώνα.
Ο διευθυντής μεταφοράς και διανομής της Αρχής Ηλεκτρικής Ενέργειας του Πουέρτο Ρίκο δήλωσε στο Associated Press ότι η ανακατασκευή του δικτύου δεν έχει ξεκινήσει, προσθέτοντας ότι η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από 10 έως 20 χρόνια. Και αναγνώρισε ότι οι συχνές διακοπές ρεύματος πλήττουν το νησί και ότι η πανδημία καθυστέρησε τη συντήρηση στο σύστημα, που δεν έχει ανακάμψει από τη «Μαρία» κι ενώ ξεκινά μια νέα εποχή τυφώνων.