Μια διαφορετική Επέτειος της ένδοξης Μάχης του Λασιθίου έλαβε χώρα την Κυριακή , 31 Μαΐου , στο Οροπέδιο Λασιθίου, όπως επιβάλλουν οι συνθήκες λόγω τη πανδημίας του κορωνοϊού.
Το Οροπέδιο Λασιθίου γιορτάζει, καθώς συμπληρώνονται 153 έτη από την ηρωική και ένδοξη Μάχη του Λασιθίου ,που μας μεταφέρει πίσω στα 1867 .Τον Μάιο του 1867 ο Λασιθιώτης επιβεβαιώνει το υψηλό αίσθημα υπερηφάνειας, αλτρουισμού, σθένους και ανδρείας. Ο Λασιθιώτης δίδαξε ιστορία, μαζί με τους επαναστάτες από όλη την Κρήτη αλλά και εθελοντές μαχητές από όλο τον κόσμο.
Ο Δήμαρχος ,Γιάννης Στεφανάκης, αμέσως μετά από την επιμνημόσυνη δέηση, που τελέστηκε στην Ι.Μ. Παναγίας Κρουσταλλένιας, κατέθεσε σεβασμό, υπενθυμίζοντας ότι ,όλοι μας έχουμε ένα τεράστιο χρέος, να σεβόμαστε με ειλικρίνεια κα ι ευσέβεια τους ανθρώπους εκείνους που θυσίασαν τον δικό τους αέρα, για να μπορούμε όλοι μας σήμερα να αναπνέουμε με ελευθερία. Η Μάχη του Λασιθίου, μία μάχη παγκόσμιας εμβέλειας με συμμετοχή επαναστατών από όλο τον κόσμο, διδάσκει από τα βάθη της ιστορίας τη συνεργασία των λαών για τα ύψιστα ιδανικά της Ελευθερίας και της Ειρήνης, και όχι υποκινούμενη από οικονομικές δυνάμεις.
Με μια λιτή τελετή, παρουσία του Πανοσιολογιότατου Πρωτοσύγκελου της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου ,Τίτου, αλλά με τον πρέποντα σεβασμό , ο Δήμαρχος κατέθεσε στέφανο ,συνοδευόμενος από τον κ. Ανδρουλάκη Γιάννη, Εντεταλμένο Σύμβουλο Περιφέρειας, που παρέστη τιμώντας το Λασίθι. Επίσης, στέφανο κατέθεσαν τόσο ο Πρόεδρος του Δ.Σ. ,κ. Πλευράκης Γιώργος, όσο και ο Εκπρόσωπος Εθνικής Αντίστασης Λασιθίου, κ.Μπαριτάκης Γιώργος,οι οποίοι με τη σειρά τους τίμησαν το ένδοξο γεγονός της Παγκόσμιας Ιστορίας.
Τα τηλεγραφήματα της φωτιάς
Κατόπιν διεξοδικής έρευνας, παρουσιάζουμε αντιπροσωπευτικά αποσπάσματα από την έκδοση «ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ–Λονδίνο 1867» που παρουσιάστηκε και στα δύο Σώματα του Βρετανικού Κοινοβουλίου από τον Υπουργό Εξωτερικών της Βρετανικής Αυτοκρατορίας Λόρδο Stanley, κατόπιν εντολής της Βασίλισσας του Ηνωμένου Βασιλείου Βικτώριας.
Την περίοδο της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης του 1866 έως 1869 υπήρξε έντονη αναταραχή και έξαρση στρατιωτικών επιχειρήσεων και πολιτικών διαπραγματεύσεων για το επονομαζόμενο «Ανατολικό Ζήτημα». Τα γεωπολιτικά σενάρια εξουσίας μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής με αφορμή την στρατηγική θέση της Κρήτης, οδηγούν τον Μάη του 1867 στην επική Μάχη του Λασιθίου η οποία αποτέλεσε ορόσημο για την ιστορική εξέλιξη και τον στρατηγικό σχεδιασμό των μεγάλων δυνάμεων αναφορικά με την ανατολική Μεσόγειο.
Στην έκδοση αυτή όπου αναλύονται οι βρετανικές πολιτικές αξιώσεις της εποχής, γίνεται εκτενής και πολυσέλιδη αναφορά στην δεκαήμερη Μάχη του Λασιθίου τον Μάιο του 1867 και παρουσιάζονται αυτούσια ανταποκρίσεις – τηλεγραφήματα των Βρετανών Πρόξενων της εποχής προς τον Υπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, των πολιτικών προσωπικοτήτων καθώς και του ίδιου του Ομέρ Πασά, επικεφαλής των Οθωμανικών δυνάμεων. Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές στις λεπτομέρειες της μάχης, όπου αποκαλύπτονται και συνδέονται με την ιστορία, η προφορική μας παράδοση, όπως η καταγωγή (από το Ψυχρό Λασιθίου) και ο θάνατος του Ισμαήλ Φερίκ Πασά, Υπουργού Στρατιωτικών της Αιγύπτου και επικεφαλής των Αιγυπτιακών δυνάμεων κατά του Λασιθίου καθώς και η σχέση του με τον αδελφό του Αντώνιο Φ. Παπαδάκη πρωτεργάτη και βασικού χρηματοδότη για την απελευθέρωση της Κρήτης.
Τα παρακάτω τηλεγραφήματα αποτελούν ανεκτίμητα ντοκουμέντα, που τεκμηριώνουν την ιστορικότητα, συνδέουν τον μύθο και την προφορική παράδοση με την πραγματικότητα και κατατάσσουν την Μάχη του Λασιθίου ως κορυφαίο γεγονός της παγκόσμιας ιστορίας για την ελευθερία των Λαών, με συμμετοχή εθελοντών σε μία παγκόσμια μάχη την οποία τίμησε το ελεύθερο Ελληνικό κράτος δίνοντας το όνομα της επαρχίας Λασιθίου στον Νομό.