Του Νίκου Μακράκη
– Το εμβόλιο για τον κορονοϊό θα περιέχει μικροτσίπ που θα σε παρακολουθούν
– Το 5G δημιούργησε τον κορονοϊό
– Ο κορονοϊός δεν υπάρχει
– Ο κορονοϊός αμολήθηκε από τον Bill Gates για να μειωθεί ο υπερπληθυσμός
– Ο κορονοϊός φτιάχτηκε από τις ΗΠΑ για να πάθει ζημιά η Κίνα (στην αρχή)
– Ο κορονοϊός φτιάχτηκε από την Κίνα για να πάθουν ζημιά οι ΗΠΑ (τώρα)
– Όλα τα παραπάνω
Πάντα υπήρχαν πολλές θεωρίες συνωμοσίας (Επίπεδη γη, θανατηφόρα εμβόλια κ.α.). Αλλά τώρα με την κρίση του κορονοϊού είναι πολύ περισσότερες. Όμως, το χειρότερο είναι ότι τώρα είναι πολύ περισσότερος και ο κόσμος που τις πιστεύει. Ή απλά τις έχει ακούσει και δεν τις απορρίπτει. Παρ’ όλο που έχουν όλες διαψευστεί πολλές φορές.
Η περίοδος της καραντίνας και των μέτρων είναι η πρώτη φορά που η επιστήμη καθορίζει τόσο πολύ την ζωή μας και είναι λογικό να αναπτυχθεί αντίστοιχα και η αντίπερα όχθη, δηλαδή ο σκοταδισμός.
Θα πει κανείς: «Που είναι το κακό; Ο καθένας μπορεί να πιστεύει ό,τι θέλει». Φυσικά. Τι γίνεται, όμως, όταν οι θεωρίες συνωμοσίας επηρεάζουν πολύ κόσμο; Τι γίνεται όταν πολιτικοί επηρεάζονται από αυτές, τις χρησιμοποιούν έμμεσα ή τις διαδίδουν άμεσα;
Στην Ιταλική βουλή μια αντιεμβολιάστρια βουλευτίνα μίλησε για «σχέδιο του Bill Gates». Το ίδιο έκανε και ένας βουλευτής του κόμματος του Berlusconi. Ο ακροδεξιός Mateo Salvini έκανε κατάληψη ενάντια στην καραντίνα. Στις ΗΠΑ ο λαϊκιστής δεξιός Trump την αμφισβητεί με εκατομμύρια τρόπους, που οι πιο πολλοί είναι τελείως ηλίθιοι, και χρησιμοποιεί αυτό το προφίλ για να επανεκλεγεί.
Στην Ελλάδα, ο πρώην υφυπουργός των Αν.Ελλ. Νίκος Μαυραγάνης είπε στην τηλεόραση ότι «ο Bill Gates έχει σχέδιο για ηλεκτρονικά πιστοποιητικά κάτω από το δέρμα» ενώ ο Μπογδάνος στην ίδια εκπομπή είπε ότι διαφωνεί με το να μας μπει τσιπάκι, αν και στην Ελλάδα το αποκλείει. Η Ραχήλ Μακρή έγραψε κι αυτή για σχέδιο του Bill Gates. Ο Κασιδιάρης, που τώρα ετοιμάζει νέο ακροδεξιό φασιστικό κόμμα, σε κάθε του συνέντευξη δεν χάνει ευκαιρία να αμφισβητήσει τον κορονοϊό.
Τι σχέση έχουν οι θεωρίες συνωμοσίας με την ακροδεξιά και με την δημοκρατία;
Όλες οι θεωρίες συνωμοσίας μεταθέτουν την ανάλυση για αυτό που ζούμε σε έναν διαβολικό και σκοτεινό εχθρό (οι “συνωμότες σιωνιστές Εβραίοι”, ο Bill Gates, οι Illuminati, η λέσχη Bilderberg, η NASA, ο σατανάς). Το πλαίσιο που ορίζει αυτό το πεδίο είναι μακρινό, σκοτεινό και άγνωστο και δεν έχει δυνατότητα παρέμβασης ο απλός άνθρωπος που την δέχεται. Άρα δεν έχει δυνατότητα ελέγχου και διάψευσης της θεωρίας. Ούτε και αλλαγής της κατάστασης. Και τότε ποιος έχει; Ένας εξίσου σκοτεινός και μακρινός ηγέτης τύπου “anonymous” ή ένα μεταφυσικό πρόσωπο. Όλα αυτά κατασκευάζουν την ταυτότητα αυτού που διατυπώνει την θεωρία συνωμοσίας ως τον καλό και άγιο παντογνώστη απέναντι στον σκοτεινό εχθρό.
Η ακροδεξιά τείνει να χρησιμοποιεί θεωρίες συνωμοσίας. Την βολεύει η αφήγησή της, γιατί η ακροδεξιά βασίζεται στο «Δεν μπορείς να γνωρίζεις τίποτα για τις συνθήκες της ζωής σου, δεν καθορίζεις εσύ το μέλλον σου, εγώ ξέρω τα πάντα, άρα θα ακούς εμένα». Η ακροδεξιά βασίζεται στην μετατόπιση του πολιτικού λόγου από τις δυνατότητες του απλού πολίτη στην μεταφυσική ικανότητα ενός μεγάλου Ηγέτη τύπου Φύρερ. Επίσης, δεν μπορεί να υπάρξει ακροδεξιά χωρίς την κατασκευή του μεγάλου και σκοτεινού εχθρού ώστε να κρύψει τον σκοτεινό δικό της χαρακτήρα.
Η δημοκρατία βασίζεται στο ακριβώς αντίθετο. Στο ότι ο απλός άνθρωπος μπορεί να προσπαθήσει να κατανοήσει τις συνθήκες της ζωής του, μπορεί να διαμορφώσει και να αλλάξει το μέλλον του. Επίσης, μπορεί να αναπτύσσει συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες με επιχειρήματα και δράση προς αυτό.
Γι’ αυτό και η αριστερά που τονίζει αυτά τα χαρακτηριστικά της δημοκρατίας συνήθως χάνει από θεωρίες συνωμοσίας ή πολλές φορές αποτελεί και άμεσο στόχο τους (έχει περιγραφεί η ίδια η αριστερά αλλά και ο φεμινισμός ως θεωρίες συνωμοσίας, όπως π.χ. έχει πει πρόσφατα και ο Νότης Σφακιανάκης).
Αν οι θεωρίες συνωμοσίας είναι επικίνδυνες, τότε πρέπει απλά να τις φιμώσουμε ή να τις λογοκρίνουμε; Αυτό έκανε π.χ. το Youtube και το Facebook με το γεμάτο ψέματα βίντεο Plandemic κ.α.. Συνήθως, με την λογοκρισία ο απλός άνθρωπος νομίζει ότι η θεωρία συνωμοσίας …επιβεβαιώνεται. Λέει: «Αν ήταν ψέματα, τότε θα το ρίχνανε;» ή «ΔΕΊΤΕ ΤΟ ΠΡΙΝ ΤΟ ΚΑΤΕΒΑΣΟΥΝ». Η λογοκρισία εγκαλεί τον απλό άνθρωπο που την αναπαράγει ως το επίκεντρο μιας αντιπαράθεσης με όλο το σύστημα. Τον κάνει να φαντασιώνεται ότι είναι το κέντρο του κόσμου. Η λογοκρισία ενισχύει τον μύθο γύρω από μια θεωρία συνωμοσίας και αυτόν τον μύθο τον χρειάζεται, γιατί μόνο ως μύθος μπορεί να επιβιώσει. Ίσως, μια λύση απέναντι στις θεωρίες συνωμοσίας θα ήταν η ακόμα περισσότερη και διαφανής δημοκρατία.
*Μαθηματικός
nemakrakis@math.uoa.gr