Του Δημοσθένη Καραγιάννη
Στην προηγούμενη αναφορά για τη Μάχη του λαού της Κρήτης (επαναλαμβάνω όχι όλων) προσπαθήσαμε να παρουσιάζουμε το γενικό διάγραμμα των πρωτευόντων και κάποιων δευτερευόντων μετώπων που οργανώθηκαν στον κόσμο κατά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο.
Δείτε επίσης: Η Κρήτη και η μάχη της (1940 – 1949)… (1)
Αυτό που φαίνεται απ’ αυτή την αναφορά είναι ότι η Ελλάδα και η Κρήτη (κατά συνέπεια) ήτανε από τις πρώτες χώρες που βρίσκονταν στο «μάτι του κυκλώνα» από την αρχή των φασιστοναζιστικών σχεδιασμών και επιχειρήσεων για την ανακατανομή των πλουτοπαραγωγικών πηγών και το αιματοκύλισμα του κόσμου λόγω των εξαιρετικών γαιοπολιτικών ερεισμάτων που πρόσφεραν για την εποπτεία των κεντροανατολικών μεσογειακών περιοχών και των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους.
Επιστρέφοντας στην περιοχή μας η επίθεση του «άξονα» εναντίον της Ελλάδας ουσιαστικά αρχίζει με την εισβολή των Ιταλών απ’ την Αλβανία ενάμιση χρόνο περίπου πριν την επίθεση στην Ελλάδα (7 – 12 Απριλίου 1939). Η επίθεση έγινε για γεωπολιτικούς και ιστορικούς (ιμπεριαλιστική πολιτική της φασιστικής Ιταλίας) λόγους και αφορμή η …έπαρση του Μουσολίνι και η ανταπόδοση της «τακτικής» του συμμάχου του, του Χίτλερ για την εισβολή και προσάρτηση της Τσεχοσλοβακίας χωρίς να τον …ενημερώσει.
Η ολιγοήμερη αντίσταση του αλβανικού στρατού οφείλεται στην απόλυτη οικονομική εξάρτηση του αλβανικού κράτους από την Ιταλία και στην διοίκηση του στρατού της από Ιταλούς καθοδηγητές και συμβούλους οι οποίοι βέβαια προετοίμασαν και εκτέλεσαν την παράδοσή του, που έτσι ή αλλιώς δεν είχαν ούτε εκγυμνάσει ούτε εξοπλίσει επαρκώς.
Δεν πρέπει όμως να παραβλέψουμε το γεγονός ότι σε όλη τη διάρκεια της ιταλικής και στη συνέχεια της γερμανικής κατοχής (μετά το 1943) οι αλβανοί παρτιζάνοι οργάνωσαν ένα ισχυρό (και αυτοί) κίνημα αντίστασης εναντίον των κατακτητών της πατρίδας τους, με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές που απελευθέρωσε ο λαός σπάζοντας τις φυλακές που τους είχε κλείσει ο βασιλιάς τους Αχμέτ Ζόγου ή Ζόγκου.
Ο αλβανός βασιλιάς, αφού πήρε όσο χρυσάφι μπόρεσε από την πατρίδα του κατάφυγε στην «φιλόξενη» Ελλάδα με τη γυναίκα, το νεογέννητο γιό και τους «επιτελείς» του, εγκαταλείποντας την πατρίδα του και τον αλβανικό λαό που ξεσηκωμένος απαιτούσε μάταια κι αυτός να του δοθούν όπλα για να αντισταθεί στους εισβολείς.
Το δραπέτη βασιλιά ακολούθησαν και αρκετοί οπαδοί και ομοϊδεάτες του στην Ελλάδα, που όπως θα δούμε στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν από τους Γερμανούς, όσο ήτανε κατακτητές κι έπειτα από τους Εγγλέζους, όπως χρησιμοποιήθηκαν και οι «έλληνες» Χίτες, Ταγματασφαλίτες, ΜΑΥδες και παρακρατικοί εναντίον των αγωνιστών της Αντίστασης και του λαού ιδιαίτερα μετά την απελευθέρωση. Τέτοια καθάρματα έφτασαν μέχρι την Κρήτη, υπηρέτησαν αρχικά τους Γρμανοϊταλούς, και συνεργάστηκαν μετακατοχικά με τους νεοδοσίλογους, ανταρτοκτόνους και πατριδοκτόνους καπετανέους που ηγήθηκαν του εμφυλίου!
Η κατάληψη της Αλβανίας έγινε όσον καιρό οι ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις είχαν σημαντικές επιτυχίες και προχωρούσαν νικηφόρες στο βορειοαφρικανικό μέτωπο. Στόχος τους ήτανε να εκδιώξουν τους Άγγλους από τη διώρυγα του Σουέζ. Η κατάληψη της Ελλάδας θεωρούσαν πως θα είναι γι αυτούς μια εύκολη επιχείρηση και θα τους βοηθούσε στην επιχείρηση κατάληψης της διώρυγας. Ολόκληρο το καλοκαίρι του 1940 ο Μουσολίνι αμφιταλαντεύονταν πάνω στην απόφαση για επίθεση εναντίον της Ελλάδας.
Οι αντικειμενικές εκτιμήσεις ων συμμάχων μετά τη μελέτη των πολεμικών αρχείων της Βέρμαχτ που έπεσαν στα χέρια τους με την κατάληψη του Βερολίνου είναι πως ο Χίτλερ δεν είχε ούτε τη δυνατότητα, ούτε τις επαρκείς δυνάμεις, ούτε τον απαιτούμενο εξοπλισμό, ούτε τις οικονομικές αντοχές, ούτε και την κατάλληλη προετοιμασία για τη διεξαγωγή ενός παγκόσμιου πολέμου.
Όλα αυτά πέρα από τη φιλοπόλεμη και συγκρουσιακή στρατηγική του ναζισμού και τον αλλοπρόσαλλο χαρακτήρα του Χίτλερ, τα είχαν επισημάνει και οι μεγάλοι αρχηγοί των επιτελείων του (π.χ. ο Αρχηγός του Γενικού επιτελείου στρατηγός Μπεκ), τους οποίους αντικατέστησε μετά τη διατύπωση των επιφυλάξεων ή των αρνητικών τους εισηγήσεων για τις επικίνδυνες αποφάσεις του. Να σημειώσουμε τέλος πως πολλές ήτανε οι προσπάθειες ανατροπής του ναζιστικού καθεστώτος του Χίτλερ που όμως είτε απέτυχαν, είτε ματαιώθηκαν κυρίως επειδή δεν βρήκαν αποδοχή και στήριξη από άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις.
Η άποψη πως ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ξεκίνησε εξαιτίας της πολιτικής ανοχής και εν πολλοίς την παρότρυνση του Χίτλερ από τους Τσάμπερλαιν και Νταλαντιέ έχει πια γίνει εντελώς αποδεκτή από τους ιστορικούς. Οι δύο αυτοί πρωθυπουργοί της Αγγλίας και της Γαλλίας στην ουσία με την πολιτική τους είναι οι ηθικοί αυτουργοί του Β’ παγκοσμίου πολέμου.
Με τον τρόπο που διαχειρίστηκαν τα ζητήματα (Αυστρίας, Σουδητίας, Ρηνανίας, Τσεχοσλοβακίας,, Αλβανίας, κ.λπ.), τις συνθήκες και συμφωνίες που υπέγραψαν, τις μυστικές διαβουλεύσεις μέχρι και την παραμονή του πολέμου, καλλιέργησαν – πολύ δεν ήθελε! – την πεποίθηση στους Ναζί για την ευκολία με την οποία θα υλοποιούσαν το ιμπεριαλιστικό τους πρόγραμμα.
Μετά από όλα αυτά ο δρόμος που ήτανε η επέκτασή τους προς ανατολάς προς κατάκτηση «ζωτικού χώρου», η αναδιανομή των πλουτοπαραγωγικών του κόσμου (αποικίες, πετρέλαια, ορυχεία, ζώνες επιρροής και κατοχής, κ.λπ.) και η επέκταση τους σε νέες αγορές ήτανε ανοιχτός… Η απότομη στροφή των Άγγλων με την υπογραφή της Αγγλοπολωνικής συνθήκης – αναπάντεχη μεταβολή της αγγλικής πολιτικής – και η τήρηση – παρ’ ελπίδα – από την πλευρά της Αγγλίας της υποχρέωσης αυτής, οδήγησε στην έναρξη των επιχειρήσεων και δημιούργησε την αφορμή εξάπλωσης του πολέμου σε παγκόσμια κλίμακα.
Στη δίνη της σύγκρουσης των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων των ευρωπαϊκών δυνάμεων η Ελλάδα ήτανε το σταθερό «πάτημα», η έσχατη στρατηγική «βάση» στην ευρωπαϊκή Ήπειρο για την προώθηση των επιδιώξεων του Άξονα στον ανατολικομεσογειακό χώρο.
Η αποτυχία του ιταλικού φασισμού κατά την εξάμηνη επίθεση και ήττα του στο αλβανικό μέτωπο, έδωσε την αφορμή στον Χίτλερ να εκπληρώσει την υποχρέωση που απέρρεε από το γερμανοϊταλικό «Χαλύβδινο σύμφωνο» (22/5/1939). Η γερμανική επίθεση καά της Ελλάδας δεν εκδηλώθηκε από το ίδιο μέτωπο με αυτό των Ιταλών, αλλά από τη βουλγαρική μεθόριο κατόπιν παροχής «ελευθέρας διέλευσης» από τον βούλγαρο βασιλιά (Μπόρις Γ΄) και της Γιουγκοσλαβίας την οποία ο αντιβασιλιάς Παύλος Καραγεώργεβιτς (επίτροπος και θείος του 11χρονου βασιλιά Πέτρου Καραγεώργεβιτς από το 1934) είχε εντάξει στο «χαλύβδινο σύμφωνο» από τις 25/3/41.
Η εξέγερση που ακολούθησε στη χώρα από τους βασιλικούς κύκλους του ενηλικιωθέντος Πέτρου τρεις μέρες αργότερα και με την υποκίνηση και βοήθεια των Άγγλων, ακύρωσε τη Γερμανογιουγκοσλαβική συμφωνία, εξοργίζοντας τον Χίτλερ και οδήγησε σε αναθεώρηση της πολιτικής και των σχεδίων του στα Βαλκάνια.
«…η Βρετανική κυβέρνηση δεσμεύεται να παράσχει άμεσα στην Ελληνική ή Ρουμανική κυβέρνηση […] κάθε δυνατή βοήθεια». Αυτή η γενικόλογη, αόριστη και μη δεσμευτική φράση στην Αγγλική διακήρυξη του 1939 θεωρήθηκε από τον Χίτλερ η έξοδος της Ελλάδας από την «ουδετερότητα» και ήτανε η δεύτερη βασική αιτία για τη γερμανική επίθεση εναντίον της Ελλάδας (επιχείρηση Μαρίτα). Από τον Νοέμβρη του 1940 ήδη στάλθηκαν αεροπορικές δυνάμεις για ενίσχυση της Ελλάδας σε περίπτωση που θα δέχονταν επίθεση.
Το Φλεβάρη του 1941 σε Αγγλοελληνική στρατιωτική σύσκεψη ο Άντονι Ήντεν (βρετανός υπουργός εξωτερικών) προσπάθησε για τη δημιουργία ενός βαλκανικού μετώπου με τη συμμετοχή της Γιουγκοσλαβίας, (δεν είχε ακόμη ενταχθεί στο τριμερές σύμφωνο), αλλά χωρίς βρετανικές δεσμεύσεις ουσιαστικής βοήθειας. Ικανοποιήθηκε πολύ από την απόρριψη της πρότασης από τον στρατηγό Παπάγο επειδή έτσι δεν θα ήτανε υποχρεωμένος να στείλει στρατεύματα για την επιχείρηση από τη Βόρεια Αφρική, εξασθενίζοντας το εκεί μέτωπο, τη στιγμή που ο στρατηγός Ουέιβελ, ετοίμαζε επίθεση ανακατάληψης της χερσονήσου του Τομπρούκ.
Ο Ιταλός φασίστας με την αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον της Ελλάδας θέλησε να ανταποδώσει τα ίσα στο σύμμαχό του, τον Χίτλερ για τις απροειδοποίητες δικές του ενέργειες στον ευρωπαϊκό χώρο. Έτσι ξεκίνησε την επίθεση, δίνοντας την ευκαιρία στον ελληνικό στρατό να δείξει την αξία του!
Τα επακόλουθα της ιταλικής επίθεσης είναι γνωστά. Οι 105.000 πεζικού, το ισχυρό πυροβολικά και η συντριπτική αεροπορική υπεροπλία των Ιταλών δεν κατόρθωσαν να καλύψουν την κακή οργάνωση, την ελλειπή εκπαίδευση και τον κακό επιχειρησιακό σχεδιασμό των στρατηγών και του Ιταλικού Επιτελείου.
Πολύ γρήγορα οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις ενισχυμένες αποφασιστικά από στρατιωτικά τμήματα της ανατολικής Μακεδονίας, της Πελοποννήσου και της Κρήτης (ένας αριθμός οπλιτών υπερδιπλάσιος των Ιταλών) κατόρθωσαν να ανακόψουν την αρχική προέλαση, να τους καθηλώσουν αρχικά, να αντιμετωπίσουν με επιτυχία την ιταλική «εαρινή επίθεση» και να ανατρέψουν τον ιταλικό στρατό προχωρώντας μέσα στα αλβανικά εδάφη.
Η γερμανική επίθεση (σχέδιο Μαρίτα) που εκδηλώθηκε στις 6 του Απρίλη, και ενώ ο στρατός του Μουσολίνι απωθούνταν, ανέκοψε την ελληνική νικηφόρο επίθεση και η επερχόμενη παράδοση άνευ όρων της χώρας στο ναζί εισβολέα, δημιουργούσε μια νέα πραγματικότητα για τα Βαλκάνια και την Ελλάδα.
Ο ελληνικός στρατός επέστρεφε, διαλυμένος, εγκαταλελειμμένος, προδομένος από τους ηγέτες του και ηττημένος από τα μέτωπα, αλλά στεφανωμένος με πικροδάφνες για τις νίκες για να κατέληξει ζήτουλας στην Αθήνα και στις πόλεις της νότιας Ελλάδας, αφού ο ελληνοβρετανικές δυνάμεις των γραμμών αμύνης όπως σχεδιάστηκαν στάθηκαν αδύνατο να ανακόψουν τη ναζιστική επέλαση.
Στις 21 του Απρίλη συντελέστηκε η πρώτη επίσημη ολοκληρωτική υποδούλωση της Ελλάδας στον ιταλικό φασισμό και γερμανικό ναζισμό. Ο επιχειρήσεις για την κατάληψη ελλαδικού χώρου ολοκληρώθηκαν στις 30 Απριλίου. Για μια ακόμη φορά όμως η Κρήτη δεν ακολούθησε ταυτόχρονα την «τύχη» της Ελλάδας. Μετά την υπογραφή παράδοσης στους γερμανοϊταλούς από τον Τσολάκογλου και τους άλλους γερμανόφιλους του επιτελείου του, το μόνο «ελεύθερο» ελληνικό έδαφος που παρέμενε εκτός κατοχικών δυνάμεων ήτανε η Κρήτη.
Στην Αθήνα όλο αυτό το διάστημα των μαχών πυρετός εγκατάλειψης από τους …πατριώτες βασιλιάδες, κολαούζους, υποτακτικούς, κυβερνήτες, πρωθυπουργούς, υπουργούς, παράγοντες και λοιπά παράσιτα του βασιλομεταξικού φασισταριού. Ετοιμάζονταν πυρετωδώς να εγκαταλείψουν τη χώρα και πλιατσικολογούσαν ό,τι ήτανε δυνατόν να πάρουν μαζί τους στο φευγιό. Ο κίνδυνος από τους διαλυμένους στρατιώτες, τους προδομένους από τους κυβερνήτες και βασιλιάδες τους κατέβαινε και οι αντιδράσεις του σίγουρα θα ήτανε απρόβλεπτες προς όλους αυτούς που τον πρόδωσαν.
Οι Ελληνοεγγλέζοι διέθεσαν πλοία του στόλου (Ιέραξ, Πάνθηρ και Βασίλισσα Όλγα), φόρτωσαν όλο αυτόν τον συρφετό με την πραμάτεια του, εξασφάλισαν τη μεταφορά του ελληνικού χρυσού (που τον διαχειρίστηκαν ανεξέλεγκτα στη συνέχεια και τον …εξαφάνισαν πατριωτικά!) στην Αίγυπτο, και τους έστειλαν σε πρώτη φάση στην Κρήτη (εκτός από τον χρυσό). Αρνήθηκαν να διαθέσουν πλοία για τη μεταφορά των μονάδων στρατού που φτάνανε ανοργάνωτες στην Αθήνα και εκλιπαρούσαν για την μεταφορά τους στην Κρήτη ή την Αίγυπτο για να συνεχίσουν τον αγώνα. Τους εγκατέλειψαν στην πείνα και στο έλεος των δυνάμεων κατοχής. Έπρεπε να διασώσουν τα …διαμάντια τους – το βασιλομεταξικό φασιστικό μηχανισμό τους, που τους εξασφάλιζε την υποταγή της χώρας για μεταπολεμική χρήση!!!
Δήμος Σθένης
(Συνεχίζεται)
