Η ομιλία του τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρέα Ξανθού στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων:
- Γιατί τα «πήγαμε καλά» ως χώρα στην πανδημία ;
- Λόγω της χρονικής καθυστέρησης στην εμφάνιση κρουσμάτων στην Ελλάδα , η οποία έδωσε το περιθώριο να συνειδητοποιηθεί ο κίνδυνος (προηγήθηκε πχ η υγειονομική τραγωδία στην Ιταλία)
- Εξ’ αιτίας ιδιαιτεροτήτων της χώρας μας (μικρότερος βαθμός έκθεσης στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία – εμπορικές συναλλαγές με Κίνα, περιορισμένη βαριά βιομηχανία με μεγάλες παραγωγικές μονάδες, λίγα γηροκομεία και προνοιακά ιδρύματα κλπ)
- Έγκαιρη υιοθέτηση των εισηγήσεων της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τη λήψη περιοριστικών μέτρων, αποτελεσματική καμπάνια για το «Μένουμε Σπίτι» και προτεραιότητα στην προστασία της Δημόσιας Υγείας
- Κλίμα πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης στην εφαρμογή των μέτρων και του lock down, με θετική συμβολή της αξιωματικής αντιπολίτευσης και όλου του πολιτικού συστήματος. Αυτό διευκόλυνε τη συμμόρφωση των πολιτών και την τήρηση των οδηγιών των επιστημόνων, άρα και την ελεγχόμενη διασπορά του ιού στην κοινότητα.
- Το ΕΣΥ άντεξε επειδή – λόγω της θετικής επίδρασης των περιοριστικών μέτρων – ο αριθμός των κρουσμάτων, των σοβαρά νοσούντων και των διασωληνωμένων ασθενών ήταν διαχειρίσιμος , επειδή «συμπιέστηκε» η τακτική του λειτουργία και, επειδή είχαν δεχθεί τα νοσοκομεία μια σημαντική ενίσχυση σε προσωπικό, εξοπλισμό και χρηματοδότηση την προηγούμενη περίοδο (2015-2019) -παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και τη λιτότητα- ειδικά σε τμήματα κρίσιμης σημασίας όπως τα ΤΕΠ, οι ΜΕΘ, τα Δημόσια Εργαστήρια ( ΕΚΕΑ) .
- Η καλή πορεία της πανδημίας στην Ελλάδα λοιπόν είναι αποτέλεσμα συνδυασμού παραγόντων και όχι αποκλειστικά των κυβερνητικών χειρισμών. Σε κάθε περίπτωση, αυτό δεν δικαιολογεί την έπαρση, την αλαζονεία και την αυταρέσκεια γιατί και στο υγειονομικό σκέλος υπήρξαν προβλήματα και δεν έγιναν όσα έπρεπε για παράδειγμα ανεπάρκεια μέσων ατομικής προστασίας για μεγάλο διάστημα , μη εμπλοκή των δημόσιων δομών ΠΦΥ, ανυπαρξία κατ’ οίκον φροντίδας, περιορισμένη χρήση διαγνωστικών τεστ στην αρχή, έλλειψη προληπτικών παρεμβάσεων στις κλειστές δομές και στους πληθυσμούς ειδικής ευαλωτότητας (πρόσφυγες, Ρομά, φιλοξενούμενοι σε γηροκομεία, ιδρύματα, ψυχιατρεία, φυλακές , άστεγοι κλπ), πολύ χαμηλές δημόσιες δαπάνες για την πανδημία (βλ. στοιχεία ΠΟΥ Ευρώπης και Κομισιόν) , αδιαφάνεια και έλλειψη δημόσιας λογοδοσίας (πχ μέσω Διακομματικής Επιτροπής) για τις έκτακτες προμήθειες, προσλήψεις, επιχορηγήσεις. Το πιο σημαντικό όμως πρόβλημα είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης για μια γενναία επένδυση στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, με μόνιμες προσλήψεις, κάλυψη των νέων υγειονομικών αναγκών, σύγκλιση με τους μέσους όρους της Ευρώπης στις δαπάνες υγείας , στο ανθρώπινο δυναμικό, στην ΠΦΥ, στις κλίνες ΜΕΘ. Η κυβέρνηση έχει στο ιδεολογικό της DNA τη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία του «λιγότερου Κράτους» και του ανοίγματος του ΕΣΥ στον ιδιωτικό τομέα. Γι’ αυτό δεν μπορεί να υπηρετήσει το πολιτικό σχέδιο ενός ενδυναμωμένου με νέες υπηρεσίες και νέους πόρους δημόσιου συστήματος καθολικής κάλυψης υγείας, που απαιτεί πλειοψηφικά σήμερα η κοινωνία. Άρα η κυβέρνηση δεν αξιοποίησε την ευκαιρία της πανδημίας για μια σοβαρή παρακαταθήκη στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας επειδή στην πραγματικότητα δεν το πιστεύει και δεν το θέλει .
- Στη νέα φάση της σταδιακής υποχώρησης του lock down αρχίζουν τα δύσκολα για την κοινωνία και την κυβέρνηση. Δεν έχουμε τελειώσει με την πανδημία, η οικονομία και η κοινωνία πρέπει να επαναλειτουργήσουν αλλά με ειδικές συνθήκες, χρειάζεται να επινοήσουμε νέους τρόπους ατομικής και κοινωνικής συμπεριφοράς , να εφαρμοστεί αυστηρά ο «υγειονομικός οδικός χάρτης» που θα εισηγηθούν στην Πολιτεία οι ειδικοί, να διατηρήσουμε το κλίμα συμμόρφωσης και συναίνεσης των πολιτών που είναι κρίσιμος όρος για τη Δημόσια Υγεία και σε καμιά περίπτωση να μην επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να διολισθήσει- όπως το συνηθίζει- σε αυταρχικές κινήσεις, σε «επιλεκτική ευαισθησία» στους ελέγχους , στο φόβο των προστίμων, στην κουλτούρα της επιβολής και της επιτήρησης που θέτει σε διακινδύνευση τα ανθρώπινα δικαιώματα.
- Ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει στη «γραμμή» της στήριξης και μη αμφισβήτησης των ειδικών, του ελέγχου της κυβέρνησης για τους χειρισμούς , τις ανεπάρκειες και τις ιδιοτέλειές της , της διεκδίκησης μέτρων προστασίας της Υγείας , της Οικονομίας , της Εργασίας και της Κοινωνίας και της κατάθεσης εναλλακτικών προτάσεων για την έξοδο από την κρίση . Η στήριξη της εθνικής υγειονομικής στρατηγικής και στην επόμενη περίοδο, δεν συνεπάγεται ανοχή ή συναίνεση στις παραλείψεις, τις αγκυλώσεις , τα λάθη ή τις καταχρηστικές συμπεριφορές της κυβέρνησης. Στο πλαίσιο του προγράμματος «μένουμε όρθιοι» που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, θα προχωρήσουμε άμεσα στην ιεράρχηση και εξειδίκευση των προτεραιοτήτων για μια συνολική αναδιοργάνωση του ΕΣΥ και των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας.