Ερώτηση για τη μη υποστήριξη μαθητών και εκπαιδευτικών από το υπουργείο Παιδείας με τον απαραίτητο εξοπλισμό (φορητοί υπολογιστές, ταμπλέτες) ώστε να πάρουν ισότιμα μέρος στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, κατέθεσαν σήμερα στη Βουλή 47 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τους Νίκο Φίλη και Μερόπη Τζούφη.
Όπως αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ, το πρόβλημα είχε επισημανθεί ήδη από τις πρώτες ημέρες αναστολής λειτουργίας των σχολείων. Έστω και με καθυστέρηση εβδομάδων, το υπουργείο Παιδείας έστειλε στις 7 Απριλίου εγκύκλιο σε όλες τις σχολικές μονάδες, ζητώντας καταγραφή των αναγκών μαθητών και εκπαιδευτικών, αφού όπως παραδεχόταν δεν επιτυγχάνεται ισότιμη πρόσβαση στην εκπαιδευτική διαδικασία: «πολλοί εκπαιδευτικοί και μαθητές (…) λόγω της οικονομικής κρίσης της χώρας μας δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση λόγω έλλειψης βασικού εξοπλισμού (…)», ανέφερε.
Σύμφωνα με το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, ενώ οι διευθυντές των σχολικών μονάδων έκαναν αγώνα δρόμου να καταγράψουν τις ελλείψεις των οικογενειών μέσα σε αυστηρή προθεσμία 48 ωρών, προχωρώντας ακόμα και σε τηλεφωνική επικοινωνία με εκατοντάδες γονείς, το υπουργείο επανήλθε με νέα εγκύκλιο (9 Απριλίου), διευκρινίζοντας ότι «η καταγραφή του εξοπλισμού δεν αφορά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση» και κανένας υπολογιστής δεν θα κατέληγε σε αυτούς που τον είχαν ανάγκη.
Σημειώνει μάλιστα πως δικαίως η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας με ανακοίνωσή της (10 Απριλίου) διαπιστώνει ότι «η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘ είναι πλέον αμετάκλητα εκτεθειμένη και το μόνο που οφείλει να πράξει ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού προς τον αγώνα μαθητών κι εκπαιδευτικών (…) είναι να προχωρήσει άμεσα στην κάλυψη όλων των υπαρκτών αναγκών μαθητών και εκπαιδευτικών».
Και καταλήγει:
«Πέρα από τις παλινωδίες και τις αντιφατικές εγκυκλίους των… αρίστων της επιτελικότητας και το επακόλουθο εμπαιγμό γονέων, μαθητών και εκπαιδευτικών, το πρόβλημα παραμένει: την στιγμή που η εξ αποστάσεως εκπαίδευση παρατείνεται για ακόμα ένα μήνα, οικογένειες με χαμηλό εισόδημα και άλλες κοινωνικές δυσκολίες δεν έχουν δυνατότητα ισότιμης συμμετοχής. Για αυτό, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ καλούν την αρμόδια υπουργό να ενημερώσει το Κοινοβούλιο σε ποιες ενέργειες θα προβεί ώστε να καλυφθούν επειγόντως -και με διαφανείς διαδικασίες- οι ανάγκες μαθητών και εκπαιδευτικών.»
Η ερώτηση όπως κατατέθηκε στη Βουλή:
«ΕΡΩΤΗΣΗ
– προς την κα υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων
Θέμα: «Εξοργιστική αδιαφορία και πρωτοφανής εμπαιγμός αναφορικά με την παροχή τεχνολογικού εξοπλισμού σε μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς που δε διαθέτουν τα τεχνολογικά και οικονομικά μέσα»
Ένα από τα σοβαρά εμπόδια στην ισότιμη συμμετοχή όλων των μαθητών και εκπαιδευτικών στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση αποτελεί η έλλειψη του απαραίτητου τεχνολογικού εξοπλισμού. Το ζήτημα απασχολεί χιλιάδες οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και επισημάνθηκε από το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας, ήδη από τις πρώτες ημέρες αναστολής λειτουργίας των σχολείων.
Η σημαντική αυτή παράμετρος επισημάνθηκε στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και από τον τομεάρχη Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ προ 20ημέρου, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, όπου μεταξύ άλλων τονίστηκε η ανάγκη άμεσης δραστηριοποίησης του υπουργείου στην κατεύθυνση προμήθειας υπολογιστών και tablets για όσους μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς δε διαθέτουν τα τεχνολογικά και οικονομικά μέσα.
Δεδομένων των συνθηκών, η Πολιτεία έχει την άμεση υποχρέωση να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη πρόσβαση όλων στην εκπαιδευτική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικά αδύναμων.
Ωστόσο, αφού διαπιστώθηκε πως το υπουργείο Παιδείας ουδέποτε κινήθηκε προς αυτήν την κατεύθυνση, ο τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε επίκαιρη κοινοβουλευτική ερώτηση στις 3 Απριλίου 2020, θέτοντας με σαφήνεια το παρακάτω ερώτημα προς την αρμόδια υπουργό:
«Υπάρχει πρόβλεψη για επιδότηση αγοράς εξοπλισμού και παροχής δεδομένων για όσους μαθητές και φοιτητές δεν διαθέτουν τα κατάλληλα μέσα;»
Αξίζει να σημειωθεί πως ενώ η επίκαιρη ερώτηση είχε προγραμματιστεί να συζητηθεί την περασμένη Τετάρτη 8 Απριλίου, την παραμονή, Τρίτη 7 Απριλίου, το υπουργείο Παιδείας απέστειλε εγκύκλιο σε όλες τις σχολικές μονάδες της χώρας, ζητώντας την καταγραφή των αναγκών μαθητών και εκπαιδευτικών σε τεχνολογικό εξοπλισμό[1].
Με τη συγκεκριμένη εγκύκλιο, το υπουργείο Παιδείας διαπίστωσε με χαρακτηριστική καθυστέρηση το σοβαρό πρόβλημα που είχε επισημανθεί προ 15μέρου, ζητώντας παράλληλα την καταγραφή και την υποβολή των αναγκών σε λιγότερο από 48 ώρες.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης της επίκαιρης ερώτησης και σε ζωντανή μετάδοση από το τηλεοπτικό κανάλι της Βουλής, η αρμόδια υπουργός ανέφερε σχετικά:
«[…] για τον εξοπλισμό […] έχουμε ήδη καταθέσει -με κατεπείγουσα διαδικασία- αίτημα ΕΣΠΑ συνολικού ύψους άνω των 20 εκατ. € που αφορά σε εξοπλισμό σχολικών μονάδων, tablets, laptops […]»,
αφήνοντας φυσικά να εννοηθεί ότι επρόκειτο για τους φορητούς υπολογιστές και τα tablets της εγκυκλίου της προηγούμενης μέρας.
Και ενώ οι διευθυντές των σχολείων, παραλήπτες της αρχικής εγκυκλίου, ξεκίνησαν αγώνα δρόμου για να διαπιστώσουν τις ανάγκες των μαθητών τους και να απαντήσουν ως το μεσημέρι της Πέμπτης 9 Απριλίου, το υπουργείο επανήλθε με νέα, διευκρινιστική εγκύκλιο που αναφέρει πως:
«[…] η καταγραφή αναγκών εξοπλισμού φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών/συσκευών αφορά αποκλειστικά και μόνο σε ελλείψεις της σχολικής μονάδας και επ’ ουδενί φυσικών προσώπων (εκπαιδευτικών ή μαθητών)»[2].
Επ’ ουδενί εξάλλου ήταν στις προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας να καλύψει τις ανάγκες των πιο φτωχών οικογενειών ώστε να συμμετάσχουν ισότιμα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Ειδάλλως θα είχε πράξει τα δέοντα από την πρώτη στιγμή, όταν αυτό της επισημάνθηκε από εκπαιδευτικούς φορείς, συνδικαλιστικά όργανα, ΜΜΕ και εισηγήσεις των κομμάτων της Αντιπολίτευσης.
Στη συνέχεια, με προφορικές εντολές προς τα σχολεία, μέσω των περιφερειακών διευθύνσεων εκπαίδευσης της χώρας, έδωσε νέα κατεύθυνση για την καταγραφή των αναγκών σύμφωνα με την οποία:
«[…] Η καταγραφή του εξοπλισμού δεν αφορά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, 2. Δεν θα υπάρξει δανεισμός του εξοπλισμού σε μαθητές και εκπαιδευτικούς 3. Η αναλογία φορητών ηλεκτρονικών συσκευών (laptops ή tablets) που θα αιτηθείτε θα πρέπει να είναι το πολύ ένας (1) ανά σαράντα πέντε (45) εγγεγραμμένους μαθητές, και μόνο εφόσον το σχολείο δε διαθέτει ήδη φορητές συσκευές σε αυτή την αναλογία […]».
Δικαίως η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας (ΔΟΕ), με ανακοίνωσή της στις 10 Απριλίου 2020 -την ίδια ημέρα που ανακοινώθηκε η παράταση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ως τις αρχές Μαΐου- πως:
«η πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘ είναι πλέον αμετάκλητα εκτεθειμένη και το μόνο που οφείλει να πράξει ως ελάχιστη ένδειξη σεβασμού προς τον αγώνα μαθητών κι εκπαιδευτικών μέσα σ’ αυτή την εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία, είναι αφού ανακαλέσει την τελευταία της εγκύκλιο να προχωρήσει άμεσα στην κάλυψη όλων των υπαρκτών αναγκών σε laptops ή tablets των μαθητών και των εκπαιδευτικών, ώστε να υπάρχει ισότιμη πρόσβαση όλων στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση».
Επιπλέον, εύλογα προκύπτει το ερώτημα πως αν οι ανάγκες αφορούν όχι στις ελλείψεις στα σπίτια των μαθητών και των εκπαιδευτικών, αλλά των σχολικών μονάδων, γιατί έπρεπε οι διευθυντές να απαντήσουν εντός 48 ωρών. Γιατί χαρακτηρίζεται ως «κατεπείγουσα» μια προμήθεια που θα γίνει με τα σχολεία κλειστά, όταν όλες οι ενδείξεις συνηγορούν στο ότι θα παραμείνουν κλειστά και για μεγαλύτερο διάστημα; Μήπως για να υλοποιηθεί, με την επίκληση του «κατεπείγοντος», μια επιπλέον προμήθεια υψηλού προϋπολογισμού, με «ειδικές διαδικασίες», προς ζημία του δημοσίου συμφέροντος;
Επειδή όσο παρατείνονται οι έκτακτες συνθήκες λόγω της πανδημίας, εντείνονται και οι ανάγκες των πιο αδύναμων οικονομικά μαθητών, φοιτητών και εκπαιδευτικών ώστε να συμμετέχουν στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Επειδή όπως και το υπουργείο Παιδείας -έστω και καθυστερημένα- διαπίστωσε με την αρχική εγκύκλιο της 7ης Απριλίου, ότι πολλοί εκπαιδευτικοί και μαθητές είτε σε περιοχές με χαμηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ, είτε σε απομακρυσμένες περιοχές, είτε λόγω της οικονομικής κρίσης της χώρας μας, δεν έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε εξ αποστάσεως εκπαίδευση λόγω έλλειψης βασικού εξοπλισμού.
Επειδή χάθηκε πολύτιμος χρόνος -σχεδόν ένας μήνας- χωρίς καμία μέριμνα ή ενέργεια για την προμήθεια εξοπλισμού.
Επειδή το υπουργείο Παιδείας επέδειξε το απαύγασμα της «επιτελικότητας» με τις αντικρουόμενες εγκυκλίους που απέστειλε στα σχολεία.
Επειδή δε νοείται προμήθεια με έκτακτες και επείγουσες διαδικασίες εξοπλισμού για κλειστά σχολεία, ιδιαιτέρως όταν αυτές δεν εντάσσονται στις προγραμματισμένες ανάγκες τους αλλά στην εν γένει -και πάντα απαραίτητη- βελτίωση των λειτουργικών τους αναγκών.
Ερωτάται η αρμόδια υπουργός:
1. Σε ποιες ενέργειες πρόκειται να προβεί ώστε να καλύψει επειγόντως τις ανάγκες των μαθητών και εκπαιδευτικών που δεν διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό, ώστε και αυτοί να συμμετέχουν ισότιμα στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση;
2. Με ποιον τρόπο αναμένεται να προασπίσει το δημόσιο συμφέρον και να διαφυλάξει τα δημόσια ταμεία, απορρίπτοντας υπερτιμολογημένες προμήθειες πάγιου εξοπλισμού με επείγουσες διαδικασίες;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Φίλης Νίκος
Τζούφη Μερόπη
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη-Ελένη
Αθανασίου Νάσος
Αναγνωστοπούλου Σία
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυγέρη Δώρα
Βαρδάκης Σωκράτης
Γεροβασίλη Όλγα
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ελευθεριάδου Τάνια
Ζαχαριάδης Κώστας
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ζουράρις Κωνσταντίνος
Ηγουμενίδης Νίκος
Θραψανιότης Μανόλης
Καλαματιανός Διονύσιος
Καρασαρλίδου Φρόσω
Κασιμάτη Νίνα
Καφαντάρη Χαρά
Λάππας Σπύρος
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μάρκου Κώστας
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Μπάρκας Κώστας
Μπουρνούς Ιωάννης
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Κατερίνα
Πέρκα Θεοπίστη
Σαντορινιός Νεκτάριος
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρολιάκος Πάνος
Σκούφα Μπέττυ
Σπίρτζης Χρήστος
Συρμαλένιος Νίκος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φωτίου Θεανώ
Χρηστίδου Ράλλια
Ψυχογιός Γεώργιος»
