Μνήμες της περασμένης δεκαετίας ξυπνούν από την αδυναμία των Ευρωπαίων να βρουν τη χρυσή τομή και να παρουσιάσουν μία κοινά συμφωνημένη διέξοδο από τις τραγικές επιπτώσεις της πανδημίας. Ολονύχτιες διαπραγματεύσεις.
Η συνεδρίαση, που ήταν προγραμματισμένη για τις 4 (ώρα Ελλάδας) το απόγευμα της Τρίτης, ξεκίνησε με το… αριστερό, καθώς η έναρξη καθυστέρησε για τουλάχιστον μία ώρα γεγονός που προμήνυε μία μακρά συνεδρίαση.
Αργά το βράδυ της Τρίτης ο εκπρόσωπος του Μάριο Σεντένο ενημέρωσε μέσω Twitter ότι συνεδρίαση διακόπηκε προσωρινά και θα ξεκινήσει εκ νέου στις 10 το βράδυ (ώρα Ελλάδας), ενώ στη συνέχεια ανακοίνωσε ότι οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται και η τηλεδιάσκεψη θα ξεκινήσει τα μεσάνυχτα.
Λίγη ώρα αργότερα έγινε γνωστό πως οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν όλη νύχτα, ενώ και η προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου έχει ήδη μεταφερθεί για τις 11 το πρωί (ώρα Ελλάδος), δεδομένου ότι θα έχει υπάρξει κάποιας μορφής συμφωνία.
Η El Pais έχει το παρασκήνιο της σύγκρουσης
Οι κόκκινες γραμμές των κρατών-μελών και οι αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ Βορρά και Νότου παραλίγο να φέρουν ένα ακόμη ευρωπαϊκό βατερλώ, μεταδίδει η ισπανική εφημερίδα, υπογραμμίζοντας ότι η ιταλική άρνηση να δεχθεί τη συμμετοχή του ESM αποτέλεσε το βασικότερο εμπόδιο στις σημερινές συζητήσεις.
Είχαν προηγηθεί, φυσικά, οι ξεκάθαρες διαφωνίες της Γερμανίας και των δορυφόρων της στις προτάσεις για το ευρωοομόλογο και το ενδεχόμενο αμοιβαιοποίησης του χρέους.
Οι υπουργοί είχαν συμφωνήσει σε πακέτο με συγκεκριμένες προοπτικές και μόνο ορισμένες λεπτομέρειες απέμεναν για να ολοκληρωθεί η συμφωνία.
Όμως πριν την έναρξη της συνεδρίασης όλες οι γνωστές διαφωνίες βγήκαν ξανά στην επιφάνεια, με τον πρόεδρο του Eurogroup, Μάριο Σεντένο να καλεί τους συναδέλφους τους σε έναν συμβιβασμό για ένα «συντονισμένο και σημαντικού μεγέθους πλάνο ανάκαμψης».
Ο Πορτογάλος πρότεινε ένα πλάνο τριών πυλώνων:
- Η αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
- Παροχή δανείων 100 δισ. ευρώ, με κρατικές εγγυήσεις χρέους ύψους 25 δισ. ευρώ, προς όφελος κυρίως των επιχειρήσεων και των ανέργων.
- Ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ)
Τα δύο βασικά σημεία που είχαν φέρει τη σύγκρουση Βορρά-Νότου από την αρχή ήταν η ενεργοποίηση του ESM και οι προτάσεις κρατών όπως η Ισπανία, η Γαλλία και η Ιταλία να προωθήσουν ένα φιλόδοξο πακέτο για να επανεκκινήσουν την οικονομία.
Η Ιταλία συνέχισε να αντιτίθεται στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης, όμως η πρόταση του Σεντένο για άμεσες παρεμβάσεις έδειξε να κάμπτει τις αντιστάσεις της Ισπανίας.
Το Βερολίνο έδειξε να συμφωνεί με πιο χαλαρούς όρους, όμως Ολλανδία, Αυστρία και Φινλανδία δεν βρίσκονταν στο ίδιο σημείο. Η Ολλανδία πρότεινε ένα σχέδιο δύο φάσεων: Πρώτα τα κράτη-μέλη θα λάβουν άμεση χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσουν την πανδημία και τις επιπτώσεις της και σε δεύτερο χρόνο θα τεθούν όροι, μεταρρυθμίσεις και κάποια μορφή επιτήρησης. Παράλληλα, η Ολλανδία δεν συζητούσε καθόλου την προοπτική των ομολόγων.
Η Ιταλία έμεινε μόνη, καθώς Γαλλία και Ισπανία συνέχισαν να υπερασπίζονται την ιδέα του ομολόγου, όμως έκαναν πίσω όταν είδαν τη σθεναρή αντίσταση του γερμανικού μπλοκ. Το Παρίσι πρότεινε αντί για ομόλογα ένα ταμείο δισεκατομμυρίων ευρώ που μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές, με τη Μαδρίτη να δείχνει θετική σε μία τέτοια εξέλιξη.
Οι υπουργοί οικονομικών θα κληθούν να αποφασίσουν μέσα στη νύχτα με το Γαλλικό σχέδιο να βρίσκεται κάπου στη μέση από τη Γερμανική και την ιταλική πρόταση. Το Παρίσι φέρεται να έχει και την υποστήριξη της Κομισιόν σε αυτό το ιδιότυπο «σχέδιο Μάρσαλ για την περίοδο 2021-2027.
