Ιδιαιτέρως κρίσιμη χαρακτηρίζεται η σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup καθώς οι 19 υπ. οικονομικών της Ευρωζώνης καλούνται να βρουν την χρυσή τομή μεταξύ των κρατών μελών για την επόμενη ημέρα της ευρωπαϊκής οικονομίας, μετά το αδιέξοδο της Συνόδου Κορυφής στις 26 Μαρτίου.
Λόγω της διαφωνίας της Γερμανίας και ακόμα τριών χωρών -Ολλανδία, Αυστρία, Φινλανδία-, η πρόταση εννέα κρατών μελών, με επικεφαλής την Ιταλίας και την Ισπανία, για την έκδοση κορονο-ομολόγων, ώστε να αμβλυνθούν οι οικονομικές συνέπειες της πανδημίας, δεν φαίνεται να έχει τύχη στο σημερινό κρίσιμο Eurogroup.
Σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό ιστότοπος Euractiv, το Βερολίνο και οι σύμμαχοί του πιθανότατα θα επικρατήσουν στη σημερινή τηλεδιάσκεψη, παρά το γεγονός ότι oι υπουργοί οικονομικών θα συμφωνήσουν επίσης να συνεχίσουν τις συζητήσεις για τα ευρωπαϊκά ομόλογα.
Όμως, οι ΥΠ.ΟΙΚ. αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία για ένα ταμείο διάσωσης ύψους 410 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία διαθέτει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕSM), επειδή οι χώρες του Βορρά φοβούνται ότι η κοινή πρόταση των εννιά θα σημαίνει την ενδεχόμενη κατανομή των χρεών στους φορολογουμένους τους.
Η Άνγκελα Μέρκελ επανέλαβε χθες τη θέση της γερμανικής κυβέρνησής της για ενεργοποίηση του ταμείου στήριξης του ΕSM, προκειμένου να βοηθηθούν οι χώρες που έχουν πληγεί, και χαιρέτησε την ανακοίνωση της ΕΚΤ για αποδέσμευση 750 δισ. ευρώ για την επαναγορά δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, ώστε αποφευχθεί οικονομική καταστροφή.
Γαλλία: Να παρθούν όλα τα μέτρα από την αρχή
Ωστόσο, η Γαλλία επιμένει ότι η οικονομική καταστροφή που προκλήθηκε από την κρίση απαιτεί έναν νέο τρόπο σκέψης στην Ευρώπη και θέλει τα κράτη-μέλη να βοηθήσουν το ένα το άλλο με πρωτοφανείς κινήσεις.
«Τίποτα δεν θα ήταν χειρότερο για την Ευρώπη από το να πάρουν μπρος γρήγορα ορισμένα κράτη επειδή είναι πλουσιότερα, ενώ άλλα αργά επειδή δεν μπορούν θα μπορούν να αντέξουν οικονομικά» δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας, Μπρουνό Λεμέρ, στο κανάλι France 2.
«Όλοι πρέπει να ανακάμψουμε με την ίδια ταχύτητα, προκειμένου να διασφαλίσουμε τη συνοχή, την αλληλεγγύη και την ενότητα της ευρωζώνης και του κοινού μας νομίσματος» πρόσθεσε.
Σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, ο Λεμέρ σημείωσε ότι «δεν έχει νόημα να συναντιόμαστε κάθε 14 μέρες ή ένα μήνα για να ορίσουμε νέα μέσα υπό την πίεση του χρόνου. Πρέπει να διαθέτουμε όλα τα μέσα από την αρχή».
Προπαρασκευαστική τηλεδιάσκεψη
Σημειώνεται ότι προηγήθηκε χθες προπαρασκευαστική τηλεδιάσκεψη των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της ΕΚΤ και του Eurogroup, Σαρλ Μισέλ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, Κριστίν Λαγκάρντ, Μάριο Σεντένο. «Καλούμε όλα τα μέλη της ευρωομάδας να εξετάσουν όλα τα πιθανά μέσα με εποικοδομητικό τρόπο» δήλωσε ο πρώτος.
«Υπάρχει μεγάλο περιθώριο αλληλεγγύης» υποστήριξε ο ίδιος για να προσθέσει ότι πρέπει να εκμεταλλευτούμε πλήρως όλα τα εργαλεία και να παραμείνουμε ανοιχτοί για να κάνουμε περισσότερα.
Τέλος, στο τραπέζι βρίσκονται επίσης η ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), για στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και ένα ταμείο εγγυήσεων για ορισμένα εθνικά συστήματα ανεργίας που θα διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τι θα ζητήσει η ελληνική κυβέρνηση
Με την ήδη διατυπωμένη θέση υπέρ της έκδοσης ευρωομολόγου για τον κορονοϊό προσέρχεται η ελληνική πλευρά στο σημερινό Eurogroup, ωστόσο φαίνεται διατεθειμένη, εάν δεν βρεθεί κοινός τόπος για το «κορονο-ομόλογο», να μην επιμείνει σε αυτό, αλλά να δεχθεί μια άλλη πρόταση για έναν κοινό μηχανισμό που θα αφορά τον δανεισμό των κρατών-μελών της Ε.Ε. με χαμηλό κόστος.
Φαίνεται δηλαδή ότι θα μπορούσε να ακολουθήσει τη συμβιβαστική λογική της Γαλλίας, η οποία, υποχωρώντας από τη θέση για την έκδοση ευρωομολόγου, διατύπωσε νέα πρόταση για την κοινή δανειοδότηση των χωρών της ευρωζώνης.
Σε αυτό το πλαίσιο, συνεργάτες του πρωθυπουργού ανέφεραν ότι το ευρωομόλογο παραμένει στο τραπέζι και ότι ισχύει η θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη υπέρ του ευρωπαϊκού «κορονο-ομολόγου», η οποία εκφράστηκε μέσα από την κοινή επιστολή των 9 Ευρωπαίων ηγετών προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Σημείωναν ωστόσο ότι, αν από εκεί και πέρα υπάρξουν νέα δεδομένα, η ελληνική πλευρά θα προσπαθήσει για ό,τι καλύτερο.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας δήλωσε, κατά τη χθεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ότι «αυτό που έχει σημασία είναι να βρεθεί ένας κοινός μηχανισμός, μέσα από τον οποίο θα μπορέσουν να δανειστούν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με ένα λογικό χαμηλό κόστος, για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού. Ενας τέτοιος μηχανισμός θα βρεθεί.
Αν θα είναι ο μηχανισμός του ομολόγου ή θα είναι ένας μηχανισμός, όπως, για παράδειγμα, δανεισμού του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και μετά διανομή στα κράτη-μέλη, είναι κάτι που θα το δούμε όσο προχωρούν οι ημέρες», προσθέτοντας ότι «σημασία έχει να υπάρχει η αλληλεγγύη και η κοινή δράση που απαιτούν αυτές οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας που ζούμε τώρα. Εκτιμούμε ότι τελικά οι ηγέτες όλων των κρατών-μελών θα σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και θα λάβουν τις σωστές αποφάσεις».
Για το θέμα μίλησε και ο αντιπρόεδρος της Κ.Ο. του ΕΛΚ, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο οποίος επισήμανε (ρ/σ ΣΚΑΪ) ότι «η Ευρώπη αυτή τη στιγμή όσον αφορά το υγειονομικό πρόβλημα αιφνιδιάστηκε, και όσον αφορά τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό όταν ξεπεραστεί, προσπαθεί να μην αιφνιδιαστεί».
Και προσέθεσε ότι «έχουμε μηχανισμούς που θα βοηθήσουν ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση σε εκείνες τις κοινωνίες και τις χώρες που επλήγησαν πολύ περισσότερο. Και έχω την αίσθηση ότι όσο θα περνάει ο καιρός, μέρα με τη μέρα, και εκείνοι οι οποίοι έλεγαν “όχι” στο ευρωομόλογο θα συμφωνήσουν τελικά σε μια κατάσταση τέτοια, η οποία θα είναι μια λύση κάτι σαν το ευρωομόλογο».
Εντωμεταξύ, σε συνέχεια των σχετικών δηλώσεων του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, αναφορικά με τη στήριξη της οικονομίας λόγω των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης, ο Στ. Πέτσας δήλωσε ότι το συνολικό πακέτο τον μέτρων θα φτάσει τα 24 δισ. ευρώ, «δηλαδή περίπου 13% του ΑΕΠ του 2019», αναφέροντας ότι «η Ελλάδα θα αναπτύξει, μέχρι το καλοκαίρι ένα δημοσιονομικό δίχτυ προστασίας της οικονομίας ύψους 14 δισ. ευρώ περίπου και θα θέσει σε κίνηση έναν μοχλό ρευστότητας περίπου 10 δισ. ευρώ».
Δήλωσε, ακόμα, αναφορικά με τον υπερδιπλασιασμό των μέτρων τον Μάιο, για τον οποίο είχε μιλήσει και ο Χρ. Σταϊκούρας, ότι «σε αυτό το ποσό δεν περιλαμβάνονται οι κλαδικές πολιτικές που βρίσκονται υπό διαμόρφωση, σε τομείς όπως ο πρωτογενής τομέας, ο τουρισμός, η ναυτιλία, η ενέργεια, οι μεταφορές κ.ά.
Ούτε φυσικά οι αρχικές παρεμβάσεις ύψους 10 δισ. ευρώ για την ενίσχυση της ρευστότητας στον παραγωγικό ιστό της οικονομίας, μέσω της πιο ευέλικτης αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, της αξιοποίησης του Ειδικού Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου, της δημιουργίας εγγυοδοτικού μηχανισμού, της μόχλευσης πόρων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων», ενώ είπε, τέλος, ότι «τα μέτρα, που είπε ο κ. Σταϊκούρας χθες και επανέλαβα και εγώ σήμερα, αφορούν και το διάστημα Μαΐου-Ιουνίου».
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την Εφημερίδα των Συντακτών, στο μέγαρο Μαξίμου κρίνουν θετικά την απόφαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου για κεκλεισμένων των θυρών λειτουργία το Πάσχα, αλλά διατηρούν επιφυλάξεις για το ενδεχόμενο να υπάρξουν συναθροίσεις έξω από τις εκκλησίες τη Μεγάλη Εβδομάδα. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Στ. Πέτσας δήλωσε ότι «η κυβέρνηση εξετάζει την πρόταση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου», εκφράζοντας ωστόσο προβληματισμό για φαινόμενα συγκεντρώσεων σε εκκλησίες «όπως αυτά που παρατηρήθηκαν την περασμένη Παρασκευή στην Αγία Βαρβάρα και την Κυριακή στην Αγία Τριάδα της Πάτρας», προσθέτοντας ότι «τα φαινόμενα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τους πιστούς, αλλά με φανατικούς».
Πάντως, ο κ. Πέτσας δήλωσε ότι «δεν περιμένουμε τέτοιου είδους φαινόμενα» τη Μ. Εβδομάδα, αναφέροντας ότι «αυτό που μας απασχολεί πιο πολύ αυτό το χρονικό διάστημα, είναι μια πραγματικά σύνθετη άσκηση, η οποία έχει να κάνει με το Αγιο Φως, τόσο όσον αφορά τη μεταφορά Του και τη συνεννόηση με τις αρμόδιες υπηρεσίες στο Ισραήλ, αλλά κυρίως με τη μεταφορά Του, σε ολόκληρη την Επικράτεια, την ημέρα της Αναστάσεως».
Τέλος, με δεδομένο ότι στο μέγαρο Μαξίμου αρχίζουν σιγά σιγά να θέτουν στο τραπέζι τον τρόπο αποκλιμάκωσης των περιορισμών μετακινήσεων όταν κριθεί ότι η χώρα θα οδεύει προς την έξοδο από την υγειονομική κρίση, ο Στ. Πέτσας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αυτό να συμβεί σταδιακά από τον Μάιο, λέγοντας ότι «μένοντας σπίτι τον Απρίλιο, είναι στο χέρι μας τον Μάιο να χαρούμε τα πρώτα αποτελέσματα της υπεύθυνης στάσης μας».
Τι προτείνει ο υπουργός Οικονομικών πριν το Eurogroup
Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη και «ουσιαστικές, τολμηρές και ανάλογες με τη σοβαρότητα της κατάστασης, απαλλαγμένες από όρους, περιορισμούς και αγκυλώσεις του παρελθόντος» λύσεις ζητά ο υπουργός Οικονομικών ενόψει του σημερινού κρίσιμου Eurogroup.
Σε άρθρο του στην «Καθημερινή» ο Χρήστος Σταϊκούρας τονίζει την ανάγκη για μια κίνηση-καταλύτη, «που θα προσφέρει ισχυρή ένεση ρευστότητας στις εθνικές και την ευρωπαϊκή οικονομία, με την έκδοση ενός κοινού ευρωπαϊκού αξιογράφου, το οποίο θα χρηματοδοτεί – μέσω πιθανόν ενός ταμείου αλληλεγγύης – τις ανάγκες για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και την ανάκαμψη της επόμενης μέρας, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου οδικού χάρτη».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης καλούνται να λάβουν «αποφάσεις, συνθέτοντας τις διαφορετικές προτάσεις που έχουν τεθεί στο τραπέζι. Αποφάσεις που θα πρέπει αφενός να εμφορούνται από την αξία της αλληλεγγύης (…) και αφετέρου να μην είναι κατώτερες των περιστάσεων, ούτε να δείχνουν ατολμία και απροθυμία».
Σύμφωνα με τον υπουργό, η ενδεδειγμένη απάντηση την οποία υποστηρίζει η κυβέρνηση «δεν μπορεί να είναι άλλη από την ενίσχυση της σύγκλισης και συνοχής και την περαιτέρω ενδυνάμωση της οικονομικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης. Η αμοιβαιοποίηση χρέους, για να ξεπεραστούν η πανδημία και οι επιπτώσεις της, αποτελεί δείγμα κοινής ισχύος και επιβεβλημένης αλληλεγγύης μεταξύ ισότιμων εταίρων».
Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε ότι χρειάζονται «ισχυρά όπλα», όπως για εκείνον είναι «η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύσταση ενός προσωρινού ταμείου για τη διασφάλιση των θέσεων εργασίας (SURE), καθώς και για τις προτάσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης για αξιοποίηση των πιστοληπτικών γραμμών για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη».
Ο υπουργός τάχθηκε επίσης υπέρ της επενδυτικής πρωτοβουλίας της Κομισιόν «για τη στήριξη των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και της αγοράς εργασίας με τη διάθεση πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία» και της πρότασης «της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για ένα πανευρωπαϊκό ταμείο εγγυήσεων, που, μέσω μόχλευσης, θα μπορούσε να κινητοποιήσει πρόσθετη χρηματοδότηση για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις».
