Του Γιώργου Δημητρίου*
Η Ελλάδα σε λίγο πρόκειται να γιορτάσει τα 200 χρόνια της απελευθέρωσής της από τον τουρκικό ζυγό. Σε αυτό το χρονικό διάστημα η Ελλάδα πτώχευσε τρεις ή τέσσερις φορές,ενώ η διαφθορά των Ελληνικών κυβερνήσεων ήταν “παρούσα” ανελλιπώς στην πολιτική ζωή της χώρας.(Δεν το αμφισβητεί καμία πλευρά ιστορικά).
Όλες οι κυβερνήσεις έχουν κατηγορηθεί για οικονομικές ατασθαλίες, διασπάθιση του δημοσίου χρήματος ή το λιγότερο για οικονομική κακοδιαχείριση.
Είναι εντυπωσιακό ότι σε αυτή τη χρονική διαδρομή η μόνη διακυβέρνηση που δεν κατηγορήθηκε για οικονομική διαφθορά ήταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (ούτε ευρώ).
Επίσης είναι εντυπωσιακό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ καταψηφίστηκε από τον Ελληνικό λαό ή αυτός καταψήφισε τη μόνη κυβέρνηση που δεν κακοδιαχειρίστηκε το υστέρημά του.
Ενα ερώτημα με βασανίζει,και νομίζω και πάρα πολυ κόσμο… Γιατί οι ψηφοφόροι προτιμούν τους διεφθαρμένους πολιτικούς; Ευτυχώς αυτή η επιλογή δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο ή ακόμη μία ελληνική πρωτοπορία.
Οι ψηφοφόροι ενώ αντιπαθούν τη διαφθορά συχνά επιβραβεύουν διεφθαρμένους πολιτικούς ακόμη και στις κοινωνίες με ισχυρή θεσμική θωράκιση και υψηλή λογοδοσία.
Η κατανόηση της πιθανής αυτής αιτίας είναι σημαντική, αφού η διαφθορά αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την οικονομική ανάπτυξη και τον εκδημοκρατισμό.
(Βλπ Mauro 1995,Hollmberg,Rothstein,Msiritousi 2009)
Μία έρευνα της I.G.C Διεθνούς κέντρου για την οικονομική ανάπτυξη(2012),προσπάθησε να ρίξει φως σε αυτό το φαινόμενο.
Με ποιοτικές συνεντεύξεις, δομημένα ερωτηματολόγια και την βοήθεια 250 δημοσιογράφων,πήραν απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις οι οποίες σε ένα βαθμό εξηγούν την συμπεριφορά της ψήφου προς τους διεφθαρμένους
πολιτικούς.
Μία εκτεταμένη βιβλιογραφία υποστηρίζει ότι οι ψηφοφόροι επιλέγουν τους διεφθαρμένους πολιτικούς για την ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΗ ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ τους,ενώ μία άλλη επιστημονική βιβλιογραφία υποστηρίζει ότι οι ψηφοφόροι
τιμωρούν την διαφθορά όταν ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ για αυτήν και είναι ΠΛΗΡΩΣ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟΙ.
Στοιχεία παρατήρησης της έρευνας:
1) Δεν υπάρχουν ουσιαστικές ποινές για τη διαφθορά των πολιτικών.(Βλέπε Ελλάδα νόμο περί ευθύνης υπουργών πχ)
2) Πολυεθνικές μελέτες από το 1984-2003,σε 123 κράτη που καταγράφηκε πολιτική δωροδοκία υποδεικνύουν ότι υπάρχει σημαντική διακύμανση στο βαθμό που οι ψηφοφόροι υποστηρίζουν πως τιμωρούν τους διεφθαρμένους πολιτικούς.
Οι Chang ,Golden and Hill(2010) δείχνουν ότι οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι απέτυχαν να τιμωρήσουν τους διεφθαρμένους πολιτικούς σε διαδοχικές βουλευτικές εκλογές.
Οι Winters and Weitz -Shapiro (2010) επιβεβαιώνουν το ίδιο εύρημα και στην Βραζιλία.
Άλλοι ερευνητές βρήκαν στοιχεία ότι οι διεφθαρμένοι πολιτικοί ωφελήθηκαν από τους ψηφοφόρους,πχ ο Reed (1999) ότι Ιάπωνες βουλευτές που καταδικάστηκαν για διαφθορά έχουν επανεκλεγεί.
Ομοίως μελέτες των Peters and Welch(1980) και των Welch and Hibbing (1997) μέλη της βουλής των αντιπροσώπων των Η.Π.Α που κατηγορούνταν για διαφθορά είχαν επανεκλεγεί.
Στις πιό διεφθαρμένες χώρες οι έρευνες δείχνουν τους διεφθαρμένους πολιτικούς ως το ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ πρόβλημα. (Jones 2008,Mullen 2009,Chaudhuri and Farrel 2011)
Δείτε τους κορυφαίους λόγους για τους οποίους οι 250 δημοσιογράφοι που συμμετείχαν στην έρευνα πιστεύουν ότι οι ψηφοφόροι ΑΝΕΧΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΦΘΟΡΑ:
1)Γιατί οι πολιτικοί τους υποσχεθηκαν ιδιωτικά αγαθά….. 36%
2)Γιατί οι διεφθαρμενοι πολιτικοί είναι φανατικοί και
κρύβονται πίσω απο τον κομματικό ψηφοφόρο …………30.9%
3)Γιατί δεν διαθέτουν πληροφόρηση………………………….12,7%
4)Γιατί απειλούν τους ψηφοφόρους…………………………..12.3%
5)Γιατί οι πολιτικοί είναι και συνδικαλιστές………………….4,7%
6)Γιατί τους υποσχέθηκαν βοήθεια για τη γραφειοκρ……1.3%
7)Γιατί τους υποσχέθηκαν δημόσια αγαθά……………………0,8%
Τα κόμματα ας κάνουν ένα κόπο να διαβάζουν και τις πολιτικές επιστήμες του ”εξωτερικού”,και ιδιαιτέρως η ΝΔ και το Πασοκ. Το ότι επανεκλέγησαν δεν σημαίνει για αυτούς καμμία ηθική ή πολιτική δικαίωση για τα θέματα που σχετίζονται με την κακοδιαχείρηση που υπέστη η χώρα και ο Ελληνας πολίτης κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης να δεί στην έρευνα ότι η διαφθορά δεν είναι μόνο η κακή οικονομική διαχείριση,αλλά και οι υποσχέσεις για την ικανοποίηση ιδιωτικών αγαθών, και πολύ σύντομα θα ξανακληθεί να κυβερνήσει γιατί ΔΙΑΤΗΡΕΙ ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ του,δηλαδή ότι ήταν η μοναδική κυβέρνηση που δεν κατηγορήθηκε για κακοδιαχείρηση έστω ενός ΕΥΡΩ,και αυτό πολύ σύντομα ο ψηφοφόρος θα του το ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙ.
*Ο Γιώργος Δημητρίου είναι πρώην Δημοτικός Σύμβουλος του Δήμου Ηρακλείου, με σπουδές σε Οικονομία & Διοίκηση, master MBA Staffordshire University U.K .