«Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Υγείας για άλλη μια φορά δεν εξέπληξαν κανένα (…) πρόκειται για ένα κείμενο γενικών αρχών και διακηρύξεων που ούτε εφαρμοσμένη και ολιστική πολιτική για την προστασία της Δημόσιας Υγείας συνιστά, ούτε, πολύ περισσότερο, αναδιοργάνωση και ανάπτυξη των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας προδιαγράφει», τονίζει μεταξύ άλλων ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναλυτικά η δήλωση του Ανδρέα Ξανθού:
Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Υγείας για άλλη μια φορά δεν εξέπληξαν κανένα. Αφού προηγήθηκε η αναγγελία από τον Υπουργό Υγείας ενός «νομοσχεδίου-τομή» στη Δημόσια Υγεία, αφού παρουσιάστηκαν με διθυραμβικά σχόλια στο Υπουργικό Συμβούλιο οι βασικοί άξονές του, βγήκε σε δημόσια διαβούλευση ένα κείμενο γενικών αρχών και διακηρύξεων που ούτε εφαρμοσμένη και ολιστική πολιτική για την προστασία της Δημόσιας Υγείας συνιστά, ούτε, πολύ περισσότερο, αναδιοργάνωση και ανάπτυξη των Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας προδιαγράφει.
Πρόκειται για ένα ευχολόγιο υπέρ της πρόληψης που δίνει έμφαση στους συμπεριφορικούς παράγοντες που υπονομεύουν την ατομική υγεία και στην ανάγκη τροποποίησής τους με ευαισθητοποίηση των πολιτών. Μόνο που η πρόληψη και η προαγωγή της υγείας των ανθρώπων δεν είναι ζήτημα που εξαγγέλλεται και νομοθετείται, δεν είναι ατομική ευθύνη αλλά δημόσια υπόθεση και προϋποθέτει οργανωμένη στρατηγική και παρεμβάσεις σε επίπεδο πληθυσμού. Γιατί εκτός από τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τις ατομικές συνήθειες και συμπεριφορές, υπάρχουν και οι κοινωνικο-οικονομικοί προσδιοριστές της υγείας και της ασθένειας που επίσης υπονομεύουν τη Δημόσια Υγεία. Η απάντηση από τη σκοπιά της Δημόσιας Υγείας είναι συγκροτημένες διατομεακές πολιτικές και ριζικές κοινωνικές παρεμβάσεις που προφανώς δεν αποτελούν προτεραιότητα για τη σημερινή κυβέρνηση. Η δική της πολιτική προτεραιότητα είναι οι Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και το άνοιγμα στην ιδιωτική αγορά διαγνωστικών εξετάσεων, κάτι που σαφώς διαφαίνεται στο ν/σ .
Είναι πρωτίστως πολιτικό και όχι τεχνοκρατικό ζήτημα η Δημόσια Υγεία και για να έχουν αποτέλεσμα οι δράσεις πρόληψης πρέπει να εντάσσονται σε ένα συνολικό σχέδιο καθολικής και ισότιμης κάλυψης των αναγκών υγείας των πολιτών, μέσα από τη συνεχή ενδυνάμωση του ΕΣΥ, την ανάπτυξη της ΠΦΥ, το θεσμό του οικογενειακού γιατρού και τη φροντίδα σε επίπεδο κοινότητας, σχολικού και εργασιακού περιβάλλοντος, αθλητικών χώρων. Αυτή η προσέγγιση έχει αποτυπωθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τη Δημόσια Υγεία που είχε εκπονήσει η προηγούμενη κυβέρνηση με τη βοήθεια της επιστημονικής κοινότητας, την τεχνική υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και την έγκριση του ΕΣΥΔΥ που σήμερα αναιτιολόγητα καταργείται, καθώς επίσης και στα επιμέρους Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Ηπατίτιδα C, την HIV λοίμωξη, τη Μικροβιακή Αντοχή και το Αλκοόλ, που εκκρεμεί η ολοκληρωμένη εφαρμογή τους. Η ίδια στρατηγική με έμφαση στην πρόληψη και στην ενσωμάτωση πολιτικών Δημόσιας Υγείας (εμβολιασμοί, ενημέρωση, εξωστρεφείς δράσειςαγωγής υγείας, σχολική υγεία, δικτύωση με δομές ψυχικής υγείας και αντιμετώπισης των εξαρτήσεων) υλοποιείται για 1η φορά στη χώρα μέσα από τη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ και τη λειτουργία των Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ).
Επίσης, είναι εντελώς παραπειστική και απολύτως επικοινωνιακής χρήσης η εξαγγελία του υπουργού Υγείας για δωρεάν προληπτικές εξετάσεις που δήθεν για 1η φορά προβλέπει το ν/σ. Η αλήθεια λοιπόν είναι με βάση το νέο ΕΚΠΥ ( κανονισμό παροχών ) του ΕΟΠΥΥ ( ΦΕΚ Β’4898/ 01.11.2018, άρθρο 5) ήδη συνταγογραφούνται και πραγματοποιούνται δωρεάν εξετάσεις προληπτικού χαρακτήρα (με μηδενική συμμετοχή του δικαιούχου) ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα και σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, όπως για παράδειγμα για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του μαστού, του τραχήλου της μήτρας, του προστάτη, του παχέος εντέρου, για τον προγεννητικό έλεγχο των γυναικών κλπ. Και βεβαίως οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι δύο ζωτικής σημασίας προληπτικές εξετάσεις (ψηφιακή μαστογραφία και το υπερηχογράφημα β-επιπέδου/αυχενική διαφάνεια) που για χρόνια πλήρωναν οι πολίτες από την τσέπη τους, κοστολογήθηκαν και άρχισαν να αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Ας μην περιμένουν λοιπόν οι πολίτες κάτι ουσιαστικό από το νομοσχέδιο για τη Δημόσια Υγεία. Πολλή επικοινωνία, πολλές μεγαλοστομίες και ελάχιστη ουσία. Η Δημόσια Υγεία έχει στον «πυρήνα» της την καθολικότητα και την ισότητα, ενσωματώνει ένα δημοκρατικό και προοδευτικό πρόταγμα που οδηγεί στη μείωση των κοινωνικών και υγειονομικών ανισοτήτων και στο στόχο «Υγεία για όλους» του ΠΟΥ.
Ακριβώς γι’ αυτό, οι πολιτικές Δημόσιας Υγείας είναι μη συμβατές με το νεοφιλελεύθερο σχέδιο της ΝΔ για την Υγεία και το Κοινωνικό Κράτος.
Σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσει με ευθύνη και σοβαρότητα και όχι με ανεύθυνη δημαγωγία, όπως έκανε συστηματικά η ΝΔ όταν ήταν αντιπολίτευση, τα θέματα Δημόσιας Υγείας. Ειδικά σήμερα που οφείλουμε να διασφαλίσουμε αξιόπιστη επιστημονική ενημέρωση, επιδημιολογική εγρήγορση και πολύ καλό συντονισμό των υπηρεσιών για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τη νέα διασυνοριακή απειλή από την επιδημία του κοροναϊού.