Ερώτηση προς την αρμόδια Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού κατέθεσε ο Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ ν. Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, ζητώντας ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι με τις ανασκαφικές εργασίες στην περιοχή Κούπος του Κρουσώνα, καθώς και την σχεδιαζόμενη ανάδειξη και αξιοποίηση του σημείου, με τη συνεργασία της τοπικής κοινωνίας και των φορέων.
Στην ερώτηση τονίζεται το ότι πρόκειται για έναν ιδιαίτερα σημαντικό αρχαιολογικό χώρο, γνωστό από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέσα από τις αναφορές Ξανθουδίδη αλλά και άλλων αρχαιολόγων, που έχει δώσει κατά τις φάσεις των ανασκαφών του σημαντικά ευρήματα.
«Στη συγκεκριμένη περιοχή, έγιναν έρευνες τη δεκαετία του ’80 όπου κατέληξαν στην αποκάλυψη εκτεταμένου οικισμού με συνεχή κατοίκηση από τα Υστερομινωικά έως και Ελληνιστικά χρόνια»» αναφέρει σε δήλωσή του ο Χάρης Μαμουλάκης, τονίζοντας: «Οι έρευνες συνεχίστηκαν το 2012 με πρωτοβουλία της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων και σε συνεργασία με τον Δήμο Μαλεβιζίου, με τις νέες ανασκαφές να αποκαλύπτουν ότι η αρχαιολογική θέση εκτείνεται και σε παρακείμενο λόφο. Χαρακτηρίζεται μάλιστα από ισχυρή οχύρωση, η οποία σώζεται σε σημαντικό τμήμα της. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητο να συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια, έτσι ώστε να ολοκληρωθούν οι ανασκαφές, να αναδειχτεί ο χώρος και να προστεθεί στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Μαλεβιζίου και κατ’ επέκταση της Κρήτης».
Δείτε αναλυτικά τη σχετική ερώτηση:
Ερώτηση
Προς την κ. Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού
Θέμα: «Τι προτίθεται να κάνει η κυβέρνηση ώστε να αναδειχθεί ο αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή του Κούπου του Κρουσώνα Ηρακλείου;»
Η ευρύτερη περιοχή του Κούπου στον Κρουσώνα Ηρακλείου ήταν γνωστή από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα (1918) με τις αναφορές του Ξανθουδίδη και άλλων αρχαιολόγων που αναφέρονταν στην ύπαρξη εκτεταμένου οικισμού των Μυκηναικών-Γεωμετρικών-Αρχαϊκών χρόνων.
Η θέση ερευνήθηκε εν μέρει τη δεκαετία του 1980, με δοκιμαστικές τομές που διεξήχθησαν από την τότε αρμόδια ΚΓ’ ΕΠΚΑ, με χρηματοδότηση της τότε Κοινότητας Κρουσώνα και κατέληξαν στην αποκάλυψη εκτεταμένου οικισμού με συνεχή κατοίκηση από τα Υστερομινωικά έως και Ελληνιστικά χρόνια (1200-100 π.Χ).
Εκτός από το πλήθος των κτηρίων που ερευνήθηκαν τότε, σημαντικότατη υπήρξε η ανακάλυψη πλούσιων σε ευρήματα αποθετών, η έρευνα των οποίων απέδωσε πλήθος ειδωλίων ανδρικών και γυναικείων μορφών, αρχαϊκών και ελληνιστικών χρόνων. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν τα πήλινα πλακίδια με ανάγλυφη γυναικεία μορφή, ασφαλώς θεότητα, γυμνή ή ντυμένη με μακρύ χιτώνα, που φέρει στο κεφάλι ψηλό πόλο.
Μοναδικό εύρημα αποτελεί μεγάλο τμήμα από λαιμό πίθου, επίσης του 7ου αιώνα, ο οποίος διακοσμείται με επαναλαμβανόμενη μυθολογική παράσταση, που ίσως αποδίδει τη θυσία της Ιφιγένειας ή, πιθανότερα, το φόνο της Κλυταιμνήστρας από τον Ορέστη, παρουσία της Ηλέκτρας.
Οι έρευνες επαναλήφθηκαν το 2012 με πρωτοβουλία της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων και σε συνεργασία με τον Δήμο Μαλεβιζίου, όπου ανήκει σήμερα ο οικισμός Κρουσώνα. Οι νέες έρευνες πραγματοποιήθηκαν σε εκτάσεις του λόφου που είχαν ήδη αποκτηθεί από το Δήμο Μαλεβιζίου, ο οποίος ανέλαβε το κόστος του συνόλου των εργασιών καθώς και τη διάθεση του αναγκαίου επιστημονικού και εργατοτεχνικού προσωπικού.
Το ίδιο διάστημα η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων κίνησε τις διαδικασίες κήρυξης και προστασίας της αρχαιολογικής θέσης.
Οι νέες ανασκαφές, πέρα από τα πλούσια ευρήματα που απέδωσαν, πιστοποίησαν επιπλέον ότι η αρχαιολογική θέση εκτείνεται και σε παρακείμενο λόφο, στον οποίο η κατοίκηση αρχίζει επίσης κατά την ΥΜ ΙΙΙ και χαρακτηρίζεται από ισχυρή οχύρωση, η οποία σώζεται σε σημαντικό τμήμα της.
Ο οικισμός Κούπος συνιστά, επομένως, τον γνωστό και από άλλες θέσεις τύπο της διπλής Ακρόπολης των ΥΜ ΙΙΙ χρόνων, της οποίας το ένα τμήμα εγκαταλείπεται στην ΙΙΙγ για να συρρικνωθεί στο υπόλοιπο τμήμα της, το οποίο εν προκειμένω εξακολουθεί να κατοικείται έως και τα ελληνιστικά χρόνια.
Επειδή ο αρχαιολογικός χώρος του Κούπου του Κρουσώνα και η ευρύτερη περιοχή του, έχουν αποδώσει στο παρελθόν σημαντικά στοιχεία για την ύπαρξη των νεκροταφείων του οικισμού
Επειδή πρόκειται για ένα σημαντικό τμήμα του εκτεταμένου λόφου που δεσπόζει πάνω από τον Κρουσώνα, όπου έχει εντοπιστεί ένας πολύ σημαντικός αρχαίος οικισμός, που άκμαζε για περισσότερα από 1100 χρόνια, από την ύστερη Μινωική έως και την Ελληνιστική Εποχή.
Ερωτάται η κ. Υπουργός:
- Σε τι ενέργειες θα προβείτε, ώστε, σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση, να συνεχίσει η ανασκαφή και να αποκαλυφθεί σε όλη του την έκταση ο αρχαιολογικός χώρος;
- Σε τι ενέργειες θα προβείτε ώστε να αναδειχθεί ο αρχαιολογικός χώρος αλλά και να καταστεί επισκέψιμος για το κοινό;
