Ο πρόεδρος της Χιλής Σεμπαστιάν Πινιέρα προχώρησε χθες Δευτέρα σε ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, αλλά ο κοινωνικός αναβρασμός στη χώρα της Λατινικής Αμερικής δεν μοιάζει να αποκλιμακώνεται, καθώς επαναλήφθησαν οι διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα Σαντιάγο και σε άλλες πόλεις.
Νέες συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και δυνάμεις επιβολής της τάξης εκτυλίχθηκαν στο κέντρο της πρωτεύουσας, μερικές ώρες μετά τις δηλώσεις του αρχηγού του Κράτους, που τόνισε πως «η Χιλή άλλαξε και η κυβέρνηση πρέπει επίσης να αλλάξει», επαναλαμβόντας την εξαγγελία για ένα «κοινωνικό πρόγραμμα» με υψηλότερες συντάξεις, χαμηλότερες τιμές φαρμάκων, υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές για τους πολίτες με τα μεγαλύτερα εισοδήματα και σταθερές τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα, μεταξύ άλλων.
Τα επεισόδια ξέσπασαν σε μικρή απόσταση από το προεδρικό ανάκτορο Λα Μονέδα, ενώ ειρηνική συγκέντρωση πολλών δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων εκτυλισσόταν ταυτόχρονα στην πλατεία Ιταλίας, επίκεντρο των κινητοποιήσεων από το ξέσπασμα της κρίσης στα μέσα Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με ΜΜΕ της λατινοαμερικάνικης χώρας, επεισόδια ξέσπασαν επίσης στις πόλεις Κονσεψιόν και Βαλπαραΐσο.
Ενώ το πρωί στην πρωτεύουσα της Χιλής έμοιαζε να αποκαθίσταται μια κάποια ομαλότητα, με το άνοιγμα αρκετών καταστημάτων και ακόμη και μποτιλιαρίσματα, οι καπνοί από τα οδοφράγματα και τα δακρυγόνα κατόπιν άδειασαν το κέντρο της πόλης.
Όπως είχε εξαγγείλει από το Σάββατο, την επομένη της ιστορικής κινητοποίησης εναντίον των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων στη Χιλή στην οποία κατέβηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες, ο συντηρητικός πρόεδρος προχώρησε σε ευρύ ανασχηματισμό της κυβέρνησής του. Οκτώ υπουργοί, ανάμεσά τους εκείνοι που επικρίνονταν πιο έντονα (Εσωτερικών, Οικονομίας, Οικονομικών) αντικαταστάθηκαν, ή περίπου το ένα τρίτο της κυβέρνησής του.
«Αυτά τα μέτρα δεν λύνουν όλα τα προβλήματα, αλλά πρόκειται για ένα σημαντικό πρώτο βήμα», είπε ο Πινιέρα στο προεδρικό ανάκτορο, αναφερόμενος έμμεσα σ’ ένα από τα στοιχεία που προέκυψαν από δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε την Κυριακή, ότι δηλαδή περίπου το 80% των πολιτών θεωρεί τις πρωτοβουλίες που ανήγγειλε ανεπαρκείς. Πάντως, «αντανακλούν τη σθεναρή βούληση και δέσμευση της κυβέρνησής μας και του καθενός μας προσωπικά να ενεργήσουμε για μια Χιλή πιο δίκαιη (…) στο κοινωνικό επίπεδο», πρόσθεσε ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, που ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Μάρτιο του 2018, έπειτα από μια πρώτη θητεία στην προεδρία από το 2010 ως το 2014.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που αποχώρησαν είναι ο υπουργός Εσωτερικών, Ασφάλειας και Προστασίας του Πολίτη Αντρές Τσάντγουικ, εξάδελφος του Πινιέρα. Δεχόταν έντονες επικρίσεις από την έναρξη της κρίσης στην οποία έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 20 άνθρωποι — οι πέντε από πυρά των δυνάμεων ασφαλείας — και εκατοντάδες τραυματίες.
Ο υπουργός Οικονομικών Φελίπε Λαραΐν επίσης απομακρύνθηκε. Επικρινόταν από πολλούς Χιλιανούς που κατήγγειλαν ότι δεν είχε καμία σύνδεση με την πραγματικότητα στη χώρα, καθώς τον Σεπτέμβριο, ανακοινώνοντας ευνοϊκά στοιχεία για τον πληθωρισμό, είχε δηλώσει πως «οι ρομαντικοί» μπορούν να αγοράζουν λουλούδια, αφού οι τιμές τους έχουν πέσει.
Ο Αντρές Φοντέν, υπουργός Οικονομίας, αντικαταστάθηκε και αυτός, καθώς προκάλεσε οργή συμβουλεύοντας τους πολίτες «να σηκώνονται νωρίτερα» για να πληρώνουν χαμηλότερη τιμή του εισιτηρίου του μετρό, η αύξηση του οποίου αφορούσε συγκεκριμένα τις ώρες αιχμής.
Η αύξηση κατά 3% και πλέον της τιμής του εισιτηρίου του μετρό ήταν ο πυροκροτητής της σοβαρότερης έκρηξης των τελευταίων τριάντα και πλέον ετών στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Ο Τσάντγουικ, από τους πιο έμπιστους συμβούλους του προέδρου επί χρόνια, που όμως πλήρωσε μεταξύ άλλων τη δήλωσή του πως οι διαδηλωτές είναι «εγκληματίες», αντικαταστάθηκε από τον Γκονσάλο Μπλούμελ, 41 ετών, υπουργό Προεδρίας και σύνδεσμο της κυβέρνησης με το κοινοβούλιο. Ο Ιγνάσιο Μπριόνες, καθηγητής οικονομικών, αντικατέστησε τον Λαραΐν.
Η χώρα των 18 εκατομμυρίων κατοίκων, που επαινείται πάγια για την οικονομική και πολιτική της σταθερότητα, βιώνει από τη 18η Οκτωβρίου ένα κύμα κοινωνικής αναταραχής άνευ προηγουμένου μετά το τέλος της στρατιωτικής δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).
Το νοικοκύρεμα του Πινιέρα, ο ανασχηματισμός και η αποχώρηση των «σκληρών» της κυβέρνησής του, δεν προσφέρει «καμιά ένδειξη» πως η κυβέρνηση θέλει πράγματι «αλλαγή», έκρινε ο γερουσιαστής Κάρλος Μόντες των σοσιαλιστών (αντιπολίτευση).
Έρευνα του ΟΗΕ για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Ο ανασχηματισμός και οι νέες διαδηλώσεις καταγράφηκαν ενώ αναμένεται στη Χιλή σήμερα Τρίτη — κατά το νεότερο χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση — αποστολή του ΟΗΕ που θα διενεργήσει έρευνα για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά κατά τη διάρκεια της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Το μέτρο εξαίρεσης, που επιβλήθηκε από την πρώτη ημέρα των ταραχών, εντέλει ήρθη τα μεσάνυχτα της Κυριακής [στις 05:00 χθες Δευτέρα ώρα Ελλάδας] και χιλιάδες στρατιωτικοί που είχαν αναπτυχθεί σε όλη τη χώρα — για πρώτη φορά μετά το τέλος της στρατιωτικής χούντας — επέστρεψαν στους στρατώνες τους.
Μια αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας έφθασε στη χώρα χθες.
ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, dpa, Reuters