Ανθρωποκτονίες, βασανιστήρια και σεξουαλική βία
Ο πρόεδρος της Χιλής ήρε τα μεσάνυχτα την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που είχε επιβληθεί στο μεγαλύτερο μέρος της λόγω των μαζικών κινητοποιήσεων, αλλά σήμερα ερευνητές του ΟΗΕ αναμένονται στη χώρα αφού τις τελευταίες αυξήθηκαν οι καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις δυνάμεις ασφαλείας ενώ οι νεκροί έφτασαν τους 20.
Ο αρχηγός του κράτους είχε αναγγείλει την άρση της νυχτερινής απαγόρευσης κυκλοφορίας προχθές, ταυτόχρονα με έναν ευρύ ανασχηματισμό της κυβέρνησής του, στην προσπάθειά του να κατευνάσει τη σοβαρότερη κρίση στη χώρα της Λατινικής Αμερικής εδώ και δεκαετίες με αφορμή την αύξηση κατά 3% και πλέον της τιμής του εισιτηρίου του μετρό της πρωτεύουσας αλλά και τη γενικευμένη δυσαρέσκεια για τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και τις ανισότητες.
Σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό, ο στρατός εμπλέκεται σε τέσσερις θανάτους, ενώ ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του αφού ξυλοκοπήθηκε από την αστυνομία. Δύο άλλα θύματα σκοτώθηκαν, όταν μεθυσμένος οδηγός έπεσε πάνω τους, και τα υπόλοιπα υπέκυψαν στα τραύματα που υπέστησαν σε πυρκαγιές ή λεηλασίες.
Η πιο πρόσφατη έκθεση του Εθνικού Ινστιτούτου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (INDH) αναφέρει ότι 3.193 άνθρωποι συνελήφθησαν, 1.092 τραυματίστηκαν, εκ των οποίων οι 596 από πυρά, και ότι έχουν κατατεθεί 88 προσφυγές: πέντε για ανθρωποκτονία και 17 για βασανιστήρια και σεξουαλική βία.
Οι οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγγέλλουν επίσης βασανιστήρια, σεξουαλική βία, ξυλοδαρμούς και σοβαρούς τραυματισμούς κάνουν λόγο για πολλές ωμότητες από την πλευρά των δυνάμεων της τάξης στη διάρκεια της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης.
Μπροστά στην αύξηση των καταγγελιών η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Μισέλ Μπατσελέτ πρώην πρόεδρος της Χιλής, ανακοίνωσε την Πέμπτη την αποστολή ερευνητών.
«Μου αφαίρεσαν τον βολβό του ματιού για να βγάλουν τα σκάγια» που είχαν σφηνωθεί, διηγήθηκε ο Έμερσον Γιαρκάν από το νοσοκομείο του Σαντιάγο.
Ο 30χρονος, ο οποίος πλέον έχασε το μάτι του, τραυματίστηκε από τα πυρά της αστυνομίας την ώρα που βρισκόταν κοντά στην πλατεία Ιταλίας της πρωτεύουσας, όπου την Παρασκευή διαδήλωσαν σχεδόν 1 εκατομμύριο άνθρωποι.
Αφού είχε πέσει η νύχτα και οι διαδηλωτές είχαν αρχίσει να διαλύονται η αστυνομία ξεκίνησε να κάνει χρήση δακρυγόνων. «Περίμεναν να σηκωθεί καπνός και άρχισαν να μας πυροβολούν ώστε να μην μπορούμε αν τους δούμε. Όμως αυτός που με πυροβόλησε (…) είδα ότι στόχευσε κατευθείαν στο πρόσωπό μου», πρόσθεσε ο νεαρός.
Οι καταγγελίες αφορούν κυρίως τη μονάδα αντιμετώπισης ταραχών της αστυνομίας, η οποία έχει αναλάβει τη διάλυση των διαδηλωτών, την ώρα που στρατιώτες, οι οποίοι είχαν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, είχαν κυρίως υποστηρικτό ρόλο.
«Προς το παρόν η μεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εμπλέκουν τους καραμπινέρος της Χιλής», επεσήμανε ο Ροντρίγο Μπούστος νομικός υπεύθυνος στο Εθνικό Ινστιτούτο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (INDH), έναν ανεξάρτητο, κρατικό οργανισμό ο οποίος καταγράφει τους τραυματίες άμεσα από τα νοσοκομεία και τα αστυνομικά τμήματα.
Παράλληλα το κίνημα ενσωμάτωσης και απελευθέρωσης των ομοφυλόφιλων (Movilh) κατήγγειλε δύο περιπτώσεις «κακοποίησης και ομοφοβικών βασανιστηρίων» σε δύο αστυνομικά τμήματα προαστίου του Σαντιάγο.
Μία περίπτωση, που έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις στη Χιλή, αφορά έναν φοιτητή ιατρικής. Σύμφωνα τον δικηγόρο του INDH Πάμπλο Ριβέρα, ο νεαρός άνδρας «υποβλήθηκε σε σοβαρές ταπεινώσεις που ισοδυναμούν με βασανιστήρια, με τα πιο σοβαρά να είναι σεξουαλικής φύσης. Αναγκάστηκε να γδυθεί εντελώς, τον έδεσαν με χειροπέδες και τον χτύπησαν. Φαίνεται ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τους καραμπινέρος με ένα γκλομπ».
Μια άλλη περίπτωση αφορά έναν άνδρα 21 ετών «ο οποίος κρατήθηκε επί πέντε ημέρες στο Σαντιάγο», σύμφωνα με το Movilh. Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος The Clinic δημοσίευσε επίσης μαρτυρίες γυναικών που κατήγγειλαν ότι έπεσαν θύματα σεξουαλικής βίας μετά τη σύλληψή τους.
Η αποστολή της Διεθνούς Αμνηστίας θα έχει στόχο «να συγκεντρώσει μαρτυρίες και να βρει έγγραφα που να επιβεβαιώνουν τις καταγγελίες για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα πιθανά εγκλήματα διεθνούς δικαίου προκειμένου να βοηθήσει τα θύματα», ανακοίνωσε η Έρικα Γκεβάρα Ρόσας διευθύντρια της ΜΚΟ για την Αμερική.
