Των Βασίλη Ανδριανόπουλου – Σοφίας Αναστασίου
Σκάνδαλο Novartis αποκαλείται παντού στον πλανήτη. Ενας φαρμακευτικός κολοσσός, έχοντας στήσει δίκτυο συνεργασίας με πολιτικά πρόσωπα, επαγγελματίες της υγείας και άλλες φαρμακευτικές, καθόριζε τις τιμές των φαρμάκων και τις πωλήσεις αποκομίζοντας τεράστια κέρδη – αυτό ήταν το ζητούμενο για την πολυεθνική: η κερδοφορία πριν και εν μέσω κρίσης.
Ένα από τα κομβικά πρόσωπα για την ποινική και πολιτική εξέλιξη που είχε το σκάνδαλο Novartis και το οποίο με τη στάση του συνεισέφερε τα μάλα στην ενορχηστρωμένη προσπάθεια πολιτικών αλλά και δικαστικών κύκλων για απαξίωση της έρευνας της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι και ο άτυπος σύμβουλος υπουργών Υγείας, ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ο άνθρωπος που καθόριζε τιμές φαρμάκων, ο μεσολαβητής με την τρόικα σε θέματα φαρμάκου, ο άλλοτε διοικητής του ΠΑΓΝΗ, Νίκος Μανιαδάκης. Σήμερα πλέον έχει εποδειχτεί ότι έπαιζε διπλό ρόλο, δίνοντας τις πληροφορίες στις αρχές, αλλά προσπαθώντας παράλληλα να καλύψει τους εμπλεκόμενους!
Το σκάνδαλο
Η ερευνητική δημοσιογραφία, κυρίως μέσα από τις σελίδες του Documento, αποκάλυψε πλείστες όσες πτυχές του σκανδάλου αυτού. Ηρθαν στο φως στοιχεία ατράνταχτα, μαρτυρικές καταθέσεις που αποτυπώνονταν εγγράφως, εσωτερικά έγγραφα της ίδιας της Novartis και υπογραφές σε υπουργικές αποφάσεις που εκτόξευαν τις τιμές των φαρμάκων ή εισήγαγαν παρά τις μνημονιακές υποχρεώσεις νέα φάρμακα, εξυπηρετώντας τα κέρδη του κολοσσού και αδειάζοντας τις τσέπες των ασθενών και των εθνικών συστημάτων υγείας στην Ελλάδα – όπου και καθοριζόταν η τιμή διεθνώς– αλλά και την Ευρώπη και την Αμερική. Γι’ αυτό και το κουβάρι άρχισε να ξετυλίγεται και κάποιοι να κελαηδούν όταν την έρευνα ανέλαβε το FBI.
Σε δικά του έγγραφα προς τις ελληνικές δικαστικές αρχές εμφανίστηκαν τα πολιτικά πρόσωπα σε βάρος των οποίων, όπως έγραφαν, πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα στοιχεία από τις καταθέσεις. Ενώ οι δικαστικές αρχές ερευνούσαν – αδιάφορο αν ήταν αργά ή γρήγορα, σωστά ή άστοχα– και εμπλέκονταν σε έριδες μεταξύ τους, οι πολιτικοί και το σύστημα που εξέθρεψε το φαινόμενο Novartis αντεπιτέθηκαν μιλώντας για σκευωρία και αξιοποιώντας την απέραντη μονοφωνία των καθεστωτικών ΜΜΕ χαρακτήρισαν το σκάνδαλο σκευωρία. Είναι όμως έτσι; Τα στοιχεία είναι αδιάσειστα και χειροπιαστά και αυτό φαίνεται από την παράθεση της ερευνητικής δουλειάς στις σελίδες που ακολουθούν.
Τα στοιχεία που έχουν προκύψει από την πολύχρονη έρευνα για την υπόθεση της Novartis είναι ατελείωτα. Παρότι οι κραυγές περί σκευωρίας πληθαίνουν και δυναμώνουν, πρόκειται για μια έρευνα που ξεκίνησε από το FBI, συνεχίστηκε από την Εισαγγελία Διαφθοράς και τα ευρήματά της, τα οποία προέκυψαν από πλήθος στοιχείων, όπως εσωτερικά έγγραφα και emails της πολυεθνικής, έχουν οδηγήσει ήδη στη δίωξη του πρώην υπουργού Υγείας Ανδρέα Λοβέρδου, είναι σημαντικά.
Πώς ξετυλίχθηκε το κουβάρι
Η δικαστική διαμάχη της Novartis με τις αμερικανικές αρχές ξεκίνησε το 2005, όταν και ξεδιπλώθηκε σταδιακά το δίκτυο της πολυεθνικής που μετέτρεπε γιατρούς και φαρμακεία σε υπαλλήλους που προωθούν τα φάρμακά της. Τον Σεπτέμβριο του 2010 η υπόθεση –ερευνήθηκε από το FBI και συμμετείχαν τέσσερις μάρτυρες δημόσιου συμφέροντος (whistleblowers)– έλαβε προσωρινό τέλος, αφού μέσω εξωδικαστικού συμβιβασμού η Novartis «γλίτωσε» με ένα πρόστιμο-μαμούθ ύψους 422,5 εκατ. ευρώ και την ενυπόγραφη δέσμευση ότι θα τηρήσει τους νόμους.
Το FBI διαπίστωσε όμως ότι η Novartis συνέχιζε κανονικά τις μίζες και την προαγωγή στελεχών που λάδωναν γιατρούς. Τον Απρίλιο του 2013 οι ΗΠΑ, μέσω στοιχείων και καταθέσεων που είχαν συλλέξει το FBI και ο γενικός επιθεωρητής του αμερικανικού υπουργείου Υγείας, κατέθεσαν δύο ξεχωριστές μηνύσεις εναντίον της Novartis. Η πρώτη αφορούσε παράνομες πληρωμές σε γιατρούς και η δεύτερη εκπτώσεις σε φαρμακεία.
Εντέλει η διερεύνηση της υπόθεσης οδήγησε και στην Ελλάδα. Ολα ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2014, όταν ένα στέλεχος της Novartis στην Ελλάδα ήρθε σε επαφή με το δικηγορικό γραφείο του Παύλου Σαράκη φοβούμενο για την εμπλοκή του αλλά και τις τακτικές της εταιρείας και εντέλει αποφάσισε να μιλήσει στις αμερικανικές αρχές. Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν ακόμη δύο μάρτυρες.
Η έρευνα του FBI
Το καλοκαίρι του 2016 οι δύο πρώτοι μάρτυρες κατέθεσαν στην αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) μηνυτήρια αναφορά κατά της ελληνικής θυγατρικής της Novartis στο πλαίσιο του ομοσπονδιακού νόμου περί δωροδοκίας ξένων αξιωματούχων. Οι μάρτυρες ζήτησαν ασυλία και αφού τα στοιχεία που κατέθεσαν κρίθηκαν ιδιαιτέρως σοβαρά, κατέστησαν μάρτυρες δημόσιου συμφέροντος. Ταυτόχρονα ξεκίνησαν παράλληλες έρευνες του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και του FBI.
Τον Δεκέμβριο του 2016 οι ελληνικές αρχές ενημερώθηκαν για την έρευνα των αμερικανικών και ξεκίνησαν τη δική τους έρευνα. Οπως προέκυπτε από τα στοιχεία, η Novartis είχε στο στόχαστρο την Ελλάδα επειδή ήταν από τις χώρες αναφοράς στην τιμή του φαρμάκου, δηλαδή από τις χώρες που διαμορφώνουν την ευρωπαϊκή τιμή του. Η υψηλή τιμολόγηση των φαρμάκων της Novartis στην Ελλάδα διαμόρφωνε ακριβή τιμή παγκοσμίως και τεράστια κέρδη για την πολυεθνική, η οποία άλλωστε διωκόταν για τέτοιες πρακτικές διεθνώς. Κατά τη διάρκεια της έρευνας η Εισαγγελία Διαφθοράς επιχείρησε να πληροφορηθεί την πιθανή εμπλοκή πολιτικών προσώπων από την Ελλάδα.
Το FBI απέστειλε στοιχεία στην Εισαγγελία Διαφθοράς, τα οποία, βάσει της έρευνας που είχε διεξαχθεί, ενημέρωσε τις ελληνικές αρχές ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εφαρμογή του νόμου και για αποδεικτικούς λόγους για τα εξής πολιτικά πρόσωπα: Ανδρ. Λοβέρδο, Μάριο Σαλμά, Αδωνη Γεωργιάδη, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Αντώνη Σαμαρά, Ιωάννη Στουρνάρα και Δημήτρη Αβραμόπουλο.
«Πληρώνονταν αξιωματούχοι»
Από τα πλέον χαρακτηριστικά σημεία του περιεχομένου των επίμαχων εγγράφων του FBI είναι ο ρόλος που διαδραμάτισαν διαφημιστικές εταιρείες καθώς και εταιρείες μέσων ενημέρωσης, οι οποίες σύμφωνα με το FBI φέρονταν να χρησιμοποιήθηκαν από τη Novartis για πληρωμή δωροδοκιών και ξέπλυμα χρήματος, ενώ βάσει του επίμαχου εγγράφου ο πρώην αντιπρόεδρος και γενικός διευθυντής της εταιρείας στην Ελλάδα Κωνσταντίνος Φρουζής φερόταν να ενέκρινε τις αιτιολογίες για τις δωροδοκίες.
Στο επίμαχο έγγραφο υπήρχε αναφορά και για τον πρώην υπουργό Υγείας Ανδρ. Λοβέρδο –διετέλεσε υπουργός από τον Σεπτέμβριο του 2010 έως και τον Μάιο του 2012–, αφού αναγράφεται χαρακτηριστικά: «Οι Κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ο Υπουργός Υγείας πληρώνονταν για την εγγραφή (εισαγωγή) νέων προϊόντων στην αγορά και την προστασία έναντι ελάττωσης τιμών. Το 2011-2012 η φαρμακευτική βιομηχανία είχε μεγάλες μειώσεις τιμών. Η Novartis δεν είχε τέτοια μείωση στα φάρμακα ογκολογίας και πολύ μικρές μειώσεις σε άλλα φάρμακα. Το πρώτο τρίμηνο του 2012 ο Φρουζής είχε μια συνάντηση με τον Υπουργό Υγείας στο γραφείο του… Η θέση της εταιρείας ήταν ότι μια επένδυση της τάξης των 150.000 ευρώ σε έναν κυβερνητικό αξιωματούχο είχε τη δυνατότητα να σώσει πολλά εκατομμύρια ευρώ (που θα χανόντουσαν) για τη Novartis…».
«Οπως της Siemens»
Η διενέργεια της έρευνας οδήγησε και στην κατάσχεση εσωτερικών εγγράφων της Novartis από τις εισαγγελικές αρχές. Σε ένα από αυτά διαπιστώνεται η αγωνία της εταιρείας ώστε το σκάνδαλο Novartis να μη λάβει παρόμοιες διαστάσεις με την υπόθεση Siemens, η οποία, σύμφωνα με την πολυεθνική, θεωρείται «το μεγαλύτερο σκάνδαλο της ελληνικής σύγχρονης πολιτικής ιστορίας». Κι αυτό γιατί, όπως αναφέρεται στο επίμαχο εσωτερικό έγγραφο, «υπάρχουν ήδη μαρτυρίες σε ΜΜΕ σύμφωνα με τις οποίες η υπόθεση Novartis μπορεί να είναι εξίσου σημαντική με αυτήν της Siemens».
Σε άλλα εμπιστευτικά έγγραφα της Novartis που φέρουν ημερομηνία 10 Φεβρουαρίου 2017 –περίπου έναν χρόνο πριν από τις καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων στην Ελλάδα– αναφέρονται συγκεκριμένα ονόματα πολιτικών με κόκκινα γράμματα και τη σύσταση: «Καμία επαφή. Φερόμενος ως εμπλεκόμενος». Η Novartis δηλαδή ζητούσε από τα υψηλόβαθμα στελέχη της να μην έρθουν σε επαφή με συγκεκριμένους πολιτικούς, οι οποίοι ήταν οι Αδ. Γεωργιάδης, Μ. Σαλμάς, Δ. Αβραμόπουλος και Δημήτρης Λιτζέρης.
Στα κόκκινα, με αντίστοιχη ενημέρωση περί μη επικοινωνίας, υπήρχαν και ονόματα καθηγητών αλλά και ολόκληρου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Το «Harvard Project»
Υπήρχαν όμως και άλλα εσωτερικά έγγραφα της πολυεθνικής που κατασχέθηκαν. Το 2013 η Novartis συνέταξε ένα έγγραφο με λίγους αποδέκτες το οποίο έφερε τον τίτλο: «Novartis Systems Excellence Program, Project Proposal, Greece March 29, 2013». Σε αυτό το έγγραφο προτάσεων η Novartis εντόπισε ότι η υπέρογκη φαρμακευτική δαπάνη θα δεχτεί πίεση λόγω των συνθηκών (λιτότητα, τρόικα), οπότε πρότεινε τρόπο δράσης ώστε να μην υποστεί η ίδια αυτές τις περικοπές. Το project προέβλεπε ότι πρέπει να καταβληθεί προσπάθεια να μπουν νέα φάρμακά της στην ελληνική αγορά. Επειδή αυτό ήταν αδύνατον λόγω των απαγορεύσεων της τρόικας, η λύση ήταν πιέσεις κάθε είδους σε κρατικούς λειτουργούς αλλά και υπουργούς. Σύμφωνα με τη Novartis τα συγκεκριμένα άτομα έπρεπε να «δεσμευτούν».
Οπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στο επίμαχο έγγραφο: «…υπουργοί Υγείας και Οικονομικών καθώς και δημόσιοι υπάλληλοι (π.χ. διευθυντές νοσοκομείων) των οποίων η δέσμευση πρέπει να εξασφαλιστεί στο απαραίτητο στάδιο εφαρμογής». Η συγκεκριμένη επιχείρηση πήρε την κωδική ονομασία «Harvard Project» (επιχείρηση Χάρβαρντ). Απώτερος σκοπός των «δεσμεύσεων» για τη Novartis, όπως δηλωνόταν στο επίμαχο έγγραφο, ήταν να της πληρωθούν οι οφειλές του δημοσίου 140 εκατ. ευρώ αλλά και να μπουν τα νέα φάρμακά της στην ελληνική αγορά παρά τις απαγορεύσεις της τρόικας. Στόχοι που σε μεγάλο βαθμό επιτεύχθηκαν. Σε κατασχεμένο έγγραφο γινόταν επίσης αναφορά στη συμμετοχή του Κων. Φρουζή σε αρμόδια επιτροπή υπό τον πρωθυπουργό (Prime Minister Think Tank) μέσα από την οποία θα διαμορφωνόταν το νέο περιβάλλον που ήθελε η Novartis.
Η επιστολή στον Αδωνη
Στα κατασχεμένα έγγραφα από το αρχείο του Κων. Φρουζή εντοπίστηκε μια προσωπική επιστολή που είχε αποστείλει τον Οκτώβριο του 2013 προς τον τότε υπουργό Υγείας Αδ. Γεωργιάδη. Σε αυτήν ο Φρουζής έγραψε μεταξύ άλλων ότι «η τιμολόγηση και αποζημίωση των 100+400 φαρμάκων είναι ιδιαίτερα κρίσιμο θέμα για αυτό και σε παρακαλώ να γίνει άμεσα… Οσον αφορά στα ΦΥΚ (σ.σ.: φάρμακα υψηλού κόστους) συμφωνήσαμε πως, εφόσον τελικά προχωρήσετε σαν Υπουργείο, θα πρέπει απαραίτητα να είναι πολυκάναλα και η επιλογή του καναλιού διαδρομής τους να επαφίεται στην ευχέρεια της κάθε εταιρείας. Αυτό, θα πρέπει να αναφέρεται στο νέο Νόμο». Και αν δεν έφταναν οι προαναφερθείσες νουθεσίες του Φρουζή προς τον τότε υπουργό, ο επίλογος της επιστολής ήταν ακόμη πιο ενδεικτικός: «Σε παρακαλώ να παρακολουθείς εκ του σύνεγγυς, καθημερινά και προσωπικά, την εξέλιξη των ανωτέρω θεμάτων, δεδομένου ότι αφορούν στο άμεσα επόμενο διάστημα και από αυτά κρίνονται τα πάντα».
Σε κατάθεσή του στην Εισαγγελία Διαφθοράς ο Κωνσταντίνος Ράνος, πρώην μέλος της Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων (ΕΤΦ) στο υπουργείο Υγείας, αναφέρθηκε σε παρεμβάσεις του τότε υπουργού Αδ. Γεωργιάδη στο έργο της επιτροπής: «Το έτος 2014 επί υπουργίας Αδ. Γεωργιάδη είχε ληφθεί απόφαση να μη γίνει αύξηση κανενός φαρμάκου σε επικείμενη τότε έκδοση δελτίου τιμών. Κατά τη συνεδρίαση εγώ ως μέλος της ΕΤΦ διατύπωσα τις ενστάσεις μου καθώς αντιλήφθηκα ότι υπήρχε εισήγηση για αύξηση τιμών σε 30 φάρμακα παρά την απόφαση που είχε ληφθεί». Στα επίμαχα τριάντα φάρμακα που ανέφερε ο κ. Ράνος φαίνεται πως συμπεριλαμβάνονται και τα δέκα της Novartis που εμπεριέχονταν στο Harvard Project.
Ντου στην επιτροπή
Σύμφωνα με τον κ. Ράνο, η άποψή του έγινε δεκτή κατά πλειοψηφία, όμως ο Αδ. Γεωργιάδης «εισήλθε στον χώρο που συνεδρίαζε η ΕΤΦ… απευθύνθηκε σε όλα τα μέλη της επιτροπής λέγοντας ότι επιθυμεί να περάσει το συγκεκριμένο δελτίο τιμών αυτούσιο ως είχε παρουσιαστεί στην επιτροπή διότι την επομένη όπως ισχυρίστηκε είχε συνάντηση με την τρόικα και δεν ήθελε καμία εκκρεμότητα». Σύμφωνα πάντα με τον κ. Ράνο, «ο υπουργός τότε είπε “θα ξαναψηφίσουμε”. Του είπα ότι ρεζιλεύει την επιτροπή και απευθυνόμενος στον πρόεδρο του έκανα παρατήρηση γιατί δεν αντιδρούσε. Τότε ο υπουργός είπε “ψηφίζουμε πάλι ποιος είναι με τον Ράνο και ποιος με εμένα;”. Τότε όλα τα μέλη της επιτροπής εκτός από εμένα ψήφισαν υπέρ της απόφασης του υπουργού».
Ο Αδ. Γεωργιάδης –έχει υποβάλει μήνυση εναντίον του κ. Ράνου– διέψευσε μέσω ανακοίνωσης που εξέδωσε τον περασμένο Απρίλιο στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook την κατάθεση του τελευταίου, λέγοντας ότι ο κ. Ράνος απομακρύνθηκε από την ΕΤΦ «τον Οκτώβριο του 2013 και άρα κάνει λάθος στην κατάθεσή του, καθώς ισχυρίζεται ότι το επεισόδιο αυτό έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2014… Η επιτροπή στην οποία αναφέρεται έγινε την 1η Αυγούστου του 2013…». Επιβεβαίωσε εντούτοις ότι οι αυξήσεις τιμών στα επίμαχα φάρμακα όντως πραγματοποιήθηκαν τότε: «Ο νόμος απαγόρευε τις αυξήσεις τιμών, πλην των περιπτώσεων που αποδεδειγμένα η επιτροπή τιμών είχε κάνει λάθος… Είχα δώσει λοιπόν εντολή να εξεταστούν όλες οι εκκρεμείς ενστάσεις και να εφαρμοστεί ο νόμος για τον μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών της ΕΕ. Αν δηλαδή κάποια φάρμακα είχαν τιμολογηθεί εκ λάθους χαμηλότερα, ζήτησα να εφαρμοστεί ο νόμος για να ξέρουν οι εταιρείες ότι θα είμαι αυστηρός αλλά δίκαιος».
«Πιο αξιόπιστος συνομιλητής»
Φωτιά ήταν όμως τα κατασχεμένα εσωτερικά έγγραφα της Novartis και για τον Ανδρ. Λοβέρδο. Σε ένα από αυτά η Novartis πανηγυρίζει για την εξόχως ευνοϊκή μεταχείριση και «εκτός της τυπικής διαδικασίας» που είχε επί υπουργίας Λοβέρδου στην περίπτωση του φαρμάκου Gilenya: «Χρόνος ρεκόρ και μοναδική για το Gilenya τοπική έγκριση και τιμολόγηση. Πρώτη φορά που ένα προϊόν παίρνει την έγκριση τιμής εκτός της τυπικής διαδικασίας. Κανένα άλλο προϊόν δεν τιμολογείται από το 2011».
Αλλωστε και ο ίδιος ο Φρουζής στην αυτοαξιολόγησή του –επίσης κατασχεμένο έγγραφο– αυτοχαρακτηρίζεται ως «ο πιο αξιόπιστος συνομιλητής» του υπουργείου και συμπληρώνει πως το γεγονός ότι το Gilenya έλαβε τιμή το 2011 οφείλεται στην… καινοτομία του: «Πέτυχα το Gilenya να είναι το μόνο νέο προϊόν που έλαβε τιμή το 2011 και αυτό αποδεικνύει ότι ήξερα να είμαι καινοτόμος και δημιουργικός και να λάβω υποστήριξη από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς». Είναι απορίας άξιο πώς ο εκπρόσωπος μιας πολυεθνικής αναφέρει ότι εξαιτίας του πάρθηκε μια απόφαση που είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του υπουργείου Υγείας.΄
«Θυμίζει δόση ΔΝΤ»
Στην κατάθεσή του ο κ. Ράνος είχε εκθέσει τον Ανδρ. Λοβέρδο, αφού είχε αναφέρει μεταξύ άλλων: «Η διαδικασία τιμολόγησης των φαρμάκων γινόταν ως εξής: Αυτό που υποτίθεται ότι έπρεπε να κάνει η επιτροπή δεν γινόταν. Η επιτροπή δεν ασχολήθηκε ποτέ με το πρακτικό θέμα να αναζητήσει τις τρεις χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης. Στην επιτροπή πάντα ερχόταν κάποιο χαρτί με τις τιμές την τελευταία στιγμή… Στην ουσία μόνο η Πρόεδρος της επιτροπής έβλεπε το Δελτίο πριν έρθει στην επιτροπή. Τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής απλώς επικύρωναν σε συνεδρίαση κάτι που δεν έβλεπαν».
Ο Ράνος κατέθεσε επίσης ότι με αφορμή το δελτίο τιμών φαρμάκων που εκδόθηκε στις 4 Αυγούστου 2011 εγχείρισε «αντίγραφο ενημερωτικού σημειώματος στον σύμβουλο του τότε υπουργού Υγείας Οθωνα Χαραλαμπάκη προκειμένου να το δώσει στον υπουργό», στο οποίο αναφερόταν σύμφωνα με τον κ. Ράνο: «Το δελτίο της 4/8/2011, έναν μόλις μήνα μετά τη δημοσίευση του προηγούμενου δελτίου, αυξάνει την ετήσια δαπάνη για τα φάρμακα κατά 527,7 εκατομμύρια ευρώ. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του ποσού βαραίνει τα ασφαλιστικά ταμεία». Σύμφωνα με το ίδιο ενημερωτικό σημείωμα, η κατά κεφαλήν φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα ανερχόταν το 2011 σε «810 ευρώ και είναι η μεγαλύτερη στην ΕΕ… Στη συνολική δαπάνη για φάρμακα και σε σχέση με χώρες όπως Σουηδία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Δανία (όλες χώρες περί τον μέσο όρο της ΕΕ) και λαμβάνοντας υπόψη διαφορές στον πληθυσμό, η χώρα μας ξοδεύει περί τα 4 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο περισσότερα από όλες αυτές τις χώρες, κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια». Ενα ποσό που, σύμφωνα με τον κ. Ράνο, «θυμίζει δόση ΔΝΤ».
«Εξυπηρέτησε τη Novartis»
Η κατάθεση Ράνου όπως και πλήθος άλλων στοιχείων συμπεριλήφθηκαν στη δικογραφία που σχηματίστηκε από την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς σχετικά με την ανάμειξη του Ανδρ. Λοβέρδου στην υπόθεση. Βάσει του διαβιβαστικού που στάλθηκε από την εισαγγελία στη Βουλή προκειμένου να αρθεί η ασυλία του πρώην υπουργού προκύπτει ότι ο Λοβέρδος «συμφώνησε και έλαβε από τον Κωνσταντίνο Φρουζή… και για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της εταιρείας αυτής (σ.σ.: Novartis) συνολικό ποσό τουλάχιστον 200.000 ευρώ». Ο Ανδρ. Λοβέρδος έλαβε το ποσό αυτό προκειμένου «να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της ως άνω εταιρείας, η οποία απέκτησε τεράστιο οικονομικό όφελος, κατά παράβαση των καθηκόντων του».
Ειδικά για την περίπτωση του Gilenya 0.5 mg σκληρά καψάκια Bt x28 υπήρξε υπερτιμολόγηση του σκευάσματος κατά παράβαση του σχετικού νόμου, αφού σύμφωνα με την εισαγγελία, «με βάση τον μέσο όρο των τριών φθηνότερων ευρωπαϊκών χωρών… η χονδρική τιμή που θα έπρεπε να προκύπτει για την Ελλάδα είναι 1.854,26 ευρώ». Εντούτοις ο Λοβέρδος «αποφάσισε ώστε το ανωτέρω σκεύασμα να λάβει χονδρική τιμή 1.920 ευρώ και να αναρτηθεί στο Δελτίο Τιμών Φαρμάκων του Αυγούστου του 2011». Αντίστοιχα, η χονδρική τιμή που θα λάμβανε στη Ελλάδα το σκεύασμα Tasigna 200 mg x 112 «έπρεπε να ανέρχεται στο ύψος των 3.362,38 ευρώ», όμως εντέλει έλαβε χονδρική τιμή στις 17 Μαΐου 2011 4.210 ευρώ και στις 19 Αυγούστου 2011 4.092,36 ευρώ. Αντίστοιχα, η χονδρική τιμή του σκευάσματος Lucentis Inj. Sol 10 mg/ML BT x1 Vial 2.3 mg/0,23 ml έλαβε χονδρική τιμή στο δελτίο τιμών φαρμάκων της 10ης Απριλίου 2012 914,66 ευρώ, ενώ «έπρεπε να ανέρχεται στο ύψος των 887,30 ευρώ, σύμφωνα με τον ν. 3790/2009, ήτοι με βάση τον μέσο όρο των τριών φθηνότερων ευρωπαϊκών χωρών».
Ο Μανιαδάκης
Ένα από τα κομβικά πρόσωπα για την ποινική και πολιτική εξέλιξη που είχε το σκάνδαλο Novartis και το οποίο με τη στάση του συνεισέφερε τα μάλα στην ενορχηστρωμένη προσπάθεια πολιτικών αλλά και δικαστικών κύκλων για απαξίωση της έρευνας της ελληνικής Δικαιοσύνης είναι και ο… κύριος καθηγητής.
Ο άτυπος σύμβουλος υπουργών Υγείας, ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, ο άνθρωπος που καθόριζε τιμές φαρμάκων, ο μεσολαβητής με την τρόικα σε θέματα φαρμάκου, ο Νίκος Μανιαδάκης.
Οπως είναι πλέον γνωστό τοις πάσι, ο Ν. Μανιαδάκης υπήρξε ένας από τους αποκαλούμενους «κουκουλοφόρους» που, όταν τον Φεβρουάριο του 2018 αποκαλύφτηκε μετά την αποστολή της δικογραφίας στη Βουλή το περιεχόμενο των καταθέσεών τους, καταγγέλθηκαν από πολιτικά πρόσωπα των οποίων τα ονόματα είχαν εμπλακεί ως οι «ψευδομάρτυρες» που θα τους… έβγαζαν τις κουκούλες για να τους στείλουν στη Δικαιοσύνη να λογοδοτήσουν.
Σήμερα, είκοσι μήνες αργότερα, ο κ. καθηγητής δεν κινδυνεύει να… του βγάλουν την κουκούλα καθώς, όπως περίτρανα έχει αποδειχτεί, την έβαζε και την έβγαζε ο ίδιος κατά το χρονικό διάστημα που ήταν «προστατευόμενος μάρτυρας».
Επιβεβαιώνοντας έτσι πλήρως τα όσα είχε αποκαλύψει το Documento τον Νοέμβρη του 2018, χωρίς βεβαίως να αναφέρει όνομα για τον «διπρόσωπο προστατευόμενο μάρτυρα». Σε ένα υποδειγματικό ρεπορτάζ, από αυτά που μόνο η ερευνητική δημοσιογραφία μπορεί να παρουσιάζει και το οποίο (γιατί άραγε;) χρησιμοποιήθηκε από στρατευμένα κέντρα στοχευμένης παραπληροφόρησης και όχι μόνο ως το… προφητικό και προειδοποιητικό δημοσίευμα για να «φοβηθεί» τάχα μου ο «ανυπεράσπιστος Μανιαδάκης» και να καταθέσει όσα «ψευδή» επιθυμούσαν οι «σκευωροί της Novartis».
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και να δούμε:
01 Ποιος είναι και τι έπραξε ο Ν. Μανιαδάκης, ώστε από «ψευδομάρτυρας κουκουλοφόρος» να έχει μετατραπεί σήμερα στον «αξιόπιστο» ευυπόληπτο πολίτη που δεν κινδυνεύει πια να τον σύρουν στη Δικαιοσύνη.
02 Γιατί ο κ. Μανιαδάκης αποκαλείται από πηγές της Δικαιοσύνης «δούρειος ίππος» της έρευνας της Eισαγγελίας κατά της Διαφθοράς.
03 Γιατί αυτός ο χαρακτηρισμός συνδέεται με την παραδοχή από τον σημερινό υπουργό της κυβέρνησης και ελεγχόμενο για το σκάνδαλο Αδωνη Γεωργιάδη ότι μιλούσε μαζί του, αλλά και με επίσημη κατάθεση στη Δικαιοσύνη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα.
Ο τελευταίος έχει πει, και δεν ξεσηκώθηκαν και οι πέτρες, ότι ο Ν. Μανιαδάκης ως προστατευόμενος μάρτυρας τον επισκέφτηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος (ο κ. Στουρνάρας ήταν στα ελεγχόμενα πρόσωπα και το σκέλος της έρευνας που τον αφορούσε έχει πλέον αρχειοθετηθεί) και τον ενημέρωσε για τους εισαγγελείς που «τον πίεζαν φορτικά» προκειμένου να καταθέσει σε βάρος συγκεκριμένων πολιτικών προσώπων.
Ο ίδιος ο κ. Μανιαδάκης διώκεται σήμερα για παθητική και ενεργητική δωροδοκία στην υπόθεση Novartis και για ξέπλυμα βρόμικου χρήματος.
Από το 2012 οι αποκαλύψεις του Hot Doc
Το Hot Doc είχε ήδη εντοπίσει τον κ. Μανιαδάκη από τον Σεπτέμβριο του 2012, οπότε και δημοσίευσε μια έρευνα για τον σύμβουλο του τότε υπουργού Υγείας Μάριου Σαλμά (μετά το δημοσίευμα τον απέπεμψε), ο οποίος ταυτόχρονα είχε μια εταιρεία διαχειριστής της οποίας εμφανιζόταν η σύζυγός του Χριστίνα Φαρμάκη. Η εταιρεία εισέπραττε ποσά από φαρμακοβιομηχανίες για διάφορες μελέτες οι οποίες παρά τις υποσχέσεις του κ. Μανιαδάκη ουδέποτε μας είχαν γνωστοποιηθεί. Εν ολίγοις είχαμε αποκαλύψει ότι ο διαπραγματευτής του δημοσίου με τις εταιρείες φαρμάκου εισέπραττε από τις εταιρείες, κάτι που δεν αποτελούσε μόνο θέμα ηθικής και σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και ζήτημα ουσίας.
«Εισπράκτορας ο Μανιαδάκης»
Οταν αποκαλύφτηκαν οι πρώτες καταθέσεις των προστατευόμενων μαρτύρων ο μάρτυρας με την κωδική ονομασία «Αικατερίνη Κελέση» αναφερόταν στην κατάθεσή του στις 6 Νοεμβρίου 2017 στον ρόλο Μανιαδάκη λέγοντας: «…κατά την περίοδο 2013 εμφανίζεται σύμβουλος συνεργάτης του Λοβέρδου ο κ. Μανιαδάκης καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας ο οποίος εισέπραττε χρήματα προκειμένου να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Novartis εν γνώσει του υπουργού».
Δεύτερος προστατευόμενος μάρτυρας ήταν ο φέρων την κωδική ονομασία «Γιάννης Αναστασίου». Επρόκειτο για τον Ν. Μανιαδάκη, για τον οποίο υπήρχε επί μήνες η φημολογία ότι ήταν ένας από τους προστατευόμενους μάρτυρες, γεγονός που πιστοποίησε και ο ίδιος ακόμη και σε συνέντευξη που παραχώρησε σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό, αφού είχε πλέον –έναν χρόνο αργότερα– καταστεί κατηγορούμενος μετά τη σύλληψή του στο αεροδρόμιο όταν επιχείρησε να φύγει στο εξωτερικό μαζί με την οικογένειά του και όλη τους την οικοσκευή. Τότε έκανε λόγο για «πιέσεις» εισαγγελέων, ενώ αυτός όπως τόνισε δεν γνώριζε τίποτε να πει για πολιτικά πρόσωπα και η «προστασία» αφορούσε μόνο την καλή του διάθεση του να… μοιραστεί την τεχνογνωσία του πάνω στη διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων με τους εισαγγελείς που ερευνούν το σκάνδαλο της Novartis. Ως «Γιάννης Αναστασίου» είχε εξεταστεί τέσσερις φορές, με πρώτη φορά στις 3 Ιανουαρίου 2018.
Για να θυμηθούμε λοιπόν τότε δεν είχε ακόμη «πιεστεί» τι είχε μεταξύ πολλών άλλων υποστηρίξει.
Κατάθεση Μανιαδάκη για Αδωνη
Στην κατάθεσή του την 1η Φεβρουαρίου 2018 είχε πει σχετικά με τον πρώην υπουργό Υγείας Αδωνη Γεωργιάδη.
Ερώτηση: Στην από 29-1-2018 κατάθεσή σας μας αναφέρατε ότι η Βασιλική Κατραβά ήταν η εξ απορρήτων ιδιαιτέρα γραμματέας του υπουργού Αδ. Γεωργιάδη και από πολλά έτη συνεργάτης του. Τι εννοείτε ως «εξ απορρήτων γραμματέας»; Θα μπορούσε να γνωρίζει ακόμη και τις παράνομες πράξεις του υπουργού;
Απάντηση: Είναι ευρύτερα γνωστό ότι η κ. Κατραβά έχει μακρόχρονη φιλική και επαγγελματική σχέση με τον κ. Γεωργιάδη. Στο πλαίσιο της επαγγελματικής αυτής σχέσης έχει ακουστεί ότι δεν συνεργαζόταν μόνο στο υπουργείο Υγείας αλλά και στο πολιτικό του γραφείο και στις ιδιωτικές επιχειρήσεις του κ. Γεωργιάδη και επομένως δεδομένων των ανωτέρω η απάντηση είναι καταφατική, δηλαδή πιστεύω ότι θα μπορούσε να γνωρίζει τυχόν παράνομες πράξεις του κ. Γεωργιάδη.
Επιπλέον μιλώντας και για την υπουργία Γεωργιάδη είχε πει: «Επί υπουργίας Αδωνη Γεωργιάδη (Ιούνιος 2013 έως Ιούνιο 2014) σημαντικό ρόλο έχουν διαδραματίσει τα κάτωθι πρόσωπα: Σκουρουλιάκου Μαρία και Λιντζέρης Δημήτρης από πλευράς ΕΟΦ και Καραθάνος Χαράλαμπος, πρώην υποψήφιος ευρωβουλευτής και πολιτευτής του ΛΑΟΣ, Αυγερινός Αντώνης οι οποίοι ήταν μέλη της Επιτροπής Τιμών, ο δε Καραθάνος αναπληρωτής πρόεδρός της. Και σε αυτή την περίπτωση γνωρίζω ότι τα άτομα αυτά διαμόρφωναν τις τιμές, επ’ ωφελεία της Νovartis και θεωρώ λογικά αδύνατο να γίνονταν αυτά εν αγνοία του υπουργού που είχε και την ευθύνη εγκρίσεως των τιμών σύμφωνα με τον νόμο».
Κατάθεση Μανιαδάκη για Λοβέρδο
Δεν ήταν όμως η μοναδική φορά που ο Ν. Μανιαδάκης κατέθεσε –σε αντίθεση με ό,τι υποστήριξε αργότερα– για πολιτικά πρόσωπα, καθώς είχε αναφερθεί σε «αδιαφάνεια και γκρίζες ζώνες» και για την περίοδο υπουργίας του Ανδρέα Λοβέρδου:
Ερώτηση: Παρακαλούμε να μας προσδιορίσετε συγκεκριμένες πράξεις διαφθοράς από συγκεκριμένα πρόσωπα όπως αυτές προκύπτουν από την εικόνα της διαμόρφωσης των τιμών των φαρμάκων.
Απάντηση: Θεωρώ ότι κατά περιόδους τα τελευταία χρόνια ανάλογα με την πολιτική ηγεσία υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν πιο ενεργή συμμετοχή στην προετοιμασία και τη διαμόρφωση των δελτίων τιμών και ως εκ τούτου είχαν τη δυνατότητα με τις ενέργειές τους να οδηγήσουν σε υπερτιμολογήσεις συγκεκριμένων φαρμάκων ευνοώντας τη Novartis. Συγκεκριμένα το 2011 και επί υπουργίας Λοβέρδου τα άτομα αυτά περιλαμβάνουν την πρόεδρο της Επιτροπής Τιμών Ζωή Δέδε, τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Φαρμάκου του υπουργείου Yγείας Καραπάνο Νικόλαο και τον Νικόλαο Μανία, άτομα τα οποία από κοινού προετοίμαζαν και είχαν άμεση εμπλοκή στη διαμόρφωση του δελτίου τιμών.
«… Την περίοδο εκείνη υπήρξε μεγάλη αδιαφάνεια και γκρίζες ζώνες σε σχέση με τις πηγές των στοιχείων και τη μεθοδολογία επεξεργασίας τους. Oπως προκύπτει εκείνη την περίοδο υπάρχουν στα δημοσιευμένα δελτία τιμών πολλές υπερτιμολογήσεις φαρμάκων όπως έχω ήδη καταθέσει. Καθόσον τα ως άνω πρόσωπα συγκαταλέγονται στους στενούς συνεργάτες του υπουργού θεωρώ ότι ήταν λογικά αδύνατον ο υπουργός να μη γνωρίζει τα παραπάνω, δεδομένου ότι αυτός είχε και την ευθύνη της εγκρίσεως των τιμών με την υπογραφή του».
Κατάθεση Μανιαδάκη για Σαλμά
Τα ίδια και χειρότερα είχε υποστηρίξει ο «Γιάννης Αναστασίου» στην πρώτη του κιόλας κατάθεση κατά του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας Μ. Σαλμά (αρχειοθετήθηκε), για τον οποίο μεταξύ άλλων είχε πει ότι «ήταν διάχυτη η φήμη στον χώρο των φαρμακευτικών εταιρειών ότι στον συγκεκριμένο χώρο και στα πλαίσια των ανωτέρω συναντήσεων (σ.σ.: με εκπροσώπους φαρμακευτικών εταιρειών) ο Μ. Σαλμάς λάμβανε παρανόμως χρήματα ως δώρα προκειμένου να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των φαρμακευτικών εταιρειών» υποστηρίζει ο μάρτυρας. Κι ακόμη: «Σε μία περίπτωση αμέσως μετά από συνάντηση με εκπροσώπους φαρμακευτικής επιχείρησης, την οποία δεν μπορώ να προσδιορίσω, είδα ότι στην εσωτερική τσέπη του σακακιού του σακακιού του υπήρχε μεγάλη δεσμίδα χαρτονομισμάτων των 50 ευρώ».
Μαρτυρία «Σαράφη» για Μανιαδάκη
Λίγο καιρό αργότερα όμως, όπως προκύπτει από τη δικογραφία, και δεύτερος προστατευόμενος μάρτυρας με τον κωδικό «Μαξιμος Σαράφης» στρέφεται κατά του Ν. Μανιαδάκη (είχε προηγηθεί η «Κελέση») και καταθέτει ότι ο Μανιαδάκης στρατολογήθηκε από τη Novartis για να χειραγωγεί την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, ενώ είχε αναλάβει επιπλέον τον ρόλο του διαμεσολαβητή με τους υπουργούς Υγείας για την προώθηση των συμφερόντων της φαρμακοβιομηχανίας. Σύμφωνα με τον «Σαράφη», «ο Φρουζής ζήτησε από τον Ν. Μανιαδάκη να χτίσει υπόγεια γέφυρα μεταξύ της Novartis και του υπουργείου προκειμένου να εξασφαλίσει ευνοϊκές πολιτικές αποφάσεις για την εταιρεία».
Ακόμη κατέθεσε ότι ο Μανιαδάκης είχε ζητήσει από τον Φρουζή να συμβληθεί η εταιρεία του και με τη Novartis, όταν όμως ο Φρουζής απευθύνθηκε στον Σαρλικιώτη, επικεφαλής της Novartis στην περιφέρεια της Δυτικής Ευρώπης, έλαβε την απάντηση ότι δεν μπορούσε να γίνει αυτή η συνεργασία διότι ο Μανιαδάκης «έπαιρνε αρκετά μεγάλο ποσό».
Η αντίστροφη μέτρηση
Εχουμε λοιπόν δύο προστατευόμενους μάρτυρες να δίνουν στοιχεία σε βάρος του τρίτου, ο ρόλος του οποίου έχει αρχίσει να βάζει σε υποψίες τις αρχές…
Τον Νοέμβριο του 2018 το Documento δημοσίευσε το περίφημο πλέον ρεπορτάζ σχετικά με τις εξελίξεις στην έρευνα.
Μεταξύ πολλών άλλων και χωρίς βεβαίως να γίνεται ονομαστική αναφορά γιατί επρόκειτο για προστατευόμενο μάρτυρα, αποκαλύπταμε ότι ο συγκεκριμένος (όπως φάνηκε –αν και κάναμε αναφορά και σε άλλο πρόσωπο–, αυτός αναγνώρισε στο πρόσωπό του τα στοιχεία του ρεπορτάζ που αφορούσαν αυτόν με τον διπλό ρόλο) εξακολουθούσε να διατηρεί σχέσεις με το σύστημα Novartis, το οποίο γνωρίζει για τη «στρογγυλεμένη» κατάθεσή του. Γράφαμε συγκεκριμένα και πολύ σύντομα δικαιωθήκαμε ότι εξακολουθούσε να συναναστρέφεται στην Ελλάδα εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο της Νovartis, για τους οποίους δεν έδωσε κανένα στοιχείο στην κατάθεσή του στην Εισαγγελία Διαφθοράς.
Λίγο καιρό αργότερα, στις 31 Δεκεμβρίου 2018, γίνεται γνωστό ότι ο Ν. Μανιαδάκης που ήταν ένας εκ των τριών προστατευόμενων μαρτύρων συνελήφθη στο αεροδρόμιο ενώ επιχειρούσε να διαφύγει για το εξωτερικό μαζί με την οικογένειά του.
Του ασκούνται διώξεις και του απαγορεύεται η έξοδος από τη χώρα, ο ίδιος καταθέτει μηνύσεις σε βάρος των άλλων προστατευόμενων μαρτύρων, ενώ δίνει τις εξής δικαιολογίες για τις κινήσεις του που εκλήφθηκαν ως ενδείξεις κινδύνου φυγής:
Για το γεγονός ότι στις 27 Δεκεμβρίου είχε ζητήσει από το Τμήμα Προστασίας Μαρτύρων της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής να σταματήσει η φύλαξή του, ισχυρίστηκε ότι το έκανε γιατί θεωρούσε υπερβολικό αυτό το μέτρο προστασίας, εφόσον δεν υπήρχε κίνδυνος για την ασφάλεια της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας. Για το γεγονός ότι δεν είχε ενημερώσει το ίδιο τμήμα για το επικείμενο ταξίδι του στο εξωτερικό υποστήριξε ότι είχε ενημερώσει… προφορικά όπως έκανε και στο παρελθόν σε αντίστοιχα ταξίδια του.
Εξηγήσεις στην… κάμερα
Δύο μόλις 24ωρα μετά τη σύλληψή του ο κ. Μανιαδάκης είχε σπεύσει να ενημερώσει τον ελληνικό λαό σε απευθείας σύνδεση μέσω του Σκάι για την πίεση που του είχε ασκηθεί από τους εισαγγελείς, για την οποία όπως αποδείχτηκε πολύ γρήγορα δεν έσπευσε να κάνει μια επίσημη καταγγελία θεσμικά ώστε να είναι απόλυτα καλυμμένος αλλά αρκέστηκε σε παρασκηνιακές κινήσεις. Τι αποκαλύφτηκε από αυτήν τη συνέντευξη;
Οπως παραδέχτηκε, η υποτιθέμενη άσκηση πίεσης από τους εισαγγελείς ουσιαστικά προήλθε από την ανάγκη να απαντήσει σε καταθέσεις των άλλων δύο προστατευόμενων μαρτύρων που τον εμφανίζουν ότι δωροδόκησε συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα.
Ακόμη ο Ν. Μανιαδάκης δεν μπόρεσε να εξηγήσει γιατί επέλεξε να καταθέσει ως προστατευόμενος μάρτυρας ενώ κατά τη δήλωσή του προσέτρεξε απλώς να καταθέσει ως τεχνοκράτης, γιατί και οι Αμερικανοί τού ζητούσαν να γίνει προστατευόμενος μάρτυρας και τελικά για ποιον λόγο έχει καταθέσει στο FBI εφόσον ήταν ένας απλός… τεχνοκράτης. Απέκρυψε ότι μετά το άνοιγμα των λογαριασμών του από τις εισαγγελικές αρχές βρέθηκε με μαύρο χρήμα στην κατοχή του το οποίο προκειμένου να νομιμοποιήσει πλήρωσε πρόστιμο που ξεπερνά το μισό εκατομμύριο. Η δε εμφάνισή του στις εισαγγελικές αρχές δεν έγινε καθόλου οικειοθελώς, όπως το εμφάνισε ο ίδιος, αλλά εξαιτίας του δημοσιεύματος του Hot Doc το 2012.
Αλλωστε και στην έκθεσή του το FBI τον υποδεικνύει ως πρόσωπο-κλειδί στο σκάνδαλο Novartis. Στην τηλεοπτική του εμφάνιση αποσιώπησε επίσης και όλα τα ενοχοποιητικά στοιχεία που έχει καταθέσει εναντίον του Μ. Σαλμά, του Αδ. Γεωργιάδη και του Ανδρ. Λοβέρδου.
Τα «σου ’πα – μου ’πες» με Αδωνη
Ελάχιστες μόνο ημέρες μετά το συμβάν στο αεροδρόμιο ο Αδ. Γεωργιάδης παραδέχτηκε ότι είχε επαφές με τον Ν. Μανιαδάκη όταν ήταν ακόμη προστατευόμενος μάρτυρας, αν και μπέρδεψε λίγο τα γεγονότα σε μια προσπάθεια να καταδείξει ότι δεν είχε γίνει και κάτι… σοβαρό.
Τι έχει πει λοιπόν ο κ. Γεωργιάδης για τον Μανιαδάκη«Αναστασίου», τον οποίο είχε κατηγορήσει ότι χρηματιζόταν και είχε υποβάλει και μήνυση σε βάρος του; Οτι υποψιαζόταν πως ο Ν. Μανιαδάκης ήταν ο «Γιάννης Αναστασίου» λόγω της ένταξής του στο πρόγραμμα μαρτύρων ενώ ο ίδιος τον διαβεβαίωνε ότι δεν ήταν. Δηλαδή ο σημερινός υπουργός της ΝΔ γνώριζε με κάποιον τρόπο ότι ο Μανιαδάκης ήταν ενταγμένος στο πρόγραμμα των μαρτύρων ενώ εντύπωση προκαλεί επίσης ότι ο Αδ. Γεωργιάδης τον υποψιαζόταν ως «Γιάννη Αναστασίου» και όχι ως κάποιον από τους υπόλοιπους προστατευόμενους μάρτυρες. Βέβαια ο λαλίστατος κ. Γεωργιάδης τα έκανε ακόμη χειρότερα όταν παραδέχτηκε ότι επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Μανιαδάκη λίγο προτού φύγει.
Εχει υποστηρίξει επί λέξει: «Την περασμένη Παρασκευή με πήρε τηλέφωνο και με ενημέρωσε ότι η κ. Τουλουπάκη τον πίεζε να καταθέσει ψέματα εναντίον μου και εναντίον των Γ. Στουρνάρα και Αντ. Σαμαρά με την απειλή ότι αν δεν το έκανε, θα του ασκούσαν δίωξη. Ελπίζω να μου είπε ψέματα και αυτό να μην έχει συμβεί ποτέ για προφανείς λόγους… Μου ήταν εντελώς άγνωστο ότι επρόκειτο να φύγει. Εγνώριζα φυσικά ότι είχε συνεχή ταξίδια στο εξωτερικό όλο αυτό το διάστημα, γι’ αυτό και δεν πιστεύω ότι προσπάθησε να διαφύγει Σε κάθε περίπτωση δεν εγνώριζα ότι επρόκειτο να μετακομίσει».
Τα ’λεγε και με τον Στουρνάρα
Οπως αποκαλύφτηκε όμως πρόσφατα ο απειληθείς κ. Μανιαδάκης είχε επικοινωνήσει ως προστατευόμενος, άρα επιτηρούμενος, μάρτυρας και με τον Γ. Στουρνάρα. Οταν κατέθεσε ο κ. Στουρνάρας στους αντεισαγγελείς του Αρείου Πάγου ενημερωθήκαμε ότι μεταξύ άλλων αναφέρει ότι ο Ν. Μανιαδάκης τον επισκέφθηκε στην ΤτΕ στις 20 Απριλίου 2018 και του είπε ότι του ασκήθηκαν ασφυκτικές πιέσεις προκειμένου να καταθέσει ψευδώς στοιχεία εις βάρος πολιτικών προσώπων και συγκεκριμένα «ότι τον πιέζουν οι τρεις εισαγγελείς για να δώσει στοιχεία για Σαμαρά, Βενιζέλο, Γεωργιάδη, για να ικανοποιηθούν οι “από πάνω”». «Του έλεγαν ότι δεν έχεις δηλώσει εισοδήματα και δεν θα ξαναδείς τα παιδιά σου. Του είπα τότε γιατί δεν βγαίνεις να μιλήσεις δημόσια γι’ αυτά που λες και μου απάντησε ότι φοβούμαι αντίποινα από την κυβέρνηση και τους εισαγγελείς διαφθοράς…».
