Το δεύτερο σημαντικό βήμα για την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, έγινε σαν σήμερα, ακριβώς πριν 106 χρόνια, στις 10 Αυγούστου 1913. Είχε προηγηθεί, τον Μάιο του 1913, η συμφωνία του Λονδίνου, για το τέλος των βαλκανικών πολέμων. Στο Λονδίνο, η Τουρκία είχε παραιτηθεί από κάθε διεκδίκηση επί της Κρήτης, παραχωρώντας στα άλλα βαλκανικά κράτη τα δικαιώματα που είχε στο νησί.
Με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου, στις 10 Αυγούστου 1913, καθορίστηκαν τα νέα σύνορα στον βαλκανικό χώρο.
Ανάμεσα στ’ άλλα γινόταν η αναφορά ότι η Βουλγαρία παραιτείται από κάθε δικαίωμα επί της Κρήτης. Γινόταν αναφορά μόνο στη Βουλγαρία, καθώς για τις άλλες βαλκανικές δυνάμεις, στις οποίες είχε εκχωρηθεί η Κρήτη από το σουλτάνο με τη συμφωνία του Λονδίνου, δεν υπήρχε θέμα δήλωσης παραίτησης, αφού δεν είχαν ποτέ καμιά εδαφική διεκδίκηση στην Ελλάδα.
Η πρακτική διαδικασία της ένωσης, στη συνέχεια, έγινε με πολύ απλό τρόπο: η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στη λήψη μέτρων αφομοίωσης των υπηρεσιών και του συστήματος διοίκησης του νησιού και το Νοέμβριο απηύθηνε διακοίνωση στις βαλκανικές δυνάμεις με την οποία έκανε γνωστό ότι θεωρεί καταργηθέντα τα δικαιώματα τους επί της Κρήτης και άλλων περιοχών που επέστρεφαν στην Ελλάδα με τις διεθνείς συμβάσεις. Κι αυτό γιατί από τη συμφωνία του Λονδίνου ο σουλτάνος παραχωρούσε την Κρήτη στις δυνάμεις και όχι στην Ελλάδα. Οι δυνάμεις συμφώνησαν στο νέο καθεστώς που είχε διαμορφωθεί ήδη, με την απάντηση ότι «έλαβον γνώσιν της ειρημένης διακοινώσεως της ελληνικής κυβερνήσεως».
Και την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 1913 υψώθηκε στο φρούριο του Φιρκά η ελληνική Σημαία, παρουσία του βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνου, του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και της πολιτικής ηγεσίας της Κρήτης. Και το τυπικό μέρος της ενωσιακής διαδικασίας είχε κλείσει.
Στη φωτογραφία που δημοσιεύουμε, από τα αρχεία της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας, εμφανίζονται οι ηγέτες των βαλκανικών χωρών να συζητούν για το μέλλον των κρατών τους. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος διακρίνεται ανάμεσα στον Σέρβο πρωθυπουργό, Νίκολα Πάσιτς (με τα μεγάλα γένια) και τον υπουργό Εξωτερικών της Σερβίας, Αντρέ Νίκολιτς. Δίπλα στον Σέρβο πρωθυπουργό ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Γεώργιος Στρέιτ.
Δείτε επίσης
22 Ιανουαρίου του 1830: Πώς η Κρήτη παραδόθηκε στον Μεχμέτ Αλή, αντί να ενωθεί με την Ελλάδα