Ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά το αξιοπρεπές πολιτικό του αφήγημα έχασε στις βουλευτικές εκλογές. Κέρδισε στην πραγματικότητα ένα ισχυρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο που είχε επικοινωνιακή υπεροπλία για πάνω από 3 χρόνια. Η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης απλώς κατάφεραν να κεφαλαιοποιήσουν εκλογικά αυτό το κλίμα αντικυβερνητικής διαμαρτυρίας που είχε μια αντικειμενική βάση (3ο Μνημόνιο, μέτρα λιτότητας, επιβαρύνσεις, κλπ) αλλά, κυρίως, ενισχύθηκε από μια ετερόκλητη δυσανεξία προς την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό λόγω του χειρισμού δύσκολων θεμάτων με αδιαμφισβήτητο πολιτικό κόστος (Μακεδονικό, προσφυγικό, τραγωδία σε Μάτι-Μάνδρα, σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας, κλπ).
Ο ΣΥΡΙΖΑ όμως δεν υπέστη στρατηγική, δηλαδή συντριπτική και μη αναστρέψιμη, ήττα. Αυτό ήταν το σχέδιο της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ: να κλείσει οριστικά η «αριστερή παρένθεση». Οι πολίτες δεν το επέτρεψαν. Με το 31,5% ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύει ότι δεν είναι ένα «ιστορικό ατύχημα», δεν είναι «τέκνο της οργής» αλλά «τέκνο της ανάγκης» της κοινωνίας να προστατευτούν οι αδύναμοι, να στηριχθεί το Κοινωνικό Κράτος, να προστατευτεί το δημόσιο συμφέρον και να μοιραστεί δικαιότερα το εθνικό προϊόν (ΑΕΠ) μετά την έξοδο από την κρίση. Γι’ αυτό ακριβώς, επειδή η κοινωνική αυτή απαίτηση παραμένει επίκαιρη και χρειάζεται πολιτική έκφραση, ο ΣΥΡΙΖΑ ως «κυβερνώσα Αριστερά» ήρθε για να μείνει. Στο νέο πολιτικό διπολισμό που εδραιώνεται στη χώρα μετά την κρίση αντιπροσώπευσης και την αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πλέον ο «κορμός» της μεγάλης προοδευτικής παράταξης που σφράγισε τις εξελίξεις στη Μεταπολίτευση και που είναι σε πορεία μετεξέλιξης και σε ένα σύγχρονο, μαζικό, δημοκρατικό πολιτικό φορέα με αριστερό πρόσημο. Ταυτόχρονα, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της Αριστεράς στην Ευρώπη και ο ρόλος του στην ευρύτερη «ευρωπαϊκή αριστερή οικογένεια» (Αριστερά-Σοσιαλιστές-Πράσινοι ) είναι πολύ σημαντικός.
Αυτή είναι η «μεγάλη εικόνα» του εκλογικού αποτελέσματος της 7ης Ιούλη και γι’ αυτό το λόγο η αδιαμφισβήτητη ήττα μας δεν προκάλεσε ένα κύμα «αριστερής μελαγχολίας» όπως λέει στο γνωστό βιβλίο του ο Ιταλός συγγραφέας Έντσο Τραβέρσο. Ο οποίος αναφέρει ότι « το να πέσεις αφού έχεις πολεμήσει, σου δίνει μια αίσθηση αξιοπρέπειας, ενισχύει τις πεποιθήσεις σου». Είμαστε ηττημένοι αλλά όρθιοι, αξιοπρεπείς, ώριμοι και αποφασισμένοι. Αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε τη δύναμη που μας έδωσε ο κόσμος για να ανταποκριθούμε στο ρόλο μιας αξιόπιστης, μαχητικής, προγραμματικής και αποτελεσματικής αντιπολίτευσης όχι μόνο με όρους επανόδου στην εξουσία αλλά με όρους κοινωνικών αναγκών και αριστερών αξιών. Η ήττα λοιπόν ως ευκαιρία αναστοχασμού, επαναπροσδιορισμού των σχέσεων μας με την κοινωνική πλειοψηφία, αναδιοργάνωσης και μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία σε μια μεγάλη αριστερή και προοδευτική δύναμη με μαζικές οργανώσεις, με επιρροή στην Αυτοδιοίκηση, στα συνδικάτα, στους επιστημονικούς-επαγγελματικούς φορείς, στα Επιμελητήρια, στους Πολιτιστικούς Συλλόγους, στους Συλλόγους Γονέων, στους Συλλόγους Ασθενών, με ενεργό συμμετοχή στα κινήματα προστασίας του περιβάλλοντος, υπεράσπισης δικαιωμάτων και ελευθεριών. Χρειάζεται όμως ταυτόχρονα να δώσουμε νέο νόημα στη συμμετοχή των πολιτών σε ένα συλλογικό πολιτικό φορέα της Αριστεράς που διεκδικεί την εξουσία όχι μέσα από πελατειακά δίκτυα και διαμεσολάβηση συμφερόντων, αλλά μέσα από την εκπροσώπηση του κόσμου της εργασίας, των οικονομικά αδύναμων και των μεσοστρωμάτων που συμπιέζονται από την κρίση και το νεοφιλελεύθερο μοντέλο.
Ανησυχητικά τα πρώτα δείγματα γραφής της νέας κυβέρνησης:
-Πρωτοκλασσάτα στελέχη της κυβέρνησης Σαμαρά σε κρίσιμα Υπουργεία (Γεωργιάδης, Βορίδης, Βρούτσης, Βαρβιτσιώτης), με εμφανή την επιρροή των μεγάλων συμφερόντων (στέλεχος του ΣΕΒ σε ρόλο συντονιστή των Υπουργείων), με λογική οικογενειοκρατίας και αυταρχικού τεχνοκρατισμού.
-Κατάργηση του Υπουργείου Μεταναστευτικής πολιτικής και υπαγωγή του στο Προστασίας του Πολίτη, με ξενοφοβική ρητορεία σε γραμμή Σαλβίνι-Όρμπαν (βλ. Βρούτσης με αφορμή κατάργηση εγκυκλίου για χορήγηση ΑΜΚΑ σε αλλοδαπούς: «η Ελλάδα θα πάψει να είναι ξέφραγο αμπέλι»).
-Μεταφορά της αρμοδιότητας της εποπτείας των Φυλακών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στο Προστασίας του Πολίτη.
-Υποβάθμιση ΣΕΠΕ και ΣΔΟΕ, δίνοντας στους επιχειρηματίες το «σήμα» της χαλάρωσης των ελέγχων στην αγορά εργασίας και στην τήρηση των φορολογικών υποχρεώσεων τους.
-Μετονομασία της Γ.Γ. Ισότητας των Φύλων σε Γ.Γ. Οικογενειακής Πολιτικής και υπαγωγή της στο Υπουργείο Εργασίας, καθώς και απάλειψη του όρου «Κοινωνικής Αλληλεγγύης» από το Υπουργείο Εργασίας. Είναι προφανές ότι η όροι Ισότητα, Κοινωνική Αλληλεγγύη, Έμφυλα Δικαιώματα προκαλούν αλλεργία….
-Ασφυκτικός έλεγχος από τον Πρωθυπουργό της δημόσιας ενημέρωσης ( ΕΡΤ-ΑΠΕ).
-Αναίρεση της μεγάλης δημοκρατικής τομής που είναι η καθιέρωση της απλής αναλογικής στην Αυτοδιοίκηση και στη Βουλή, πάντα με το γνωστό και παρωχημένο επιχείρημα της «κυβερνησιμότητας».
Είναι σαφές από τις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης ότι επιχειρείται η «θεραπεία σοκ» σε θέματα που έχουν ιδεολογική σημασία για τη Δεξιά (άσυλο, νόμος και τάξη, σχέση Κράτους-Εκκλησίας, φυλακές υψίστης ασφαλείας, κλπ). Έτσι θεωρεί η ΝΔ ότι θα ανακτήσει την ιδεολογική ηγεμονία που έχει κατοχυρώσει μετά τη Μεταπολίτευση η Αριστερά σε μείζονα θέματα όπως Κοινωνικό Κράτος, Δημόσιο Πανεπιστήμιο, Δημόσιο Σύστημα Υγείας, δημοκρατικοί θεσμοί, ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, σεβασμός της διαφορετικότητας, κλπ. Ταυτόχρονα, με την ιδεολογική αυτή αντεπίθεση, επιδιώκει η κυβέρνηση να αμβλύνει αντιδράσεις και δυσαρέσκειες που προκαλεί η «ρεαλιστική προσαρμογή» της σε θέματα που είχε «σηκώσει» προεκλογικά και δημαγώγησε με προκλητικό τρόπο (Μακεδονικό, πρωτογενή πλεονάσματα, κλπ). Η αλήθεια πάντως είναι ότι είναι σε εξέλιξη μια συντηρητική παλινόρθωση σε όλα τα επίπεδα(ιδεολογική, κοινωνική και πολιτική) με την κυριαρχία μιας νεοφιλελεύθερης ατζέντας που προτάσσει την ασφάλεια, την υποχώρηση των περιβαλλοντικών-κοινωνικών και εργασιακών standards στο όνομα των επενδύσεων, τη μείωση των φόρων που πάντα συνεπάγεται συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών, τον περιορισμό του «δημόσιου χώρου» υπέρ της αγοράς.
Αυτό το συντηρητικό και νεοφιλελεύθερο σκηνικό που στήνεται με μεθοδικότητα από τις πρώτες μέρες, οφείλουμε με σθένος, μαχητικότητα και τεκμηριωμένο ιδεολογικό και πολιτικό λόγο, να αντιπαλέψουμε. Αυτό απαιτεί πολιτικό άνοιγμα πρωτίστως στις κοινωνικές δυνάμεις που μας στήριξαν (νεολαία, φοιτητές, γυναίκες, μισθωτοί Δημόσιου τομέα, άνεργοι) αλλά και σε κοινωνικές ομάδες που έχουμε υποχώρηση της επιρροής μας (αγρότες, ελεύθεροι επαγγελματίες, μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, μισθωτοί Ιδιωτικού Τομέα, συνταξιούχοι). Το στοίχημα είναι να παρουσιάσουμε ένα επικαιροποιημένο προγραμματικό «στίγμα» που να περιλαμβάνει τις ανάγκες και τα συμφέροντα όλων αυτών των κοινωνικών κατηγοριών, διατηρώντας την «μεροληψία» μας υπέρ των αδύναμων και την έμφαση στην υποχώρηση των ανισοτήτων, που είναι ο «αξιακός πυρήνας» μιας δύναμης της Αριστεράς.
Η αποτελεσματική όμως παρέμβαση μας στις εξελίξεις, απαιτεί και ένα θαρραλέο οργανωτικό άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και μια «γραμμή» μαζικοποίησης των οργανώσεων με στόχο την ουσιαστική και όχι την τυπική συμμετοχή των νέων μελών σε μια συλλογική πολιτική λειτουργία και άρα στη διαμόρφωση της πολιτικής μας στρατηγικής και τακτικής , τόσο σε γενικό όσο και σε κλαδικό-τοπικό επίπεδο. Δεν θέλουμε κόμμα χειροκροτητών, οπαδών ή εκλεκτόρων. Θέλουμε αντιστοίχηση της οργανωμένης βάσης με την πολιτική και κοινωνική μας επιρροή, χωρίς «εκπτώσεις» στο επίπεδο των αξιών και στις βασικές αρχές της αριστερής μας ταυτότητας. Μόνο έτσι μπορούμε να υπερασπιστούμε το γεγονός ότι η διάκριση Αριστεράς-Δεξιάς (και μέσα στα Μνημόνια και μετά την έξοδο από αυτά) είναι παρούσα, αποτελεί διαιρετική τομή στις πολιτικές επιλογές και αφορά την κοινωνική πλειοψηφία. Μόνο έτσι μπορούμε να διατηρήσουμε το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς, το οποίο είναι συλλογική υπόθεση και όχι απλώς ζήτημα προσωπικής εντιμότητας και αξιοπιστίας.
Έτσι θα επιβεβαιώσουμε το νέο ρόλο μας, έτσι θα αποδείξουμε ότι εξακολουθούμε να εμπνεόμαστε από τις αξίες της Αριστεράς, από τις εξοβελιστέες, για τους απανταχού νεοφιλελεύθερους και συντηρητικούς, ιδέες της Ισότητας, της Αλληλεγγύης και κυρίως της Κοινωνικής Αναδιανομής. Ιδέες στις οποίες προσπαθήσαμε να δώσουμε υλική υπόσταση σε συνθήκες λιτότητας, υλοποιώντας ένα διακριτό προοδευτικό σχέδιο στο Κοινωνικό Κράτος, στη Δημόσια Υγεία, στο Κράτος Δικαίου, στην Κοινωνική Οικονομία, στους δημοκρατικούς θεσμούς και στο πολιτικό σύστημα.